Dagblaðið Vísir - DV - 20.03.1986, Blaðsíða 6

6
DV. FIMMTÖDAÖtJR 20. MARS1986.
Viðskipti Viðskipti
Peningamarkaðurinn
Innlán með sérkjörum
Alþýðubankinn: Stjörnureikningar eru
fyrir 15 ára og yngri og 65 ára og eldri. Inn-
stæður þeirra yngri eru bundnar þar til þeir
verða fullra 16 ára. 65-74 ára geta losað inn-
stæður með 6 mánaða fyrirvara, 75 ára og
eldri með 3ja mánaða fyrirvara. Reikningarn-
ir eru verðtryggðir og með 8% nafnvöxtum.
Þriggja stjörnu reikningar eru með hvert
innlegg bundið í tvö ár, verðtryggt og með
9% nafnvöxtum.
Lífeyrisbók er fyrir þá sem fá lífeyri frá
lífeyrissjóðum eða almannatryggingum. Inn-
stæður eru óbundnar og óverðtryggðar. Nafn-
vextir eru 19,5% og ársávöxtun 19,5%.
Sérbók. Við fyrsta innlegg eru nafnvextir
14% en 2% bætast við eftir hverja þrjá mánuði
án úttektar upp í 20%. Ársávöxtun á óhreyfðri
innstæðu er 21,55% á fyrsta ári.
Búnaðarbankinn: Sparibók með sér-
vöxtum, Gullbókin, er óbundin með 18%
nafnvöxtum og 18,8% ársávöxtun á óhreyfðri
innstæðu eða ávöxtun 3ja mánaða verð-
tryggðs reiknings reynist hún betri. Af hverri
úttekt dragast 1% í svonefnda vaxtaleiðrétt-
ingu.
18 mánaða reikningur er með innstæðu
bundna í 18 mánuði á 19% nafnvöxtum og
19,9% ársávöxtun, eða ávöxtun 6 mánaða
verðtryggðs reiknings reynist hún betri.
Iðnaðarbankinn: Bónusreikningar eru
annaðhvort með 15% nafnvöxtum og 15,6%
ársávöxtun eða verðtryggðir og með 3%
vöxtum. Hærri ávöxtunin gildir hvern mánuð.
Á hreyfðum innstæðum gildir verðtrygging
auk 1% vaxta í úttektarmánuðinum. Taka
má út tvisvar á hverju 6 mánaða tímabili án
þess að vaxtakjör skerðist. Vextir eru færðir
30.06. og 31.12.
Landsbankinn: Kjörbók er óbundin með
18% nafnvöxtum og 18,8% ársávöxtun eða
ávöxtun 3ja mánaða verðtryggðs' reiknings
reynist ht^n betri. Af hverri úttekt dragast 1%
í svonefnda vaxtaleiðréttingu.
100 ára afmælisreikningur er verðtryggö- *
ur og bundinn til 15 mánaða. Vextir eru 7,25%
og breytast ekki á meðan reikningurinn verð-
urígildi.
Samvinnubankinn: Hávaxtareikningur
hefur stighækkandi vexti á hvert innlegg,
fyrst 12%, eftir 2 mánuði 13%, 3 mánuði 14%,
4 mánuði 15%, 5 mánuði 16%, og eftir b
mánuði 18%, eftir 12 mánuði 18,6% og eftir
18 mánuði 19%. Sé ávöxtun betri á 3ja eða 6
mánaða verðtryggðum reikningum gildir hún
um hávaxtareikninginn.
18 og 24 mánaða reikningar eru bundnir
og verðtryggðir og gefa 7.5 og 8% vexti.
Útvegsbankinn: Ábót ber annaðhvort
hæstu ávöxtun óverðtryggðra reikninga í
bankanum. nú 18.8%, eða ávöxtun 3ja mán-
aða verðtryggðs reiknings með 1% nafnvöxt-
um sé hún betri. Samanburöur er gerður
mánaðarlega en vextir færðir í árslok. Sé
tekið út af reikningnum gilda almennir spari-
sjóðsvextir. 12%, þann mánuð.
