Alþýðublaðið - 17.09.1968, Blaðsíða 6

í lok ágústmánaðar eða 30.
og 31. þess mánaðar var birt
í dagblöðum Eieykjavíkur opið
bréf til stjórnarvalda frá for
eldrum heyimardaufra barna.
Efni þessa bréfs þarf ekki
að rekja en það fjallar um ó-
fremdarástand það, sem nú rík
ir í málefnum heyrnardauíra
barna.
Augljóst er að bréflð hefur
vakið mikla athygli.
Er þar átt við áskorun frú
Aðalbjejrgar S gurðardóttur og
stofnframlag ónefndrar konu,
sem gefið hefur kr. 50 þúsund
í sjóð til styrktar heyrnardauf
(um. Þá hefur Guðmundu.r
Magnússon skólastjóri tekið
undir áskorun frú Aðalbjarg-
ar og gert ákveðnar tillögur í
þessu efnj. Þess,r aðilar allir
hafa sýnt málinu sérstaka vel
vild og sk lning.
Þá birtist í bréfakassa Al-
þýðublaðsins í dag fyrirspurn
frá H. J. undir fyrirsögninni:
ER IIEYRNARLEYSINGJA-
SKÓLI ÚRLAUSN.
Stjóirn Foreldra og styrktar-
félags heyrnardaufra þakkar
þann áhuga sem fram hefur
komið og vil.l stuðla að því eft
ir fremsta megn að þessi mál
hljóti viðunandi lausn.
Stjórn félagsins telur nauð-
synlegt að athuga nánar það
sem H. J. heldíUr fram í Al-
þýðublaðinu.
H. J. skrifar:
„Eftir að hafa séð myndirn
ar um Sitsy í sjónvarpinu,
vaknar sú spurning hvort ekki
eigi að stuðla að því að heyrnar
laus börn fái heyrnartæki eins
fljótt og kostur er á innan 1
árs aldurs.”
Heyrnartæki eru tekin í not
kun hér á landi á fyrsta ári
svo framarlega að grunur um
heyrnarskerðingar sé staðfest
ur af læknura og sérfræð.ng-
um.
H. J. heldiur áfram:
„og koma þeim á barna-
heimili (dagheimilj) 11 !ó árs
gömul. Sérmemitað fólk gæti
gengið milli dagheim lanna og
þjálfað börnin þar til kemur
að barnaskólanámi.“
í Reykjavík hefur því yfir
leitt verið vel tek ð að taka
við heyrnarskertum börnum í
leikskóla.
Aftur á móti gilda aðrar regl
ur um daghe'mili og lítið um
að gerðar séu undantekningar
vegna heyrnardeyfu. Það væri
mjög æsk legt ef sérmenntað
fólk færj á milli leikskóla og
dagheimila en hj.ngað til hef-
ur sfcort fle'ri starfskrafta með
slífca menntun.
Utan Reykjavíkursvæðis'ns
er ekki um sérmenntað fólk
á þessu sviði áð ræða og mögu
leiki þessi því útilokaður þar.
Greinarhöfundur heldur á-
fram:
„Þetta er gert í öðrurn lönd
um t- d. Englandi, en þar hef
ur verið lokað einum heyrnar
leys ngjaskóla og aðsókn að
heyrnarleysingjaskólum í Sví
þjóð er svo til engin.“
Hér er gefið í skyn að lofcun
Heyrnleysingjaskóla í Eng-
landi og að aðsókn fari mjnnfc
andi í Heyrnleys ngjaskóla í
Svíþjóð vegna þess að heyrnar
tækjum sé úthlutað á 1. ári og
talþjálfun hefjist mjög fljótt.
í Svíþjóð hefur fyrir rúmu
ári verjð byggður mjög f.ull-
kominn skóli fyrir heyrnar-
dauf börni Hörselskolan í Al-
vik fyrir milljón'r króna. Þessi
skóli tekur við börnum sem
áður hefðu farið í „Döveskola“
en að jafnaði fara þau bö.rn
sem hafa meira en 90dB heyrn
artap í heyrnleysingjaskóla í
Svíþjóð.
Það er staðreynd að því fyrr
sem heyrnarskerðing er upp-
götvuð því meiri von er um
árangur, svo framarlega, að
allr' nútímatækni sé beit.t.
Það er líklegt að bætt að-
staða yngri barnanna myndi
leiða til þess að fleiri og fleiri
börn með heyrnarskerðingu
gætu að loknu sérstöku undir
búningsnámi, sótt skóla með
heyrandi jafnöldrum. Það er
ennfrem.ur háð stöðugri þróun
í smíði heyrnartækja.
