Dagur - 19.11.1988, Blaðsíða 5

19. nóvember 1988 - DAGUR - 5
Ásgeir Pétur Ásgeirsson, hér-
aðsdómari á Akureyri, er í
Carmínuviðtali að þessu sinni.
Ásgeir er borinn og barnfædd-
ur Dalvíkingur eins og fleiri
góðir menn. í Carmínu ársins
1964 segir að hann sé fæddur
17. janúar 1944, sonur hjón-
anna Þórgunnar Loftsdóttur
og Ásgeirs P. Sigurjónssonar,
kennara. Að loknu námi við
M.A. settist hann í lagadeild í
Háskóla Islands.
„Við vorum ákaflega samhent-
ur hópur á heimavist M. A. í 5. og
6. bekk. Ég var eini Dalvíkingur-
inn á vistinni í mínum bekk, með
mér voru Siglfirðingar, Sauð-
krækingar og aðrir víðar að, auk
þess einn Akurnesingur, Þráinn
Þorvaldsson, ákaflega traustur
maður og „inspector scholae" á
þessum tíma. Þórir Dan, skóla-
bróðir minn á þessum árum, skrif-
aði textann um mig í Carmínu,
en við ólumst upp saman til átta
ára aldurs í sama húsinu á
Dalvík. Þórir er núna prófessor í
læknisfræði við Stanford
University í Bandaríkjunum.
í þá daga var ekki
kaffiteríuform á náminu
Ég var í heimavist öll árin í M. A.
Herbergisfélagi minn þessi fjögur
ár var Þór Valtýsson, góður
drengur og vinur minn, hann er
kennari hér í bæ og mikill skák-
maður. Á þessum árum voru
menn í skóla til að læra og kom-
ast áfram, það var mikill metnað-
ur í okkur, held ég, til að standa
sigvel.
Á sumrin vann ég fyrir náminu
hjá útibúi KE á Dalvík, en þar
stundaði ég bókhalds- og skrif-
stofuvinnu. Þessi sumarvinna var
mér mikilvæg því ég kynntist
nákvæmnisvinnu og vinnubrögð-
um af gamla skólanum. Þetta
hefur oft komið sér vel síðar því
stundum þarf að sína ýtrustu
nákvæmni í vinnubrögðum.“
- Finnst þér markmiðin vera
óljósari hjá námsmönnum nútím-
ans?
„Markmiðin eru kannski ekki
óljósari en sú menntun sem við
fengum var á hinum gamla, klass-
íska grunni, sem átti rætur að
rekja alla leið aftur til Bessa-
staðaskólans gamla. í máladeild-
inni lærðum við mikla latínu og
hún var aðalfag okkar. Við lærð-
um latínu á hverjum degi,
klukkutíma á dag, í þrjá vetur,
og það var uppistaðan í tungu-
málanámi okkar. Hin málin lærð-
um við auðvitað líka en þó var
ekki lögð líkt því eins mikil
áhersla á þau. Þá var ekki þetta
svokallaða kaffiteríuform á
skólanámi eins og síðar varð, t.d.
skilst mér að með því að fara í
meirapróf bifreiðastjóra fái menn
einhverja punkta tii stúdents-
prófs o.s.frv.
Á þessum tíma var búið að sía
út með landsprófinu þannig að í
menntaskólum var yfirhöfuð
töluvert harður kjarni náms-
rnanna."
- Hvernig gekk þér að læra
latínuna?
„Mér gekk ágætlega í henni,
þótt ég segi sjálfur frá, en ekki
meira en það. Eg lagði ekki neina
ofuráherslu á latínuna en hafði
gaman af henni. Áhugi minn lá
frekar til annarra greina, ég hafði
og hef t.d. ennþá mikinn áhuga á
náttúrufræði og raunar mörgum
öðrum greinum. En grunnurinn
úr latínunáminu situr eftir. Ég
held að það mælti vel færa suint
aftur í tímann í skólakerfinu og
gera grunn framhaldsmenntunar
betri. Ég hef lesið í blöðum um
allt að 80% fallhlutfall í lagadeild
Háskólans og það segir sig því
sjálft að eitthvað er að. Það er
ekki hægt að skamma prófessor-
ana fyrir þetta heldur hlýtur
eitthvað að vera að hjá nemend-
unum, það segir sig sjálft."