Verslunarbankinn: Kaskóreikningur er
óbundinn. E>á ársíjórðunga sem innstæða er
óhreyfð eða aðeins hefur verið tekið út einu
sinni eru reiknaðir hæstu vextir sparifjár-
reikninga í bankanum. Nú er ársávöxtun
annaðhvort 16,42% eða eins og á verðtryggð-
um 6 mánaða reikningum mtið 2,5% nafn-
vöxtum. Af úttekinni upphæð reiknast al-
mennir sparisjóðsvextir, 12,5‘X>, og eins á alla
innstæðuna innan þess ársfjórðungs þegar
tekið hefur verið út oftar en einu sinni. Inn-
legg fær strax hæstu ávöxtun sé það óhreyft
næsta heila ársfjórðung. Vextir færast fjórum
sinnum á ári og leggjast við höfuðstól. Þeir
eru alltaf lausir til útborgunar.
Sparisjóðir: Trompreikningur er verð-
tryggður og með ávöxtun 6 mánaða reikninga
með 3% nafnvöxtum. Sé reikningur orðinn
3ja mánaða er gerður samanburður á ávöxtun
með svokölluðum trompvöxtum. 16.5%, með
17,2% ársávöxtun. Miðað er við lægstu inn-
stæðu í hverjum ásfjórðungi. Reynist tromp-
vextir gefa betri ávöxtun er þeim mun bætt
á vaxtareikninginn. Hreyfðar innstæður inn-
an mánaðar bera trompvexti sé innstæðan
eldri en 3ja mánaða, annars almenna spari-
sjóðsvexti, 12%. Vextir færast misserislega.
Spariskírteini
Spariskírteini Ríkissjóðs fslands eru seld í
Seðlabankanum, viðskiptabönkum, sparisjóð-
um, hjá verðbréfasölum og í pósthúsum.
Nýjustu skírteinin eru að nafnverði 5, 10 og
100 þúsund krónur, nema vaxtamiðabréf sem
eru 50 þúsund að nafnverði.
Þau eru: Hefðbundin, til mest 14 ára. Með
þriggja ára binditíma eru ársvextir 7%, fjög-
urra ára 8,5% og sex ára 9%. Verðbætur,
vextir og vaxtavextir greiðast með höfuðstól
við innlausn. Með vaxtamiðum, til mest 14
ára, innleysanleg eftir fjögur ár. Ársávöxtun
er 8,16% á verðbættan höfuðstól hverju sinni
og vextir greiðast út 10.01. og 10.07. ár hvert.
Við innlausn greiðast verðbætur með höfuð-
stól. Gengistryggð skírteini eru til fimm ára.
Þau eru bundin safngjaldeyrinum SDR (til-
tekin samsetning af dollar, pundi, ýeni. þýsku
marki og frönskum franka). Vextir eru 8,5%.
Höfuðstóll, vextir og vaxtavextir greiðast í
einu lagi við innlausn.
Almenn verðbréf
Fasteignatryggð verðbréf eru til sölu hjá
verðbréfasölum. Þau eru almennt tryggð með
veði undir 60% af brunabótamati fasteign-
anna. Bréfin eru ýmist verðtryggð eða óverð-
tryggð og með mismunandi nafnvöxtum. Þau
eru seld með afTöllum og ársávöxtun er al-
mennt 12-16% umfram verðtryggingu.
Húsnæðislán
Nýbyggingarlán frá Byggingarsjóði ríkis-
ins, F-lán. nema á 1. ársfjórðungi 1986: Til
einstaklinga 782 þúsundum króna, 2-4 manna
fjölskyldna 994 þúsundum, 5 manna og fleiri
1.161 þúsundum, 7 manna og fleiri (í sértilvik-
um) 1.341 þúsundum. Lánin eru til 31 árs.
