Dagur - 04.03.1989, Blaðsíða 8

8 - DAGUR - Laugardagur 4. mars 1989
„Langar mest
- segir Hermann Sigtryggsson, íþrótta- og
Hermann Sigtryggsson er
íþrótta- og æskulýðsfulltrúi
Akureyrarbæjar. Hann hef-
ur verið á kafi í félagsmálum
allt frá því á unglingsárum
og þekkir því vel sögu
íþrótta- og æskulýðsmála í
bænum. Þessa sögu ætlum
við að rifja upp í stuttu máli,
kynnast starfi Hermanns og
manninum á bak við starfið.
Hann hefur átt þátt í upp-
byggingu fjölmargra íþrótta-
mannvirkja og félagsmið-
stöðva á Akureyri og þeirri
uppbyggingu er vitanlega
ekki lokið því hún helst í
hendur við þróun þjóðfé-
lagsins. En við skulum byrja
á byrjuninni:
Texti: Stefán Sæmundsson
„Ég er fæddur 15. janúar 1931
í Norðurgötunni og er því Eyrar-
púki. Þar el ég allan minn aldur
fram til tvítugs, eða þar um bil,
að frádregnum þeint tíma sem ég
var í skóla utanbæjar. Ég gekk í
Barnaskóla Akureyrar, var hér í
Gagnfræðaskólanum og fór síðan
í íþróttakennaraskólann á Laug-
arvatni. Þaðan útskrifaðist ég
sem íþróttakennari árið 1951.“
- Eyrarpúki segirðu. Var mikill
hverfarígur í bænum í þá daga?
„Ég býst við því, en mér fannst
meira bera á því þá hve maður
var bundinn sínu hverfi. Ég var
mikið á heimaslóðum og þar í
kring fram eftir öllum aldri og
raunar var ekki mikið að sækja í
önnur hverfi. Þegar ég var strák-
ur og fór að taka þátt í félagslíf-
inu þá var ég m.a. í skátastarfi og
Gunnarshólmi var þarna á Eyr-
inni. Þar brasaði maður heilmik-
ið og einnig í íþróttum, á nær-
liggjandi túnum, t.d. þar sem nú
er Eiðsvöllurinn."
„Var upptekinn af
skátahreyfíngunni“
- Voru Þórsarar ekki með
íþróttavöll þarna í „Þórshverf-
inu“?
„Ekki bara Þór heldur KA
líka. íþróttafélögin voru með
velli utar á Eyrinni, eiginlega hlið
við lilið. KA-völlurinn var þar
sem Oddeyrarskólinn er nú og
Þórsvöllurinn var þar norðan við
læk sem þar var og hét Vélalæk-
urinn. Nýrri völlurinn var rétt
austan við þann stað er Linda
stendur nú, og svæðið náði dálít-
ið niður á Eyrina að kartöflu-
görðunum sem Akureyringar
höfðu.
Norðan við Þórsvöllinn var
golfvöllur Golfklúbbsins og lá
hann gæti ég trúað frá þeim stað
er Þórshamar er nú og niður að
Slipp, meðfram Gleránni. Þetta
var heilmikil íþróttamiðstöð
þarna á Oddeyrinni í gamla daga,
eitt stærsta samfellda íþrótta-
svæði sem verið hefur í bænum.
Húsakynnin voru hins vegar ekki
upp á marga fiska; litlir skúrar
sem notaðir voru sem búnings-
klefar. Þarna kynntist maður
starfsemi íþróttafélaganna.“
- Og þú fórst í KA.
„Já, ég hugsa að það hafi skap-
ast af því að eldri bræður mínir
fóru í KA. Lýður, elsti bróðir
minn, hefur sennilega farið í KA
fyrir tilstilli Hermanns Stefáns-
sonar því hann var í fimleika-
flokki hjá honum og Ragnar
(Gógó) var mikið í knattspyrn-
unni með KA. Ég var hins vegar
mjög upptekinn af skátahreyfing-
unni fram eftir mínum sokka-
bandsárum og vann niikið með
þeirri hreyfingu auk þess að vera
á kafi í íþróttum.“
íþróttafélag drengja
á Oddeyri
- Þú hefur því snemma kynnst
félagsmálunum.
„Já, maður var byrjaður að
vasast í þessu býsna ungur. Þegar
ég var 13-14 ára vorum við búnir
að stofna okkar eigið íþróttafélag
á Oddeyrinni, íþróttafélag
drengja. í því voru bæði KA- og
Þórsmenn, en ÍFD var stofnað í
kringum frjálsar íþróttir. Þetta
var nokkuð öflugt félag og í mörg
ár voru þessir strákaf kjarninn í
frjálsíþróttalífi bæjarins.“
- Fór þessi íþróttastarfsemi
eingöngu fram utanhúss?
