Dagur - 16.12.1987, Blaðsíða 5

16. desember 1987 - DAGUR - 5
Vilhjálmur Ingi:
Neytandinn og
tannlæknirinn
Þaö er nú komið fram yfir venju-
legan meðgöngutíma síðan ég
skrifaði síðustu grein mína um
gjaldskrá tannlækna, ég hef beð-
ið eftir hugarfóstri þeirra, en
ekkert bólar á nokkru lífi úr
þeirri átt, sennilega geldfuglar
blessaðir.
Þegar ég fór að efast um að
tannlæknar ætluðu að svara,
hvort sem það nú var af ofan-
greindum ástæðum, eða því að
þeir ætloðu sér að svæfa málið,
þá snéri ég mér til heilbrigðisráð-
herra. Ragnhildi Helgadóttur
skorti áhuga eða treysti sér ekki
til að svara mér, sennilega mædd
eftir fyrri deilur sínar við tann-
læknastéttina.
Ég varð því að bíða eftir því að
annar húsbóndi kæmi og tæki við
stjórnartaumunum í heilbrigðis-
ráðuneytinu, sú bið var sem bet-
ur fer ekki ýkja löng, og á fundi
með þingmönnum kjördæmisins
þann 2. október síðastliðinn bað
ég sem fulltrúi Neytendafélags
Akureyrar og samkvæmt sam-
þykkt stjórnar þess, Guðmund
Bjarnason núverandi heilbrigðis-
ráðherra að svara bréfi því sem
Ragnhildur hafði stungið undir
stólinn sinn.
Guðmundur sýndi hvern mann
hann hafði að geyma og brást
snarlega við, innan örfárra daga
hafði ég fengið svar sem hafði að
geyma góðar upplýsingar um
forsendur gjaldskrár Tannlækna-
félags íslands og Tryggingastofn-
unar.
Þegar þessar upplýsingar eru
skoðaðar, vakna því miður enn
frekari efasemdir um sanngirni
verðlagningarinnar. Ég hef því
valið tvo reikninga sem ég ætla
að fá útskýrða til hlítar, og síðan
ef til eru, rökin sem gefin eru fyr-
ir hverjum einstaka þætti, svo
sem efniskostnaði og þá líka
framleiðendur efnanna, auk
gjaldtöku fyrir þá óskilgreindu
vinnu og þjónustu, sem ekki
kemur fram á reikningnum.
Viðbrögð annarra þingmanna
kjördæmisins hafa verið misjöfn,
allt frá því að nefna hugsanlega
fyrirspurn á Alþingi, niður í það
að forðast málið eins og pestina,
ég skil þá afstöðu nokkuð vel í
Ijósi þess, að það er ekki sama
hverja er verið að styggja, og
hvaða hagsmuni er verið að
verja, það liggja víða leyniþræð-
irnir og þingmenn þurfa auðvitað
að meta málefnin út frá hags-
munum sínum (og flokksins).
Ég birti hér reikning frá
ónefndum tannlækni, að gefnu
tilefni skal það tekið fram að það
er ekki sá sami og fékk reikning
sinn birtan í fyrstu greininni, ég
vil líka taka það fram að ég tel
reikninginn vera réttan sam-
kvæmt þeim forsendum sem
Tryggingastofnun hefur sam-
3. grein
þykkt, þótt þær forsendur' hljóti
að vera rangar, eða hvað finnst
lesendum um útkömuna?
Samkvæmt þessu dæmi hefur
Tryggingastofnun fallist á að
tannlækninum beri 12.662 kr. á
klukkustund, og fái þar að auki
8.078 kr. til að borga áfallinn
kostnað, þar af vegna launa-
kostnaðar 1.737 (21,5%).
