Alþýðublaðið - 26.07.1968, Blaðsíða 10

MINNING:
BJARNI BENEDIKTSSON frá Hoheigl
Forlögin eru duttlungasöm.
Við Bjarni Benediktsson frá Hof-
teigi vorum iengi sa-mvistum
'hvern vjrkan dag að kalla, með
an hann vann að orðiabókinni,
®em kennd er við menningar-
sjóð. Þá grunaði fáa, að ég ætti
innan skamms bata von við
meðfæddu meini, en engan, að
hann væri feigur. Sú hefur þó
orðið raunin. Nú er löngu og
ströngu lielstríði hans lokið, og
í minn hlut kemur að mæla eft
ir hann látinn. Það verða fá-
'ein orð, og er þó af manninum
ærin saga.
Bjami Sólmundur fæddist
25. apríl 1922 ,á Egilsstöðum í
Vopnafirði, sonur Benedikts
Skálds, bónda og fræðimanns
Gíslasonar og Geirþrúð-ar konu
hans Bjamadóttur. Ungur flutt
ist Bjami með foreldrum sinum
að Hofteigi á Jökuldal og ólst
þar upp í rausnargarði, en var'
settur tii mennta og lauk stúd-
entsprófi á Akureyri í sama
mund og íslendingar stofnuðu
lýðveldið -að Þingvelli við Öxará
1944. Hann ætlaði í fyrstu að
nema guðfræði, -en hvarf frá
5>ví ráði og las bókmenntir við
Uppsalaháskóla 1945-1947. Heim
kominn réðst hann til Þjóðvilj-
ans og vann að blaðam-ennsku
um ára-jkeið, en starfaði sem
embættiílaus menntamaður frá
1958, ein-kum að þýðingum og
öðru-m ritstörfum. Bjarni lagði
og sttmd á leikritagerð og samdi
ágæta ævisögu Þorsteins skálds
Erlingssonar á aldar'afmæli hans
1958. Hann kvæntisit 1956 Öddu
Bára Sigfúsdóttur veðurfræð-
ingi, og eignuðust þau tvo efni-
le-ga syni.
Kunn-astur mun Bjarni frá
Hofteigi af ritdómum sínum og
blaðagreinum. Hann lét mjög til
sín taka á þei-m vettvangi, enda
í hópi ritfæmstu samtíðar-
-manna. Skoðanir hans voru eng-
'an veginn öllu-m að skapi, og
Bjarni þótti iðu-lega áreitinn og
dómharður, en um íþrótt hans
efaðist enginn. Hann ge-rðist
víðlesinn þegar í föðú-rhúsum,
-hafðá ein-stakt yndi 'af skálds-kap
og var manna fróð-astur um
ljóffagerð og sagnariitun íslend-
inga fyrr og síðar, en . kunni
einnig prýðilega skil á erlend-
um bókmenntum. Bjarni var
kröfuharður gagnrýnandi og ó-
myrkur í máli. Mat hans taldist
-stiundum persónulegt um of, en
málflutningurinm va-r á-hrifa
mikill og minnisstæður. Hann
var fæddur rithöfundur. Ég
dæmi eikki um skátdskap h-ans,
en ætla, að 1-eikrit han-s muni
þykja drjúgur fengu-r, -er fram
Mffia stundir, frumlegar ti'lraun
ir og sérstæðar. Beztu smásög-
ur h-ang eru listræn hagleiks-
smíði.
Bjami frá Hofteigi var opin-
skár um álit og viðhorf, en samt
maður dulur í skapi. Mun hon-
um oft ha-fa liðið verr en nokk-
urn grunaði, þrátt fyrir ham-
ingju sína. Við röktum aldrei
iha-gi okkar og einkamál, og
Bj-arni þekkti mig áreiðanlega
betur en ég hann. Þó deildum
við geði og skiptumst á skoð-
unum. Hann var róttækur, en
varð fyrir vonbrigðum af flokki
og hugsjón, enda ábyrgðartilfinn
ingin rík, skapið heitt og hug-
urinn næmur. Við ræddum
gjarnan hugðarefni, þó að sitt
sýndis-t -hvoru-m, og vorum sam-
dórna um markmið, enda þótt
okkur greindi á -um leiðir.
Vænti ég þeiss, að vonir okkar
um islenzka framtíð rætisit og
að mannkynið sleppi við þau
ósköp, sem vofðu yfir framan af
ævi þeirra, sem nú em á miðj-
um aldri. Og b-etri íslending g-et
ég naumast hugsað mér -en 'þenn
a-n einræna aus-tfirzka heims-
borgara, sem vildi bylta þjóð-
félaginu. en þó samræma gam-
'alt og nýtt. S-líkt er góðu-m dreng
nokkur vandi. Samt skiptir víst
öllu, að það lmppn-ist.
Bjarni þé¥i mislvndur. Hann
var fi-lvörugefinn að eðlisfari, en
-harkaði af sér á góðri -stund og
gH þá orðiff h'-ess og kátur.
Fa-nnst manni þá oft eins og
fargi væri -af -honum létt og
þecsi einfari -allur annar. Hann
lcveið v-etri, en fagnaði vori, og
leinlæg var gleði ha-ns -að sjá
fa-Meg og hra-ust börn að leik.
Þá bráði jafnan af honum, þó
að -hann væri dapur í bragði.