„Að langmestu leyti. Reyndar
tókum við, sem vorum félagar í
KA, Þór og fleiri félögum, þátt í
því að vinna í sjálfboðavinnu við
íþróttahúsið í Laugargötu. Við
fórum margar ferðir þangað upp
eftir til þess að vinna með þeim
sem sáu um byggingu hússins, en
þar var fremstur í flokki Ármann
Dalmannsson. Bærinn byggði hús-
ið en það var samt mikið unnið í
sjálfboðavinnu við það, eins og
gert var við sum íþróttamann-
virki síðar, s.s. íþróttavöllinn við
Hólabraut og Skíðahótelið.“
- Var engin rígur á milli KA-
manna og Þórsara?
„Við lékum okkur saman á
Oddeyrinni og það fór ágætlega á
með okkur. Maður fór að verða
var við félagaríginn í 3.-4. flokki
í knattspyrnu og þar fyrir ofan.
Sjálfur var ég með í ýmsum
íþróttagreinum. Um tíma var ég í
fimleikaflokki hjá Þór og síðar
hjá KA, en síðan fóru línurnar
að skýrast og ég hélt mig við mitt
félag og vann fyrir það. Menn
voru ekki mikið að skipta unt
félag eins og nú tíðkast heldur
hélt maður með sínu félagi í
gegnum þykkt og þunnt.“
- Först þú ekki í sveit eins og
svo margir piltar?
„Jú, ég var fimm sumur í sveit
hjá frændfólki á Skriðnesenni í
Strandasýslu og hafði sú dvöl
mikil áhrif á mig. Ég náði í skott-
Knattspyrnulið ÍBA 1956. Aftari röð frá vinstri: Hermann Sigtryggsson, Jakob Jakobsson, Tryggvi Georgsson, Haukur Jakobsson,
Björn Olsen, Ragnar Sigtryggsson. Fremri röð: Guðmundur Guðmundsson, Siguróli Sigurðsson, Hjálmar Stefánsson, Hreinn Óskars-
son, Arngrímur Kristjánsson. (Mynd úr KA-bókinni.)
ið á gamla tímanum, menn not-
uðu þarna orf og ljá við sláttinn
og fóru með úthey á hestum. Ég
var vitni að því er fyrsti bíllinn
kom í sveitina og þarna kynntist
ég fisk- og selveiðum og fugla-
tekju og hef haft áhuga á skot-
veiði síðan. Þetta var í lok stríðs-
ins og upplifði rnaður ýmislegt
tengt því, eins og þegar tundur-
dufl rak á land.“
„Hreifst snemma af
skíðunum“
- Aftur til Oddeyrar. Hvað með
skemmtanir hjá ykkur unglingun-
um?
„Jú, við fórum í Nýja-bíó á
sunnudögum, einu sinni til tvisv-
ar í mánuði. Kannski má segja að
lítið skipulag hafi verið á
æskulýðsmálum í þá daga. Það
voru skátarnir, stúkan, íþrótta-
félögin og hjálpræðisherinn, sem
voru með býsna mikið starf þegar
ég var strákur. Félagslífið ein-
kenndist af frumkvæði okkar
sjálfra því ekki var eins mikið í
boði eins og nú.“
- Þú tengist líka skíðaíþrótt-
inni. Var ekki helsta afreksfólk
Akureyringa einmitt að finna í
þeirri grein?
„Það komu alltaf upp af og til
mjög frambærilegir íþróttamenn
á landsmælikvarða í þessum
gamalgrónu íþróttafélögum en ég
hugsa að þá sem nú hafi margir
þeirra komið úr röðum skíða-
manna. Flestir íslandsmeistarar
sem Akureyringar hafa átt voru
skíðamenn, en auðvitað höfum
við átt gott handboltafólk,
sundfólk, frjálsíþróttafólk og
knattspyrnumenn, svo dæmi séu
tekin, og nú á síðustu árum júdó-
og lyftingamenn.
Ég hreifst mjög snemma af
skíðunum þótt ég hafi aldrei ver-
ið skíðamaður sjálfur. Ég byrjaði
að vinna við skíðamót í kringum
1947 og hef æði oft verið móts-
stjóri síðan. Það verður að segj-
ast eins og er að enn þann dag í
dag kitlar það mig þegar falast er
eftir aðstoð minni við skíðamót."
- Þú hefur staðið að uppbygg-
ingunni í Hlíðarfjalli.
„Já, ég var mikið til í henni frá
upphafi, eða eftjr að íþrótta-
bandalag Akureyrar tók að sér
að vinna við hótelið, ásamt
bænum, en ég var þá í stjórn
ÍBA. Þar á undan hafði Ferða-
málafélag Akureyrar komið því
af stað, en þar var Hermann
Stefánsson í broddi fylkingar.“
„Ég var ekki mjög
vinsæll þá“
- Hvernig hefur ferill þinn verið
síðan þú varst unglingur á Odd-
eyrinni?
