Dagblaðið Vísir - DV - 29.09.1989, Qupperneq 9

FÖSTUDAGUR 29. SEPTEMBER 1989.
9
Utlönd
Stuðningsmenn Marcosar
hðta mótmælaaðgerðum
- fáist hann ekki jarðsettur á Filippseyjum
Stuðningsmenn Ferdinands os, ekJqa Marcosar, kvaðst í gær koma. Hélt Aquíno neyöarfund bróðir Marcosar sagði i morgun.
Marcosar, ftrrnun forseta Filipps- ætla að halda áfiram að berjast fyr- með háttsettum toringjum hersins Marcos lét útfór hennar bíða þar
eyja, hótuðu í morgun mótmæla- ir því að Marcos fengi hinstu hvflu þar sem raett var hvemig tryggja sem hann vonaðist til að geta verið
göngum og að snúa sér til Samein- . í fóðurlandi sínu. mætti öryggi í landina viðstaddur.
uðu þjóðanna tfl að þrýsta á Coraz- Aquino hefur sagt aö flutningur Vinur Marcosar á Hawaii sagði í Ronaid Reagan, fyrrum Banda-
on Aquino forseta um að leyfa aö líksins til Fflippseyja gæti kynt morgun að ftölsJcylda hans hefði rfltjaforseti, lýstí yfir hryggð sinni
Marcos veröj fcwrinn til grafar á undir róstum. Hún skipaöi samt ákveðið að hafa lík hans almenn- í gær vegna andláts Marcosar.
Fflippseyjum. svo fyrir að flaggað yrðl í hálfa ingitflsýnisívlkuíHonoluIu.Lík- Reuter
Marcos lést í gær í Honoluiu á stöng á opinberum byggingum lega veröur Marcos jarðsettur á
Hawaii þar sem hann haíði dvahð vegna andláts Marcosar. Herinn er sama tíma og móðir hans sem lést
I útlegö frá því 1986. ImeJda Marc- í viðbragðsstöðu ef til óeiröa skyldi fyrir sextán mánuðum, að því er
Filippseyskir blaðsöludrengir i
Manlla I morgun. Ancttát Marcosar
var á forsfðum allra dagblaöa.
Slmamynd Houter
Imelda Marcos við lík hins látna eiginmanns síns.
Simamynd Reuter
SAS og Swissair
í samvinnu
Gœur Helgaaon, DV, Re«t*na«c
Hin aukna samkeppni á milli
helstu flugfélaga heims hefur á síð-
ustu árum orsakað nána samvinnu
á mfllí hinna einstðku flugfélaga.
Nú hafa SAS og Swíssair undirritað
samning tun slíka samvinnu.
SAS hefur gert sér far um aö
tryggja fhuntíð sína og samkeppn-
ismöguleika og hefur nú þegar
samvinnu víð flugfélög í Banda-
ríkjunum, Japan og Thailandl.
SAS hefur lengi leitaö að Ðugfé-
lagi 1 Evrópu sem hægt væri að
eiga aamvinnu viö en tvisvar hafa
siflcar samningaviðræður fariö út
um þúfúr þegar þær hafa verið
komnar langt á veg. Um var að
ræða belgiska flugfélagið Sabena
og breska flugfélagið British Cale-
donian. Jan Carlzon, forstjóri SAS,
er >vi sérstaklega ánægöur núna.
A blaðamannafundi, sem haldinn
var i Stokkhólmi í gær, sagöi Jan
Carlzon að meiningin væri sú aö
SAS og Swissair þróuðu meö sér
samruna á sviðum sem spanna yfir
flugieiðakerfl, ferðaskrifstofur,
hótel, verslunar- og viðskiptasam-
bönd, flugeldhús og veitingahúsa-
rekstur, flugvélakaup, vlötiald og
þjálfún starfsfólks svo eltthvaö sé
nefnt. Spamaðurinn við aögerðim-
ar er hundmð mifljóna Jcróna.
Þegar samvinna SAS og Swissair
er komin á komast SAS-menn í
9amband við 110 flugvelli í 68 lönd-
um þar sem samband var ekki fyr-
ir. Swissair hefur góð sambönd í
öllum heimsálfúm nema Ástraliu.
Vildi verða þjóðhetja
Ferdinand Marcos dreymdi um að
verða þjóðhelja Filippseyinga. í staö-
inn lést hann í útlegð og skömm,
langt frá því landi sem hann leit á
•næstum sem eign sína.
Ferfll fárra þjóðhöföingja hefur
byrjað jafnilla og Marcosar. Árið
1938, þegar hann var 21 árs gamall
lögfræðinemi, var hann dæmdur fyr-
ir morð á andstæðingi foður síns.
Faðir Marcosar var þekktur stjóm-
málamaður. Marcos tók námsbæk-
umar með sér í fangelsið og áfrýjaði
til hæstaréttar sem úrskurðaði fang-
elsisdóminn ógildan. Dómstóllinn
spáði Marcosi bjartri framtíð og
Marcos lauk lógfræðiprófi með
hæstu einkunn sem þá haföi verið
gefin.
Allt gekk honum í haginn frá upp-
hafi. Snemma fór að bera á Ferdin-
and, sem fæddist 11. september 1917
og nefndur eftir Ferdinand n Spánar-
konungi, sem leiðtogaefni. Stóð hann
sig jafnvel í ræðukeppni sem fcmefa-
leikum, glímu og sundi.
