Dagblaðið Vísir - DV - 14.03.1987, Qupperneq 14

14
LAUGARDAGUR 14. MARS 1987.
Leikfélag Akureyrar 1917 - 1987
Danskurinn
átti fyrsta
leikinn
Leiklist á Akureyri hófst árið 1860
fyrir forgöngu danska kaupmannsins
Bernhards Steincke. Hann gekkst
fyrir fyrstu leiksýningunni, sem var
á leikritinu Intrigerne, og var frum-
sýning 18. nóvember sama ár.
Leikritið var sýnt til ágóða fyrir
hina fátæku í bænum en bæjarbúar
voru þá um 270 talsins. Akureyringar
létu sig ekki vanta í leikhúsið og sáu
74 sýningar.
Bernhard Steincke var sjálfur í
aðalhlutverki. Hann þótti ákaflega
röggsamur maður og lét mjög til sín
taka í bæjarmálum. Stuðlaði hann
að mörgum framfaramálum í bænum.
Leikendur í þessu fyrsta leikriti
voru danska og danskættaða fólkið
á Akureyri. Það voru því Danir sem
komu leiklistinni á legg á Akureyri.
-JGH
Leikið í
skemmum
Fram til ársins 1897 voru leikarar á
Akureyri á miklum hrakhólum með
húsnæði þar sem ekkert leikhús var
í bænum. Segja má að á þessum árum
hafi verið leikið alls staðar þar sem
hægt var að leika, eða í vöruskemm-
um, salthúsum, skólastofum og
veitingastöðum. -JGH
Ekkert sýnt
fyrsta árið
Ekkert var leikið á fyrsta ári Leik-
félags Akureyrar árið 1917. Ástæðan
var miklir kuldar og eldiviðarskort-
ur á Akureyri. Það var ekki fyrr en
vorið 1918 sem fyrsta leikritið fór á
fjalirnar. Það var leikritið.Misskiln-
ingur á misskilning ofan sem var
einþáttungur. Enginn leikstjóri
stýrði verkinu og var það aðeins sýnt
einu sinni. -JGH
Miðinn
greiddur með
smjöri og ull
Leiklist á Akureyri hófst árið 1860.
Lengi framan af var ekki leikið við
burðugar aðstæður en áhuginn var
ekkert síðri fyrir það. Og allt var
gert til að fá fólk í leikhús líkt og
núna. Þessi auglýsing birtist í tíma-
ritinu Stefni 11. febrúar 1898:
„Þeir sem ekki hafa peninga mega
borga inngöngumiðann með íslensk-
um vörum, svo sem prjónasaum, ull,
smjöri og fleiru." -JGH
Jónsmessunæturdraumur, 1966-77. Frá vinstri: Sæmundur Guðvinsson (nú blaðafulltrúi Flugleiða) og Björg Baldvinsdóttir.
Leikendur i Skugga-Sveini, í janúar 1917. Frá vinstri: Páll Vatnsdal, Hallgrim-
ur Sigtryggsson, Jóhann Kröyer, Ingimar Eydal, Sigtryggur Þorsteinsson,
Konráð Jóhannsson (afi Kristjáns óperusöngvara) og Halldór Ólafsson.
Fremri röð: Álfheiður Einarsdóttir, Jóhannes Jónasson og Eva Pálsdóttir.
Á myndina vantar sjálfan Skugga-Svein, Jón Steingrímsson. Úr þessum
leikhópi komu nokkrir helstu hvatamenn að stofnun LA 1917.
Gullna hliðið, 1969-1970. Frá vinstri: Einar Rafn Haraldsson, Sigurveig Jóns- Ævintýri á gönguför, 1933-34. Frá vinstri: Jón Norðfjörð, Páll Bergsson frá
dóttir og Þórhalla Þorsteinsdóttir. Hrisey, Ásta Jónsson og Helga Jónsdóttir.
Byrjuðu á
Frum-
kvöðlamir...
Frumkvöðlarnir hjá Leikfélagi
Akureyrar, sem leikarar og leikstjór-
ar, voru þau Haraldur Björnsson,
Ágúst Kvaran, Jón Norðfjörð, Svava
Jónsdóttir og Sigurjóna Jakobsdótt-
ir. Var Haraldur allt í öllu fyrsta
áratuginn, síðar þau Svava, Gísli R.
Magnússon, Ágúst, Jón og Sigurjóna
um 40 ára skeið.
Á 70 ára afmæli leikfélagsins er
þeirra minnst sem frumkvöðlanna á
fjölunum.
-JGH
Havsteen var
fyrsti formaðurinn
Fyrsti formaður Leikfélags Akur-
eyrar var sýslumaðurinn kunni á
Húsavík, Július Havsteen. Hann
bjó árið 1917 á Akureyri en fluttist
síðar til Húsavíkur. Júlíus þótti
skemmtilegur og hnyttinn maður.
Af mörgum sögum um Júlíus
Havsteen er ein um það þegar
hann, sem sýslumaður og unnandi
leiklistarinnar á Húsavík, brá sér
til Reykjavíkur að sjá leikritið
Skugga-Svein. Ekki var Havsteen
ánægður.
„Ég held að mér sé nú óhætt að
koma með mína drengi suður eftir
þetta,“ sagði hann að lokinni sýn-
ingu.
-JGH
Júlíus Havsteen sýslumaður var
ekkert að skafa utan af hlutunum.