Dagblaðið Vísir - DV - 18.03.1992, Blaðsíða 16

Dagblaðið Vísir - DV - 18.03.1992, Blaðsíða 16
16 MIÐVIKUDAGUR 18. MARS 1992. LífsstOl Islendingar dug- legir að versla - í fríhafnarverslunum í Danmörku „islendingar eru í þriðja sæti þjóða hvað varðar innkaup ferðamanna í fríhafnarverslunum í Danmörku. Aðeins bandarískir og japanskir feröamenn versla fyrir hærri upp- hæð. Upphæðin er 311 miUjónir ís- lenskra króna fyrir Bandaríkin, 235 milljónir fyrir Japan og svo kemur ísland með 110 milljónir," sagði Jesp- er Lindhardt, fulltrúi Europe Tax Free Shopping, í samtali við DV. „Við teljum samt að fjöldi ferða- manna leiti ekki þess réttar síns að fá virðisaukaskattinn endurgreidd- an. Þeir muna ekki eftir því eöa hreinlega vita ekk'. að þeir eiga rétt á endurgreiðslunni. Talan fyrir Is- land, sem gefin er upp, á því án efa að vera töluvert hærri og það er ein af ástæðum veru minnar hér á landi. Hiutverk mitt er að fræða íslend- inga um réttinn til endurgreiðslu virðisaukaskattsins. Við í Danmörku færum mjög nákvæmt bókhald fyrir þær vörur sem erlendir ferðamenn kaupa og fá endurgreiðslu vasksins. Við getum sagt til um fyrir hve háa Neytendur upphæð hver einasta þjóð í veröld- inni kaupir og við getum sömuleiðis sundurliðað viðskiptin. En við höf- um ekkert eftirlit með þeim sem ekki fá endurgreiddan vaskinn. Það kem- 311 Eyðsla ferðamanna í Danmörku - í milljónum króna - 235 110 2.4 2.3 2.1 ooo I # # £ # 1 æ I Aöeins bandarískir og japanskir ferðamenn versla meira en Islendingar í fríhöfnum í Danmörku. Endurnota, endur- vinna og nota minna - kjörorð í neytendamálum Frá kynningu Neytendasamtakanna á alþjóðadegi neytendaréttar í Kringl- unni. DV-mynd S Á alþjóðadegi neytendaréttar um síðustu helgi stóðu Neytendasamtök- in fyrir kynningu í Kringlunni. Blaöamaður spurði Garðar Guðjóns- son, ritstjóra Neytendablaðsins, hvemig sú kynning heíði heppnast og hvort fólk væri almennt að verða umhverfisvænna. „Fólk tók þeim málum, sem kynnt voru, mjög vel og sýndi þeim áhuga og það er alveg greinilegt að viljinn fyrir því að bæta umhverfi sitt er fyrir hendi. Mér heyrðist samt á þeim sem ég talaði við að fólk væri al- mennt ekki tarið að gera mikið í málunum. Einföldustu hlutir, eins og að vera með safnhaug úti í garði, voru eins og kínverska fyrir fólk. Augljóst var á því hjá mörgum að þeir höfðu mikl- aö það mjög fyrir sér, þetta væri mikið fyrirtæki og flókið mál. Það var mjög gaman að spjalla við fólk um umhverfismál, sýna því fram á hvað fyrirhöfnin er lítil og hefur nánast engan kostnað í for með sér. Af samtölum heyröi ég að fólk er al- mennt farið að fara með gosdósir í endurvinnslu og skilar af sér raf- hlöðum á þar til gerða staöi. En lengra náðu athafnimar ekki. Mér fannst furðu lítið um það að almenningur væri farinn að taka umhverfismálin fóstum tökum vegna þess að það er svo margt sem almenningur getur gert, allavega hér á höfuðborgarsvæðinu. Þar má til dæmis nefna spilliefnin en þeim er nú hægt að skila af sér á ábyrgan hátt. Aðstæður eru því miður aðrar og verri úti á landsbyggðinni en þar er ekki eins auðvelt að losa sig við spilliefhi. Minnka notkun einkabílsins Við hjá Neytendasamtökunum vilj- um leggja áherslu á þijú kjörorð, það er endumota, endurvinna og nota minna. Það er hægt að heimfæra þessi kjörorð upp á nánast allt sem við geram í þessum efnum: Að end- umota er að leggja áherslu á hluti sem hægt er aö nota aftur og aftur, draga úr notkun á einnota