Dagur - 09.02.1991, Side 4

4 - DAGUR - Laugardagur 9. febrúar 1991
Sam-Frímúrara-
reglan á Akureyri
í mars næstkomandi verður
haldið upp á 70 ára afmæli
Sam-Frímúrarareglunnar á Is-
landi. Sam-Frímúrararcglan er
sjálfstæð regla sem starfar um
allan heim og lýtur eigin form-
um og venjum. Upphaf regl-
unnar má rekja til Frímúrara-
stúkunnar „Les Libres Pens-
eurs“ (Frjálsir hugsuðir), sem
starfaði í nágrenni Parísar-
borgar. Meðlimir hennar
höfðu kynnst Mariu Deraismes,
er var einn fyrsti frumkvöðull
frönsku kvenréttindahreyfing-
arinnar og óþreytandi að
hvetja konur til starfa á sem
flestum sviðum. Maria Dera-
ismes beitti sér síðan fyrir
stofnun Sam-Frímúrarastúku í
París árið 1893. Reglan barst
til íslands árið 1921 og voru
stofnendur hennar sjö talsins.
Innan Sam-Frímúrarareglunn-
ar starfa karlar og konur sam-
an á fullum jafnréttisgrund-
velli.
Orðið frímúrari er dregið af
enska orðinu „mason“, sem þýðir
bæði steinsmiður og múrari.
Sam-Frímúrarar nota því hefð og
orðaforða gömlu múraranna til
að Ijá byggingaraðferðum sínum
táknræna merkingu. Er það í
samræmi við uppruna frímúrara,
sem er að finna í iðnfélögum
(gildum) miðalda en að áliti
margra hafa í þeim varðveist
ævafornar kenningar launhelga,
sem tjáðar eru með táknrænum
helgiathöfnum. í grein sem
Njörður P. Njarðvík, rithöfund-
ur, skrifaði í Morgunblaðið fyrir
nokkrum árum segir meðal ann-
ars að í því felist skýringar á
þeirri leynd sem hvílir yfir störf-
um frímúrara. Hann segir að hér
sé um að ræða sérstaka, esótíska
aðferð til könnunar á innri veru-
leika mannsins, sem ekki sé hægt
að treysta öllum fyrir af ótta við
misnotkun. Njörður bendir hins
vegar á í sömu grein að Frímúr-
arareglan sé ekki leynifélags-
skapur og ekkert leyndarmál að
hún sé til. Hér á íslandi megi til
dæmis fletta henni upp í síma-
skránni. Hins vegar krefjist
félagsskapurinn þagnar og leynd-
ar um innra starf, og sú leynd sé í
rökréttu samhengi við eðli
starfsins.
Mannssálin og vitundarlíf
hvers einstaklings
er aðalatriði
Tilgangur Sam-Frímúrararegl-
unnar er að láta í té sérstaka
aðferð sem meðlimir hennar geta
tileinkað sér með því að kynna
sér táknfræði frímúrara og helgi-
siði, til að leita sannleikans og
skilja raunveruleikann, útbreiða
hugsjón bræðraþels og þjóna
mannkyninu. Til að ná þessum
markmiðum sínum hafa meðlim-
ir reglunnar fullkomið frelsi til
eigin skilnings og til að tryggja
slíkt frelsi er gerð krafa um tillits-
semi og umburðarlyndi. Allsherj-
ar Sam-Frímúrarareglan lýsir yfir
jafnrétti karla og kvenna. Með
því að gefa mannréttindi til
kynna í einkunnarorðum sínum
lýsir reglan einlægri ósk um að
karlar og konur um allan heim
njóti þjóðfélagslegs réttlætis á
jafnan hátt.
