Dagur - 26.11.1988, Qupperneq 2

2 - DAGUR - 26. nóvember 1988
Allir vilja
gera það gott
Hallfreður
Örgúmleiðason:
Góðan dag ágætu íslendingar,
nær og fjær. Vonandi eruð þið
bærilega ánægðir hvort sem
þið eruð í námi eða starfi, eða
fetið aðrar lífsins brautir.
Væntanlega hafa flestir það
fyrir stafni sem þeir helst vildu
en þó læðist að mér sá grunur
að ekki séu allir á réttri hillu í
lífinu. Maður hefur kynnst
„fagmönnum“ sem greinilega
hefðu átt að mennta sig í öðru
fagi og ófaglærðu fólki sem
ofmetur hæfileika sína. Hægt
er að tína til treggáfaða alþing-
ismenn, málhalta útvarps-
menn, fúskara í læknastétt,
lögfræðinga sem hefðu átt að
verða glæpamenn, geðveika
kennara og vonlausa iðnaðar-
menn í hinum ýmsu greinum.
Ég ætla þó ekki að fara nánar
út í þessa sálma.
Tískan er harður húsbóndi.
Ásókn í læknanám hefur verið
gífurleg, en varla getur maður
ímyndað sér að það krukk og
pot sem Iæknar taka sér fyrir
hendur sé beinlínis aðlaðandi
atvinna. Enda kom það ein-
hvers staðar fram að það er
gróðavonin sem rekur æsku
Islands í þetta stranga nám.
Svo fara þessir efnilegu
nemendur til útlanda í fram-
haldsnám og koma ekki aftur
því við höfum ekkert við alla
þessa lækna að gera. Hugsið
ykkur bara ef ekki væru hinar
knöppu fjöldatakmarkanir í
tannlæknadeild Háskólans.
Tvílík mergð af tanntosandi
skúrkum myndi flæða yfir
þjóðfélagið.
Mýgrútur fólks streymir í tölv-
unarfræði og á tölvunámskeið,
sem horfir upp á þessa enda-
leysu.
Fjölmiðlafræðin er enn eitt
tískufyrirbærið. Það nám fer
að mestu fram í Bandaríkjun-
um og á Norðurlöndunum og
búast má við offramboði á
þessum fræðingum innan
tíðar. Ég tala nú ekki um það
þegar fjölmiðlafræðin verður
orðið fullgilt BA nám í
Háskóla Islands. Þá verða á
skömmum tíma nokkur
hundruð manns til viðbótar á
markaðinum sem sérhæfðir
blaða-, útvarps- eða sjónvarps-
menn. Alltaf þurfa menn að
fylgja einhverri tísku.
Leiðin til æðri menntunar hef-
ur orðið æ greiðari með árun-
um, sérstaklega eftir að stúd-
entsprófið fór að jafngilda
gagnfræðaprófi. Nú geta flest-
ar skólastofnanir sem vilja
brautskráð stúdenta og eftir
það fylla þessir nemendur hin-
ar ýmsu tískudeildir á háskóla-
stigi.
Já, ær er ég bæði og örvita
og enga ró ég finn.
Furðu lostinn og frávita,
fatt’ekki lífsganginn.
Varúð! Pistill þessi er aðeins til
umhugsunar. í honum er ekki
að finna óhrekjanlegar stað-
reyndir, frekar en í öðrum
ámóta skrifum mínum..Hér er
ekki verið að vega að einstök-
um þjóðfélagshópum eða pers-
ónum. Ef einhver þykist kann-
ast við ákveðna manneskju í
þessum pistli er það algjörlega
á hans ábyrgð. Bless.
Nú vilja allir verða flugvirkjar og allir fá lán til náms erlendis þótt örfáir fái síðan vinnu við fagið hérlendis.
þjóðfélaginu til lítils gagns, og
hvað eigum við að gera við alla
þessa viðskiptafræðinga sem
koma á færibandi út úr
Háskólanum? Ekki geta þeir
allir sest að í Reykjavík og
grætt peninga. Og þegar fólk
flykkist til fjarlægra landa í
eitthvert tískunám fer málið að
verða enn alvarlegra. Allt
þetta unga fólk þarf nefnilega
námslán, sem það líka fær
þrátt fyrir að það sé borin von
að blessað fólkið fái vinnu hér
á landi sem hæfir þessu námi.
Dæmi: Tugir ef ekki hundruðir
nemenda eru nú í Bandaríkj-
unum að bisa við að verða
flugvirkjar. Hvar í ósköpunum
eiga allir þessir flugvirkjar að
fá atvinnu? Þetta er auðvitað
fráleitt, en enginn grípur í
taumana og allir fá svimandi
námslán til þess að stunda
gagnslaust nám í Bandaríkjun-
um. Frelsið er algert, nema
þegar óviðbjargandi fyrirtæki
eru að fara á hausinn. Pá kepp-
ast lánastofnanir við að útvega
þeim fé svo gjaldþrotið geti
orðið enn glæsilegra þegar að
því kemur.
