Dagblaðið Vísir - DV - 02.02.1991, Blaðsíða 43

LAUGARBA'GUH'2. 'FEBRÚA® .1991., í
55
Reykjavík fyrr og nú
Skíðaskálinn
í Hveradölum
Ljósmynd Björn Arnórsson.
DV-mynd
Sunnudagskvöldið 20. janúar sl.
varð eldur laus í Skíðaskálanum í
Hveradölum. Skálinn var mann-
laus er eldurinn kom upp. Varð
hann alelda á örskammri stundu
og brann til kaldra kola án þess að
viö nokkuð yrði ráðið.
Þar með urðu óneitanlega nokk-
ur þáttaskil i sögu skíðaíþróttar-
innar i Reykjavík. Elsti skíðaskál-
inn á Suðurlandi er horfinn, skíða-
kappar fyrri tíma sakna sjálfsagt
gamals kunningja sem svo oft veitti
þeim skjól og yl og fyrir flestum
Reykvíkingum hefur leiðin austur
yfir íjall glatað veigamiklu kenni-
leiti minninganna.
L.H. Miiller og skíöa-
íþróttin í Reykjavík
Ekki verður svo mikiö sem drep-
iö á sögu Skíðaskálans í Hveradöl-
um án þess að minnst sé á þann
mann sem öðrum fremur má nefna
föður skíðaíþróttarinnar í Reykja-
vík. Sá er L.H. Muller, norskur
bakarasonur sem hingað kom til
landsins árið 1906 með aleiguna í
vasanum, norska fimmtíu aura.
Muller var ráðdeildarsamur og
þrautseigur athafnamaður sem
efnaðist brátt á verslun sinni en
hann verslaði um áratuga skeið í
Austurstræti 17.
En Muller lét sér ekki nægja vel-
gengni í viðskiptalífinu. Hann hafði
ódrepandi áhuga á allri útvist og
íþróttum og átti eftir að leggja þar
sitt af mörkum.
Leifur Múller, sonur hans, grein-
ir frá því í ævisögu sinni, sem út
kom í fyrra, að föður sínum hafi
þótt töluvert vanta á trjágróöur í
Reykjavík sem vonlegt var. Úr
þessu vildi hann bæta er hann gaf
bænum þúsund trjáplöntur í borg-
arstjóratíð Knud Zimsen en sumar
þessara plantna eru nú myndarleg
tré í Hljómskálagaröinum.
Þá blés L.H. Mtiller nýju lífi í
gamalt íþróttafélag bæjarins,
Skautafélag Reykjavíkur, og keppti
sjálfur í skautahlaupi á Tjörninni.
Síðast en ekki síst var Múller
helsti hvatamaður að stofnun
Skíöafélags Reykjavíkur árið 1914
er skíðaíþróttin var nánast óþekkt
hér sunnanlands. Hann var helsta
driffjöður félagsins um áratuga
skeið og var formaður þess í aldar-
fjórðung.
Muller lagði ýmislegt af mörkum
til að vekja almennan áhuga á
skíðaíþróttinni. Hann fór ásamt
þremur öðrum í mikla frægðarför
á skíðum þvert yfir landiö, úr Eyja-
firði suður yfir Sprengisand, árið
1925. Þá keypti hann erlendis tugi
skíða sem hann gaf Barnaskólan-
um og Menntaskólanum. Loks átti
hann öllum öðrum fremur heiður-
inn af því að Skíðafélag Reykjavík-
ur lét reisa Skíðaskálann í Hvera-
dölum.
Muller fékk einn þekktasta arki-
tekt Norðmanna til að teikna skál-
ann í svissneskum stíl og stóð sjálf-
ur fyrir svonefndri „tveggjakrónu-
veltu“ í því skyni að fjármagna
framkvæmdirnar.
Allur efniviður skálans var
keyptur frá Noregi, sem og hús-
gögn í viðeigandi stíl. Efnið kom
hingað til lands í sumarbyrjun 1935
en skálinn var vígður þann 15. sept-
ember þá um haustið. Hann var þá
fyrsti skíðaskálinn hér sunnan-
lands og reyndar eitt veigamesta
átakið í íþróttamálum þjóðariúnar
um þær mundir.
Kolviðarhóll
Skíðafélag Reykjavíkur hafði
þegar náð tvítugu þegar Skíðaskál-
inn sá dagsins ljós en strax á síðari
hluta annars áratugarins hafði
skíðaíþróttin náð töluverðri hylli
Reykvíkinga. Skálinn átti sér því
nokkurs konar fyrirrennara þó þar
hafi ekki veriö um eiginlegan skála
að ræða. Það var veitinga- og gisti-
húsið Kolviðarhóll sem reist var
árið 1929 en þar hafði áður verið
lítið steinhús og þar á undan sælu-
hús frá 1842.
