Alþýðublaðið - 01.09.1968, Blaðsíða 4

Alþýðublaðið - 01.09.1968, Blaðsíða 4
Alþgimbla&ift *r*- l>ri8ju<l*sur 2. Mpl«mb«r ÍBSI 1*7 tt>T. Framh. af bls. 3. imeð mikilvægri aðstoð Efnahags samvjnnustofnunar Evrópu, OEEC. Var nú tekið að hugsa um, ihver næstu skref ættu að vera, því öllum íslendingum var ijóst, að lengra yrði að halda. Lúðvík Jósefsson, sjávarutvegs- málaráðherra, kallaði samaix •ráðstefnu manna úr öllum iands hlutum itil að fjalla um þennan vanda, og kom þar fram áhugi, en ekki slkýrar hugmyndir um, hvað gera skyldi næst. Ríkis- stjórnin ákvað að bíða, þar til séð væri um niðurstöðu ráð- stefnu Sameinuðu þjóðanna í Genf. Segja má, að á ráðstefnunni hafi komið í Ijós, að hið næsta alþjóðlega skref mundi verða 12 mílna fiskveiðilandhelgi. Að vísu fór svo, að ekki fékkst nægi legur meirihluti til að gera það mark að þjóðarétti, en umræð- ur snerust um það. Færa mátti stierk rök fyrir því, að 12 mílur væru samnarlega ekki brot á alþjóða lögum. Nú hófst innan ríkisstjórnar- innar söguleg deila. Lúðvík Jósiefsson vildi færa út þegar í stað. Guðmundur í. Guðmunds- son benti á, að aðrar þjóðir i mundu snúast öndverðar gegn slíkri útfærslu og krafðist nokk urB tíma til að reyna að vinn/a fylgi erlendra ríkja. Lá við hvað éftir annað, að ríkisstjómin félli é þéssu máli, svo fast sóttu kommúnistar það, iað fært Væri út STRAX, en ekki beðið í mokkrar vikur. Hafa í þessu E'ambandi vaknað þær grunsemd ir, að kommúnistum hafi Verið tþað kærkomið, ef alvarleg deila rþi milli íslendinga og annarra þjóða innan NATO, og h'afi þeir gjama viljað nota landhelgis- málið á þann hátt sjálfum sér og utanríkisstefnu sinni til framdráttar. Frdir máisins varð sá, að T varð að láita undan og Guðmundur í fékk nokkrar v-'Vur *:i oð virma að málinu við aðrar hióðir. Hinn 30. júní var gefin ú.+ tikkipun um 12 míln'a Iiandhaigi-ma, og skvldi hún koma t’l frrV'-r-’ncia 1. september þá um haust.ið. t r—"kísráðherra vann miög pð m-UiTiu um sumarið cg voru Pretum meðal annars gerð til- hoð, sem telja verður hin sann- gjömustu í þeirra garð. Gátu íslendingar ekki teygt sig ilengra en gert var í þeim efnum til að firra vandræðum. Þegar hin nýja lína fók gildi, snerust Bret- ar einir gegn henni með valdi — allar aðrar þjóðir viður- kenndu hana lí verki. Var þeitta mikill sigur fyrir utanríkisráð- herra, eins og Tíminn benti þá á. Það reyndist íslendingum mikilsvert, að Bretar stóðu ein- ir gegn þeim, en ekki hópur þjóða, eins og vel hefði gedað orðið. Nú upphófst hið fræga þorska stríð, eins og það hefur verið kallað. Brezki flotinn verndaði togara að veiðum á tilteknum veiðisvæðum og hindraði með valdi, að íslenzku varðsikipin