Heyrn sem fyrir nokkrum ár
um reyndist gangslítil getur
nú í fleiri tilfellum en áður
orðið til verulegra nota vegna
betri og fullkomnari heyrnar-
tækja.
Og H. J. segir:
,,í Danmörku, en þaðan er
mynd n, sem getið er um hér
að framan, hafa miklar breyt-
ingar veri.ð gerðar á skólakerf
inu — fötluð börn eru nú inn
an um heilbrigð og þykir sann-
að eftir nokkurra ára reynslu,
að heyrnarlausum börnum fari
mun meira fram innan um
he lbrigð börn en ef þeim er
haldið sér, og þau séu betur
bú'n undir lífsbaráttuna.“
Ekki eru okkur ljósar þær
breytingar sem orðið hafa á
skólakerfinu í Danmörku. Hér
telja margir þörf á breyting-
um á skólakerfjnu, eins og
ljóst er af miklum skrifum að
undanförnu.
Það er alls ekki útilokað að
hér muni með tímanum verða
þróun í þá átt að börn með
heyrnarskerðingu sæki nám í
venjulegum skólum. Að því
hlýtur að verða stefnt eins og
áður, að sem allra fæst börn
þurfi að sækja menntun sína
í skóla fyrir heyrnardaufa.
En ljóst er að landshæt.tir og
aðstæður hér á landj gera nauð
synlegt að hafa áfram sér-
Laus staða
LJaus er til umsóknar staða fdlltrúa við Frí-
höfnina á Keflavíkurflugviellli.
Góð vélritunar og mjál'akunnátta nauðsynlleg.
Laun samkvæmt 14. launaflokki.
Ums'óknir iskulu sendar Fríhafniarstjóranum
á Reflavíkurflugvel'li fyrir 26. Iþ.m.
Keflavíkurflugvelli 16. sept. 1968,
Fríhafnarstjórinn á Keflavíkurflugvelli.
Óskum að ráða
vanar saumák'onur í vinnu í verksmiðju Vora
stnax.
Upplýsingum ekki svarað í símá.
Vinnufatagerð íslands h.f.
skóla í því formi sem verlð
hefur, nema hvað allur aðbún
aður þarf endurskoðunar við
sbr. bréf foreldranna. Einnig
er það ljóst að heyrnarskert
börn frá 4—7 ára aldri geta
hvergi fengið betri undirbún-
ing en í Heyrnleysingjaskól-
anum, því þar eru þeir sér-
menntað r kennarar sem við
eigum í landinu.
H.J. heldur áfram:
„Að sjálfsögðu kemur svo
annar þáttur til sögunnar, en
það er h'ð daglega líf heyrn-
arleysingjans sem er einangr-
að í heimavistarskóla frá 4ra
ára til 16 ára aldurs — miðað
v ð það barn sem á þess kost
að vera í almennum skóla,
enda þótt um sérbekki sé að
ræða.
Slíkt barn þróast og brosk-
ast á allan hátt mun eðlileg-
ar“.
Hér kemur að einu grund
vallaratr'ði í grein H.J. en það
er sá skilningur greina-rliöf-
undar að heyrnleysingjaskóli
sé sama og heimav'starskóli.
Nú orðið á þetta aðeins við
um þau börn sem eiga he'ma
í sveitum landsins, kauptún-
um og kaupstöðum, þau þurfa
að vera í heimavist.
Þau börn sem eiga heima á
Reykjavíkursvæð nu munu
ekkj búa í skólanum í vetur
svo að' einangrun ef svo má að
orðj komast í Heyrnleysingja-
skólanum er e'ngöngu vegna
hérlendrar sérstöðu.
Annars verður að telja nokk
uð hæpið að miða við aðstæð-
ur hjá milljónaþjóð, sem að
öllu leyti hefur miklu betri
aðstöðu m.a. vegna me'ra þétt
býlis, lengri þróunartíma að
þessu leyti og fleiri bama sem
gera meiri flokkun nauðsyn-
lega og miklu auðveldarj en
hægt er að koma við hér á
landi.
Að sjálfsögðu ber okk.ur
skylda til að notfæra okkur
reynslu annarrá þjóða í þess-
um efnum en jafnframt er
nauðsyn á að hafa sífellt í
huga sérstöðu okkar íslend-
jnga sakir fámennis'.ns, sem
gerir samanburð við aðrar
þjóðir næsta óraunhæfan.
