Dagur - 15.12.1987, Blaðsíða 4
4 - DAGUR - 15. desember 1987
wmm,
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR:
STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI
SIMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 560 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ 55 KR.
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMETRA 400 KR.
RITSTJÓRAR:
ÁSKELL PÓRISSON (ÁBM.)
BRAGI V. BERGMANN
BLAÐAMENN:
ANDRÉS PÉTURSSON
(Reykjavik vs. 91-17450, pósthólf 5452, 105 Reykjavík),
ÁSLAUG MAGNÚSDÓTTIR, EGGERT TRYGGVASON, EGILL BRAGASON,
INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 41585),
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON, KRISTJÁN KRISTJÁNSSON (íþróttir),
PALL B. VALGEIRSSON (Blönduósi vs. 95-4070), STEFÁN SÆMUNDSSON,
TÓMAS LÁRUS VILBERGSSON, VILBORG GUNNARSDÓTTIR,
ÞÓRHALLUR ÁSMUNDSSON (Sauöárkróki vs. 95-5960),
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRÍMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASÍMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
Jólabækur og
bókajól
íslendingar hafa löngum verið taldir bókaþjóð
og allt útlit er fyrir að við ætlum að rísa sæmi-
lega undir því sæmdarheiti enn um sinn. Svo-
nefnt jólabókaflóð hefur verið árviss fylgifisk-
ur jólanna um langt árabil og virðist ætla að
verða það um ókomin ár þrátt fyrir hrakspár.
Margir óttuðust það á sínum tíma að mynd-
bandavæðing heimilanna myndi ganga að
bókinni dauðri en sá ótti virðist ekki hafa ver-
ið á rökum reistur. Enn aðrir höfðu spáð því
að fjölmiðlabyltingin kæmi til með að hafa
veruleg áhrif til hins verra á bóksöluna. Það
er staðreynd að útvarps- og sjónvarpsstöðvar
hafa aldrei verið fleiri en í ár og að blaða- og
tímaritaútgáfa er í meiri blóma en oftast áður.
Engu að síður virðist bókin ætla að standa allt
þetta af sér og ef eitthvað er, hefur gróskan í
bókaútgáfu aukist.
í fyrra keyptu landsmenn um 700 þúsund
bækur og bókaútgefendur gera ráð fyrir álíka
mikilli sölu í ár. Þetta er ótrúleg tala og senni-
lega enn eitt heimsmetið miðað við höfðatölu.
Breiddin í útgáfunni er mikil. í þeim 400 titl-
um sem nú koma út má finna ævisögur, sem
löngum hafa verið bóka vinsælastar hér á
landi, íslenskar skáldsögur, ljóð og leikrit,
margs konar þjóðlegan fróðleik, myndlistar-
bækur, þýddar skáldsögur og sérhæfðar
fræðibækur af ýmsum toga, svo eitthvað sé
nefnt. Börnin fá einnig sinn skammt af skáld-
sögum, ævintýrum og teiknimyndasögum.
Það sem helst má finna þessari útgáfu til
foráttu er að henni skuli allri stefnt á einn
mánuð. Ef grannt er skoðað er reyndar ekki
nema um örfáa daga að ræða, því flestir
kaupa jólagjafirnar síðustu dagana fyrir stór-
hátíðina. Fullyrða má að margar athygliverð-
ar bækur fari fyrir ofan garð og neðan hjá
almenningi meðan aðrar ómerkari skipi
óverðugan sess með tilstyrk öflugrar auglýs-
ingatækni. Meiri og jafnari dreifing bókaút-
gáfunnar kæmi vafalaust öllum til góða, en
einhverra hluta vegna hefur þróunin orðið sú
sem raun ber vitni.
Þrátt fyrir það að bækur séu nú mun dýrari
en hljómplötur, er bókaverð enn viðráðanlegt
fyrir hinn almenna lesanda. Á meðan svo er
geta bókaútgefendur haldið gleði sinni, þótt
þeir neyðist til að aðlaga sig breyttum
greiðsluháttum í þjóðfélaginu eins og aðrir.
Og bókaunnendur hrósa happi og hlakka til
jólanna. BB.
Jólavertíðin er nú hafin hjá
þingmönnunum af fullum
krafti. Ríkisstjórnin lagði fram
mörg stórmál í síðustu viku
m.a. fiskveiðifrumvarpið,
staðgreiðslukerfi skatta, og
tolla- og söluskattsbreytingar.
Ekki var stjórnarandstaðan
ánægð með þessi vinnubrögð
og mótmælti harðlega alla vik-
una. Mikill taugatitringur var í
þingsölum á fimmtudaginn,
eins og Dagur skýrði frá í blað-
inu á föstudaginn.