Lán til kaupa á eldri íbúðum, G-lán. nema
á 1. ársfjórðungi 1986: Til kaupa í fyrsta sinn
er hámark 391 þúsund krónur til einstaklings,
annars mest 195 þúsund. 2-4 manna fjölskylda
fær mest 497 þúsund til fyrstu kaupa, annars
mest 248 þúsund. 5 manna fjölskylda eða
stærri fær mest 580 þúsundir til fyrstu kaupa.
annars mest 290 þúsund. Lánstími er 21 ár.
Húsnæðislánin eru verðtryggð með láns-
kjaravísitölu og með 3,5% nafnvöxtum.
Fyrstu tvö árin er ekki'greitt af höfuðstól.
‘aðeins vextirög verðbætur.
Útlán lifeyrissjóða
Um 90 lífeyrissjóðir eru í landinu. Hver
sjóður ákveður sjóðfélögum lánsrétt. lánsupp-
hæðir. vexti og lánstíma. Stysti tími að láns-
rétti er 30-60 mánuðir. Sumir sjóðir bjóða
aukinn lánsrétt eftir lengra starf og áunnin
stig. Lán eru á bilinu 150-1000 þúsund eftir
sjóðum, starfstíma og stigum. Lánin eru verð-
tryggð og með 5% vöxtum. Lánstími er 15-42
ár.
Biðtími eftir lánum er mjög breytilegur.
Hægt er að færa lánsrétt við flutning milli
sjóða eða safna lánsrétti frá fyrri sjóðum.
Nafnvextir, ársávöxtun
Nafnvextir eru vextir í eitt ár og reiknaðir
í einu lagi yfir þann tíma. Séu vextir reiknaðir
og lagðir við höfuðstól oftar á ári verða til
vaxtavextir og ársávöxtunin verður þá hærri
en nafnyextirnir.
Ef 1000 krónur liggja inni í 12 mánuði á
22% nafnvöxtum verður innstæðan í lok
tímans 1220 krónur og ársávöxtunin þannig
22%.
Liggi 1000 krónur inni í 6 + 6 mánuði á 22%
nafnvöxtum reiknast fyrst 11% vextir eftir 6
mánuði. Þá er upphæðin orðin 1110 krónur.
Á hana koma svo 11% vextir eftir næstu 6
mánuði. Þannig verður innstæðan í lok tím-
ans 1232 krónur og ársávöxtunin 23,2%.
Dráttarvextir
Dráttarvextir eru 2.75% á mánuði eða 33%
á ári. Dagvextir reiknast samkvæmt því
0,9167%.
Vísitölur
Lánskjaravísitala í mars 1986 er 1428 stig
en var 1396 í febrúar og 1364 stig í janúar.
Miðaðerviðgrunninn 100 í júní 1979.
Byggingarvísitala á 1. ársíjórðungi 1986
er 250 stig á grunninum 100 frá 1983 en 3699
stig á grunni 100 frá 1975.