Gluggaði snemma í
lagadoðranta
- Það er venjan í viðtölum sem
þessum að reyna að herma
eitthvað upp á þá sem stendur
skrifað í Carmínu. Um þig var
skrifað að skólafélagar þínir
hefðu ekki vitað hvaða fram-
haldsnám þú ætlaðir í, en þó er
tekið fram að í frístundum hafir
þú gluggað í lagadoðranta.
„Já, ég held að ég hafi verið
þrettán eða fjórtán ára þegar ég
var nokkuð ákveðinn í að gerast
lögfræðingur. Mig langaði til að
fræðast meira um lögin og til að
þekkja hvað væri rétt og rangt.
Ég taldi að lögfræðin hefði svör
við því.“
- Fannst þú svar við spurning-
unni um rétt og rangt?
„Svör eru alltaf afstæð. Lög-
fræðileg hugsun endar alltaf að
lokum í heimspekilegum og sið-
ferðilegum spurningum. Auðvit-
að þarf þjóðfélagið að ganga fyrir
ákveðnum leikreglum og það
varð manni sífellt ljósara eftir því
sem maður komst meira til vits
og þroska."
- Hér stendur líka skrifað að
þú hafir verið mjög virkur í ýms-
um félögum?
„Já, ég var það á þessum árum.
Ég var formaður í málfunda-
félaginu Óðni og einhvern tíma
„Ég tek alla hluti mátulega alvar-
lega og reyni að skyggnast á bak við
ytri grimu hlutanna...“ Mynd: ehb
var lagt mjög hart að mér að fara
í formannsslaginn í skólafélaginu
Hugin. Góður vinur minn var í
framboði til þessa embættis og
vildi ég jtví ekki blanda mér í
slaginn. I háskóla var ég virkur í
Orator, félagi laganema, og var
þar í stjórn. Ég var líka formaður
Stúdentafélags jafnaðarmanna
um tíma, en það varð sjálfdautt."
- En hvað finnst þér um tím-
ann í Menntaskólanum þegar þú
horfir til baka?
„Það var, held ég, sá tími sem
mótaði mig mest og kenndi mér
mest á lífsleiðinni. Skólanunt var
stjórnað í upplýstum og
menntuðum anda og átti skóla-
meistarinn, Þórarinn Björnsson,
þar ekki síst hlut að máli. Það er
ungu fólki sent fer úr foreldra-
húsum í skóla mjög hollt að fara
í heimavist. Það er ómetanlegur
skóli því í heimavist lærir maður
ákveðna mannasiði; að taka tillit
til annarra og gera jafnframt
kröfu til þeirra urn hið gagn-
kvæma. Menn búa þétt og verða
að laga sig að því.“
- Éru þér einhverjir kennarar
í M. A. sérstaklega minnisstæðir?
„Þeir eru mér eiginlega allir
minnisstæðir og ég á ekkert nema
mjög góðar minningar um skól-
ann og kennarana sem voru, eftir
á að hyggja, allir öndvegis-
rnenn."
„Flýttu þér hægt“
- í Carmínu 64’ stendur skrifað:
„Sumir segja ef til vill að hann sé
„píetískur". En við, sem höfunt
þolað með honum sætt og súrt í
fjóra langa vetur, vitum betur,
því að bak við gífuryrði er nefni-
lega sjaldnast mikil alvara, held-
ur birtast þau aðeins, - en hverfa
svo skyndilega." Er þetta rétt lýs-
ing á þér?
„Já, það er nú það. Ég er
kannski líkur sumu mínu fólki
með það að taka mikið upp í mig
í hópi vina og kunningja í matar-
og kafiffitímum eða þá í heita
pottinum. Þetta er þó meira í
gamni en alvöru og gert til að
mynda umræðugrundvöll unt
málin. Mottó mitt í skólanum,
Festina lente, hefur átt við mig
alla tíð því ég hef viljað flýta mér
hægt að vel athuguðu máli. Lífs-
gæfa mín er, held ég, sú að ég hef
ekki miklað hlutina fyrir mér. Ég
tek allt mátulega hátíðlega og
reyni að sjá gegnum grímu hlut-
anna. Þessi afstaða bjargar
manni frá ýmsum hremmingum
og ekki veitir af í þessu starfi.