Þann dag hófu Borgararflokks-
menn umræður um þingsköp og
mótmæltu seinagangi ríkisstjórn-
arinnar í þingmálum. Albert
Guðmundsson formaður flokks-
ins hótaði að lesa upp úr íslend-
ingasögunum til að tefja fyrir
Ráðgert er að Ijúka þingstörfum 18. desember en ólíklegt er að það takist.
Mynd: AP
Alþingi:
Stónnál til umræðu
fjárlagafrumvarpinu. Morgun-
fundur þingsins fór að mestu í
þessar umræður og sýndist sitt
hverjum um þær. Ekki tók betra
við eftir hádegi. Vart var fundar-
hæft í efri deild þar sem þing-
menn stjórnarandstöðunnar
mættu ekki til fundar. Albert
Guðmundsson stóð þar utan
gátta og sá til þess að þingmenn
Borgararflokksins í efri deild,
þeir Óli Þ. Guðbjartsson, Guð-
mundur Ágústsson og Júlíus
Sólnes gengju ekki til fundar.
Fiskveiðifrumvarpið
En ef við förum yfir vikuna í
réttri tímaröð þá var fiskveiði-
frumvarp ríkisstjórnarinnar til
umræðu á mánudaginn. Halldór
Ásgrímsson sjávarútvegsráð-
herra mælti fyrir frumvarpinu í
efri deild með langri og ýtarlegri
ræðu. Eins og við mátti búast
gerði stjórnarandstaðan harða
hríð að frumvarpinu og talaði
Skúli Alexandersson (Abl.) í
tæpa tvo tíma um fiskveiðistefn-
una. Einnig talaði Danfríður
Skarphéðinsdóttir (Kvl.) og
kvartaði hún undan tómleysi fjöl-
miðla við málefni Kvennalistans.
Sagði hún að líklegast væri erfið-
ara að kiífa yfir Berlínarmúrinn
en að koma málefnum kvenn-
anna til skila í fjölmiðlum.
í neðri deild urðu miklar
umræður um færslu á leyfisveit-
ingum til útflutnings sjávarafurða
frá viðskiptaráðuneytinu til utan-
ríkisráðuneytisins. Páll Pétursson
(F) mælti fyrir frumvarpinu fyrir
hönd meirihluta fjárhags- og við-
skiptanefndar en meirihlutinn
lagði til að frumvarpið yrði
samþykkt. Nefndin þrífklofnaði
og skiluðu Matthías Bjarnason
(S) og Steingrímur J. Sigfússon
(Abl.) báðir séráliti. Báðir voru
þó sammála að vera á móti frum-
varpinu. Allur fundartími neðri
deildar fór í þetta mál og að lok-
um var samþykkt að vísa málinu
til þriðju umræðu.
Rúmur tugur
þingmanna ræddi um
fiskveiðifrumvarpið
Á miðvikudaginn var umræðu
haldið áfram um fiskveiðifrum-
varpið. Tók þar til máls rúmur
tugur þingmanna og var hart deilt
á báða bóga. Guðmundur H.
Garðarsson (S) tók fyrstur til
máls. Ræddi hann lengi um frum-
varpið og fann á því ýmsa ann-
marka. Sérstaklega var hann
móti því að gildistíminn væri 4
ár. Vildi hann stytta tímann í 2
ár.
Næstur tók til máls Þorvaldur
Garðar Kristjánsson og var hann
harðorður í garð margra liða
frumvarpsins. Sérstaklega gagn-
rýndi hann möguleika á sölu á
kvóta og kallaði það „verslun
sem ekki þekkist meðal sið-
menntaðra þjóða.“
Mjög margir aðrir tóku til máls
en að lokum fór Halldór Ás-
grímsson aftur í ræðustól og svar-
aði mörgu af því sem hann kall-
aði „rangtúlkanir" á efnisliðum
frumvarpsins. í viðtali við Tím-
ann á miðvikudaginn sagðist
sjávarútvegsráðherra ekki vita
hvort málið færi óbreytt í gegn-
um þingið.
í efri deild var einnig tekið fyr-
ir stjórnarfrumvarpið um útflutn-
ingsleyfi og um breytingu á lög-
um um Útflutningsráð íslands.
Það var Halldór Ásgrímsson,
sem gegndi störfum utanríkisráð-
herra í fjarveru Steingríms Her-
mannssonar, sem mælti með
frumvarpinu. Snarpar umræður
urðu um málið í deildinni, en
Halldór kvað frumvarpið vera
eðlilegt framhald hinnar breyttu
skipan ráðuneyta í ríkisstjórn-
inni.
