Dagur - 04.03.1989, Blaðsíða 4

ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31,
PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI, SlMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 900 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ 80 KR.
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMETRA 595 KR.
RITSTJÓRI:
BRAGI V. BERGMANN (ÁBM.)
FRÉTTASTJÓRI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON
UMSJÓNARMAÐUR HELGARBLAÐS: STEFÁN SÆMUNDSSON
BLAÐAMENN:
ANDRÉS PÉTURSSON (íþróttir),
BJÖRN JÓHANN BJÖRNSSON (Sauöárkróki vs. 95-5960),
EGILL H. BRAGASON, INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 41585),
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON
(Reykjavík vs. 91-17450, pósthólf 5452, 105 Reykjavík),
ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON,
STEFÁN SÆMUNDSSON, VILBORG GUNNARSDÓTTIR,
LJÓSMYNDARI: TÓMAS LÁRUS VILBERGSSON,
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRÍMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDfS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASlMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
Frumkvæði
Húsvíkinga
í dag verður haldin á Húsavík ráðstefna um landnýt-
ingu og gróðurvernd. Til ráðstefnunnar er boðað af
áhugamönnum um þessi mál á Húsavík en þeir ætla í
kjölfar hennar að stofna samtök um gróðurvernd,
landgræðslu og landnýtingu. Miðað við undirtektirnar
sem þeir hafa fengið við þessari hugmynd hjá félögum
og félagasamtökum á Húsavík er ekki að efa að sú
fyrirætlan mun heppnast með ágætum.
Mikil landgræðsluvakning er hafin á Húsavík og
bæjarbúar hafa fullan hug á að vinna markvisst að því
að byggja Húsavík og næsta nágrenni upp í gróður-
farslegu tilliti. Þeir, eins og aðrir landsmenn standa
frammi fyrir því að land sem tilheyrir kaupstaðnum er
illa farið og fer hnignandi. Bæjaryfirvöld á Húsavík
hafa þegar tekið af skarið og ákveðið að girða af land
sveitarfélagsins til aukinnar friðunar svo og til að gefa
bæjarbúum fleiri tækifæri en nú gefast til að nýta sér
landið umhverfis kaupstaðinn til útivistar, land-
græðslu og skógræktar.
Þegar hafa komið fram hugmyndir um hvernig best
sé að nýta þá möguleika, sem opnast er landið hefur
verið friðað. Má þar m.a. nefna verðlaunahugmynd,
sem fram kom í hugmyndasamkeppni átaksverkefnis
á Húsavík, en hún felur í sér að komið verði upp skjól-
beltum allt umhverfis Húsavík í þeim tilgangi að
hækka hitastigið og minnka vindþáttinn og spara
þannig hundruð þúsunda króna í snjómokstur.
Allt frá því landið komst í byggð hefur hallað undan
fæti í gróðurfarslegu tilliti. Talið er að um 65% lands-
ins hafi verið gróið um það leyti er land var numið og
hafi skógur þakið 25-40% af yfirborði þess. Búsetan
hefur síðan raskað því fallvalta jafnvægi sem ríkti milli
óblíðra vaxtarskilyrða, viðkvæms gróðurfars og veikr-
ar jarðvegsgerðar. Skógar tóku að eyðast og víðátta
gróðurríkisins að dragast saman. í kjölfarið fylgdi jarð-
vegseyðing sem hefur verið að eyða gróðri landsins
allt fram á þennan dag. Gróðureyðingin hér á landi á
sér líklega enga hliðstæðu á norðurhveli jarðar. Gróð-
ur þekur nú aðeins 25% landsins og leifar af hinum
fornu skógum þekja aðeins um 1%. Við erum því stór-
skuldug við landið okkar og þá skuld verðum við að
greiða. Hana greiðum við þó ekki í einu vetfangi, held-
ur með jöfnum afborgunum á næstu áratugum og öld.
En fyrsta greiðslan er löngu gjaldfallin.
Á síðasta ári kom út vegleg í bók í tilefni af 80 ára
afmæli Landgræðslu ríkisins árið 1987. í formála bók-
arinnar, kemst forseti vor, Vigdís Finnbogadóttir, svo
að orði:
„Mörg okkar hafa ræktað fagra garða hið næsta sér
og uppskera gleði og stolt yfir svo farsælum afskiptum
af hinum sýnilega heimi. Við þurfum að halda áfram,
leita út fyrir blettinn í kringum húsið, skapa það
hugarfar að þjóðin líti á allt landið sem sinn garð.“
Það er nákvæmlega þetta sem vakir fyrir Húsvíking-
um. Þeir eiga þakkir skildar fyrir það frumkvæði sem
þeir hafa tekið í landgræðslumálum. Önnur bæjar- og
sveitarfélög mættu taka þá sér til fyrirmyndar. BB.
