Dagblaðið Vísir - DV - 23.04.1988, Side 41
*
LAUGARDAGUR 23. APRÍL 1988.
Ef farangurinn týnist:
45
Lífsstfll
er
réttur þinn?
Réttur töskueigandans
„Ég vil byija að benda á að far-
miðar þeir sem fólk kaupir eru ekki
aðeins aðgöngumiðar í flugvélar
heldur samningur milli ferðalanga
og viðkomandi flugfélags," segir 01-
afur. „Samningur þessi gerir ráð
fyrir að flugfélagið hafi ákveðinni
ábyrgð og skyldum að gegna gagn-
vart viöskiptavininum. í tösku- og
farangursmálum er þetta grundvall-
að á alþjóðlegum milliríkjasamning-
um. Samt sem áður er hinn
raunverulegi grundvöllur fyrir sam-
skiptum viðskiptavinar og flytjanda
gagnkvæmt traust og samkomulag.
Það gefur augaleið aö viðskiptavin-
ur, sem hefur glatað farangri sínum
og fer fram á bætur, verður að ganga
út frá því að flugfélagiö treysti orðum
hans. í staðinn setur flugfélagið upp
hámarksgreiöslu fyrir tjón við-
skiptavinar. Á íslandi nema þessar
hámarkgreiöslur sem samsvarar 20
dölum á kg. Hafi farþegi glatað tösku
sem vegur 20 kg fær hann greiddar
um 15.000 krónur. Ef taskan var full
af dýrindisfótum eða -dóti er þetta
að sjálfsögðu lítifl peningur en ein-
hvers staðar verða mörkin að vera.
Ég vil hvetja alla, sem eru að ferð-
ast, að tryggja farangur sinn. Eips
má benda á að viðskiptavininum ber
að ganga þannig frá farangri að ekki
manninum. Allt er þetta síöan ein-
stakhngsbundið og metið hverju
sinni,“ svarar Ólafur.
Flugvöllurinn
kallaður Thiefrow
„Þjófnaður og skemmdarverk á
farangri er sem betur fer aö verða
sjaldgæft fyrirbæri. Erlendis er tekið
harðar á þessum málum og viðurlög
þyngri en áöur. í gegnum tiöina hafa
ýmsir flugvellir haft verra orð á sér
en aðrir og var til dæmis Heathrow
um tíma kallaður Thiefrow. Þetta
hefur lagast til muna og heyrir til
undantekninga að svona lagað komi
fyrir. Á íslandi hefur þetta aldrei
verið vandamál," segir Ólafur.
Að síðustu er Ólafur spurður áð
því hvort hann hafi sjálfur lent í
ógöngum með sinn eigin farangur.
„Sei sei, já, það hef ég upplifað,"
svarar Ólafur. „Ég ferðast það mikið
að annað væri óeðlilegt. Ég lenti einu
sinni í því að taskan mín var tekin í
misgripum og ég sat uppi með tösku
annars manns. Þetta var í Nice í
Frakklandi og var ég í sumarleyfi.
Taska mannsins var eins og mín og
þekkti ég þær varla í sundur sjálfur.
Þessi ruglingur var fljótlega leiðrétt- '
ur, enda þurfti maöurinn að nota
smókinginn sinn daginn eftir. Svona
uppákomum verður alltaf að taka
með æðruleysi," segir Ólafur.
-EG
Á hverjum sólarhring eru tug-
þúsundir af töskum á ferðalagi um
heiminn. Flestar af þessum töskum
eru í fylgd eigenda sinna en þvi mið-
ur stefna sumar í gagnstæða átt.
Ýmislegt getur komið fyrir þennan
mikla farangur sem er fluttur milli
landa og margar hættur eru á leiö-
inni. Oftast er um ferns konar
vandamál að ræða.
1. Taskan týnist og finnst aldrei aft-
ur.
2. Taskan týnist en kemur í leitimar
síðar.
3. Stohð er úr töskunni.
4. Taskan og/eða innihaldið skemm-
ist á leiöinni.
Þótt ekki sé algengt að fólk lendi í
fóhöppum með töskur sínar kannast
samt margir við þess háttar vanda-
mál. En hvaö er til ráða og hver er
réttur eigandans? DV hafði samband
við Ólaf Briem, deildarstjóra við-
skiptaþjónustudeildar Flugleiða, til
að forvitnast um þessa hluti.
Gagnkvæmt traust
„Viðvíkjandi farangri, sem fer á
flakk en kemur í leitirnar aftur, er
sem betur fer hægt að upplýsa að í
dag er í notkun töskuleitarkerfi sem
flest flugfélög í heimi eiga aöild að.
Þetta kerfi er rpjög gott og er reyndar
alltaf í þróun. Ef taska týnist finnst
hún oftast aftur. Það getur veriö
bagalegt að vera farangurslaus um
tíma en það er þó huggun harmi gegn
að fá farangurinn um síöir.“
- Koma flugfélögin til móts við fólk
sem þarf að vera farangurslaust um
tíma?
„Þama gildir sama reglan um
gagnkvæmt traust,“ segir Ólafur.