gætu framfylgt 12 mílna land- helginni. Var Iþetta óvenjulegur og ójafn leikur, sem vafcti skjótt heimsathygli. Þótti málstaður Breta harla ilélegur að beita smáþjóð Valdi á þe.nnan hátt og hlutu ísliendingar samúð um iheim allan. Mikil mildi var, að ekki urðu alvarlegri atvik á miðunum ein raun ber vitni, eins og fram- ferði brezka flotans var. Hefði bá getað farið svo, að lafleiðing- •ar landhelgismálsins hefðu orðið aðrar og meiri en þær urðu. íslendingar hófu nú dipló- maitfcka sókn gegn Bretum og notuðu hvert tækifæri á alþjóð- legum vettva.ngi til aS ráðast á þá fyrir ofbeldið á íslandsmið- um og kref jast þess, að þeir létu af því. Gerðist þetta á þingum Sameinuðu þjóðanna, ifundum NATO, OEEC og víðar, í ritum og blaðagreinum. Árið 1960 var haldin önnur ráðstefna Sameinuðu þjóðanna. Var nú lagt að Bretum, eskki sízt innan NATO, að ganga til samfcomu'lags og leysa málið. Viðræður urðu milli íslendinga og brezkra ráðherra, unz tilkynnt var í lok febr. 1961, oð samizt hefði. Var það samfcomulag túlk að svo 'af blöðum um allan beim, að íslendmgar hefðu unn- ið þorskastríðið. kenndu 12 mílna in, viðurkenndu nýjar breyting ar á ernnnlínum, sem enn færðu ú landhplgina um 5000 ferkíló rnetra. pm brezkum fkipum var veitt -þrigeia ára nmþóttunar tímabil milli 6 og 12 mrlnia og ísT-ndincrr hétu að vkn fram- tíðar ágreiningi um útfærslu til a'sióða déms.tó’lins. I fyretu varð snörp viðureign á Alþingi um iþei'.a mál og ^ hélt s* jórnárand: aða,n uppi harðviítugri gagnrýni. Þegar halöa á'iti móimæiiafundi um land allt, reyndist þjóðin öslj'a samkcmulagið hagstætt cg fa'gn- aði friði með sigri og sæmd. Fundimir féllu skjótlega niður. Þeitta vom umsvifamestu deil ur, sem hið unga lýðveldi hefur lent í við aðrar þjóðir, og voru íslendingar beittir vopn/aþving- un. En mikið var í húfi, að skapa lýðveldinu aðstöðu og öryggi til frambúðar á þeissu sviðí. ísllend- ingar fóru með sigur af hólmi og verður því ljósara, sem lengra líður frá, að vel og hyggilega var á þessu máli haldið, ekki sízit að æíla sór i)ím!a til að ræða við /aðrar þjóðir vorið 1958 og svo að leysa rnálið eins og gert var. Myndin hér til hliðar er af forsíðu Alþýðublaðsins ‘daginn eftir að landlielgin var færð út fyrir tíu ár- um. en myndirnar að neð an sýna í hnotskurn þá eflingu landhelgisgæzlunn ar sem átt hefur sér stað síðasta áratuginn. Þegar fsikveiðúleilan hófst 1958 var varðskipið Þór nýjasta og fullkomnasta varðskjp- ið en síðan hafa bætzt við tvö skip, fyrst Óðinn og síðan Ægir, sem víð sjá- um á neðri myndinni, en hann er nú flaggskip land- helgisgæzlunnar. H*r myitilr, »*m »«anri>4arl Alþýflo bUhlno lik i MHtfi.rfemMcai I *»r- m*r(ua. Ebla myarfU *r af P*f«álBaal ..Riuirll" (tl| h«r«ri) •« Ötai, H tr vtrlbálaam AUcrt, háa *r Irtda ikim ml fvr|r nortan Lálr«b]or« •« Uk> ra faa4hcl«l«br)o4ttr it v**VI. Tokiá *ft>r aúmrrUu. Skráv*Uln((ra*rrki l»iar>nni, o*m t»ru inn fvrir ttvjtt lUuai, ini nú ! v»n|u |ináhtl|ls«ailuaftir. #r";. Ufanríkisráðherra móimælir of beldi Brefa harðlena -rJT ’v., V..,.I .j ■•; V*,: ■ f •.; . r-*’ ‘i- * *' " -- ••„ .'*4é«j***»** j" GUÐMUNDUR í. Guðmundsson uUnrikisráð- icrra flutti í gær ambassador Breta á 'lslandi harð- , )rfl mótmæli gegn þeim ofbt ldfeaflgerðum, aem breik icrskip hafa gert sig sek am, með þvi afl hindra fe- Vn«k varflskip i að leysa aí heodi skyldustörf sin. ULanríkferáðherra flutti ræflu í útvarpið i gærkvöldi. bar sem hann skýrði írá mótmælunum og rakti gang mélsins. 1 )ok h*Bu *inn*r í útv«tp-(*uB íkykki kom* »Brar iá«oUf: | inu i gvrkvuldi uUr>-1 anir. Laatvar til aS nlfrífl* fyr i •é- i nkisráfhcr-a m. * I |r lo«v*Touii> ali| Umferunmfl • C»la»ttiiir I. C & „t júniminufli fór faaUfulb' *ur'™ Raykj.r^. frá G«lr-j uUnnkUráðhena. trúi UUnda' hjá AtUnt.vh»f»-' rraa»tta»a * «. •*»». h-nd»U«inu á ný til Parita, og • , • . ' , hóf þá á ný viflr«ður um mi1.- j r . ' \ IJ. Bcinduat allar umncBur afl j «» A v ' a <• aa» ’ ■ ■ tta þvi að fá viflurkctmingu á líj BkH OJ T Bjfl íf I I Rfl - tnilna útf*nlunni. Þrátt fyrlr| 1*1 V I 1*1 , ■■* ■» B ■■ ‘l', tiirlrgif ummflur o« mUd« við • E,N# ^ tmt( rikUatflára n hátaaaai. «a hafar kn •citni baru (*»»»r tllratmir ^ u *«kk Ui« i U i Uú». »a kr*«k honU* hal ckki árangur. Þ»8 kom hins- (Udl r.(t>(.ri> frá 1». .WUl ». I. I d»« v»n»« UI«nkaa» vaH v*«ar fr»m. »8 ýmtir töldu >i« an fi»kT<lalUaak»![l l«l»aa». akUam »* tttln >■>" *•! hafa aflrar pllógur a# «•**. s*c.i Intinl S. «r»ta rr«l»irr* *r». ttm Mli ha«l M«Ba leyatu málifl á fuUntrgjandi artaoar «ru crlcadam aklpun 1*«. hátt Af Islandl hálfu var hvi truutar altar v«U*r tavia Biklarijára lalaada mUmm K,t yHr. .» vlt v.nm, mfu- M->IMM|> '■ ítol, ,1 htý». é Utaf í >-.„“ú.í’,'!* "l01 ■íi.^t; "««>■■ ••*“.-■,«*,; ,->*’• .n - >—. • ckkar tll þcirTa Þ*tt» tcadi til ; blMU, 4 hMlDir krtakr* htnjnn kr*»ka ttanklpun ***i !•*«. að fram komu tvmr hu«- lH(trfcir-aBBa an> r.* vlrls frrlnklraf aS láta a( »*«*r tnyndir aO Iau»n á málinu, j fkk, w,n,i.(t rtflar am ft*k- <■ úa»»v * - Fyrri hu«myn«fin «»r8i rað „uiiépliti •€ *kkt *UJ»* > Wkl»«)ára btaata áaklh fyrlr þvi. »6 faUlfl ýrBi frá út- j !*«*)» trána* á. o* krtsk aér •lnnl« allaa rátt fHf fanlunni i 12 nalur, en þ*u i I at)árttTÍU «taU. »* tt»kJ )w- framaasratads atalk*. * 4 1. sept. 1968 ALÞYÐUBLAÐIÐ

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.