Dagur - 18.12.1980, Blaðsíða 11
Skólabörn svara
Jólasveinarnir
Jólasveinar ganga um gólf
með gylltan staf i hendi.
Móðir þeirra sópar gólf
og strýkir þá með vendi,
skarpan Itafa þeir skólann undir hendi.
(Gamall þjóðkvœði.)
Það hefur víst ekki verið fyrr en á
síðustu áratugum, að íslendingar
breyttu hugmyndum sínum urn
jólasveina til hins betra.
Áður fyrr, voru þeir notaðir til
þess að hræða börn á þeim, en nú
eru þeir aufúsugestir á hverju
heimili, hvar sem er og koma, að
því að börnunum er sagt, með
jólagjafirnar. Að öllum líkindum
hafa þarna komið til áhrif frá
Santi Kláusi, frænda íslensku
jólasveinanna, en hann á heima í
„útlandinu" og er sagður mjög
bamgóður og er varla hægt að
tala um slæm erlend áhrif á ís-
lenska menningu í þessu sam-
bandi.
Á 18. öld var sagt, að jóla-
sveinar væru jötnar á hæð, ljótir
og luralegir. Þá áttu þeir að hafa
verið i röndóttum fötum, með
stóra gráa húfu á höfðinu og hafa
haft með sér stóran gráan poka
eða stóra kistu til að láta óþekk
böm í og einnig „guðlausa
menn.“
Á nítjándu öld var talið, að þeir
klæddust algengum íslenskum
bændafötum og væru með skegg
niður á tær, en eru yfirleitt taldir
nokkru fríðari en á öldinni á
undan. Minna var þá um það, að
þeir tækju með sér óþekk börn. Á
þessari öld — þeirri 20. — verða
svo jólagjafir almennari, og er þá
jólasveinunum falið það hlutverk
að koma með þær, til barna og
fullorðinna, og nú er svo komið,
að þeir eru taldir mjög góðir í sér.
Jón Árnason þjóðsagnasafnari,
hefur þetta um jólasveinana að
segja: Jólasveinarnir voru synir
Grýlu og Leppalúða. Raunar er
það sumra manna mál, að Grýla
hafi átt jólasveinana áður en hún
giftist Leppalúða. Jólasveinar
heita svo eiginlegum nöfnum: 1.
Stekkjastaur, 2. Giljagaur, 3.
Stúfur, 4. Þvörusleikir, 5. Potta-
sleikir, 6. Askasleikir, 7. Falda-
feykir, 8. Skyrgámur, 9. Bjúgna-
krækir, 10. Gluggagægir, 11.
Gáttaþefur, 12. Ketkrókur og 13.
Kertasnýkir.
En því eru þeir þrettán að tölu,
að hinn fyrsti kemur þrettán
dögum fyrir jól, síðan einn á
hverjum degi, og sá síðasti á að-
fangadag jóla. Á jóladaginn fer
hinn fyrsti burt aftur, svo hver af
öðrum og hinn síðasti þráttánda
dag jóla.
Jólasveinarnir hafa, eins og
foreldrar þeirra, verið hafðir til
að hræða með börn, en einkum
um jólaleytið. Áttu þeir þá að
koma af fjöllunum, ofan til
mannabyggða til að fremja þá
iðn, sem hver þeirra tamdi sér og
flest nöfn þeirra eru kennd við.
En allir voru þeir eins vísir til að
taka börn þau, er hrinu mjög, eða
voru á annan hátt óstýrilát.
Ekki hefur öllum borið saman
um fjölda jólasveinanna. Segja
sumir, að þeir hafi ekki verið
fleiri en níu, og bera fyrir sig þulu
þessa, sem allir kannast við:
Jólasveinar einn og átla
ofan komu affjöllunum.
tfyrrakvetdþeir fóru að hátta
þeir fundu hann Jón á Völlunum.