Jóhanna Sigurðardóttir félags-
málaráðherra mælti á fundi neðri
deildar með stjórnarfrumvarpi
um breytingar á lögum um
brunavarnir og brunamál. Frum-
varpið gerir ráð fyrir fyrir að 0,4
prómill af vátryggingarfjárhæð-
uni fasteigna og lausafjár, svo og
samsettra trygginga, sem hafa að
geyma brunatryggingu eða 24
milljónir renni til Brunamála-
stofnunar. Góður rómur var
gerður að málflutningi ráðherra
og lýstu Stefán Valgeirson
(S.j.f.), Ellert Eiríksson (S) og
Steingrímur J. Sigfússon (Ábl.)
yfir stuðningi við frumvarpið. Því
var síðan vísað til annarrar
umræðu og félagsmálanefndar.
Við höfum þegar rætt gang
mála á fimmtudaginn að nokkru
leyti. Kvöldfundir voru boðaðir
og stóðu þeir yfir til klukkan tvö
um nóttina. Á föstudeginum
voru nefndafundir og eftir hádegi
var öllum þingmönnum boðið til
Bessastaða á fund frú Vigdísar
Finnbogadóttur forseta íslands.
Húsnæðismálafrumvarpið
samþykkt í neðri deild
Á laugardeginum kom hús-
næðismálafrumvarpið til umræðu
og urðu þar snörp orðaskipti um
frumvarpið. Jóhann Sigurðar-
dóttir félagsmálaráðherra lýsti
yfir stuðningi við breytingartil-
lögur meirihluta félagsmála-
nefndar, en þær voru lagðar fram
á fimmtudaginn. Frumvarpið var
samþykkt í neðri deild um 10
leytið um kvöldið og fer nú til efri
deildar.
Borgararflokkurinn hafði lagt
fram tvó frumvörp um stórfelldar
breytingar á húsnæðismálalög-
gjöfinni en dró þau nú til baka.
Hins vegar hefur hann boðað að
hann muni endurflytja þau í efri
deild. Breytingartillögur frá
Kristínu Einarsdóttur Kvenna-
lista og Steingrími J. Sigfússyni
Alþýðubandalagi voru felldar og
einnig tillaga frá Stefáni Valgeirs-
syni.
Á laugardaginn voru síðan
fyrstu lögin frá þessu Alþingi
samþykkt. Það voru lög um að
auka hlut íslands í Norræna fjár-
festingabankanum. Samkvæmt
þeim er ríkisstjórninni heimilt að
auka hlut íslands um 360 miljónir
og leggja fram 7,5% þeirrar upp-
hæðar.
Borgaraflokkurinn
með málþóf
Þótt allir stjórnarandstöðu-
flokkarnir séu óánægðir með
vinnubrögð stjórnarflokkanna,
þá eru þeir ekki sammála í
aðgerðum sínum. Borgaraflokk-
urinn telur sig geta fellt ríkis-
stjórnina með málþófi og Stefán
Valgeirsson styður þá viðleitni.
Kvennalistinn og Alþýðubanda-
lagið vilja ekki standa í þannig
aðgerðum og hrista höfuðið yfir
vonum Borgaraflokksins að geta
fellt ríkisstjórnina. Stjórnarsinn-
ar hafa viðurkennt að mörg þess-
ara mála komi allt of seint fram,
en kenna því um hve málin eru
flókin.
í ráði er að ljúka þingstörfum
þann 18. desember en miðað við
þau mál sem á eftir að ræða um
er ólíklegt að það takist. Þing-
forsetar leggja þó mikla áherslu á
að það takist og voru umræður á
Alþingi á laugardagskvöldið. Er
það í fyrsta skipti sem umræður
eiga sér stað á Alþingi í laugar-
dagskvöldi. Hvað sem öðru líður
þá er ljóst að mikið annríki verð-
ur þessa vikuna á Alþingi og jafn-
vel hafa heyrst raddir um að
þingið þurfi að starfa milli jóla og
nýárs. Það væri einsdænii í sögu
Alþingis en það skýrist nánar
seinni part þessarar viku.
Oddur Ólafsson ritsjórnarfull-
trúi á Tímanum ræddi um starf-
semi þingsins í pistli í blaði sínu á
miðvikudaginn og taldi tíma til
kominn að Alþingi endurskoðaði
tímaáætlun sína. Núverandi tfmi
væri miðaður við gamla bænda-
þjóðfélagið og tími væri til kom-
inn að lengja þingtímann til að
koma í veg fyrir tímahrak fyrir
jólafrí og á vorin. Þetta eru mjög
athyglisverðar tillögur og ættu að
skoðast alvarlega. AP