Dagblaðið Vísir - DV - 03.10.1990, Qupperneq 12
12
MIÐVIKUDAGUR 3. OKTÓBER 1990.
Lesendur_________________pv
Spjótsoddar kerf isins
Spumingin
Er dýralíf á íslandi í hættu
vegna mengunarslysa?
Kristín ísleifsdóttir nemi: Já, bæöi
vegna slysa og umgengni okkar
mannanna.
Þórunn Geirsdóttir nemi: Já, það er
í hættu.
Nína Björk Sigurðardóttir nemi: Ég
myndi telja það í hættu ef við förum
ekki að gæta að okkur.
Sigmundur Sigurgeirsson nemi: Nei,
alls ekki. Mengunarslys eru fátíð
hérlendis og náttúran sér um sína.
Guðmundur Kristmundsson tónlist-
armaður: Það held ég varla vegna
þess að svona slys eru sem betur fer
fátíð.
Margrét Rúnarsdóttir nemi: Nei, al-
veg örugglega ekki.
Siggi skrifar:
Þann 24. sept. sl. skrifaði Ólöf
nokkur afbragðs orðsendingu til
okkar allra í lesendadálki DV. Hún
tók þar til umfjöllunar afbrot ís-
lenska stjórnsýslukerfisins gegn
m.a. skilnaðarbörnum í þeim tilvik-
um að nauðsyn ber til að leysa úr
álitamálum er varða grundvallar-
réttindi þeirra. Hún benti á laga-
ruglanda, óskilvirkni stjómvalda og
skort á fostum lagaviðmiðum við
lausn mála sem börn varðá.
Þennan sama 24. september féllu
síðan „dómar“ Hæstaréttar um þijú
áhtamál innan stjómsýslukerfisins,
sem öh snertu opinbert klúður tiltek-
ins forsjármálefnis skilnaðarbams,
en von var á að réttinum tækist að
aðstoða málsaðha og barnið og kom-
ast að niðurstöðu um einstaka þætti
Konráð Friðfmnsson skrifar:
Það virðist svo vera að úr þessu
geti fátt annað en verðhrun á mörk-
uðunum hindrað að nýtt álver rísi á
íslandi. Einnig aukast líkumar mjög
á að hið nýja fyrirtæki verði reist á
Keihsnesi. Einhverjum Suðurnesja-
mönnum til gleði en öðrum th ógleði.
Viðræðurnar við álkóngana hafa
staöið ahlengi. Má víst segja að þær
spekúlasjónir hafi verið í gangi allar
götur síðan samkomulag varð um að
svissneski auðhringurinn Alusuisse
fengi að byggja verksmiðju þá er nú
stendur í Straumsvík. Framkvæmdir
þar hófust haustið 1968 og lauk þrem-
ur árum síðar, að mig minnir.
Til þess að unnt sé að fullnægja
raforkuþörf risans er nauðsynlegt að
virkja. Og virkja stórt. Blanda varð
fyrir vahnu. Uppistöðulón virkjun-
arinnar þekur 60 ferkílómetra svæði.
Þetta samsvarar því aö tveggja kíló-
metra breitt og þijátíu kílómetra
langt landsvæði (mest ræktað) fari
undir vatn.
Talsmenn verksins segja aö nýja
verksmiðjan sé miklu fullkomnari
heldur en sú gamla er. Fullyröa þeir
málsmeðferðarinnar, sem valdið hef-
ur ráðþroti embættismanna.
Sem nú er kunnugt fór svo sem
margir óttuðust, að Hæstarétti tókst
að snúa sér undan ábyrgð sinni og
að vísa umræddum álitamálum frá
dómi, án efnislegrar niðurstöðu.
Ekki varð það til að skýra lög, sem
böm varða, eða til að leiðbeina um
framkvæmd þeirra. Því getur Ein-
björn haldið áfram að toga í Tvíbjörn
og Tvíbjörn í Þríbjörn á opinberum
vettvangi þangað til „einhvers kon-
ar“ lausn flnnst fyrir þetta thtekna
bam. Síðan er hægt að halda leikn-
um áfram eins og viðgengist hefur
um árabil á opinberum vettvangi.
Tveir ósamstæðir lagabálkar,
Barnalögin frá 1981, og Lög um vernd
barna og ungmenna frá 1966 gera í
senn dómsyfirvöld, þ.e. dómsmála-
líka að mengun frá henni verði tals-
vert minni. Eflaust er þetta rétt th
getið hjá málpípum þessum. - Samt
er það staðreynd að fyrirtæki af þess-
ari stærðargráðu hlýtur að vera afar
mengandi. Og það breytir heldur
engu þótt menguninni sé veitt út á
hafið eða upp í skýin th að „fela“
áhrifin, ef svo mætti aö orði komast.