VEXTIR BANKA 0G SPARISJÓÐA (%) 11 -20.03. 1986
INNLÁN MEÐ SÉRKJÖRUIV1 'fi f Ig
SJA sérlista il 11 X <6 11 !i 11 lí i! !! ii n
INNLÁN ÓVERÐTRYGGÐ
SPARISJÓÐSBÆKUR Úbundin innstæða 13,0 13.0 12.5 12,0 13,0 12.0 12.0 12.0 12.5 12.0
SPARIREIKNINGAR 3ja mán. uppsógn 14,0 14.5 14.0 13.0 13,5 14.0 13.0 14,5 14.0 13.0
6 mán.uppsogn 17.0 17.7 17.0 14.0 15,0 17.0 15,5 15.5 14.0
12 mán uppsógn 18.S 19.4 18.5 15.0 18.0
SPARNAÐUR - LÁNSRÉTTURSparað 3 5 máp 17.0 17.0 13.5 14.0 12.0 14.5 14.0 13.0
Sp. 6 mán. ogm. 17.0 17.0 14.0 15.5 15.5 14,0
TÉKKAREIKNINGAR Avísanareikningar 11.0 11.0 4.0 5.0 5.0 4.0 5.0 5.0 4.0
Hlaupareikningar 5.0 4.0 4.0 5.0 5.0 4.0 5.0 5.0 4.0
INNLAN VERÐTRYGGÐ
SPARIREIKNINGAR 3ja mán. uppsógn 1.5 1.5 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0
6 mán.uppsogn 3.5 3.5 3.5 3.0 3,5 3.0 3.0 2.5 3.0
INNLÁN GENGISTRYGGÐ
GJALDEYRISREIKNINGAR Bandarikjadollarar 8.0 8.0 7.5 7.0 7.0 7.5 7.0 7.5 7.5
Sterlingspund 11.5 11.5 11.5 11.0 11.5 11.5 11.5 11,5 11.5
Vestur-þýsk mórk 4.5 4.5 3.5 4.0 3.5 4.5 3.5 4.5 4.5
Oanskar krónur 10.0 9.5 7.0 8.0 7.0 9.0 7.0 10.0 8.0
LITLÁN ÓVERDTRYGGÐ
ALNIENNIRVlXLAR (forvextir) 19.5 19.5 19.5 19.5 19.5 19.5 19.5 19.5 19.5
VIÐSKIPTAVlXLAR 2} (forvextir) kge 24.0 kge 24.0 kge kge kge kge
ALMENN SKULDABRÉF 3) 20.0 20,0 20.0 20.0 20.0 20,0 20.0 20.0 20.0
VIÐSKIPTASKULDABRÉF2) kge 24,5 kge 24.5 kge kge kge kge
HLAUPAREIKNINGAR YFIRDRÁTTUR 19.5 19.5 19.5 19.5 19.5 19.5 19.5 19.5 19.5
ÚTLÁN VERÐTRYGGÐ
SKULDABRÉF3) Að 2 1/2 ári 4.0 4.0 4.0 4.0 4.0 4.0 4.0 4.0 4.0
Lengri en21/2ár 5.0 5.0 5.0 5.0 5.0 5.0 5.0 5.0 5.0
ÚTLÁN TIL FRANILEIÐSLU
SJÁNEÐANMÁLS1)
1) Lán til mnanlandsframleiðslu eru á 19,25% vöxtum. Vegna útflutnings, í SDR 10,0%.
í Bandaríkjadollurum 9,5%, í sterlingspundum 14,25%, í vestur-þýskum mörkum 6,0%.
2) Við kaup á viðskiptavíxlum og viðskiptaskuldabréfum er miðað við sérstakt kaup-
gengi, kge, hjá þeim bönkum sem þannig er merkt við, einnig hjá flestum stærstu
sparisjóðunum. 3)Vaxtaálag á skuldabréf til uppgjörs vanskilalána er 2% á ári, bæði
á verðtryggð og óverðtryggð láa
Atvinnumál
Atvinnumál
Atvinnumál
Rafeindavirkjadeila
föst í rembihnút
„Ólögmætar verkfallsaðgerðir,"
segir ríkisvaldið.
„Akvæði stjórnarskrárinnar um
félagafrelsi ekki viðurkennd af rík-
isvaldinu," segja rafeindavirkjar.
Um 120 rafeindavirkjar hjá Pósti
og síma og Ríkisútvarpinu hættu
störfum um síðustu helgi eftir að
félagsdómur úrskurðaði að verk-
fallsboðun Sveinafélags rafeinda-
virkja væri ólögleg.
Ahrif brotthvarfs rafeindavirkj-
anna eru þegar farin að koma fram.
Dagskrá útvarps og sjónvarps hefur
raskast. Símnotendur eru farnir að
finna fyrir erfiðleikum við að ná
sambandi.
