Dagblaðið Vísir - DV - 10.05.1986, Blaðsíða 18

62
DV. LAUGARDAGUR 10. MAÍ 1986.
Með tilvísun til laga um skiptaverð-
mæti og greiðslumiðlun innan sjávar-
útvegsins ber öllum framleiðendum
sjávarafurða að senda Fiskifélagi ís-
lands yfirlit yfir birgðir afurða sinna
miðað við að kvöldi 14. þ.m.
Yfirlit þetta skal sendast Fiskifélaginu
eigi síðar en 23. maí.
Fiskifélag íslands.
Námsstyrkur við Kielarháskóla
Borgarstjórnin í Kiel veitir íslenskum stúdent styrk til
námsdvalar við háskólann þar í borg næsta vetur, að
upphæð 870 þýsk mörk á mörk á mánuði í 10 mán-
uði, frá 1. okt. 1986 til 31. júlí 1987, auk þess sem
kennslugjöld eru gefin eftir.
Um styrk þennan geta sótt stúdentar sem hafa stund-
að háskólanám í a.m.k. tvö ár. Umsækjendur verða
að hafa góða kunnáttu í þýsku.
Umsóknir skal senda skrifstofu Háskóla íslands eigi
síðar en 15. júní 1986. Umsóknum skulu fylgja náms-
vottorð, ásamt vottorðum a.m.k. tveggja manna um
námsástundun og námsárangur og eins manns sem
er persónulega kunnugur umsækjanda. Umsókn og
meðmæli skulu vera á þýsku.
Rafmagnsveitur ríkisins óska eftir tilboðum í eftir-
farandi:
RARIK-86008: 75 stk. 25 kVA einfasa stauradreifi-
spennar.
Opnunardagur: Þriðjudagur 10. júní 1986 kl.
14.00.
Tilboðum skal skila á skrifstofu Rafmagnsveitna ríkis-
ins, Laugavegi 118, 105 Reykjavík, fyrir opnunartíma
og verða þau opnuð á sama stað að viðstöddum
þeim bjóðendum er þess óska.
Útboðsgögn verða seld á skrifstofu Rafmagnsveitna
ríkisins, Laugavegi 118, 105 Reykjavík, frá og með
mánudegi 1 2. maí 1 986 og kostar 300 kn hvert eintak.
Reykjavík 7. maí 1986.
Rafmagnsveitur ríkisins.
AUGLÝSiNG
íbúð fræðimanns í húsi Jóns Sigurðssonar i Kaup-
mannahöfn er laus til afnota tímabilið 1. september
1986 til 31. ágúst 1987.
Listamenn eða vísindamenn, sem hyggjast stunda
rannsóknir eða vinna að verkefnum í Kaupmanna-
höfn, geta sótt um afnotarétt af íbúðinni. I íbúðinni
eru fimm herbergi og fylgir þeim allur nauðsynlegasti
heimilisbúnaður. Hún er látin í té endurgjaldslaust.
Dvalartími í íbúðinni skal eigi vera skemmri en 3
mánuðir en lengstur 12 mánuðir, en venjulega hefur
henni verið ráðstafað til þriggja mánaða í senn.
Umsóknir um íbúðina skulu hafa borist stjórn húss
Jóns Sigurðssonar, Islands Ambassade, Dantes Plads
3, 1556 Köbenhavn V, eigi síðar en 20. maí nk.
Umsækjendur skulu gera grein fyrir tilgangi með dvöl
sinni í Kaupmannahöfn, svo og menntun og fyrri störf-
um.
Þá skal tekið fram hvenær og hve lengi óskað er eftir
íbúðinni, svo og fjölskyldustærð umsækjenda. Tekið
skal fram að hússtjórn ætlast til að dvalargestir nýti
úthlutaðan tíma sinn að fullu við störf í Kaupmanna-
höfn.
Sérstök umsóknareyðublöð er hægt að fá á skrifstofu
Alþingis í Alþingishúsinu í Reykjavík og á sendiráðinu
í Kaupmannahöfn.
Stjórn Húss Jóns Sigurðssonar.
Eiserfeld 24. apríl 1986.
Á íslandi tíðkaðist það áður fyrr
að fara á grasafjall og úr grösunum
voru lagaðir heilsudrykkir í þvi
skyni að efla flör til líkama og sál-
ar. I Þýskalandi, aðeins þó í fjall-
lendissvæðum, er farið á „högg-
fjall" eins og kallað er. í Siegerland
hefur frá aldaöðli vaxið villtur eik-
arskógur í fjöllunum. Hann sáir sér
eins og illgresi og því ríkir í honum
skipan náttúrunnar. Víða hefur
honum verið eytt að miklu leyti og
plantað greni í auðu svæðin. Því
má sjá breiður ræktaðs skógar og
villts hlið við hlið; greni í þráð-
beinum línum með vel lagaða
stofna en í eikarskóginum eru trén
þvers og kruss og stofnamir fjöl-
breyttir að lögun. Hér í Siegerland
hefur töluverður hluti hans fengið
að standa.
Fyrr á tímum var mikil járn-
framleiðsla hér með tilheyrandi
ofnum sem þurftu gífurlega orku
til járnbrennslunnar. Orkan var
framleidd með viðarkolum sem
voru unnin úr eikarskóginum.
Vegna lögunar trjánna, sem verða
t.d. aldrei mjög sver og meira eða
minna skökk og skæld, hefur villti
skógurinn ávallt verið nýttur að-
eins til framleiðslu varmaorku. Til
þess að hann yxi sem best var hann
ýmist grisjaður, svo þau tré sem
eftir stæðu döfnuðu betur, eða
höggvinn burt á ákveðnu svæði.