En Andrés stóð þar utan gátta,
—þeirœlluðu að fcera hann tröllunum,
en hann beiddisl af þeim sátta,
óhýrustu köllunum,
ogþá var hringt öllum jólabjöllunum.
(Úr Æskunni 1971).
Svör skólabarna í prófum, geta
oft verið mjög hugmyndarík og
sniðug. Hér á eftir fara nokkur
dæmi um það:
Hvaða merkur útlendingur
gekk í lið með Bandaríkja-
mönnum í frelsisstríðinu?
— Guð.
{hvaða röð eru guðspjöllin?
— Hvert á eftir öðru.
Hvaða skepna verður hændust
að manninum?
— Konan.
Hvaða þjóð byggir Pódalinn?
— Pódælingar.
Fólkið, sem bjó í Egyptalandi í
fomöld, er kallað múmíur.
Sá er helsti munur á lofti og
vatni, að hægt er að auka raka í
lofti, en ekki í vatni.
Kettir eru ferfætlingar og
venjulega eru fæturnir sinn í
hverju horni líkamans.
Maginn í flestum dýrum er rétt
sunnan við rifin.
Maðurinn er eina dýrið, sem
kann að kveikja ljós, og ekkert
annað dýr kann heldur að snýta
sér.
Guð lét syndaflóðið koma, af því
að mennirnir voru svo óhreinir.
Maðurinn er dýr, sem klofið er
upp að miðju, og gengur á
klofna endanum.
Hænur eru fallegir fuglar. Þær
eru búnar þannig til, að aðrar
hænur liggja á eggjum og unga
þeim út.
„Gleðileg jól“ á 14 tungumálum
Um gervallan heim óska menn hver öðrum gleðilegra jóla, þegar
hátíðin fer í hönd. Hér á eftir getur að iíta, hveraig óskað er
gleðilegra jóla á 14 tungumálum.
Daaska: Glædeligjul.
Finnska: Hyfiá jouíu.
Enska: Merry Christmas.
Þýska: Fröhlichc Weihnaehten.
Hollenska: Vroolijk Kerstfeest.
Spánska: Feliccs Natale.
Franska: Joyeux Noel.
Griska: Cala Heistougena.
Rússncska: Se Rozhdestvom Christovym.
Pólska: Wesoiych Swiat.
Kínverska: GungTsu Yeh Su Sun Tau.
Indverska: Christntas Mubarik.
Tékkneska: Vesele Vanoce.
Skrýtlur
Skrýtlur
Lítill drengur lá á sjúkrahúsi. Hann las bænirnar sínar á hverju kvöldi
og horfði jafnframt á englamynd, sem hékk á veggnum fyrir ofan
rúmið hans. En rétt fyrir jólin, þegar gert var hreint á sjúkrahúsinu, tók
hjúkrunarkona englamyndina og sagðist ætla að þvo hana.
Um kvöldið, þegar drengurinn hafði lesið bænirnar sínar, andvarp-
aði hann og mælti svo: — Góði Guð, viltu vaka yfir mér í nótt, því að
englamir eru í þvotti. —
Dísa, sem er þriggja ára, er háttuð og á að fara að sofa.
— Ég vil ekki vera ein, ég er svo hrædd. — segir hún volandi.
— Þú þarft ekki að vera hrædd, guð er hjá þér. — segir mamma.
Hún kyssir Dísu og fer svo fram.
Eftir litla stund opnast dyrnar á svefnherberginu og Dísa stendur
volandi í gættinni.
— Mamma, okkur guði leiðist svo.—
Jónas litli var að leika sér úti við, og kom hlaupandi inn.
— Mamma, viltu lána mér hamar. —
— Hvað ætlarðu að gera við hann? — spurði mamma.
— Ég þarf að reka nagla í vegginn. — sagði Jónas.
— Þá færðu hann ekki, þú ert vís til að berja þig í fingurna og meiða
þig, — sagði mamma.
