Dagblaðið Vísir - DV - 26.09.1990, Blaðsíða 11

MIÐVIKUDAGUR 26. SEPTEMBER 1990.
lí
Utlönd
Hallar undan fæti hjá Winnie og Nelson Mandela:
Haf a tapað bæði
áliti og áhrif um
Síöustu vikur hafa verið þeim
Winnie og Nelson Mandela erfiöar.
Nelson hefur háö harða póhtíska
baráttu fyrir að halda Afríska þjóö-
arráðinu í fylkingarbrjósti barátt-
unnar fyrir jafnrétti kynþátta í
landinu.
Hann er sá maður sem öll spjót
standa í þegar loks rofar til og líkur
eru á að í það minnsta harkalegustu
ákvæði aðskilnaðarstefnunnar veröi
afnumin. En það eru fleiri sem vilja
vera í fremstu sveit og þar ber mest
á Butelehzi leiðtoga Inkata-hreyfing-
arinnar.
Valdabarátta þessara manna hefur
kostað á áttunda hundrað blökku-
menn lífið og í raun hefur Nelson
Mandela og Afríska þjóðarráðið farið
hallloka. Krafa Mandela, um að þjóð-
arráðið eitt verði málsvari blökku-
manna í Suður-Afríku gagnvart
stjórn hvíta minnihlutans, fær á end-
anum ekki stuðning allra ættbálka
blökkumanna því zúlúmenn vilja
semja sjálfir í nafni Inkata-hreyfing-
arinnar.
Smásigrar hjá de Klerk
F. W. de Klerk hefur ekkert á móti
því að semja um eftirgjöf af aðskiln-
aðarstefnunni. Harðlínumenn í
flokki hans eru að vísu á móti en nú
virðist sem forsetinn ætli að ná ár-
angri í að rjúfa einangrun landsins
á alþjóðavettvangi.
Hann getur að vísu ekki enn sýnt
stuðningsmönnum sínum fram á að
þjóðir heims muni mildast í afstöð-
unni til Suður-Afríku gegn lítilshátt-
ar tilslökunum í mannréttindamál-
um en hann hefur þó í það minnsta
fegnið klapp á bakið frá Bush Banda-
ríkjaforseta.
Ríki Evrópubandalagsins hafa áð-
ur sagt að ef eitthvað breytist varan-
lega í mannréttindamálum í Suður-
Afríku muni þau endurskoða við-
skiptahömlur á landið. Nú er að sjá
hvort þaö sem gert hefur verið dugar
til að breyta afstöðunni.
Ef svo fer kann de Klerk að standa
uppi sem sigurvegari eftir róstur
síðstu vikna. Hann þarf ekki lengur
að mæta blökkumönnum sameinuð-
um í einni fylkingu heima fyrir, og
á alþjóðavettvangi kann líka að fara
svo að tiltölulega litlar breytingar á
aðskilnaðarstefnunni þurfi til þess
að Suður-Afríka fái aftur að tylla sér
í það minnsta á bekkhornið með
þjóðum heims.
Staða Mandela versnar
Mandela stendur hins vegar verr
að vígi en þegar hann gekk út úr
fangelsinu nú í byrjun árs og gat
fagnað sem sigurvegari eftir áratuga
baráttu. Þá beindust augu heimsins
að honum sem leiðtoga blökku-
manna, píslarvottinum sem gekk
fram á völhnn með hreinan skjöld
þegar aðrir höfu atað sína blóði.
En skjöldur þeirra Mandela-hjón-
anna er ekki hreinn lengur. Það er
mikið áfall fyrir þau að Winnie
Winnie Mandela hefur ástæðu til að
vera súr á svip þessa dagana. Bar-
áttan gengur ekki eins og vonir
Stóðu til. Símamynd Reuter
Mandela skuli hafa verið ákærð fyrir
mannrán og líkamsárás. Nánustu
fylgismenn þeirra bera sig að vísu
vel og segjast fagna ákærunni vegna
þess að með dómsrannsókn verði
Winnie hvítþvegin af öllum ásökun-
um.
Þetta eru allt atvik sem tengjast
morðmáh sem einn af fylgjendunum
hefur þegar verið dæmdur til dauða
fyrir. Það var þegar svokallað fót-
boltahð, eða lífverðir Winniear,
börðu einn ungan fylgismann til
bana. Einn úr hðinu var fundinn sek-
ur um morð.
Biðin ekki til bóta
Winnie er nú 56 ára gömul og leiddi
baráttu manns síns meðan hann var
í fang'elsi. Hún ber í það minnsta sið-
ferðilega ábyrgð á því, sem hðið sem
fylkti sér um hana gerði, þótt hún
hafi ekki verið í vitorði með ofbeldis-
mönnum. Réttarhöldin fara ekki
fram fyrr en í febrúar.
Biðin bætir ekki úr skák fyrir
Winnie því auðvitað er best fyrir
hana að dómur verði kveðinn upp
sem fyrst. Á meðan ekki er dæmt
heldur umtalið áfram og það veikir
stöðu hjónanna í baráttunni fyrir
réttindum blökkumanna.
Reuter
Þrátt fyrir fallandi gengi eiga Mandela-hjónin enn eldheita stuðningsmenn.
Þeir standa enn með Winnie sinni. Simamynd Reuter
„STK“ MR 283 kæliskápur, verð aðeins kr. 32,500,- stgr.
Fallegir, sterkir og ódýrir
„STK" kæli- og frystiskópor
Verð frá lcr. 24.900,- stgr.
Faxafeni 12, sími 670420
Family Business
camm HsfPl&s msSck
FJIMILY BIISilESS
DEAD
ÍHVÍiASkt
K4«Ki:S:f!> iAíl tmt
Phantasm
Phantasm 11
i (i
Body Chemistry