Smábændum í nágrenninu, sem oft
unnu einnig við jámframleiðsluna,
var úthlutað skika af skóglendinu,
sem þeir gátu síðan nýtt t.d. næstu
þrjú árin en ekki lengur því þá
vom hríslurnar, sem móðir náttúra
hafði séð um að planta, komnar
talsvert á veg með að verða að
skógi á ný. Fyrsta árið ræktuðu
bændur t.d. hafra á skikanum sín-
um, annað árið kartöflur og þriðja
árið beittu þeir hrossum og kúm á
svæðið sem þá þegar var orðið þak-
ið plöntum. Á þessum tímum ríkti
á þennan hátt jafnvægi milli manns
og náttúru og gerir að nokkm leyti
enn sem betur fer.
Loks þótti ekki lengur svara
kostnaði að vinna jám úr jörðu hér
í Siegerland. Af þeim sökum var
stór hluti eikarskógarins víða
höggvinn og plantað arðbærari
tegundum í staðinn. Á hinn bóginn
hafði sú skipan komist sums staðar
á að smábændur og þorpsbúar
höfðu eignast litla skika í honum
Hjalti Jón Sveinsson
skrifarfrá Þýskalandi.
og af hagkvæmnisástæðum tók fólk
sig saman fyrr á þessari öld og
stofnaði sameignarfélög. Skógur-
inn hefur síðan verið æ meir
nytjaður til eldiviðarframleiðslu.
Hann skilaði litlum arði í fyrstu
en þegar olíuverðið hækkaði upp
úr öllu valdi fyrir um tíu ámm jókst
eftirspurnin gífurlega eftir eldiviði.
Tekið til óspilltra
málanna
Flest hús hér um slóðir, sem mjög
mörg voru byggð um og eftir alda-
mót, eru búin tvenns konar kynd-
ingarkerfi; þ.e. bæði olíukyndingu
og gömlu kamínunni sem getur
hitað upp stóran hluta hússins.
Mörg nýrri húsanna hafa verið
byggð með báða möguleikana í
huga. Þegar t.d. hart er í ári og
olíuverð hátt þá á fólk kost á því
að hita meira upp með eldiviði.
Þegar betur árar verður síðan hlut-
fall olíunnar meira. Margt ungt
fólk, sem býr í nýbyggðum húsum,
hefur valið þann kostinn að gera
aðeins ráð fyrir viðar- og kolakynd-
ingu enda er unnt að kaupa mjög
fullkomið kerfi í þessu skyni.
Eitt þeirra atriða, sem minnir
íbúa Siegerlands á að vorið sé kom-
ið, er þegar auglýst er uppboð á
trjám úti í skógi. Sameignarfélögin
standa að þeim og á hverju vori
þarf að grisja „höggfjallið" hæfi-
lega á ákveðnum svæðum. Skógin-
um er þá skipt í jafnstórar spildur
og þær eru síðan boðnar upp. Fólk
flykkist á staðinn og síðan er boðið
í. Kaupin eru mishagstæð þar sem
spildurnar geta verið ærið misjafn-
ar og aldrei séð fyrir hver hlýtur
mestan eldivið fyrir minnstan pen-
ing. Þegar uppboðinu er lokið
ganga fulltrúar félaganna með
kaupendunum um skóginn og
merkja þau tré sem fjarlægja má.
Gífurleg vinna bíður þessa fólks
við að fella trén, saga þau niður í
hæfilega stóra hluta, bera þá að
bílnum, flytja viðinn heim þar sem
hann er loks höggvinn niður í
kubba sem þurfa síðan að standa
vel varðir til næsta árs eða þangað
til þeir eru orðnir nægilega þurrir.
En flestir hafa gaman af þessari
vinnu sem kætir samviskuna auk
þess á allan hátt. Fólk sparar sér
umtalsverða fjármuni og í annan
stað er þetta kærkomið tækifæri
til að svitna, hreyfa sig og jafnvel
leggja af. Þetta er heilsusamleg
vinna undir eðlilegum kringum-
stæðum a.m.k. Oft má sjá heilu
fjölskyldurnar starfa samhentar í
„höggskóginum“ þar sem einn sag-
ar; vopnaður hávaðasamri vélsög,
því skógarhögg tíðkast ekki leng-
ur, annar ber, þriðji heggur af
greinar o.s.frv., o.s.frv. Eftir nokkr-
ar vikur má aftur sjá skóginn eins
og vel hirtan aldingarð sem áður
var fullur af illgresi.
Gildi þessarar skógarvinnu er
mikið. Hún stuðlar t.d. að aukinni
sjálfsbjargarviðleitni fólks, hún
kemur því í náið samband við nátt-
úruna. Fólkið lærir að meta gildi
gróðurs jarðar, það fer að skilja
þarfir skógarins, grisjar hann hæfi-
lega svo hann þrífist betur og geti
séð því um ókomin ár fyrir nægum
eldiviði. Foreldrarnir hjálpast að
við að uppfræða bömin um nátt-
úrufræðina og gildi vinnunnar.
Stundum taka nágrannar sig sam-
an, bjóða í nokkrar spildur og
vinna síðan sem einn maður að því
að ljúka verkinu.
Ég var svo lánsamur um síðustu
helgi að fá að upplifa einn dag í
„höggskógi" með húseigendunum
sem ég leigi hjá og nágrönnum
þeirra. Þessi laugardagur verður
mér ógleymanlegur fyrir margra
hluta sakir, einkum vegna þess að
ég er íslendingur úr skóglausu
landi. - Gerum öll ár að „ári trés-
ins“!
Hjalti Jón Sveinsson