Margrét Guðmundsdóttir, nú-
verandi forstöðumaður Sam-Frí-
múrara á Akureyri, segir það
skoðun sína að innst inni búi í
hverjum manni djúp þrá til þess
að þekkja sinn innri mann, bæta
hann og þroska. Ein leiðin til
þess sé að víkka vitund hans,
þannig að hún verði skýrari og
nemi smátt og smátt æðri veru-
leika sem við álítum að ríki bak
við yfirborð hlutanna, þann mátt
sem allt hefur búið til af sjálfum
sér. Mannssálin og vitundarlíf
hvers einstaklings séu aðalatriðin
sem verði að hlú að. Því hærri
sem vitundin sé því minni verði
aðgreiningin og því minni sem
aðgreiningin verði því betri
heimur. Þannig getum við stuðl-
að að framþróun, því öll séum
við runnin af sömu rót. í Sam-
Frímúrarareglunni fáist gott
tækifæri til þess að rækta þessi
aðalatriði: að bæta okkur, að
kunna að lifa betur og að vera
maður sjálfur. Margrét segir að
Sam-Frímúrarastarfið hafi mikið
félagslegt gildi. Þar ríki eining og
vinarhugur. Mannfélagslegu gildi
Sam-Frímúrarareglunnar þurfi
að viðhalda svo að hún geti hald-
ið áfram að vera sá möguleiki
sem hún alltaf hefur verið.
Að fræðast um sinn
veruleika
í Sam-Frímúrarareglunni fræðast
menn um sinn eigin veruleika,
sinn innri mann. Því verði menn
að horfast í augu við eigin tak-
markanir og sníða af vankanta
sína án þess þó að líta á sig sem
betri menn en aðra. Hins vegar
er ætlast til innan reglunnar að
menn sýni viðleitni til að bæta
sig. Reglan leggur fram ákveðna
aðferð til leiðbeiningar fyrir með-
limi sína og henta þær sumum
betur en öðrum eins og gildi um
aðrar leiðbeiningar. Sam-Frí-
múrarareglan felur ekki í sér nein
sérstök trúarbrögð eða heim-
spekikerfi. Við inngöngu í hana
þurfa menn ekki að játa ákveðna
trú heldur eru öll trúarbrögð jafn
rétthá og sést það best á því að
Sam-Frímúrarastúkur starfa í
milli 50 og 60 löndum. Hins vegar
er gert ráð fyrir því, að sá sem
óskar eftir inngöngu velti því fyr-
ir sér hver hann sé, hvaðan hann
komi, hvert hann ætli og hugleiði
rök tilverunnar þótt reglan
skammti engum skoðanir.
í Sam-Frímúrarareglunni er
fólk af flestum stéttum. Innan
hennar er ekki um nein viðskipta-
sambönd eða þjóðfélagslega
tryggingu að ræða. Ekkert þarf
þó að vera óeðlilegt við að reglu-
systkini, er starfa saman að
mannrækt, styðji hvert annað ef
fólk verður fyrir verulegum áföll-
um, öðrum en fjárhagslegum, í
lífi sínu.
Sérstakt íslandssamband
Sam-Frímúrarareglan er alheims-
regla, þar sem heiminum er skipt
í umdæmi eða sambönd undir
yfirstjórn æðstaráðs sem hefur
aðsetur í París. Sam-Frímúrara-
reglan barst fyrst til íslands árið
1921 og voru stofnendur hennar
sjö að tölu. Lengst af starfaði
reglan hér á landi sem hluti af
skandinavíska sambandinu en 1.
desember 1985 var stofnað ís-
landssamband með fullkominni
stjórn í eigin málum. Forstöðu-
maður þess í dag er Njörður P.
Njarðvík, rithöfundur. Áhersla
er lögð á hinn andlega grundvöll
Sam-Frímúrarastarfsins, ástund-
un hans í daglegu lífi og til
mótunar á skapgerð hvers og
eins. Ætlast er til reglulegrar
fundarþátttöku því hópstarf er
grundvallaratriði í starfi Sam-
Frímúrara.
Sam-Frímúrarareglan hefur
starfað á Akureyri í 64 ár og
þeim sem óska nánari upplýsinga
um starfsemi hennar er bent á að
skrifa og senda fyrirspurnir í
Pósthólf 164 á Akureyri en einnig
má senda bréf með fyrirspurnum
um Sam-Frímúrarastarfið í Póst-
hólf 7184,127 Reykjavík.
