Dagblaðið Vísir - DV - 31.01.1992, Síða 6

6
FÖSTUDAGUR 31. JANÚAR 1992.
Viðskipti
Herpeningum Sameinaðra verktaka fylgja mikil völd:
Með stærstu hluthöf um í
Eimskip og Islandsbanka
Stórgróða Sameinaðra verktaka
hf., sem til er korniim vegna einokun-
ar íslenskra aðalverktaka á fram-
kvæmdum fyrir herinn á Keflavíkur-
flugvefli, fylgja mikil völd í banka-
kerfinu. Fyrirtækið er með stærstu
hluthöfum í íslandsbanka. Það er
einnig með stærstu hluthöfum í Eim-
skip en það er jú líka með stærstu
hluthöfum í íslandsbanka.
Eignum Sameinaðra verktaka
fyigja því mikil völd til þeirra sem
eru í forsvari fyrir fyrirtækið. En þar
ber auövitað fyrstan að telja Halldór
H. Jónsson, stjórnarformann Sam-
einaðra verktaka.
Sameinaðir verktakar stór
hluthafi í íslandsbanka
Sameinaðir verktakar eiga í ís-
landsbanka í gegnum Eignarhaldsfé-
lag Iðnaðarbankans hf. og Eignar-
haldsfélag Verslunarbankans hf.
Sameinaðir verktakar eru stærsti
hluthafi í Eignarhaldsfélagi Iðnaðar-
bankans, með 9,4 prósent hlut, og
íjórði stærsti hluthafinn í Eignar-
haldsfélagi Verslunarbankans, með
3,3 prósent hlut.
Þegar Iðnaðarbanki, Verslunar-
banki og Alþýöubanki keyptu Út-
vegsbankann voru bankamir sam-
einaðir í einn banka, íslandsbanka.
Var það gert þannig að mynduð voru
eignarhaldsfélög um bankana þrjá
sem keyptu Útvegsbankann. Hvert
eignarhaldsfélag á einn þriðja í ís-
landsbanka.
Þegar stærstu hluthafar Eignar-
haldsfélags Iðnaðarbankans og
Verslunarbankans eru skoðaðir sést
að fyrirtækið Burðarás hf., sem er
fjárfestingarfélag að fullu í eigu Eim-
skips, á 7,0 prósent í Eignarhaldsfé-
lagi Iðnarbankans og þá á Eimskip
beint 11,8 prósent í Eignarhaldsfélagi
Verslunarbankans.
Halldór H. Jónsson, stjórnarformaó-
ur Sameinaðra verktaka. Atkvæði
fyrirtækisins nýtast honum vel í Eim-
skip þar sem hann á sjálfur mikið
hlutafé.
Fréttaljós
Jón G. Hauksson
Kolkrabbinn
Það vekur auðvitað athygfl þegar
stærstu hluthafamir í Eimskip,
Eignarhaldsfélagi Iðnaðarbankans
og Eignarhaldsfélagi Verslunar-
bankans em skoðaðar hvað sömu
nöfnin koma fyrir aftur og aftur.
Raunar hefur fyrirbæri á íslandi að
stórfyrirtæki nokkurra fjölskyldna
eigi hvert í öðm beint og óbeint ver-
ið nefnt Kolkrabbinn.
Varðandi Eimskip og íslandsbanka
eru Sjóvá-Almennar stærsti hluthafi
í Eimskip sem aftur er annar stærsti
hluthafi í Eignarhaldsfélagi Verslun-
arbankans en þar eru Sjóvá-Almenn-
ar þriðji stærsti hluthafinn. Lífeyris-
sjóöur verslunarmanna kemur einn-
ig við sögu í öllum þremur fyrirtækj-
unum.
Svona í framhjáhlaupi má geta að
fimmti stærsti hluthafinn í Eignar-
haldsfélagi verslunarmanna, Vigfús
Friðjónsson, er faðir Orra Vigfússon-
ar en hann hefur setið í stjóm félags-
ins fyrir hönd íjölskyldu sinnar.
Völd í öðrum fyrirtækjum
í þeirri valdabaráttu, sem átt hefur
sér stað innan Sameinaðra verktaka
undanfarin ár, er ljóst að baráttan
hefur ekki bara snúist um það að
greiða út peninga til eigenda Samein-
aðra verktaka og minnka félagið.
í þessari baráttu hafa veriö tvö
sjónarmið. Annars vegar sjónarmiö
Thors Ó. Thors, framkvæmdastjóra
félagsins, og Hafldórs H. Jónssonar,
stjómarformanns þess, að greiða
hluthöfum sem allra minnst út úr
fyrirtækinu en geyma peningana
þess í stað í bönkum og hlutabréfum
í öðram fyrirtækjum eins og Eim-
skip, Eignarhaldsfélagi Iðnaðar-
bankans og Eignarhaldsfélagi Versl-
unarbankans.