í bók sinni og Páls Lmdals, Á
götum Reykjavíkur, getur Lúðvík
Hjálmtýsson um hjónin Valgerði
Þórðardóttur og Sigurð Daníelsson
sem höfðu búsforráð á Kolviðar-
hóli um 1930. Þá var þar oft gest-
kvæmt um helgar þegar skíðafæri
gafst en meðal þeirra sem þangað
komu á skíði nefnir Lúövík þá Ás-
geir Ásgeirsson, síðar forseta, Har-
ald Johannessen bankafulltrúa,
föður Matthíasar ritstjóra, Jón
Kaldal ljósmyndara, Ósvald
Knudsen kvikmyndasmið og Guð-
mund Einarsson frá Miðdal, auk
félaga Lúðvíks; Eggert Kristinsson,
síðar framkvæmdastjóra í Málar-
anum, Pétur Snæland forstjóra,
Halldór Pétursson listmálara,
Magnús Brynjólfsson bókbindara
og Úlf Þórðarson augnlækni. Lúð-
vík getur þess að stundum hafi
hundrað manns gist á Kolviðarhóli
en þrjú hundruð verið þar í mat.
Valgerður seldi ÍR Kolviðarhól
árið 1938 er hún var orðin ekkja
en sjálf stóð hún fyrir veitinga-
rekstri þar til 1943. Þá lagðist þar
af allur rekstur en húsið var í nið-
urníðslu um árabil áður en það var
rifið á sjöunda áratugnum.
Umsjón
■ Kjartan Gunnar
Kjartansson
Skíðamót
og kennslaí
Hveradölum
Skíðaskálinn varð strax mjög
vinsæll og Hveradalir urðu helsti
vettvangur skíðaiðkana hér sunn-
anlands. Fljótlega eftir að Skíöa-
skálinn tók til starfa fékk Skíðafé-
lagið norskan skíðakennara til
starfa við skálann.
Þar var haldið fyrsta landsmót
skíöamanna hér á landi árið 1937
en. félög víðs vegar af landinu
sendu keppendur á mótið. Var þar
keppt í göngu og stökki en auk ein-
staklingsgreina var þar keppt um
sveitaverðlaun í göngu. Urðu Sigl-
firöingar hlutskarpastir í öllum
greinum. Næsta vetur var einnig
landsmót í Hveradölum og var þá
í fyrsta sinn keppt í svigi hér á
landi.
Þrátt fyrir skíðaskála íþróttafé-
laganna í Skálafelli, Jósefsdal og
víöar hélt Skíðaskálinn í Hveradöl-
um sínu forystuhlutverki um ára-
tuga skeið. Þáttskil urðu í sögu
Skíðaskálans er Reykjavíkurborg
keypti hann árið 1971 en um það
leyti hófst uppbygging skíðasvæð-
isins í Bláíjöllum vestanverðum,
fyrst með Ármanns-skálanum og
síðan Borgarskálanum. Með aukn-
um umsvifum í Bláfjöllum liefur
skíðamönnum stöðugt fækkað í
Hveradölum og árið 1985 seldi
Reykjavíkurborg einkaaðila skál-
ann undir veitingarekstur en
Skíðafélagið fékk aðstöðu í Bláfjöll-
um.
Skálinn í Hveradölum var nú
töluvert stækkaður og gerður upp
og þótti hinn veglegasti síðustu ár-
in. Hlutverk hans hafði samt óneit-
anlega breyst, frá þeim tíma er
skíðamenn dustuðu af sér snjóinn
fyrir utan, drógu kaffiflösku úr ull-
arsokk og hvíldu lúin bein eftir vel
heppnaöa skíðaferð.
Veður
Á morgun verður vestan- og norðvestanátt. fremur
hæg, él á Suðvestur- og Vesturlandi en úrkomulaust
aó mestu annars staðar. Frost verður 1-2 stig.
Akureyri léttskýjað 0
Egilsstaðir heiðskírt 0
Hjarðarnes 'skýjað 2
Galtarviti snjókoma -1
Keflavikurflugvöllur snjóél 0
Kirkjubæjarklaustur snjóél -2
Raufarhöfn heiðskirt -2
Reykjavík snjóél 0
Vestmannaeyjar úrkoma 1
Bergen alskýjað 0
Helsinki alskýjað -1
Kaupmannahöfh iéttskýjað -1
Ósló skýjað -5
Stokkhólmur haglél -4
Þórshöfn skúr 14
Amsterdam kornsnjór -3
Berlin heiðskirt -6
Chicago léttskýjað -6
Feneyjar heiðskirt 1
Frankfurt heiðskírt -1
Glasgow mistur 3
Hamborg heiðskírt -3
London rigning 4
LosAngeles alskýjað 10
Lúxemborg þokumóða -6
Madrid ^rigning 3
Malaga rigning 11
MaUorca hálfskýjaö 13
Montreal léttskýjað -17
New York heiðskirt -4
Nuuk skafrenning- -20
Orlando rigning 16
París þokumóða 0
Valencia skúr 9
Vín heiðskírt -6
Winnipeg skýjað -14
Gengið
G.engisskráning nr. 22. - 1.. febrúar 1991 kl.