Sjónarsviptir er að Bjarna frá
Hefteigi og sár harmur kveðinn
að ekkju 'hans og sonum, for-
eldram og systkinum og öðru
vandafólki. Um slíkt tjóar
ekki að fást, því að enginn má
sköpum renna. Ég gat ekki heim
sótt Bjarna eftir að sýnt var,
að hverju fór. Hann varð ekki
þannig kvaddur. Látnum þakka
ég honum kynni okkar og árna
honum góðs.
Helgi Sæmundsson.
Sporin tala
Framhald af bls. 9.
stöku hljóðmótun hvers og
eins er haegt að skrá, þannig
að viðkomandi þekkist, þótt
hann reyni að breyta rödd-
i-nni, eða táli á öðru tungu-
máli en sínu eigin.
Amerískur tæknifræðingur,
Lawrence G. Kersta hefur gert
merkilegar tilraunir. Hann
hefur sanniað, að raddir sömu
fjölskyldu — jafnv-el tvíbura
— eru ólík-ar! Hann lét 25
manns segja sömu orðin, t.d.
ég, það, þú. Enginn sagði þetta
eins. Þannig fann hann lykil-
hljóð, sem urðu -grundvöllur
nákvæms niðurröðunarkerfis.
Þetta kerfi, sem hann kallaði
„hljóðstöfun“ reyndist 97%
öruggt.
Þessa „hljóðstafi‘-‘ skráði hann
með hjálp tæki-s, sem ritaði
hljóðin á tá-knmáli, sem síðan
var hægt að lesa úr á venju-
legan hátt. Þessu tæki hefur
verið -gefið nafnið „Hljóðskrif
ari“ (Sound Spectographl.
Blóðflokkar og
gipsmótun
Blóðflokkarnir bafa mi'kla
þýðingu í afbrotamálu-m. Rænt
var fleiri hundruð þúsund
pesos úr banka í Chile. Gjald-
kerinn særðisl í árásinni. Þeg
ar lögreglan kom á staðinn, lá
gjaldkerinn á gólfinu og saigði
við þá;
— Einn ræningjanna var
með sár á hendinni og þessir
blóðblettir eru frá honum. En
nú kom rr.-argt einkennilegt í
ljós, svo að ákvkeðið var'’ að
,iannsaka blóðflokk alls sta-rfs
liðsins í bankanu-m og þá
gjaldkerans fyrst og fremst.
Niðurstaðan varð furðulieg.
Starfsliðið hafði blóðflokkana
O, A, og AB. Blóðfl-okkur gjald
kerans var B. Blóðblcttirnir
voru úr sama flokki. Þessi nið
urstaða kom lögr-eglunni til
að fyllast lortryggni. Að lok-
um fór svo, að gjaldkerinn
viðurkenndi að vera ræning-
inn. Hann ætlaði að reyn-a- að
hylja verknaðinn á þennan
hátt!
Það er oft erfitt að auðg-
kenna lík, sem iinnast. Ef
hægt er að ná fingraföru-m
hjálpar það oft, en það eru
líka til aðrar aðferðir. Lög-regl
an hefur víða samvinnu við
góða myndhöggvara, sem
gera afsteypur af höfðum lík
-anna. Þær, er.u síðan málaðar
á se-m eðlilegastan hátt og
s-lillt út til sýnis almenningi,
se-m oft þekkja viðkomandi
persónu. Tennurnar hafa einn
ig mikla þýðingu. Neglurnar
geta oft upplýst lögregluna
um, hvaða starf við-komandi
maður hefur stundað. Krufn-
ingin og blóðílokkurinn, ef
hægt er að ná honum, g-eta
afhjúpað sjúkdóma, sem auð-
velda leitina. Rannsóknirnar
eru .imargvíslegar. Daglega
k-ernur eitthvað fyrir, afbrot,
morð eða fólk týnist. Það fæð
ast börn, sem enginn vill gang
asl við. Barn tapast eða finnst.
Margir liía allt sitt líf, án þess
að h-afa hugmynd um hverjir
þeir eru. Aðrir þjást af minn
isleysi eða einhverjum álíka
sjúkdc-mum og það koma fyrir
óhöpp, sem alls ekki eru ó-
höpp heidur skipulögð af-
brot.
Þetta eru mál, sem lögregl-
an glímir við, því hún hefur
m-esta reynslu á þes-suim svið-
um. Þessi vandamál eru marg
vísle-gri en almenningur ger-
ir sér grein fyrir og þess-
vegn-a er unnið hvíldarlaust
að því að fullkomna tæknina
á þessu sviði.
SMURSTÖÐIN
SÆTÚNl 4 _ SÍMI :ó 2 27
UÍLLINN ER SMURf'UR KLJÓTT OU
VEL. SELJUM ALLAtí TEGUNOlll
AF SMUROLÍU.
SERVÍETTU-
PRENTUN
SÍMI 32-101.
a.VILKT BRAUÐ
SNITTUR
BHAUÐTtíRTUR
BRAUÐHUSIT
SNACK BAR
Laugavegi 126,
EIRRÖR
Kranar,
fittings,
einangrun o. fl. til
hita- og vatnslagna.
Burstafell
byggi nga vöruverzlun
Héttarholtsvegi 3.
Sími 38840.
ÓTTAR YNGVASON
héraðsdómslögmaður
MÁLFLUTNINGSSKRIFSTOFA
BLÖNDUHLÍÐ 1 S(MI 21296
SMURT BRAUD
SNITTUR - ÖL - GOS
Opið frá 9-23,30. — I’antið
límanlega í veizlur.
BRAUÐSTOFAN
Vesturgötu 25. Sími 1-60-12.
J0 26. júlí 1968 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