Hitt sjónarmiðið, eða sjónarmið
svonefndra umbótasinna, hefur ver-
ið að greiða sem mest út til þeirra
sem eiga í fyrirtækinu. í þessum
hópi má nefna tvo stjórnarmenn inn-
an Sameinaðra verktaka, þá Guðjón
B. Ólafsson, forstjóra Sambandsins,
og Pál Gústafsson, en sá síðamefndi
er sonur Gústafs Pálssonar, fyrsta
framkvæmdastjóra Sameinaðra
verktaka.
Tangarhald á bönkum
bæði beint og óbeint
Stærsta eign Sameinaðra verktaka
hefur auðvitað í gegnum tíðina verið
helmingshlutur í íslenskum aðal-
verktökum hf. sem hefur haft einok-
un á framkvæmdum fyrir herinn á
Keflavíkurflugvefli og það er gull-
moflnn sem gerir Sameinaða verk-
1. Sjóvá - Almennar 11,1 %
2. Háskólasjóður 5,0 %
3. Lífeyrissjóður verslunarmanna 3,1 %
4. Halldór H. Jónsson 2,6 %
5. Sameinaöir verktakar 2,1 %
Stærsti hluthafi í Eignarhaldsf. lönaöarbanka
1. Sameinaðir verktakar
2. Burðarás (í eigu Eimskipa).
3. Lffeyrissjóður verslunarmanna
4. Iðnlánasjóður
5. Landsamb. íðnaðarmanna
9,4 %
7,0 %
6,9 %
4,8 %
4,5 %
stærsti i Eignarhaldsf.
rbanka
SAMEINAÐIR VERKTAKAR HF.
Fimmti stærsti hluthafi í Eimskipum
Með stórgróða Sameinaðra verktaka af hernum á Keflavíkurflugvelli er fyrirtækið oröið einn stærsti og valda-
mesti aðilinn I Eimskip og íslandsbanka. Sameinaðir verktakar eru fimmti stærsti hluthafinn i Eimskip, stærsti
hluthafinn i Eignarhaldsfélagi Iðnaðarbankans og fjórði stærsti hluthafinn í Eignarhaldsfélagi Verslunarbankans.
taka einhvers virði.
íslenskir aðalverktakar hf. eiga um
íjóra milljarða í eigið fé. Fyrirtækið
á milljarða í bönkum landsins, mest
í Landsbankanum.
Það er ljóst að stórinneignum ís-
lenskra aðalverktaka í Landsbank-
anum og öðrum bönkum fylgja mikil
og óbein völd, nánast tangarhald.
Þurfi Aðalverktakar einhverja fyrir-
greiðslu eru handhæg heimatökin.
Tónninn í bankastjórum Landsbank-
ans og öðrum bankastjórum hlýtur
að vera öðravísi ef þeir eru meö
Thor Ó. Thors eða Halldór H. Jóns-
son á símalínunni eða einhvem
venjulegan meðal-jón.
Halldór H. Jónsson
er í símanum...
Þaö er einnig ljóst að ræði Halldór
H. Jónsson, stjómarformaður Sam-
einaðra verktaka, sem stjórnarfor-
maður Eimskips í síma við einhvern
bankastjóra vegna málefna Eim-
skips, sem aftur á þriðjung í Flugleið-
um, er ekkert smáræðisvald á lín-
unni gagnvart bankastjóranum.
-JGH
Perungamarkaður
INNLÁIMSVEXTIR (%) hæst
INNLAN överðtryggð
Sparisjóðsbækur óbundnar 2,25-3 Landsbanki
Sparireikningar
3ja mánaða uppsögn 2,25-4 Sparisjóðirnir
6 mánaóa uppsögn 3,25-5 Sparisjóöirnir
Tékkareikningar, almennir 1 Allir
Sértékkareikningar 2,25-3 Landsbanki
VISrröLUBUNDNlR REIKNINGAR
6 mánaða uppsögn 3 Allir
1 5-24 mánaöa 6,5-7,75 Sparisjóðirnir
Orlofsreikningar 5,5 Allir
Gengisbundnir reikningar í SDR 6,25-8 Landsbanki
Gengisbundnir reikningar í ECU 9-9,25 Búnaöarbanki
ÓBUNDNIR SÉRKJARAREIKNINGAR
Vísitölubundin kjör, óhreyföir. 3,25-3,5 Búnb., Landsb.
óverötryggð kjör, hreyföir 5,0-6,5 islandsbanki
SÉRSTAKAR VERÐBÆTUR (innan tlmabíls)
Vísitölubundnir reikningar 2,25-4 Landsb., Islb.
Gengisbundir reikningar 2,25-4 Landsb., Islb.