Þaö er vitað að það sem fer í haflð
skilar sér um síðir í nytjafiskana sem
við síðan færum upp á diskinn. Sama
er hægt að segja um þann óþverra
sem berst upp í himinhvolfiö. Hann
fellur yfir land og lýð með rigning-
unni. Og það er sannarlega hægt að
bóka að gerist. Súrt regn heitir það
þá og er alls staðar til bölvunar. -
Að halda öðru fram er hrein og klár
blekking.
Af þessum orsökum ber að hafna
stóriðjuleiðinni. Tökum ekki frekari
þátt í að eyðileggja umhverfið sem
skapað hefur verið handa börnum
jarðar. Þungaiðnaðurinn er hvort eð
er ekki kominn til að vera. Það hljóta
allir sæmilega greindir menn að sjá
og viðurkenna.
ráðuneytið og barnavemdaryfirvöld,
ábyrg fyrir meðferð álitamála er
varða réttindi skilnaðarbarna.
Dómsmálaráðuneytið fer með form-
legt úrskurðarvald, en barnalögin
gera einnig ráð fyrir að barnavernd-
aryfirvöld leggi því ráðuneyti til efn-
isforsendur úrskurðar að lokinni
meðferð sinni á grundvelli laga um
vernd barna og ungmenna.
Þótt hugsanlega hafi þetta átt að
þýða tvöfalt öryggiskerfi fyrir börn,
hefur raunin orðið sú að tvíeðli máls-
meðferðarinnar skapar bæði börn-
unum og ástvinum þeirra mikið ör-
yggisleysi og opinbemm aðhum höf-
uðverk og ráðþrot. Þetta hefur leitt
til óskilvirkni, fúsks og valdníðslu á
sviði réttindamála barna og gefur
stjórnvaldsfulltrúum ótæmandi
möguleika á að varpa ábyrgðinni
Björg skrifar:
Ég get ekki annað en svarað þeim
Sighvati og Ólafi Gíslasyni sem
skrifa greinar í DV hinn 13. og 20.
sept. sl. - Háttvirtu herrar, mikið
vona ég að þið þurfið aldrei á því að
halda að.fa örorkubætur frá Trygg-
ingastofnun ríkisins. En það gengur
ekki fyrir sig eins og þið haldið. -
Ég vona að þið lendið aldrei í því að
horfa á maka ykkar eða ykkur sjálfa
veslast upp af ólæknandi gigtarsjúk-.
dómi eða að eignast barn sem alltaf
þarf að vera í eftirliti lækna og skurð-
aðgerðum vegna fæðingargalla sem
sjást ekki utan á viðkomandi ein-
stakhngi - eða verða fyrir því að
hálsbrotna í bílslysi, aðeins vegna
þess að ungi maðurinn í bílnum fyrir
aftan var að tala við félaga sinn og
tók ekki eftir bílnum fyrir framan. -
Eða þá að vera haldinn geðsjúkdómi
eða alvarlegu þunglyndi og þurfa að
vera á sterkum lyfjum vegna verkja
o.fl.
Öll getum við gengið, erum ekki í
njólastól, aðeins bogin, hölt og kvalin
alla daga en getum ekki unnið þótt
við vhdum, og þá fáu daga sem mögu- !
leiki væri að vinna þá er enga vinnu
að fá. Við verðum að þola vinnu-
íslendingur skrifar:
Einhverjir þrír piltar gera trúlega
að gamni sínu í blaðinu þann 7. sept.
sl. þegar þeir hvetja Sjónvarpið til
þess að endursýna finnska ógeðið
sem bar heitið Sjö bræður og var
meö endemum. - Miklu fremur var
þetta „framtak" Sjónvarpsins stjórn-
endum þess til skammar og ættu sem
flestir að láta það álit í ljósi þar sem
það var vissulega almennt.
Það er ekkert grin þegar annar eins
ófögnuður er sendur inn á heimili
fólks, heimilin sem ættu að vera frið-
helg. Já, friðhelgi, hvaö er nú það í
Valgerður hringdi:
Ein er sú verslun í Hafnarfirði sem
selur kvenfatnað við góðan orðstír,
þetta er verslunin First. Ég vil koma
á framfæri innilegu þakklæti til þess-
arar verslunar fyrir fyrirtaks þjón-
ustu og liðlegheit sem mér voru sýnd
er ég þurfti að skipta á vörum þar
fyrir nokkru.