Og þá segir í niðurlagi grein
ar H.J.
,,Það er ekki víst að allir
hafj fylgzt nógu vel með mynd
unum um Sítsy, væri því æskj
legt að þær yrðu sýndar aftur
allar þrjár. Nú, þeear svo mjk
ið er rætt um Heyrnarleys-
ingjaskólann, myndu mavgir
gefa þessum myndum meiri
gaum, en þær sýna- ótvírætt
hvaða árangri er hægt að ná
með nýjá skipulaginu í
kennslu heyrnardaufra.11 Það
væri vissulega fróðlegt að vita
ótvírætt um samanburð á
nýja skípulaginu sem svo er
kallað í kennslu heyrnar-
daufra og því gamla, en
því miður gefur myndjn ekki
þann samanburð hinsvegar
sýnir hún hvað hæet er að
gera fyrir einstakling með
góða gre'nd, 'þegar öllum nú-
tímaaðferðum er beitt.
Annars er ekki getið um
hvað heyrnartap stúlkunnar í
myndinni er mik'ð í dB né gef
ið línurit yfir heyrnardeyfu
hennar, en það væri mjög fróð
legt að vita.
í framhaldi af því sem hér
hef,ur kömið fram má bæta
við, að hér á landi hafa ver-
;,ð gerðar 2 tilraun'.r með að
setja heyrnarskert börn sem
áður höfðu hlotið sirin. undir-
búning í Heyrnleysingjaskól-
anum í almenna skóla, hafa
þessar tllraunir gefizt vel og
sýna að með réttri meðferð er
þetta hægt þrátt fyrir ýmsa
annmarka, en geta má þess að
kennarar beggja þessara barna
hafa sérstakan áhuga á vanda
málum heyrnardaufra.
Á hjnn bóginn er því ekki
að leyna að börn með fremur
lítið heyrnartap hafa hlotið
ranga meðferð í almennum
skólum og þessi börn liafa orð
ið að koma í Heyi’nleysingja-
skólann til að njóta menntun
ar, þrátt fyrir heyrnarleifar
sem hugsanlega hefðu hjálpað
börnunum ver.ulega ef þau
hefðu fengið rétta meðferð
strax og heyrnardeyfunnar
varð vart.
Að lokum v 11 Foreldra- og
styrktarfélag heyrnardaufra
vona að þau skrif sem orð;ð
hafa um þessi mál verði heyrn.
ardaufum til góðs og við leggj
um megináberzlu á að nýju
skólahúsi verði komið upp fyr
ir þessi börn, sem halda ðfram
að vaxa hvort sem þau fá v'ð-
unand' aðstöðu til menntunar
eða ekki, og jafnframt verði
unnið að því að opna þeim leið
ir út i hið almenna skólakerfi.
Skólinn þarf að vera tilbú-
'nn fyrir næsta haust, núver-
and; ástand er óviðunandj með
öllu og útilokað er að una því
nema í 1 ár.
Foreldra- og styrktarfélag
heyrnardaufra heitir á alla
góða menn að veita rnálinu
þann stuðning sem verða má.
Málið þolir enga bið.
V rðingarfyllst,
F.h. Foreldra- og styrkfar-
félags heyrnardaufra.
VUhiálmur Vilhjálmsson
formaður.
E.S.
í dag 12.9. 1968 skrifar Sig-
ríður Guðmundsdóttir í Vel-
vakandadálk Morgunblaðsins
,undtr fvrirsögninni „Heyrnar-
dauf börn“. Er þar margt vel
sagt í upphafi og enda bréfs.
Því rmður verður S gríð'i á að
fara rangt með þegar hún vitn
ar í bréf foreldranna varðandi'
fóstureyðingar, en þar sem svo
stutt er síðan bréf foreldranna
var birt, þarf ekki að endur-
taka það hér. Að öðru leyti
er ábending hennar um rann-
sókn siálfsögð. Ejnnig verður
henni á að tala um sjóð til
stuðnngs Hevrnleysingjaskól-
anum en sjóðurinn er ætlaður
heyrnardaufum börn.um.
Annars er bréf Sigríðar að
ýmsu leyti svipað bréfi H.J. í
Albýðublaðinu sem vitnað er
í hér að framan, og lýsir það
vanmati á vandamálinu m:ðað
við aðstæður hér á landi. Svar
félags ns við grein H.J. á því
að verulegu leyti einnig við
varðandi gre:n Sjgríðar.
V. V.
$ 17. sept- 1968 — ALÞÝÐUBLAÐIÐ