úr hugskotinu
Ætli klukkan hafi ekki verið um
það bil að verða hálfþrjú síð-
degis á þessum síðasta sunnu-
degi í bjórleysi, þegar júgó-
slavnesku dómararnir loks
komu sér að því að flauta af úr-
slitaleikinn í B-hluta heims-
meistarakeppninnar í hand-
knattleik, sem FR 3, ein af
þrem frönskum sjónvarpsrásum
í ríkiseign, og raunar sú sem
allajafnan hefur minnst áhorf,
endurvarpaði hingað norður í
Dumbshaf með röddina hans
Bjarna Fel. stritandi við að yfir-
gnæfa frönsku þulina, og fallega
græna auglýsingaskiltið um
Becksbjórinn í bakgrunni.
Jæja, hvað sem nú líður áhorfi
FR 3 í Frakklandi, þá er víst að
í hátt á aðra klukkustund, hefur
enginn fjölmiðill náð viðlíka
hylli á íslandi, einn góðan
sunnudag meðan hvít snjókorn-
in dönsuðu ekki minni stríðs-
dans útifyrir, en æstur landinn
innan vallar og utan á Signu-
bökkum.
Pendúll
Flestum er sennilega enn í
fersku minni sú ferð sem hand-
boltalandslið okkar gerði til
Seoul fyrir aðeins nokkrum
mánuðum. Liðið mátti þá bíta í
það súra epli að falla niður í B-
hóp, eða eins konar aðra deild
handboltaliða, eftir reyndar
jafnteflisleik og vítakeppni við
ekki ómerkari menn en Austur-
Þjóðverja, sem við reyndar
biðjum nú allt að því grátandi
um að lána okkur þjálfara fyrir
þetta sama handboltalið, af því
að Bogdan hinn pólski varð eft-
ir þessa hörmung líklega hatað-
asti maður landsins, gott ef ekki
bara réttdræpur fyrir þessa
háðung. Nú aftur á móti vinn-
um við þessa aðra deild sem við
í féllum, nokkuð sem þegar allt
er á botninn hvolft er nákvæm-
lega sami árangur og í Seoul, og
pendúllinn snýst allt í einu svo
um munar. Nú er Bogdan allt í
einu þjóðhetja, og það svo að
manni kæmi ekki á óvart, þótt
þess yrði farið á leit við landa
hans páfann, þá hann hingað
kemur í júní, að Bogdan verði
þegar í stað gerður að dýrlingi,
og smáræði á borð við það að
kirkjan sé nú yfirleitt ekki að
„kanónisera" menn f lifanda lífi
vefst nú ekki mikið fyrir okkur.
Sem fyrr segir, þá verður að
telja árangur íslenska hand-
boltaliðsins nú og á Ólympíu-
leikunum mjög svo sambærileg-
an þegar allt kemur til alls, enda
í raun enginn sjáanlegur getu-
munur á þjóðum í efri hluta B-
keppni og neðri hluta A-
keppni. Við hefðum jafnvel get-
að verið í dag orðin C-þjóð, rétt
eins og sú mikla handboltaþjóð
ástandi sem myndast eftir að
menn hafa hesthúsað nokkra
lítra af þeim ágæta Kronen-
bourg „Biére D’Alsace" eða
öðrum þeim veigum sem
Frakkaríki upp hefur á að
bjóða.