Maður verður að taka hlutunum
eins og þeir koma fyrir. Sumt er
alvara og annað er ekki hægt að
taka alvarlega, eins og gengur.
Lögfræði er ekki reglustikufag,
hún fer ekki alltaf eftir beinum
línunt. Maður verður að geta
komist að niðurstöðu í málunum
en oft er það gert eftir krókaleið-
um. Lögfræðingurinn verður að
geta skorið sig í gegnunt ótal
smáatriði og aukaatriði til að
kornast að kjarnanunt. Þetta fell-
ur ntér vel við lögfræðina og eftir
á að hyggja held ég að ég hefði
ekki getað unað mér í öðru
starfi."
Að skyggnast inn fyrir
hjúpinn
- Það er sagt um þig í Carmínu
að þú viljir skyggnast inn fyrir
hjúpinn?
„Yfirborðsmennska og flott-
ræfilsháttur er mikið eitur í mín-
um beinum. Mér fellur ekki við
fólk sem er mikið á ytra borðinu
og sjálfur er ég ekki gefinn fyrir
að trana minni persónu frani.
Við lifum á fjölmiðlaöld og
maður sér allt í kringum sig að
menn reyna að skapa sér
ákveðna ímynd, t.d. í pólitík.
Mér finnst stundum að hlutirnir
snúist meira um umbúðir sem er
verið að reyna að selja en inni-
haldið. Sent betur fer eru íslend-
ingar þó ekki mjög ginnkeyptir
fyrir slíku."
- Að lokum, Ásgeir, myndin
sem Finnur Birgisson teiknaði af
þér sýnir þig með veiðistöng í
höndunum.
„Ástæðan fyrir því er sú að ég
var með ólæknandi silungsveiði-
dellu hér áður. Allar frístundir
rnínar á suntrin fóru í að veiða,
aðallega í Svarfaðardalsánni, og
við pabbi áttum ævinlega fullan
kofa af reyktum silungi á haustin.
Ég er nú að mestu hættur silungs-
veiðum en á trillu á Dalvík sem
ég ræ á í staðinn. Skipið heitir
Forni og heimahöfn er Dalvík."
EHB
Úr Carmínu:
„Ljótt ef satt væri.“
Hversu oft höfum við ekki heyrt Ásgeir Pétur segja þessi stóru
orð? - Jú, mjög oft.
Sumir segja því ef til vill, að hann sé „píetískur“. En við, sem
höfum þolað með honum sætt og súrt í fjóra langa vetur, vitum
betur, því að bak við þessi gífuryrði er nefnilega sjaldnast mikil
alvara, heldur birtast þau aðeins, - en hverfa svo skyndilega.
Ásgeir Pétur fæddist þann 17. janúar 1944 á Dalvík, og eru for-
eldrar hans þau Þórgunnur Loftsdóttir og Ásgeir P. Sigurjónsson,
kennari. í móðurkyn er hann kominn af hinni ágætu Krossaætt, en
í hornfirzkri föðurætt sinni hefur honum tekizt að finna skyldleika
við Fransmenn, og af því er hann stoltur. Þess vegna ræðir hann
ekki um „question de peau“, spurninguna um hjúpinn, heldur
skyggnist inn fyrir og dæmir eftir því. Einmitt í slíkum umræðum
kynnumst við honum bezt, viðhorfum hans og skoðunum. Þannig er
hann, og þannig þekkjum við hann, heilbrigðan og lausan við flesta
hleypidóm. Það er því ekki nema eðlilegt, að slíkur maður hafi
jafnan verið driffjöðrin í hinum ólíklegustu félögum, óaldarflokk-
um jafnt sem málfundafélögum eins og Óðni. Pétur er alla jafna
glaður og reifur í vinahópi, og átakalaust er hann nú meðal okkar,
sem hyggjum á lengra nám, en ekki hefur enn fengizt upp úr
honum, hvað það verður, því að hann vill vera sínu mottói trúr:
Festina lente. Á sumrum hefur hann unnið við bókhald og í frí-
stundum gluggað í lagadoðranta - ef til vill bendir það á eitthvað.
Viö skulum ekki víla hót,
það varla léttir trega.
Pað er þó ávallt búningsbót
að bera sig karlmannlega.
K.N.