Hetjudáöir dregnar í efa
í heimsstyrjöldinni síðari fékk eng-
inn hermaður eins margar orður og
skæruliðaleiðtoginn Marcos. Hann
særðist fimm sinnum í átökum við
Japani en í bandarískum herskýrsl-
um er vaskleg franiganga hans í
stríðinu stórlega dregin í efa. Eftir
að Marcos varð forseti fékk hann vin
sinn til að skrifa ævisögu sína þar
sem hetjudáðum hans í stríðinu var
vandlega lýst. Bandarískir sagnfræð-
ingar hafa hins vegar sannað að
hann hafi unnið með Japönum í
stríðinu.
Þegar Filippseyjar urðu sjálfstætt
ríki dembdi lögfræðingurinn Marcos
sér út í pólitíkina. Eftir sextán ár á
þingi sigraði hann óvænt Macapagal
forseta í kosningunum 1965 og 48 ára
gamall varð hann sjötti þjóðhöfðingi
Filippseyja.
Starfið var ekki auðvelt. Afbrotin,
ofbeldið og spillingin í landinu höfðu
orðið til þess að Filippseyjar voru
kallaðar „villta austrið“.
Vinsæll í byrjun
Hið glæsflega forsetapar, stríðs-
hetjan og fegurðardrottningin
Imelda, kona Marcosar, gaf mönnum
þó von um betri tíma.
Hreinsanir, vegaframkvæmdir og
umbætur í landbúnaðarmálum
stuðluðu að vinsældum forsetans og
sigraði hann auðveldlega í forseta-
kosningunum 1969. Vandamálinjuk-
ust þó vegna aukins atvinnuleysis
og verkfalla. í Mindanao gripu mú-
hameðstrúarmenn til vopna í sjáif-
stæðisbaráttu sinni. Skæruliðar
kommúnista buðu stjórnarhemum
birginn í borgum og úti á lands-
byggðinni.
Ný stjórnarskrá
Vegna ákvæða í stjómarskránni
gat Marcos ekki boðið sig fram þriðja
kjörtímabilið í röð og keppinautur
hans, þingmaðurinn Benigno
„Ninoy“ Aquino, var talinn líklegast-
ur tfl að vinna forsetakosningamar
1973. í september 1972 lýsti Marcos
yfir neyðarástandi, felldi stjómar-
skrána úr gildi „til þess að vemda
landiö og lýðræðið" og gat síðan
styrkt stöðu sína með nýrri stjómar-
skrá og nýjum stjómarflokki.
Erlendir fjárfestingaraðilar hrifust
af hörku Marcosar gegn ofbeldi,
glæpastarfsemi og stjómarandstöð-
unni og streymdu þei'r til Filippseyja.
Eftir að hinn nýi stjórnarflokkur
hafði unnið stórsigur í kosningunum
1978 þorði Marcos að aflétta neyðar-
ástandslögunum 1981. Ákvæðið um
hversu mörg kjörtímabil forseti
mátti sitja var tekið burtu og í júni
sama ár var Marcos endurkjörinn.
Ekkert virtist geta haggaö stjóm
hans. Tekjur ríkisins jukust og auk-
inn vöxtur var í iönaði. En andstæð-
ingum Marcosar töldu að ný yfirstétt
hirti mest af gróðanum og almenn-
ingur var jafnfátækur og fyrr.
„Ninoy“ myrtur
í ágúst 1983 sneri Benigno Aquino
heim úr þriggja ára útlegð í Banda-
ríkjunum og var hann samstundis
skotinn til bana á flugvellinum í
Manila. Morðið á „Ninoy“ varð upp-
hafið að falli Marcosar. Ekkjan,
Corazon Aquino, sagði Marcos bera
ábyrgð á morðinu, tók aö sér hlut-
verk leiðtoga stjómarandstæðinga
og hét því að steypa Marcosi af stóli.
Hann brást við með því að efna til
kosninga árið 1986 í von um að geta
losnað við „húsmóðurina".
Þegar talningu atkvæða var lokið
var þvi lýst yfir að Marcos hefði sigr-
að. Aquino sakaði hann um kosning-
asvindl og þjóðin, sem var oröin
þreytt á einveldinu, studdi hana.
Kirkjan og herinn studdu hana einn-
ig. Þjóðarbylting varð og að kvöld 25.
febrúar 1986 neyddust forsetahjónin
og þeirra nánustu til að flýja í niður-
lægingu frá forsetahöllinni í Manila
í bandarískri herflugvél sem Reagan
Bandaríkjaforseti útvegaði.
500 svartir brjóstahaldarar
Með sér tóku þau koffort full af
peningum, skartgripum og öðmm
dýrgripum. Almenningi var hleypt
inn í höliina þegar þau vora farin.
Meðal þess sem Imelda varð að skflja
eftir vom þrjú þúsund pör af hand-
saumuðum skóm og fimm hundmð
svartir brjóstahaldarar.
Ekki er vitað hversu mikið fé Marc-
os og Imelda sölsuðu undir sig á tutt-
ugu ára valdatímabili. Stjóm Aquino
segir að um sé aö ræða marga tugi
milljarða íslenskra króna sem mikil
þörf sé fyrir þar heima. Neitaði
stjómin Marcosi um aö snúa heim
aftur ef hann skilaði ekki ránsfengn-
um. Sagt er að milljónimar hafi bók-
staflega gyllt tilvera hans sem ríkis-
hötðingja en þær komu einnig í veg
fyrir að hann gæti snúið heim aftur.
TT og Ritzau
OPNUM i DAG
verslun að Bæjarhrauni 14
wsnit
normbau
Wrpdboy
meteor
STURTUKLEFAR
NÆLONVÖRUR ~
PARKETÞJÓNUSTA
PÓSTKASSAR
BYGGINGAVÖRUR
Sími 651550