Jól á góunni (B-dagurinn)
En það er fleira sem veldur
múgsefjun á íslandi í dag en
handboltinn. Víst eru þeir
margir sem heldur hefðu nú
viljað sjá okkur taka Pólverjana
í karphúsið á miðvikudaginn
fremur en sunnudaginn. Skýr-
ingin, jú þá eru jól á nærri miðri
góunni. Jól í tilefni af innrás
þess gulbrúna eftir sjötíu ára
umsátur. Ekki er á þessari
stundu vitað hvort eða hversu
margir muni falla á Omaha-
strönd íslenskra áfengismála,
en eitt er víst að þessi innrás
væri að mörgu leyti ansi verðugt
rannsóknarefni fyrir félagssál-
fræðinga, og væri óskandi að
þeir framkvæmdu hér einhverj-
ar rannsóknir en einhvern veg-
inn hefur maður á tilfinning-
unni, að þeim hafi verið hér
haldið utanvið og verkið falið
sérfræðingum í geðlækningum,
sem í sjálfu sér er ekki svo vit-
laust, þegar tillit er tekið til
þeirrar stemmningar sem hér er
ríkjandi, og á sér varla neina
aðra skýringu en bara fásinnið
og tilbreytingarleysið sem
mörgum finnst einkenna vetrar-
mánuðina. Og hið hlálegasta af
öllu er það að það eru ekki bara
hinir bjórþyrstu sem eru í hátíð-
arskapi, heldur einnig atvinnu-
bindindismennirnir sem margir
hverjir hafa hreinlega farið á
kostum að undanförnu. Kjarni
umræðunnar nú þessa síðustu
daga hefur verið sú staðreynd
sem maður hélt að allir vissu, að
bjór er áfengi, en minna hefur
farið fyrir því að áfengi þetta og
áhrif þess til ills, en vel að
merkja einnig til góðs, hafa um
langan aldur verið þrælrannsök-
uð við margar virtustu mennta-
stofnanir Evrópu, og er það
efamál að nokkur drykkur á
jarðríki hafi svo mjög verið
stúderaður. Um þetta hefur lít-
ið verið fjallað hérlendis, held-
ur sífellt tönnlast á því að bjór
sé áfengi sem annað hvort leiði
alla beinustu leið til himnaríkis,
eða þá rakleiðis á Vog. Hvoru
tveggja staðhæfingin er að sjálf-
sögðu röng, froða í glösum
þjóðar sem látið hefur sefjast,
svo hún um stund megi gleyma
rýrnandi kaupmætti, vaxandi
atvinnuleysi og vonlausum
stjórnmálamönnum. Bjórinn
verður hér aldeilis kærkomið
ópíum næstu vikurnar, og ætli
A-hóps handboltinn verði ekki
bara að teljast það líka.
Vestur-Þjóðverjar urðu að
sætta sig við, af hreinni
óheppni, sem fyrir utan það að
snúa pendúlnum rækilega til
baka á ný hefði orsakað ein-
hverja lengstu platferð sem
íslendingar nokkurntíma hefðu
farið.
í „metró“
í ljósi þess sem að framan er
sagt, þá hefur það verið alveg
hreint stórkostlegt að fylgjast
með hinum vaxandi stíganda í
þjóðarsálinni eftir því sem liðin
urðu fleiri sem slátrað var, stíg-
anda sem er í sjálfu sér ekkert
annað en einhvers konar múg-
sefjun, þar sem RÚV hefur
leikið hlutverk eins konar
Khomenis, nema hvað of-
sóknaræðinu er ekki beint gegn
einhverjum guðlastandi rithöf-
undi, heldur að sænskunt mafí-
ósum, frönskum dómarafíflum,
að ógleymdum bölvuðum þýsk-
urunum sem máttu svo sem
alveg fá á baukinn, fyrst þeir
voguðu sér að fúlsa við heimsins
besta lagmeti, allt vegna ein-
hverra Grænfriðunga, sem helst
eru nú orðnir þekktir um heims-
byggðina fyrir einkar haganlega
fölsun á kvikmyndum. Vitan-
lega hafa þeir grænfriðungar
komið af stað allnokkurri múg-
sefjun sem við verðum með öll-
um tiltækum ráðum að sporna
gegn, en við verðum að fara
eilítið varlega í það að fordæma
aðra fyrir að láta þannig sefjast,
hvort sem það eru nú íranir
vegna orða karlægs gamal-
mennis, eða Þjóðverjar vegna
falsaðra selveiðimynda og hval-
veiðilyga. Við virðumst nefni-
lega ekki eiga svo ýkja erfitt
með það að láta sefjast sjálfir.
Því hvað er það annað en eins
konar múgsefjun sem fær menn
til að hlaupa burt frá búum
sínum, nota jafnvel til þess
fæðingarorlofið, eyða nokkrum
tugum þúsunda í jjað að vakna
upp um miðja nótt og fljúga út
til Parísar, villast í fjóra eða
fimm tíma í „metró“ kunnandi
auðvitað ekki orð í frönsku,
með þeim afleiðingum sem þeir
þekkja sem í Frakklandi hafa
búið, og mæta svo um síðir í
íþróttahöllina, verandi í því
Reynir
Antonsson
skrifar
Múgseflun