hlutum. Það er allt of ríkt hjá íslendingum að henda hlutum sem hægt er að gera við með litlum tilkostnaði. Varðandi það að endurvinna er hægt að gera ýmislegt til bóta. Þar nefni ég til dæmis safnhaugana. Sumt rasl þarf alls ekki að fara af heimilinu og hægt er að skila því til baka til náttúrunnar. Málma, timb- ur, pappír og fleiri hluti er hægt að setja í endurvinnslu. Mig langar að leggja mesta áherslu á kjörorðið að nota minna. Það er hlutur sem menn verða að íhuga betur. Til dæmis má athuga hvort ekki er hægt að minnka notkunina á einkabílnum. Annað sem nefna má er ofnotkun á sápuefnum. Ég er alveg hissa á því þegar ég les leiðbeiningar um notkun á sápuefnum að mælst er til allt of mikillar notkunar þeirra. Menn verða aö ná sér út úr þeim neysluhring sem þeir era fastir í. Það virðist sem menn séu afskaplega já- kvæðir almennt gagnvart umhverf- ismálum en hafa afskaplega lítið gert enn sem komið er. Um leið og menn byija að athuga sinn gang er eins og hitt komi af sjálfu sér,“ sagði Garðar. -ÍS ur aldrei fram í okkar tölum,“ sagði Jesper. Uppgefin tala, sem sést á súluritinu hér á síðunni, gildir aöeins fyrir þá ferðamenn sem fá endurgreiðslu virðisaukaskatts. Á því sést af hvaða þjóöemi þeir ferðamenn era sem versla mest í Danmörku. Það vekur athygh að íslenskir ferðamenn era í 3. sæti, næst á eftir stórveldunum Bandaríkjunum og Japan. Á það skal minnt að tölurnar eru grandvahaðar á þeim vöram þar sem virðisaukaskatturinn var endur- greiddur. Á súluritinu fyrir neðan er upphæðin fyrir verslun íslenskra ferðamanna, 110 mihjónir, sundur- hðuð fyrir stærstu gjaldaliðina. Löndin, sem eru aðhar að Europe Tax Free Shopping, fríhafnarsam- bandi Evrópu, eru Belgía, Danmörk, Frakkland, Grikkland, Holland, ír- land, Ítalía, Lúxemborg, Portúgal, Spánn og Þýskaland. Nýjar tegundir vitamína Islenska almenningshlutafélag- ið Omega Farma setti nýverið á markað 8 nýjar tegundir víta- mína undir vöruheitinu Bio- mega. Helstu nýjungar era Vít- amínus, sem er Qölvítamín fyrir fólk sem tekur lýsi, kalsíumríkar tuggutöflur meö D-vitamíni og Betaplús sem er blanda af ákveðnum vítamínum sem talin eru veita vöm gegn ýmsum menningarsjúkdómum. Fyrstu íramleiðsluvörur Omega Farma eru vítamín en áformað er að lyf komi á markað síðar. Vítaplús er ahhiða íjölvítamín en Vítamínus er bætiefnablanda án A- og D-vítamína, ætluð fólki sem tekur lýsi. í lýsi er jafnan mikið af A- og D-vítamínum og er neysla þeirra óæskhegt í of stórum skömmtum. Ein tafla af Vítaplús eða Vítaminus gefur 100% ráðlagðan dagskammt Manneldisráðs af flestum víta- minum og málmsöltum. Á vegum fyrirtækisins eru einnig settar á markað kalktöflur sem kallast Biomega Kalsíum + D. Þær innihalda kalsíumríkt kalk, hver tafla 250 mg af kaisíum og einnig D-vítamin sem eykur upptöku kalsíums í líkamanum. Þær er hægt að tyggja eða sjúga. Að auki koma á markaðinn Betaplús töflur sem innihalda beta-karótín, C- og E-vítamín en þessi efni Iiafa verið nelhd sind- urvarar. Tekist hefur að sýna fram á samhengi milli lítihar neyslu þessara efnasambanda og auk- innar tíöni krabbameins og hjartasjúkdóma. Könnun Mann- eldisráðs hefur sýnt fram á að neysla þessara vitamínsambanda er í lægri kantinum hjá Islending- um. Biomega vitamínin eru til sölu í apótekum landsins og sam- kvæmt upplýsingum lyfjafræð- inga era þessar vörur á hagstæðu verði miðaö við það sem er algengt -ÍS

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.