9.15
Eining kl. 12.00 Kaup Sala Tollgengi
Dollar 54,300 54,460 54.690
Pund 106,971 107,286 107,354
Kan. dollar 46,728 46,865 47,027
Dönsk kr. 9,5431 9,5712 9,5553
Norsk kr. 9,3863 9,4140 9,4034
Sænsk kr. 9,8192 9,8481 9,8416
Fi. mark 15,1570 15,2017 15,1896
Fra. franki 10,8054 10,8373 10,8260
Belg. franki 1,7853 1,7906 1,7858
Sviss. franki 43,1809 43,3082 43,4134
Holl. gyllini 32,5921 32.6881 32,6361
Þýskt mark 36,7388 36,8471 36,8023
ít. líra 0,04884 0,04898 0,04896
Aust. sch. 5,2134 5,2287 5.2287
Port. escudo 0,4156 0,4168 0,4153
Spá. peseti 0,5860 0,5878 0,5855
Jap. yen 0,41338 0.41460 0.41355
irskt pund 97,726 98,014 98,073
SDR 78,1784 78,4088 78,4823
ECU 75,5992 75,8219 75,7921
Símsvari vegna gengisskráningar 623270.
Fiskmarkaðimir
Faxamarkaður
1. febrúar seldust alls 42,722 tonn.
Magn í Verö í krónum
tonnum Meöal Lægsia Hæsta
Blandað 0,071 43,00 43,00 43,00
Gellur • 0,045 296,00 290,00 300,00
Hrogn 1,194 216,92 150,00 275,00
Karfi 1,508 48,67 46,00 50,00
Keila 0183 45,00 45,00 45,00
Langa 1,577 79,00 79.00 79,00
Lúða 0,463 370,84 260,00 520,00
Skata 0,022 130,00 130,00 130,00
Skarkoli 0,663 67,82 67,00 70,00
Skötuselur 0188 220,00 220,00 220,00
Steinbítur 2,323 64,30 62,00 69.00
Þorskur, sl. 20,932 113,55 96,00 119,00
Þorskur, ósl. 2,752 106,32 105,00 108,00
Ufsi 0,117 48,00 48,00 48,00
Undirmál. 0,865 89,28 88,00 90,00
Ýsa, sl. 9,731 101,94 50,00 124,00
Ýsa, ósl. 0,087 67,71 48,00 83,00
Fiskmarkaður Hafnarfjarðar
1. febrúar seldust alls 137,930 tonn.
Gellur 0,013 260,00 260,00 260.00
Ufsi 2,272 52,65 50,00 53.00
Skata 0,094 39,00 39,00 39,00
Koli 0,027 59,00 59.00 59,00
Keila 0,134 40,00 40,00 40,00
Karfi 6,316 53,53 63,00 54,00
Hlýri 1,026 68,00 68,00 68,00
Grálúða 2,832 80,00 80,00 80,00
Ýsa.ósl. 1,114 87,36 86,00 90,00
Þorskur, ósl. 0,092 86,00 86,00 86,00
Steinbitur, ósl. 0,187 57,00 57,00 57,00
Langa, ósl. 0,019 71,00 71,00 71,00
Smárþorskur 1,351 89,00 89,00 89,00
Keila.ósl. 0,463 37,71 37,00 40,00
Steinbítur 2,792 66,55 64,00 67,00
Ýsa 8,188 113,41 90,00 125,00
Þorskur 108,709 102,86 93,00 110.00
Lúða 0,714 246,71 170,00 340,00
Langa 1,501 76,64 71,00 79,00
Hrogn 0,084 194,88 190,00 200,00
Fiskmarkaður Suðurnesja
1. febrúar seldust alls 33,625 tonn.
Þorskur, ósl. 7,400 104,63 84,00 107,00
Þorskur, ósl., 6,312 82,27 72,00 86,00
dbl.
Þorskur, sl. 5,228 118,04 112,00 123,00
Lúða 0,023 445,00 445,00 445,00
Keila 4,500 46,67 45,00 48,00
Karfi 0,127 51,91 48,00 55,00
Hrogn 0,121 211,00 211,00 211,00
Hlýri 0,019 64,00 64,00 64,00
Ýsa 0.405 132,88 80,00 139,00
Ufsi 0,382 37,56 35,00 38,00
Skarkoli 0,038 89,00 89,00 89,00
Langa 0,038 64,21 59,00 70,00
Þorskur 27,940 102,89 72,00 123,00
Steinbítur 0,032 86,00 86,00 86,00

4.