Dagur - 20.12.1950, Blaðsíða 5

5
JÓLABLAÐ DAGS
leitin var gerð á Björk, með því, að honum þótti illt, að
heimilið þyrfti að búa við svo vondan grun nágrann-
anna. En þá tókst svo illa til, að ijósmóðirin fann
óeðlilegt æxli, (líklega kviðslit) á líkama Guðrúnar,
þar sem þjóðtrúin taldi að tilberarnir væru á spena,
svo að þetta hefur naumast hreinsað liana í augum
alþýðu. F.li sýslumaður virðist þó hafa látið mál þetta
falla niður, enda hefur hann vafalaust aldrei lagt
neinn trúnað á það. Vísur Árna Eylirðingaskálds eru
sennilega gerðar í nafni Kristjáns á Björk, því að Jón
sterki var dauður, þegar hér var komið sögu.
Skjöl um mál þetta eru ennþá til og eru geyrnd i
Árnasafni í Kaupmannahöfn (960 4to XV.) og eru
svoldjóðandi (sbr. Sunnanfari II, bls. 94):
P[ro] M [emoria]
Af því að eg er að sannri raun að því kominn,
að bæði nágrannar mínir og máske margir aðrir hafa
mitt heimili forþenkt um, að (á) því sé hýst og alið
af mínum eða minna völdum nokkurt djöfullegt ill-
vætti er fólk tilbera nefnir, sem það segir að steli mjólk
úr málnytuskepnum síntirn, en skaði sjálfar skepn-
urnar lierfilega, og menn segja að þetta Satans dýr,
eða livað það er, kynni af mannahöndum að liand-
takast, ef þeir fái að leita þar, sem það sé fyrir, þess
vegna bið eg yður, mitt góða yfirvald, að skikka ein-
hverja þá allra grannskyggnustu og aðgætnustu menn
til að leita að þessum tilbera á bæ mínum uppi og
niðri, í krók og kring, sem allra bezt verður, upp
á það, að ég og mínir kynnum hér eftir að fríast frá
jæssu skelfilega skammarrygti, að djöfull sé hjá oss
í fóstri hafður, til
að gera fólki skaða,
eins og eg veit fyrir
guði og samvizku
minni, að þetta
rygti er frá uppháfi
til enda fullkomn-
asta andskotans
lygi. ■
Björk í Sölvadal,
16. apr., 1804.
Kristján Ólafsson.
Til Hr. sýslumanns
J. Jakobssonar.,
: *
Séra Jón lærði í
Möðrudal, sem hef-
ur skrifað þetta
bréf fyrir Kristján, lætur fylgja svohljóðandi árétt-
ingu:
„Svo blygðunarfullt sem jrað er, að ennnú skuli
finnast slíkar hjátrúarfullar innbyrlingar hjá fólki um
jtess háttar ónáttúrlegra hluta tilveru, sem framan-
skrifaður Memorial um getur, eins nauðugur gerði
eg það, að uppsetja þennan Memorial til yðar veleðla-
lieita vegna sóknarmanns míns Kristjáns á Björk, Jrar
hann og hans J^ykjast ei annars rójegir illrygtið um-
borið geta, nema sú eftiræskta leit framgeng verði,
hverja, en þó eg álíti í sjálfu sér svo heimskulega að
ei verði orðum að komið — að leita Jress sem nokkurs,
sem ekkert er — lilýt eg þó nauðugur viljugur manns-
ins róíégheita vegna að þrengja sjálfan mig til, heldur
að leggja með en mót manninum, að liann fái bón
sína um leitina uppfyllta, það allra fyrsta er skeð
gæti, upp á Jaað, að þeir hjátrúarfullu og hrekkvísu
meðal almúgans, sem Jressa og þvílíka lygi temja sér,
mættu lieldur sér til blygðunar á eftir reka nefið í
Jrrekk sinnar eigin heimsku og illgirni.
Möðrufelli 17. Apríl 1804.
/. Jónsson.'
„Upp á framanskrifaða Begjæring beskikkast hér með
(li)reppstjórarnir mr. Halldór á Yxnafelli og mr. Jón
á Samkomugerði ásamt Gjordemoder madame Guð-
ríði á Melgerði Jrað allrafyrsta að gera grandgæfileg-
ustu rannsókn á Bjiirk svovel hjá konu Kristjáns sem
móður konu Kristjáns, samt í öllum híbýhun, hvort
Jjar finnst nokkur
svokallaður . and-
skota tilberi, eður-
mei'ki til háns h
bienum eður • utan í
húshl' svoleiðis að
Jiau með eiði síðan;
ef þörf krefur, stað-
ícsli J)á nt'i g'erandi
rannsókn.en þeirra
undirskrifuð for-
rétting sendist skrif
leg til sýshimanns-
ins það fyrsta. Bill-
eg ómakslaun be-
talar Kristján til
viðkomenda.
Espihóli d. 17.
Apríl, 1804.
/. Jakobsson
Séð inn Éyjafjörð úr Kaupangssveit.