Fimm ár aftur í tímann
Sveinafélag rafeindavirkja rekur
í fréttatilkynningu frá því í fyrradag
aðdraganda deilunnar:
„Arið 1981 voru stéttir útvarps-
virkja, skrifrvélavirkja og símvirkja
sameinaðar í eina iðngrein, raf-
eindavirkjun.
Árið 1984 skrifuðu 97 prósent
rafeindavirkja í þjónustu ríkisins
undir viljayfirlýsingu þess efnis að
sameina stéttina í Sveinafélagi raf-
eindavirkja. í framhaldi af því
sögðu þeir sig úr viðkomandi félög-
um innan BSRB. Sveinafélag raf-
eindavirkja óskaði með ótal bréfum
og viðtölum við ráðamenn eftir
viðræðum um sameininguna. Engin
svör bárust.
Skilyrt uppsagnarbréf send
122 rafeindavirkjar skrifuðu bréf
til stofnana sinna 30. september
1985 þar sem þeir lýstu því yfir að
frá og með 1. janúar 1986 myndu
þeir ekki starfa hjá stofnuninni
nema á samningum Sveinafélags
rafeindavirkja. Er það í samræmi
við lög um stéttarfélög að þau semji
um kaup og kjör félagsmanna sinna.
Rafeindavirkjar eru óumdeilanlega
iðnaðarmenn og samkvæmt því
undanþegnir lögum um kjarasamn-
inga opinberra starfsmanna.
Verkfalli frestað
23. desember 1985 boðaði félagið
vinnustöðvun hjá Póst- og síma-
málastofnun og Ríkisútvarpinu frá
og með 2. janúar 1986. Fjármála-
ráðuneytið taldi boðaða vinnu-
stöðvun ólögmæta og óskaði eftir
því við félagið að deilunni yrði vísað
til félagsdóms. Félagið varð við
þeirri ósk ráðuneytisins.
Samkomulag milli Sveinafélags
rafeindavirkja og fjármálaráðu-
neytis var gert 1. janúar 1986 um
að fresta boðuðu verkfalli og bera
ágreining um lögmæti verkfalls
undir félagsdóm.
Samkomulag var um að frestun á
boðuðu verkfalli hefði ekki áhrif á
afstöðu manna til bréfa starfsmanna
frá 30. september 1985. Jafriframt
beindi félagið þeim tilmælum til
félagsmanna að fresta gildistöku
uppsagna fram yfir úrskurð félags-
dóms. Urðu félagsmenn við þeirri
áskorun.
Aðilar voru sammála um að nið-
urstaða félagsdóms myndi ekki
leysa mál rafeindavirkjanna. Ósk-
aði félagið eftir að tíminn yrði not-
aður til viðræðna, sem ráðuneytið
hefur ekki orðið við.
Það er því ljóst að vilji fjármála-
ráðuneytisins til lausnar deilunni
er enginn og þegar meirihluti fé-
lagsdóms, það er að segja þrír af
fimm dómurum, hefur dæmt boðað
verkfall ólögmætt, hlítir félagið
dómnum og verkfall kemur ekki til
framkvæmda.
Á valdi hvers og eins
félagsmanns hvort hann
hættir störfum
Um uppsagnir manna gildir það
samkomulag sem aðilar gerðu og
því er það á valdi hvers og eins
félagsmanns hvort hann hættir
störfum."
Þetta var úr yfirlýsingu Sveinafé-
lags rafeindavirkja.
Álit meirihluta félagsdóms, sem
Fréttaliós
Kristján Már
Unnarsson
þeir Ólafur St. Sigurðsson, Gunn-
laugur Briem og Þorsteinn Geirsson
mynduðu, er þetta:
„Rafeindavirkjar þeir sem mál
þetta varðar eru 122 talsins sam-
kvæmt því sem málsgögn greina.
