Dagur - 25.01.1992, Blaðsíða 2

2 - DAGUR - Laugardagur 25. jartúar 1992
Fréttir
GATT-fundur utanríkisráðherra í Miðgarði:

...menn gera kvíðann að lilíl'4
Bændur í Húnaþingi og Skaga-
firði fjölmenntu á fund Jóns
Baldvins Hannibalssonar,
utanríkisráðherra, sem hann
hélt í Miðgarði sl. fimmtudags-
kvöld. Þar fór ráðherra yfír
hvað fælist í drögum GATT-
samkomulagsins og svaraði
spurningum fundarmanna
varðandi málið. Um 10%
fundargesta, eða 15 manns
spurðu ráðherra um GATT-ið
og var sú umræða að mestu
leyti málefnaleg, þó nokkur
fúkyrði féllu. Fundurinn stóð í
nærri fimm klukkustundir,
enda Iá mörgum meira á hjarta
en svo að þeir gætu greint frá
því í stuttu máli.
Þröstur Ólafsson, aðstoðar-
maður ráðherra, setti fundinn og
stýrði honum. Jón Baldvin byrj-
aði á að halda framsöguerindi um
GATT-samningana. I máli sínu
fór ráðherra yfir hvað GATT
væri og hvað fælist í samkomu-
laginu. Hann bar m.a. saman
aðalatriðin í tilboði Dunkels
varðandi viðskipti með landbún-
aðarafurðir og aðalatriði í tilboði
fyrrverandi ríkisstjórnar. Ráð-
herrann sagðist telja að þessi mál
þörfnuðust málefnalegrar
umræðu sökum þess hve aðild að
GATT væri íslendingum mikil-
væg og sagði æskilegt að ríkis-
stjórn og bændur tækju höndum
saman til að stuðla að hagræð-
ingu í landbúnaði, bændum og
neytendum til hagsbóta.
„Við getum ekki valið það sem
okkur líst vel á en hafnað öðru
sem okkur líst miður vel á. Við
eigum vissulega rétt á að reyna
að hafa áhrif á það sem okkur sýn-
ist vera andstætt okkar hagsmun-
um, en ef við ætlum að vera
meðlimir, þá verðum við að vera
aðilar að þessu heildarsamkomu-
lagi í heild sinni. Ef við ætlum
okkur ekki að vera þarna aðilar,
þá liggur nú ljóst fyrir að þær
þjóðir sem að þessu samkomu-
lagi munu standa, þær munu
stofna nýja stofnun um þetta
samkomulag. Þær þjóðir sem
ekki gerast aðilar að því fá þar
með ekki að njóta áfram þeirra
hagsmuna sem þeir áður tryggðu
sér í eldra GATT-samkomulagi.
Það er með öðrum orðum, áskil-
ið að taka þessu tilboði eða hafna
því að öðru leyti,“ sagði Jón
Baldvin m.a. í framsögu sinni, en
tók einnig fram að á þessari
Fjölmenni var á fundi Jóns Baldvins Hannibalssonar, utanríkisráöherra, um
GATT-málið í Miögaröi í fyrrakvöld. Myndir: sbg
stundu væri engin vissa um að
samkomulagið tækist.
„Tillögur Dunkels
taka steininn úr“
Fyrstur á mælendaskrá í frjálsri
umræðu, þar sem ræðutími var
takmarkaður við fimm mínútur,
var Rögnvaldur Ólafsson, bóndi í
Flugumýrarhvammi í Skagafirði.
Rögnvaldur sem og fleiri er á eft-
ir honum komu talaði um and-
stöðu bænda gegn samkomulags-
drögunum. Hann sagði m.a.:
„Ráðherrann fór hér í löngu
máli yfir þann mun sem hann
taldi á tilboði ríkisstjórnar
íslands frá í október 1990 og nú-
gildandi tilboði og telur að tillög-
ur Dunkels séu okkur síst óhag-
stæðari heldur en það tilboð var.
Þessi fullyrðing hans er að mínu
mati röng. Bændur voru vissu-
lega ekki yfir sig hrifnir af tilboði
ríkisstjórnarinnar en í tillögum
Dunkels tekur nú steininn úr.“
Rögnvaldur spurði ráðherra
m.a. um hvort hann væri sam-
mála því að æskilegt væri að
koma á alþjóðlegri verkaskipt-
ingu á þann hátt að þjóðir sérhæfi
sig í því að framleiða það sem
þær geta gert með sem mestum
gæðum en lægstum tilkostnaði.