Aðstoðarfólkið getur svo sjálft
reiknað út hvað það fær raun-
verulega á tímann, en tannlækna-
félagið og Tryggingastofnun virð-
ast hafa samið um upphæð sem
ætti að Iáta nærri 1.340 kr. eða
um 6,0-9,0% af hverjum reikn-
ingi sem það skrifar, allt eftir því
hve miklu álagi tannlæknirinn
lætur bæta ofan á.
Kjaranefndir þeirra stétta sem
eru á svipuðum grunni, geta þá ef
þær vilja raunverulegar launa-
bætur fyrir sína umbjóðendur,
haft þessar tölur til hliðsjónar því
öll erum við jöfn fyrir ríkinu...
eða hvað?
Áætlaður stofnkostnaður tann-
læknastofu 1. júní 1986: 1,9 millj-
ónir, auk tækja fyrir 2,7 milljóií-
ir.
Miðað við þennan reikning,
tekur það tannlækni um þrjá
mánuði að vinna sér inn fyrir
stofnkostnaði stofu sinnar. Hve
margar stéttir geta leikið það
eftir?
Rekstrarkostnaður tannlækna-
stofu var sömuleiðis áætlaður
rúmar 3,3 milljónir, það tekur
einnig um þrjá mánuði miðað við
eðlilegan vinnudag (8 tíma) að
vinna fyrir honum.
Ætla tannlæknar að halda því
fram, að % hluta ársins hafi þeir
engar tekjur eða vinni ókeypis?
Ælta má samkvæmt upplýsing-
um í bréfi heilbrigðisráðherra að
6,0-9,0% af hverjum reikningi
séu laun aðstoðarfólks, mig grun-
Reikningur fyrir tannlæknaþjónustu:
(uppfærður samkvæmt gjaldskrá frá 1.10. 1987)
17 sinnum gjaldskráreining XXX @ 1525 kr............... 25.925 kr.
40% sérfræðingsálag .................................... 10.370 kr.
Samtals .... 36.295 kr.
Aðgerðin tók 105 mínútur og samkvæmt upplýsingum heilbrigðisráð-
herra, eru launin 45,47% af grunnverði, auk allt að 40% álags. Það er
því auðvelt að reikna út hvað stór hluti þess sem tannlæknirinn lætur
neytandann greiða, eru hrein laun (mínus sjóðir, skattur og útsvar
auðvitað).
Grunnverð: Brúttótekjur: Laun:
(grunnv.+40% álag) (45,47%+40% álag)
Á mínútu ............ 246,90 ............. 345,66............. 211,00
Á klukkustund..... 14.814,00 .......... 20.740,00.......... 12.662,00
ar þó að hluti peninganna renni í
vasa tannlæknisins, að ógleymd-
um þeim tekjum sem aðstoðar-
fólkið skapar þegar það vinnur
samkvæmt gjaldskránni.
Ég skora á samtök aðstoðar-
fólks tannlækna að upplýsa um
hvort þetta sé rétt, þið hafið
aðgang að gjaldskránum og getið
eins og fyrr sagði, reiknað út þær
upphæðir sem þar eru ykkur ætl-
aðar. Neytendur þurfa að greiða
sérstaka prósentu vegna launa-
kostnaðar ykkar, ég ann ykkur
þess, að peningarnir kornist allir
til skila í samræmi við vilja
Tryggingastofnunar, á meðan
gjaldskráin er enn óbreytt.
Þessi margumrædda gjaldskrá
snertir allar launastéttir beint og
óbeint, við verðum að greiða
reikninga sem eru byggðir á sam-
komulagi sem Tryggingastofnun
fyrir hönd ríkisins hefur gert
þannig úr garði, að tannlæknar
hafa hærri tímalaun en nokkur
önnur stétt á íslandi.
Hvernig ætla samningamenn
Tryggingastofnunar að færa rök
fyrir því að tannlæknum beri yfir
12.000 kr. tímalaun?
Voru þetta rnistök? Ef ekki, þá
er formaður samninganefndar-
innar varla í vandræðum að
koma fram fyrir skjöldu og gefa
skýringar sem duga.