„Eftir að ég útskrifaðist úr
íþróttakennaraskólanum vann ég
um tíma við íþróttakennslu á
Stokkseyri og Eyrarbakka og síð-
an hjá Ungmennasambandi Eyja-
fjarðar í tvö ár. Reyndar var ég
byrjaður í íþróttakennslu í skól-
um og hjá ungmennafélögum í
Eyjafirði 17 ára gamall, áður en
ég fór í Iþróttakennaraskólann,
þannig að maður byrjaði snemma
í þessu.
Ég var framkvæmdastjóri
UMSE í eitt og hálft ár en þá,
eða árið 1953, tók ég við Hótel
Norðurlandi, sem þá varð Hótel
Varðborg og nú aftur Hótel
Norðurland, og æskulýðsheimili
templara. Þar vann ég í þrjú ár
en þar á annarri hæð var fyrsta
raunverulega æskulýðsheimilið í
bænum. Það var starfrækt á vet-
urna, gistiaðstaða var á efstu
hæðinni, en þetta var hótel yfir
sumartímann.
Á Hótel Norðurlandi var dans-
salur sem síðar var breytt í Borg-
arbíó. Það var oft mikið fjör að
fara á ball „á Landið" eins og það
var kallað. Ég lenti í þeirri erfiðu
aðstöðu að breyta hótelinu í sam-
ræmi við strangar reglur templ-
ara. Það urðu miklar breyting-
ar er gamla Hótel Norðurland,
þar sem reglur voru ekki mjög
strangar, varð að sal sem rekinn
var af bindindishreyfingunni. Ég
verð að segja eins og er að ég var
ekki mjög vinsæll þá því ég þurfti
að fylgja þessum reglum. Ég
vona þó að allir sem urðu fyrir
barðinu á mér þá hafi fyrirgefið
mér núna.“
Geysilegt
sjálfboðaliðastarf
I hótelbransanum kynntist
Hermann ferðamálum og fékk
hann mikinn áhuga á þeim. Hann
var um tíma í Ferðamálafélagi
Akureyrar og ferðamálin hafa
tengst starfi hans í gegnum
Skíðastaði í Hlíðarfjalli. Á. árun-
um 1956-1963 var hann sýslu-
skrifari og síðar gjaldkeri hjá
bæjarfógetanum á Ákureyri en
um áramótin 1962-63 var hann
ráðinn íþrótta- og æskulýðsfull-
trúi bæjarins. Árið 1956 var hann
kjörinn formaður KA, þannig að
hann hefur haft í mörgu að snú-
ast á sjötta áratugnum og reyndar
alla tíð.
- Á þessum árum var
skíðahótelið í byggingu. Var
þetta ekki ótrúleg vinna?
„Jú, þetta var gríðarleg vinna.
Ég var mikið í Fjallinu á árunum
1956-63 og það var mikið verk að
koma efninu upp eftir og ná í
sjálfboðaliða niðri í bæ. Þarna
var geysilegt starf unnið í sjálf-
boðavinnu. Mitt starf var að
útvega sjálfboðaliða. Fyrirtæki
og félagasamtök unnu mikið við
bygginguna og margir sem lögðu
hönd á plóginn."
- Er reimt á Skíðastöðum?
„Aldrei hef ég orðið var við
það, þó svo að ég hafi heyrt
margar sögur. Ég minnist þess að
Guðmundur Karl yfirlæknir sagði
að hann hefði ekki látið neitt fara
með húsinu, en þetta var spítali
áður. Hins vegar spunnust miklar
sögur um Ásgarð sem lá þarna
suður og upp, en þangað fóru
nemendur Gagnfræðaskólans í
útilegu.
Eftir að ég varð íþrótta- og
æskulýðsfulltrúi hefur Hlíðar-
fjallið verið á minni könnu, í
beinu framhaldi af sjálfboðavinn-
unni.“
„Hvorki sáttur við stærð
né staðsetninu
sundlaugarinnar“
Við ræddum frekar um Skíða-
staði, lyftu- og troðarakaup og
framtíðina. Mjög er nú litið til
Hlíðarfjalls með aukna ferða-
mannaþjónustu í huga, en það
mál veltur á peningum eins og
svo margt annað. Önnur íþrótta-
mannvirki bar einnig á góma:
„Það er gaman að hafa tekið
þátt í byggingu margra þeirra,
allt frá Iþróttahúsinu í Laugar-
götu, en reyndar vann ég við
Iþróttavöllinn sem strákur. Þá
má nefna íþróttaskemmuna á
Oddeyri, Sanavöllinn og stærsta
verkefnið sem var íþróttahöllin.
Þar var ég formaður byggingar-