„Það fer eftir ýmsum ástæöum. Far-
þegi, sem er til dæmis á heimleið,
hefur kannski ekki eins brýna þörf
fyrir að fá farangur sinn samstundis
og sá sem er að byija ferð sína. Ef
viöskiptavinur er að byrja ferö sína
og hún er þess eðhs aö erfitt er að
komast af án farangursins reyna
flugfélög oftast að liösinna ferða-
Hvað á að gera ef ferðataskan hefur farið á flakk?
valdi óþægindum eöa augljóst sé að
hann þoh flutninginn," bætir Ólafur
við.
Ferðir
Hver
Nokkur ráð við farangursvandamálum:
Ólar tefja fyiir þjófiun
Hér em nokkur ráö og vangavelt-
ur
sem komið geta í veg fyrir að ferða-
menn lendi í vandræðum með
farangur sinn.
Erfitt er að leiöbeina fólki við val
á því hveraig töskur á aö kaupa.
Sumir mæla meö hörðum töskum,
aðrir með mjúkum. Það liggur í
hlutarins eðli að harðar töskur
vernda betur brothætt innihald. Sé
aðeins fatnaður meðferðis eru
mýkri töskur vel nýtanlegar. Til
era á markaðnum töskur sem eru
ákaflega veigalitlar. Ef töskur af
þeirri gerð eru keyptar má reikna
meö ,að ending sé í samræmi viö
verð. Eigi að kaupa endingargóðar
töskur er um aö gera að velja van-
daðar og efnismiklar töskur, oftast
er það einnig ódýrara þegar til
lengri tíma er litið. Gott er að velja
töskur með læsingum. Þótt þjófar
hafi ráð undir rifi hveiju meö að
opna töskur gerir læsing þeim það
erfiðara fyrir. Tíminn sem fer í að
reyna að opna töskuraar kemur oft
í veg fyrir tilraunir til þess.
V,
Ólar þjóna ýmsum
tilgangi
Ólar utan um töskur eru að
verða æ algengari. Má segja að þær
gegni þrenns konar hlutverki.
1. Ef læsing eða lokun töskunnar
bilar helst taskan saman sé hún
spennt með ól. Það er ætíö döpur
sjón þegar innihald tösku kemur í
hrúgu á farangursbeltunum i mjög
mismunandi ásigkomulagi. Ólar
koma í veg fyrir slys af þessu tagi.
2. Ólar fæla þjófa frá því tíminn,
sem það tekur að leysa ólamar eða
skera á þær, getur reynst þeim
hættulegur.
3. Nú á dögum era töskur mjög lík-
ar. Tískulitir og sniö eru oft svipuð
á töskunum og er erfitt fyrir eig-
endur að þekkja sinar töskur úr
fjarska. Ólar auðkenna töskuna
þannig að ekki þarf aö standa við
farangursbeltið og rýna á hvetja
einustu tösku til að þekKia sína.
Merkið töskumar
Merking á töskum er nokkuð
sem ferðafólk ætti að sinna betur.
Þótt töskumar séu með áfastan
pappírsmiða um handfangið kem-
ur fyrir aö þeir rifna af. Nauösyn-
legt er að merKja töskuna að utan
og era límmiðar, sem flugfélögin
bjóða upp á, hentugu- til þess. Þeir
sem vflja hafa stíl yfir merkingum
á töskunum geta keypt sér leður-
hulstur fyrir nafnspjöld sem fest
era við handfangið.
Annað er ekki síöur áríðandi og
það er aö merkja töskuna að innan.
Ef allar merkingar að utan mást
af eða eyðfleggjast er leitað eftir
vísbendingu um eiganda inni í
töskunum. Merking inni í töskun-
um getur veriö með ýmsu móti og
nægir til dæmis að hafa nafnspjald
eöa miða með nafni og heimilis-
fangi eigandans. Gott er að hafa í
huga aö láta eftirnafnið koma vel
fram þar sem leitarkerfm byggja
leit sína einmitt á eftimöfnum.
Tilkymiið strax
Ef upp koma vandamál með
farangurinn er nauðsynlegt að til-
kyima það strax á flugvellinmn.
Vanti farangur eða hafihann kom-
ið skemmdur á ferðafólk að snúa
sér til deilda á flugvellinum sem
sjá um þessi mál. Því fyrr sem til-
kynning berst því fyrr byrjar leitín.
Ef taskan er skeramd er jafnnauö-
synlegt að láta vita af því sam-
stundis. Erlendis, og þá sérstaklega
í Bandaríkjunum, neita flugfélög
bótum fyrir skemmdir á farangri
hafi þær skemmdir ekki verið til-
kynntar strax á flugvelli viö komú.
Aö lokum má benda á að ekki er
viturlegt að pakka miklum verö-
mætum i töskurnar. Slikt er að
bjóða hættunni heim. Ef ferðast er
með mikfl verömætí er hægt aö
taka þau með í vélina. Ef þau eru
of fyrirferðarmikil til að hafa undir
sætinu eða í fanginu er hægt aö
biðja flugfreyjur um aðstoð og taka
þær slikri málaleitan yfirleitt vel.
Vonandi geta þessi fáu ráð að-
stoðaö þá lesendur sem verða á
faraldsfætí á næstunni. -EG.