Ráðherra svaraði: „Svarið er í
stórum dráttum já. Ég er fylgandi
því að hverfa frá verndarstefnu
og að auka sem mest frjálsræði í
viðskiptum m.a. vegna þess að
það eru brýnir þjóðarhagsmunir
okkar íslendinga."
Útilokað að semja
án sérákvæða
Gunnar Sæmundsson, formaður
Búnaðarsambands Vestur-Húna-
vatnssýslu, tók til máls á fundin-
um og sagði m.a. að það væri
rangt hjá ráðherra að halda því
fram að bændasamtökin væru í
sjálfu sér alfarið á móti GATT-
samningnum. Hann sagði að þau
teldu aftur á móti útilokað að
ganga að tilboðið Dunkels svo
framarlega sem ekki tækist að
tryggja í áframhaldandi viðræð-
um, sérákvæði til handa íslend-
ingum varðandi íslenskan land-
búnað. Gunnar sagðist vona að
Jón Baldvin mælti af heilindum
varðandi samvinnu ríkisstjórnar
og bænda, en spurði hann hvað
niðurlagsorð samþykktar ríkis-
stjórnarinnar þýddu, þar sem vís-
að væri til þess að að lokum yrðu
niðurstöður úr samningavið-
ræðunum metnar út frá jafnvægi
samnings og heildarhagsmunum.
Ráðherra svaraði: „Meðan við
ekki vitum hver niðurstaðan er,
þá áskiljum við okkur okkar
fyrirvara og munum ekki taka
endanlega afstöðu fyrr en sam-
komulagið liggur fyrir í heild
sinni.“
Ahrif svipuð og
annarra samninga
Margir fleiri tóku til máls á fund-
inum og spurðu ráðherra ýmissa
spurninga. Má þar nefna Svein-
björn Eyjólfsson, skólastjóra
Bændaskólans á Hólum, sem
sagðist vera hræddur um að
GATT-samningurinn gæti haft
svipuð áhrif á íslenska atvinnu-
starfsemi og margir áðurgerðir
samningar. Til að rökstyðja mál
sitt spurði hann ráðherra hvort
hann klæddist Kóróna-fötum, en
sagðist ekki búast við því þar sem
íslenskur fataiðnaður hefði hrun-
ið vegna samkeppni við innfluttar
vörur.
„Við getum ekki valið það sem okk-
ur líst vel á en hafnað öðru sem okk-
ur líst miður vel á.“
Óttinn voldugur húsbóndi
Þrátt fyrir að einstaka ræðumenn
færu offorsi í að úthúða ráðherra
sjálfum og hans flokki var mál-
flutningur fundarmanna, þegar á
heildina er litið fremur málefna-
legur. í máli manna kom fram
viss hræðsla um framtíð landbún-
aðarins í sambandi við GATT-
samkomulagið, en einnig jákvætt
viðhorf til samvinnu um málin.
Eftir að hafa svarað spurning-
um fundarmanna endaði Jón
Baldvin Hannibalsson mál sitt
þannig:
„Óttinn er voldugur húsbóndi.
Óttinn við breytingar er eðlileg-
ur, en ef alið er á honum þannig
að óttinn lami menn og hamli því
að menn bregðist við breytingum
með sæmilegu sjálfstrausti, þá er
það vont verk að ala á slíkum
ótta. Um þetta sammannlega
fyrirbæri í okkar lífi orti vest-
firskt skáld, Guðmundur
Kamban, vísukorn sem ég held
að geti dregið saman tilfinninga-
umrótið á þessum fundi. Hann
sagði: „Gegn svo mörgu sem
Guð þeim sendir/menn gera
kvíðann að hlíf/og kvíða svo því
sem aldrei hendir/og enda í kvíða
sitt líf“.“. SBG
Húsavík:
Fjárhagsáætlun til síðari umræðu
Fjárhagsáætlun Húsavíkur-
bæjar og bæjarfyrirtækja var
samþykkt á fundi Bæjarráðs sl.
fimmtudag og verður hún lögð
Niðurskurður á flárveitingu til skólastarfs:
Skásta lausnin að fella niður
kennslu í 1. bekk næsta skólaár
- segir m.a. í ályktun frá BKNE
Stjórn Bandalags kennara á
Norðurlandi eystra mótmælir
íslandsvatn hf.
færforgangsrétt
á vatnstöku
Samningur milli Vatnsveitu
Húsavíkur og íslandsvatns hf.
var samþykktur á fundi Bæjar-
ráðs Húsavíkur sl. fimmtudag,
og var honum vísað til afgreiðslu
Bæjarstjórnar.