— Engin hætta, mamma, ég læt Sigga halda um naglann. —
Þegar Jens var þriggja ára gam-
all, fékk hann að fara með
móður sinni til nágrannakon-
unnar til að sjá nýfætt barn
hennar.
— Þegar konan sýnir þér
bamið — sagði móðir Jens, —
átt þú að segja eitthvað fallegt
um litla angann. —
Jens lofaði því, og svo lögðu
þau af stað.
Þegar konan lyfti barninu upp,
til að sýna það, sagði Jens, er
hann hafði horft litla stund á
bamið.
— Ja, það má nú segja, að
litli drengurinn hefur bæði löng
og falleg eyru. —
— Flestir stóru fiskarnir í sjón-
um lifa aðallega á smásíld, —
segir kennslukonan í dýra-
fræðitíma.
— Ég trúi því nú ekki, —
segir Edda litla, — hvernig fara
þeir að því? —
— Hvað er það, sem þú skil-
ur ekki? — segir kennslukonan.
— Ég skil ekki hvernig þeir
fara að því að opna dósirnar. —
Prestur var að hlýða börnum
yfir kafla úr biblíusögunum,
sem þau höfðu átt að læra ut-
anbókar. Kaflinn byrjaði
svona:
— Það boð gekk út frá keis-
aranum Ágústusi, að allur
heimurinn skyldi skattskrifast.
Einn drengurinn, sem var
nokkuð gjarn á að lesa skakkt,
þuldi þetta þannig: — Það roð
hékk út úr keisaranum í ösku-
stó, að allur heimurinn skyldi
gatrífast. —
Gagnsær hlutur, er eitthvað,
sem hægt er að horfa í gegnum,
t.d. skráargat.
Beinagrind er maður, sem
vantar á bæði húð og hár.
Vinstra lungað í manninum er
dálítið minna en hægra lungað,
af því, að sálin er rétt hjá því.
Besta ráðið til að stöðva blóðrás
úr fæti er það að vefja fætinum
utan um líkamann, rétt fyrir of-
an hjartað.
Besta ráðið til að mjólk súrni
ekki, er að geyma hana í kúnni.
Skrýtlur
Pabbi var að hjálpa Nonna með
málfræðina, nánar tiltekið, um
tiðir sagna.
— Sjáðu nú til, — sagði
liann, — hvaða tíð er þetta: Ég
þvæ mér, þú þværð þér, hann
þvær sér, hún þvær sér, við
þvoum okkur, hvaða tíð er
þetta? —
Nonni hugsar sig lengi um.
En allt í einu rennur ljós upp
fyrir honum, og andlit hans
ljómar af gleði.
— Þetta hlýtur að vera að-
fangadagskvöld. —
Nonni: Er það satt að litli bróðir
hafi komið frá himnum?
Mamma: Já, já.
Nonni: Það er ekki nema
von, englarnir hafa verið orðnir
dauðþreyttir á þessari vælu-
skjóðu.
Inga litla (íbúðinni): Ég ætla að
fá spegil.
Búðarstúlkan: Á það að vera
handspegill?
Inga: Ég vildi gjarnan geta
séð andlitið líka.
Anna og Bjössi eru að leika sér
úti i garði. Eftir litla stund fara
þau að rífast og Anna hendir
bílnum hans Bjössa út á götu.
Þá fer Bjössi að skæla svo hátt,
að Anna verður hrædd og fer að
skæla líka.
Þá hættir Bjössi að skæla og
segir byrstur:
— Þegiðu Anna, það er ég
sem á að skæla. —
Kvikmyndahúseigandi í Skot-
landi vildi vera höfðinglegur við
bíógesti sína. Hann lét mála
skilti yfir dyrnar á kvikmynda-
húsinu, og þar stóð letrað stór-
umstöfum:
— Allir, sem komnir eru yfir
áttrætt, fá ókeypis aðgang, ef
þeir eru í fylgd með foreldrum
sínum. —
DAGUR.11