Ég keypti þarna m.a. tvö pils með
árs millibili. Nú kom það í ljós að
galli kom fram í efni beggja pilsanna
eftir þvott. - í fyrra skiptið var þetta
fremur smávægilegur galli og kvart-
aði ég ekki þá. í síðara sinnið kvart-
aði ég og fór með pilsið í búðina, og
sagði frá hinu fyrra phsinu.
ýmist hver á annars herðar, eða þá
yfir á herðar saklausra málsaðha, ef
samstaða tekst um slíkt.
Einn angi glundroðans er sá, að
þegar umdeildur úrskurður liggur
fyrir um búseturétt og forsjá skilnað-
arbarns er með öhu óljóst hver á að
tryggja framkvæmd þess úrskurðar.
Svo virðist sem fógeti, lögreglustjóri,
dómsmálaráðuneytið, Barnavernd-
arnefnd og Barnaverndarráð hafi
ólíkan skhning á þessu málefni og
deih því um lög og lagahlutverk.
Ekki er síður deilt um með hvaða
hætti ráðuneytisúrskurðir um for-
sjármál skilnaðarbama koma fram,
en tilurð þeirra er varðveitt sem rík-
isleyndarmál, ekki síst gagnvart
málsaðilum. - Erum við enn ekki
hætt að fleygja börnum milli spjóts-
odda?
missi, e.t.v. missi húsnæðis vegna
tekjumissis o.s.frv. - Hvað getum við
þá? Sækjum til félagsmálastofnunar,
en af því að við viljum reyna að
bjarga okkur sjálf og þráast við í eig-
in íbúð meö allar skuldirnar þá geta
þeir ekkert hjálpað. Þá er að fara í
banka og reyna að fá lán og vona að
einhvern tíma verði hægt að greiða
það, því börnin verða að fá mat og
greiða þarf rafmagn, hita og afborg-
anir af lánum á íbúðinni.
Það getur tekiö mörg ár að vera
metinn öryrki því auövitað er reynt
eftir mætti að koma fólki út á vinnu:
markaðinn. - Læknar Trygginga-
stofnunar ríkisins eru alhr mjögfær-
ir, búnir að starfa með sjúku fólki í
fjölda ára og eru því örugglega starfi
sínu vaxnir og er vel treystandi. Þeir
fara vandlega í gegnum allar skýrsl-
ur og pappírsflóð sem fylgir hverjum
sjúklingi og þeir láta örugglega eng-
an fram hjá sér fara sem ekki á fylli-
lega rétt á örorkubótum. - Það er
samt enginn öfundsverður af því að
neyðast th að leita á náðir Trygginga-
stofnunar vegna veikinda. Ég trúi því
aldrei að nokkur mannvera óski eftir
bótum nema þurfa þeirra nauðsyn-
lega með.
augum klámmyndadýrkenda Sjón-
varpsins?
Finnskar myndir hafa ekki upp á
neitt annað að bjóða en afbrigðhegan
öfuguggahátt, mannskemmandi á
venjulegum heimilum. Segja má að
þær séu flestar í sama anda og hin
fræga „leiksýning“ heima hjá þeim
þegar leikararnir gerðu í lófa sinn
og þeyttu yfir áhorfendurna sem
margir áttu fótum sínum fiör að
launa. Já, 'Svo kalla piltarnir Finna
„frændur okkar“. - Vonandi er
skyldleikinn ekki meiri meö þeim og
okkur en með Minervu og piltunum.
Verslunareigandinn tók mér af-
bragðs vel og bauð mér að velja tvö
ný pils í stað hinna tveggja. - Eg tók
hins vegar aðeins eitt pils en er ég
kom síðar þá sá ég jakka sem mér
leist svo vel á að ég ákvað að kaupa
hann. - Þá bauð verslunareigandinn
mér að kaupa hann á helmingi þess
verðs sem var á fallegasta og besta
pilsinu í versluninni. - Þetta fannst
mér -.sannarlega vera þjónusta og
hugulsemi í garð viðskiptavinar sem
hafði orðiö fyrir óþægindum fyrir
svo löngu síðan. - En þess er vert að
geta sem gott er og því hringi ég th
að láta í ljósi þakklæti fyrir veitta
þjónustu sem ég tel vera frábæra.
Hringið í síma
27022
milli kl. 9 og 16, eða skrifið.
ATH. Nafn og sími verður að fylgja bréfum.
„Nauðsynlegt að virkja stórt og Blanda varð fyrir valinu. - Þar fer um 60
ferkílómetra svæði, mest ræktað, undir vatn,“ segir hér m.a. Framkvæmd-
ir við Blöndu. *
Nýtt álver
- Bjargvætturinn mikli
Örorkubætur
ogefUrlt
Hreint ekkert grín
Fyrirtaks þjónusta