BUNDNIR SKIPTIKJARAREIKNINGAR
Vísitölubundin kjör 6,25-7 Búnaðarbanki
Óverötryggð kjör 7,25-9 Búnaöarbanki
INNLENDIR GJALDEYRISREIKNINGAR
Bandaríkjadalir 2,75-3,25 Islandsbanki
Sterlingspund 8,75-9,3 Sparisjóöirnir
Þýsk mörk 7,75-8,3 Sparisjóöirnir
Danskar krónur 7,75-8,3 Sparisjóðirnir
ÚTLÁNSVEXTIR (%) lægst
UtlAn ÓVERÐTRYGGÐ
Almennir víxlar (forvextir) 14,5-15,5 Búnaðarbanki
Viöskiptavíxlar (forvextir)1 kaupgengi
Almenn skuldabréf B-flokkur 15,25-16,5 Búnaöarbanki
Viöskiptaskuldabréf1 kaupgengi Allir
Hlaupareikningar(yfirdráttur) 1 7,75-1 8.5 Allir nema Landsb.
ÚTLÁN verðtryggð
Almenn skuldabréf 9,75-10,25 Búnaðarbanki
AFURÐALÁN
Islenskar krónur 14,75-1 6,5 Búnaðarbanki
SDR 8,5-9,25 Landsbanki
Bandaríkjadalir 6,25-7 Landsbanki
Sterlingspund 1 2,6-13 Sparisjóöirnir
Þýsk mörk 11,5-11,75 Allir nema Islb.
Húsnœðislán 4,9
Ufeyrissjóöstén 5-9
Dráttarvextir 23.0
MEÐALVEXTIR
Almenn skuldabréf janúar 16,3
Verötryggö lán janúar 10,0
VÍSITÖLUR
Lánskjaravisitala janúar 31 96 stig
Lánskjaravisitala desember 31 98 stig
Byggingavísitala desember 599 stig
Byggingavísitala desember 1 87,4 stig
Framfærsluvísitala janúar 160,2 stig
Húsaleiguvlsitala 1,1% lækkun 1. janúar
VERÐBRÉFASJÓDIR HLUTABREF
Gengi brófa veröbréfasjóöa Sölu- og kaupgengi aö lokinni jöfnun:
KAUP SALA
Einingabréf 1 6,087 HÆST LÆGST
Einingabréf 2 3,236 Sjóvá-Almennar hf. - 5,65 L
Einingabréf 3 3,998 Armannsfell hf. - 2,40 V
Skammtímabréf 2,026 Eimskip 5,05 K 5,80 V.S
Kjarabréf 5,717 Flugleiöir 1,85 K 2,05 K
Markbréf 3,069 Hampiöjan 1,50 K1.84 K.S
Tekjubréf 2,125 Haraídur Böövarsson 2,00 K 3,10 K
Skyndibréf 1,772 Hlutabréfasjóður VlB 1,04 V 1,10 V
Sjóösbróf 1 2.918 Hlutabréfasjóöurinn . 1,73 V
Sjóösbréf 2 1,943 Islandsbanki hf. _ 1,73 F
Sjóösbréf 3 2,017 Eignfél. Alþýöub. 1,25 K 1,70 K
Sjóösbréf 4 1,727 Eignfél. lönaðarb. 1,85 K 2,22 K
Sjóösbréf 5 1,212 Eignfél. Verslb. 1.15 K 1,48 K
Vaxtarbréf 2,0561 Grandi hf. 2,10 K 2,70 S
Valbréf 1,9293 Olíufélagiö hf. 4,50 K 5,00 V
Islandsbréf 1,279 Olís 2,10 L 2,18 F
Fjóröungsbréf 1,141 Skeljungur hf. 4,80 K 5,40 K
Þingbréf 1,275 Skagstrendingur hf. 4,60 F 4,90
öndvegisbréf 1,256 Sæplast 6,80 K 7,20 K
Sýslubróf 1,300 Tollvörugeymslan hf. 1,09 F 1,13 L
Reiðubréf 1,234 Útgeröarfélag Ak. 4,50 K 4,80 L
Launabréf 1,016 Fjárfestingarfélagiö 1,18 F 1,35 F
Heimsbréf 1,079 Almenni hlutabréfasj. 1,10 F 1,1 5 F.S
Auðlindarbréf 1,04 K 1,09 K,S
Islenski hlutabréfasj. 1,15 L 1,20 L
Sildarvinnslan, Neskaup. 3,10 L 3,50 L
’ Við kaup á viðskiptavixlum og viðskiptaskuldabréfum, útgefnum af þriðja aðila,
er miðað við sérstakt kaupgengi.
K = Kaupþing, V = Vl B, L = Landsbréf, F = Fjárfestingarfélagið, S = Verðbréfav. Sam-
vinnubanka