Annað tískufyrirbrigði er
hótelrekstrarfræði. Rosalega
hljótum við að hafa mikla þörf
fyrir slíka fræðimenn sem tug-
um saman stunda þetta nám
úti í hinum stóra heimi.
Afskaplega hlýtur hótelrekstur
að vera viðamikil atvinnugrein
á íslandi, hugsar fólk með sér
heilsupósturinn
Umsjón: Siguröur Gestsson og Einar Guömann
Ekki er allt sem sýnist
Slappaðu af!
Allir verða að einhverju leyti var-
ir við stressið sem hrjáir hvern og
einn af og til. Sértu á leið í mikil-
vægt viðtal, lendir á eftir sunnu-
dagsrúntara á föstudegi í umferð-
inni, eða ert í spennandi keppni,
þá verðurðu var við stressið. Haf-
ir þú hins vegar nokkrar sekúnd-
ur aflögu þá geturðu losnað und-
an þessu hroðalega stressi með
einfaldri aðferð sem Dr. Charles
Srtoebel prófessor í sálfræði við
háskólann í Connecticut mælir
með.
Taktu fyrst eftir líkamlegum
áhrifum taugaspennunar. Vöðva-
spennu, kvíða, svita, örum
andardrætti og fleiru. Minntu
síðan sjálfan þig á að líkaminn
geti verið slakur þótt hugurinn sé
á fullu. Andaðu síðan djúpt að
þér og frá þér og slakaðu um leið
á í kjálkavöðvunum og tungunni,
og láttu axlirnar verða máttlausar
þegar þú andar frá þér. ímynd-
aðu þér að heit og þung tilfinning
flæði í gegnum þig.
Þetta er hægt að gera á 6-10
sekúndum og þegar það er gert
ætti taugaspennan að hafa
minnkað ef ekki hreinlega horfið
algerlega. Prófaðu!
Kvenfólk á pillunni
slappara?
Kvenfólk sem notar pilluna og
stundar einhverjar íþróttir gæti
orðið vart við minnkandi orku til
æfinga. Rannsókn sem gerð var
við háskólann í Saiford í Eng-
landi leiddi í ljós að getnaðar-
varnapillan minnkaði hæfileika
líkamans til súrefnisnýtingar allt
að 11% sem dró verulega úr þoli
og krafti. í sumum einstaklingum
reyndist pillan leiða til örari
andardráttar þegar fengist var við
að lyfta miklum þyngdum. Pillan
olli einmg aukinni mjólkursýru-
myndun sem varð til þess að
draga úr virkni vöðva.
Hins vegar kom í ljós í rann-
sókmnni í Salford, að þær sem
-Verða konur sem nota pilluna
slappari en þær sem ekki nota hana?
hættu að taka pilluna nýttu fljót-
lega súrefnið eðlilega að nýju.
Það er progesteronið í pillunni
sem veldur þessum breytingum.
Salatbarir og
meðalvegurinn
Fólk sem leggur mikið á sig til
þess að halda hitaeiningunum í
skefjum prísar sig oft sælt með að
fara á salatbarinn í stað þess að
panta safaríka steik og kartöflu
drukknaða í smjöri þegar komið
er á veitingastað. Þarna er hins
vegar blekkingin eins og hún ger-
ist best. í boði eru jafnan hin
margvíslegustu salöt með öllu til-
heyrandi. Salatbarirnir eru hins
vegar orðnir skrípamynd af holl-
ustufæði nútímans. Vilji einhver
fá sér spergilkál og pasta þá er
það löðrandi í kryddolíu eða
sósu. Úr egginu ágæta er búið að
gera eggjasalat þar sem majones
er uppistaðan. Vandasamt er að
komast yfir salatblað sem ekki er
búið að troða á majonési, sósu
eða einhverju álíka. Svipað hefur
gerst með jógúrtið okkar góða
sem getur talist gulls ígildi sem
hollustuvara. Framleiddar eru
hinar margvíslegustu jógúrtteg-
undir sem í hefur verið sett sykur
í miklum mæli, bragðefni og
ýmislegt fleira. Það er því alls
ekki sjálfgefið að allt sem heitir
jógúrt sé næringarlega jafn gott.
Á salatbarnum er ekki óalgengt
að það grænmeti sem sloppið hef-
ur við að vera sett í sósur eða
majones sé sett í skál fulla af
vatni. Það leiðir hins vegar til
þess að vatnsleysanleg næringar-
efni eins og kalíum tapast. Hvar
er þá hinn gullni meðalvegur
kynni einhver að spyrja? Þó
að hann sé erfitt að feta svo ekki
bregði út af, þá er vitað mál að
þær fæðutegundir sem ekki er
búið að vinna mikið, eru betri en
þær sem gengið hafa í gegnum
óendanlega mörg vinnsluþrep
þar sem þá er í það minnsta vitað
hvað haft er í höndunum.