Samantekt ÞI
Hörður Geirsson:
Mjög góð kynni skapast
í slíku starfi
Hörður Geirsson hefur starf-
að innan Sam-Frímúrararegl-
unnar á sjötta ár. Hann
kvaðst lengi hafa haft áhuga á
að taka þátt í störfum ein-
hverjar reglu og hefði Sam-
Frímúrarareglan síðan orðið
fyrir valinu.
„Ég hafði alltaf áhuga fyrir
því að taka þátt í reglustarfi og
í framhaldi af því varð Sam-Frí-
múrarareglan fyrir valinu.
Ástæða þess að ég valdi hana er
meðal annars að innan hennar
starfa bæði karlar og konur og
algjört jafnrétti ríkir á milli
kynja.“ Hörður sagði að eigin-
kona sín starfaði nú einnnig í
Sam-Frímúrarareglunni en neit-
aði algjörlega að hann hefði
haft nein áhrif á þá ákvörðun
hennar að gerast Sam-Frímúr-
ari. „Hún valdi þetta án alls til-
lits til þess að ég hefði starfað í
reglunni." Hörður sagði að
regluformið hentaði sínum
áhugamálum mjög vel og að
hann hefði ekki orðið fyrir von-
brigðum með störf innan
hennar. Hann sagði einnig að
mjög góð kynni sköpuðust milli
fólks þegar það ynni saman í
slíku félagsstarfi.
Ásta Sigmarsdóttir:
Félagsstarfið hcfur mjög
uppbyggjandi áhrif
Ásta Sigmarsdóttir er búin að
starfa í Sam-Frímúrararegl-
unni í rúm 20 ár. Hún sagði
að sér hefði fyrst verið bent á
rcgluna af kunningja sínum
en hún hefði þá um nokkurn
tíma verið búin að hugsa sér
að taka þátt í uppbyggilegu
félagsstarfi.
„Eg vissi ekki um Sam-Frí-
múrararegluna fyrr en mér var
bent á hana en ég hafði verið
búin að hugsa mér að taka þátt
í einhverjum félagsstörfum og
þá helst þeim er hefðu andlega
uppbyggingu í för með sér. Því
hef ég ekki orðið fyrir vonbrigð-
um í þau rúm 20 ár sem ég hef
starfað á þessum vettvangi.“
Ásta sagðist telja af sinni reynslu
að félagsstarf innan reglunnar
geri engum illt en öllum gott.
Innan hennar ríki siðrænt kerfi
sem byggist á frelsi, jafnrétti og
bræðralagi. Innan reglunnar
verði fólk systkin í reynd og fé-
lagsstarfið hafi mjög uppbyggj-
andi áhrif. Ásta sagðist ekki
hafa orðið fyrir vonbrigðum eft-
ir að hún gekki til liðs við Sam-
Frímúrararegluna. Þær vænting-
ar er hún hafi borið í brjósti til
félagsstarfsins hafi fyllilega orð-
ið að veruleika og starfið vel til
þess fallið að láta gott af sér
leiða.
Hafdís Freyja Rögnvaldsdóttir:
Innan reglunnar rflár
einhugur, vinátta og jafhrétti
Hafdís Freyja Rögnvalds-
dóttir hefur starfað í Sam-
Frímúrarareglunni í sex ár og
sagðist ekki hafa orðið fyrir
vonbrigðum með þá reynslu
sem hún hafl orðið aðnjót-
andi í félagsstarfinu á þessum
tíma.
„Ég hef starfað í Sam-
Frímúrarareglunni í sex ár. Ég
leitaði eftir góðum félagsskap
sem byggðist á andlegum
grunni. Þá kynntist ég Sam-
Frímúrarareglunni í gegnum
vinkonur mínar sem þar störf-
uðu og fannst að þetta yrði góð
leið til aukins þroska. Ég varð
ekki fyrir vonbrigðum með þá
leið sem ég hafði valið mér. Ég
fann að þetta var það sem ég
hafði leitað eftir. Sam-Frímúr-
arareglan er mannbætandi
félagsskapur sem byggist á trú-
arlegum grunni og innan hennar
ríkir einhugur, vinátta og jafn-
rétti.“