Samningurinn gerir ráð fyrir
því að veita hlutafélaginu
Islandsvatni hf, forgangsrétt á
vatnstöku til útflutnings í landi
bæjarins. Unnið hefur verið að
rannsóknum á efnainnihaldi og
magni vatns í landi bæjarins á
undanförnum mánúðum, af hálfu
hlutafélagsins. IM
harðlega þeim niðurskurði í
fjárveitingu til skólastarfs sem
ákveðinn hefur verið. Telur
stjórnin að með þessum
ákvörðunum sé stigið stórt
skref aftur á bak í skólamálum,
eins og segir í ályktun BKNE.
Ennfremur segir í ályktuninni:
„Fram hefur komið að sparnaður
í grunnskóla á að nema 180 millj-
ónum króna. Kostnaður ríksins
vegna grunnskóla er eingöngu
launakostnaður kennara vegna
kennslu, stjórnenda vegna þeirra
starfa og kostnaður við störf á
skólasafni.
Þar sem okkur virðist að áköf
mótmæli skólamanna varðandi
niðurskurðinn verði að engu
höfð, teljum við að skásta lausnin
sé að fella niður kennslu í 1. bekk
skólaárið 1992-1993. Með þeirri
ráðstöfun verður minnst röskun á
skólastarfinu. Að skerða skóla-
vist nemenda í 4.-10. bekk, fjölga
nemendum í bekkjum, svo ekki
sé minnst á að flytja nemendur
milli skóla, teljum við ekki koma
til greina.“
fram til síðari umræðu í Bæjar-
stjórn þriðjudaginn 28. jan.
Sáralitlar breytingar hafa verið
gerðar á áætluninni milli
umræðna, að sögn Einars
Njálssonar, bæjarstjóra.
Fjárhagsáætlunin er að þessu
sinni óvenju snemma á ferð, og í
fyrra var afgreiðslu fjárhagsáætl-
unar t.d. ekki lokið fyrr en í
endaðan mars. „Almennt er mikill
niðurskurður í fjárhagsáætlun-
inni og þar eru meiri lántökur en
menn hefðu kosið, en þær eru til
komnar af illri nauðsyn. Þrátt
fyrir allt eru nokkuð stór verk í
gangi og það er meiningin að
gera töluvert mikið í bænum á
árinu,“ sagði bæjarstjóri í samtali
við Dag. Hann sagðist telja að
áætlunin væri vel unnin og vand-
Grunnskólabyggingin á Húsavík:
Bæjarráð samþykkir
að semja við Jónas
Bæjarráð Húsavíkur samþykkti
tillögu Bygginganefndar grunn-
skóla um að gengið verði til
samninga við Jónas Gestsson
sem verktaka við IV áfanga
byggingarinnar. Tillagan verð-
tekin til endanlegrar
ur
afgreiðslu á fundi Bæjarstjórn-
ar nk. þriðjudag.
„Bærinn hefur enga peninga til
að leysa úr þessu máli og þetta
hefur ekki komið til sérstakrar
umræðu hjá bæjaryfirvöldum,"
sagði Einar Njálsson, bæjar-
stjóri, aðspurður um hvort bæjar-
yfirvöld hefðu rætt slæma verk-
efnastöðu byggingafyrirtækja á
Húsavík. „Það komast auðvitað
ekki allir að í skólanum,“ sagði
Einar, og benti á að 40 milljónum
yrði varið til skólabyggingarinnar
á árinu og auk þess 3,5 milljónum
til framkvæmda við íþróttahúsið.
IM
lega hefði verið farið yfir alla
þætti. IM
Háskólinn á Akureyri:
Fyrirlestur um
hamingjunaídag
Jón Björnsson, félagsmála-
stjóri, flutti fyrirlestur um
hamingjuna í Háskólanum á
Akureyri sl. fimmtudags-
kvöld og var hann mjög vel
sóttur. Seinni fyrirlestur
Jóns um hamingjuna verður
í dag.
Fyrirlesturinn verður í
Háskólanum á Akureyri við
Þórunnarstræli og hefst kl. 14.
Jón mun fjalla um nokkur til-
brigði við hamingjuhugtakið
og ýmis tengsl hamingjunnar
við kringumstæður manna og
lífsskilyrði þeirra._SS
Bæjarráð Húsavíkur:
Breytingar
á gjaldskrá
Bæjarráð Húsavíkur sam-
þykkti gjaldskrárbreytingar
á fundi sínum sl. fímmtu-
dag.
Samþykkt var að hækka
gjaldskrár barnadagheimilis
Bestabæjar, Tónlistarskólans
og íþróttamannvirkja bæjarins
um 4% frá 1. feb. nk. Gjald-
skrá skíðamannvirkja verður
þó hækkuð um 8%. IM