Eigi verður talið að liin einhliða
yfirlýsing um uppsögn ráðningar-
kjara hafi þau réttaráhrif að staða
umræddra rafeindavirkja sem opin-
berra starfsmanna breytist að eðli
til né heldur að slíkt megi með öðru
leiða af nefndu ákvæði eins og öll-
um atvikum er hér háttað.
Svo sem framan var rakið var í
niðurlagi bréfs 79 rafeindavirkj-
anna Jýst yfir uppsögn úr starfi
fallist Póst- og símamálastofnun
ekki á breytt ráðningarkjör og
krafist skýrra svara um það fyrir
1. desember 1985.
Eigi talin fullnægjandi
og lögmæt uppsögn
Þegar það er virt, að uppsagnará-
kvæði þetta er háð því að sá sem
því er beint til taki afstöðu til
ákveðinnar kröfu uppsegjanda og
honum gefinn ákveðinn umþóttun-
artími þar til það verði virkt, verður
Þetta staðlaða bréf sendu 79 rafeindavirkjar Pósts og síma þann 30. septemb-
er. Menn greinir á um hvort í því felist fullnægjandi og lögmæt uppsögn.
Þeir eru allir ráðnir eða skipaðir í
stöður sínar hjá ofannefndum ríkis-
stofnunum og verða þar með í upp-
hafi opinberir starfsmenn með þeim
réttindum og skyldum sem því er
samfara. Um rétt þeirra til samn-
inga um kaup og kjör hefur hingað
til farið eftir þessari stöðu. Aðila
greinir á um það hvort þessi réttar-
staða þeirra gagnvart atvinnuveit-
enda sínum, ríkinu, hafi breyst og
orðið allt önnur fyrir sérstakar
aðgerðir þeirra sjálfra og stéttarfé-
lags þeirra og vegna fyrirmæla í
settum lögum.
Ríkið skal ráða iðnaðarmenn
samkvæmt samningum
stéttarfélaga þeirra
Allir hafa rafeindavirkjarnir, sem
hér um ræðir, sagt upp ráðningar-
kjörum sínum skriflega til yfir-
manna viðkomandi stofnana með
tilvísun til þess meðal annars að f
gildandi lögum væri að finna af-
dráttarlaus lagaboð um að iðnaðar-
menn í þjónustu ríkisins skuli ráðn-
ir á þeim kjörum sem stéttarfélög
þeirra semji um. Er hér bersýnilega
vitnað til 4. töluliðs 2. málsgreinar
1. greinar laga númer 62 frá 1985
um kjarasamninga opinberra stárfs-
manna.
eigi talið að það sé fullnægjandi og
lögmæt uppsögn úr opinberri stöðu
miðað við 1. janúar 1985.“
Tveir dómarar í félagsdómi, þeir
Jón Þorsteinsson og Björn Helga-
son, skiluðu sératkvæði. Þeir segja:
„Þessi uppsögn er lögmæt. En á
það ber að líta að rafeindavirkjar
þessir vildu í reynd, þrátt fyrir
uppsögnina, halda áfram störfum á
nýjum kjaragrundvelli. Þess vegna
var það eðlilegt og f samræmi við
öll málsatvik að rafeindavirkjar
áréttuðu þetta sjónarmið í uppsagn-
arbréfinu og gerðu þar lokatilraun
til þess að fá ný ráðningarkjör
samþykkt."
Rikiö gæti krafist skaðabóta
Þrátt fyrir álit meirihluta félags-
dóms líta rafeindavirkjarnir svo á
að þeir hafi sagt upp. Þeir eru
hættir störfum hjá ríkinu og ein-
hverjir farnir að vinna annars stað-
ar. Þeir verða vart dæmdir til starfa
að nýju. Ríkið gæti þó krafið þá
skaðabóta.
Deilan er f hnút. Fulltrúar ríkis-
valdsins vilja ekki ræða við raf-
eindavirkja fyrr en þeir snúa aftur
til starfa. Rafeindavirkjar halda fast
við uppsagnir sínar.
-KMU