Kjaranefndir fagfélaga sem
eiga í samningum nú og á næst-
unni hafa óskað eftir og fengið
upplýsingar, sem þær eiga eflaust
eftir að hafa til hliðsjónar þegar
farið verður að semja við ríkið.
Ég mun fjalla nánar um þá hlið
málsins í næstu grein.
Að fenginni reynslu vænti ég
ekki skjótra viðbragða frá tann-
læknum, en bíð svars frá aðstoð-
arfólki þeirra og heilbrigðisráð-
herra. Áð endingu hvet ég sem
flesta til að skoða reikninga sína
minnuga þess að tæpur helmingur
(45%) eru laun tannlæknisins.
Eruð þið sátt við tímakaupið sem
þið þurfið að greiða honum? Ef
ekki, þá er tilvalið að ganga í
neytendasamtökin og láta í sér
heyra, því lítið megnar einn og
einn en sameinuð getum við
ýmsu breytt, jafnvel gjaldskrá
tannlækna.
Vilhjálmur Ingi.
Piltur og
stúlka
Leikstjóri Borgar Garöarsson.
Leikmynd Örn Ingi Gíslason.
Lýsing Ingvar Björnsson.
Tónlist Jón Hlööver Áskelsson.
Frumsýning
2. dag jóla kl. 17.00.
2. sýning sunnudag 27. des kl. 20.30.
3. sýning þriðjud. 29. des. kl. 20.30.
4. sýning miðvikud. 30. des. kl. 20.30.
5. sýning fimmtud. 7. jan. kl. 20.30.
6. sýning föstudag 8. jan. kl. 20.30.
7. sýning laugardag 9. jan. kl. 18.00.
8. sýning sunnudag 10. jan. kl. 15.00.
Athugiö breyttan sýningartíma.
Forsala abgöngumiða hafin.
Gjafakortið gleður
Tilvalin jólagjöf
É Æ MIÐASALA
JX SiMI
mmm 96-24073
iGKRÉLAG AKURGYRAR
Sumar á Brattási
Ingehrigt Oavik og Oddhjörn Monscn
Sumar á Brattási
Höf.: Ingebrigt Davik og Oddbjörn Monsen.
Þýð.: Kristján frá Djúpalæk.
Þessi bók segir frá ungum dreng sem elst upp í borginni hjá pabba
og mömmu. Hann fer síðan í sveitina til ömmu og afa á Brattási.
Þar kynnist hann dýrunum á bænum og lærir að umgangast þau. Þar
eru geitur, kýr, hestar, kisa og hundur, og líka svín liænsni, gæsir,
endur og fl. Tómas söguhetjan okkar lendir í ýmsum ævintýrum
með þessum vinum sínum. Tómas kynnist heyskapnum og umhverf-
inu.
Þetta er falleg og uppbyggjandi saga. í bókinni eru yfir 30 litmyndir
af dýrunum sem Tómas kynnist. Þá eru í bókinni þrjú kvæði eftir
íslenska höfunda og fylgja kvæðunum nótur.
Kristján frá Djúpalæk hefur þýtt bókina á lifandi og uppbyggilegt
mál, eins og honum er einum lagið.
Verð kr. 798,00.
jjSkjaldboré
Sími 96-24024. Hafnarstræti 75, Akureyri.
Rörahillur
Hvítar, krómaðar og svartar.
Hagstætt verð.
vörubœrf1
HÚSGAGNAVERSLUN
TRYGGVABRAUT 24 PÓSTHÓLF 266 602 AKUREYRI SÍMI (96)21410
AKUREYRARB/ER
Viðtalstímar
bæjarfulltrua
Fimmtudaginn 17. desember 1987 kl. 20-22
veröa bæjarfulltrúarnir Siguröur J. Sigurösson og
Sigurður Jóhannesson til viötals í fundarstofu
bæjarráðs í Geislagötu 9, 2. hæö.
Bæjarstjóri.