Dagblaðið Vísir - DV - 08.09.1995, Blaðsíða 12

12
FÖSTUDAGUR 8. SEPTEMBER 1995
Spurningin
Hve lengi sefur
þú á sólarhring?
Sigurður Þór Skúlason nemi: Al-
veg nóg.
Herdís Sigurbergsdóttir, aðstoð-
arstúlka á tannlæknastofu, og
Sigrún María Jörundsdóttir:
Svona 7-8 tíma, það er nóg.
Auðbjörg Pálsdóttir kennari:
Svona 6 tíma hér um bil.
Ragnar Már Stefánsson nemi:
Tólf tíma ef ég fæ að sofa út.
Lesendur_____________
Launamunurinn á Is-
landi og í Danmörku
Er meiri verðmætaaukning aflans í landi ein leiðin til hærri launagreiðslna?
Gunnar Jónsson skrifar:
Enn er haldið uppi umræðu um
launamun þann sem er til staðar
hér á landi og í Danmörku hjá þeim
sem starfa t.d. i fiskvinnslu. Sann-
anir um þennan launamun eru
dregnar fram og síðan er spurt:
Hvers vegna þessi launamunur? Og
þá vefst mönnum tunga um tönn.
Helst til ráða virðist manni eiga að
verða það að setjast niður eina ferð-
ina enn og kryfja málið til mergjar.
Þessi „niðurseta" með nefndum
og ráðum er nú orðin vel þekkt fyr-
irbæri hér til þess að drepa málum
á dreif, og hún er líka vænlegust til
að fá aldrei botn í málin opinber-
lega. Skýrslugerð er oftast niður-
staðan og þar með er rannsókninni
lokið.
Ég held þó að ekki þurfi langt að
fara til þess að þekkja ástæðu launa-
munarins hér á landi og annars
staðar í nálægum löndum, þ.m.t. í
Danmörku. - Menn segja sem svo: í
Danmörku eru greidd tvöföld og
jafnvel allt að þreföld laun í fisk-
vinnslu miðað við þau sem hér
tíðkast. En það er lika staðreynd að
íslenskir sjómenn eru margfaldir
matvinnungar á við fiskvinnslufólk-
ið. í einum túr á togara sem aflar
fyrir rúmar 100 milljónir króna fá
skipverjar hver um sig (skipstjóri
þó meira) um 1.000.000 króna í sinn
hlut. Að vísu fyrir kannski meira en
mánaðarúthald. En mér er sama.
Auðvitað rýmar aflaverðmæti fisk-
vinnslunnar gífurlega vegna þessa
frádráttar frá aflaverðmætinu. - Er
ekki betra minna og jafnara? Skyldi
danskur sjómaður ná þessum laun-
um?
Það er einmitt þessi launamis-
munur sem hér er að drepa verka-
fólk og almenna launþega sem taka
laun samkvæmt gildandi kjara-
samningum. Öll vitum við hvernig
kjör sjómanna hafa orðið til. Þeir
hafa beitt sér á annan og frekari
hátt en tíðkast um önnur stéttarfé-
lög. Það hefur einhvem veginn kom-
ist inn í þjóðarsálina að sjómenn
skuli hafa betri laun en almennt
gerist á vinnumarkaði. Þar ræður
líka hlutaskiptaregla, sem hvergi
hefur mátt nota annars staðar. Sjó-
menn hafa, hvort sem fólki líkar
betur eða verr, ásamt útgerðar-
mönnum, verið kröfuharðastir allra
landsmanna.
Útgerðir og fiskvinnsla hér gætu
notið meiri afraksturs til hagsbóta
fyrir allt sitt starfsfólk ef rétt væri
að staðið. Sjómenn þurfa að láta af
sínum hlut fyrir þá sem vinna afl-
ann og fiskvinnsla þarf að gera
framleiðsluna eftirsóttari og verð-
mætari. Danir framleiða m.a. til-
búna fiskrétti til útflutnings. Við
getrnn því lært af Dönum annað og
meira en með skoðun launa-
greiðslna. Og það þótt málin eigi að
skoða á þingi Verkamannasam-
bandsins í október nk.
Landflótti ekki nýr af nálinni
Gestur Sturluson skrifar:
í Tímanum hinn 26. ágúst sl.
standa þessar línur og eru eftir Odd
Ólafsson blaðamann: „Helmingur
allra skráðra atvinnuleysingja er í
Reykjavík. Samt fjölgar íbúum þar
og er fækkunin því annars staðar.
Fólksfækkunin er mest þar sem at-
vinnuástand er best og meðaltekjur
hæstar.
Eitthvað er þetta á skjön við við-
teknar skýringar á búferlaflutning-
um og ástandi atvinnumála. Opin-
ber húsnæðisstefha hefur átt að laða
fólk að byggðarlögum eða halda í þá
íbúa sem fyrir eru. Allt verkar þetta
öfugt og nú eru félagslegar íbúðir
víða orðnar myllusteinn um háls
sveitarfélaga."
Já, ljótt er að heyra. En þessi lýs-
ing á flóttanum til Reykjavíkur og
nágrennis er svo sem ekki ný af nál-
inni. Þessi þróun hefur verið í gangi
obbann af þeirri öld sem nú er aö
enda. Ekki vantar að reynt hefur
verið að stöðva þessa þróun og eytt
hefur verið geysimiklum fjármun-
um (líkt og Oddur bendir á, t.d. með
félagslegu íbúðunum). Um þetta
hafa forystumenn þjóðarinnar rætt
og ritað, ekki síst þingmenn dreif-
býlisins, og sem sjálfir eru fluttir í
þéttbýlið.
Þaö sem þó vantar í þessa um-
ræðu alla er að það er ekki komið
að kjama málsins, þ.e. orsökum
flóttans i þéttbýlið. Þær eru einfald-
lega að fólkið sækir þangað sem
flest fólk er fyrir. Það sækir í fjöl-
mennið, gleðskapinn og glauminn.
Þarna hefur skapast vitahringur
sem ekki er auðvelt að rjúfa. _ Þetta
eru staðreyndir sem stjórnmála-
mennirnir verða að viðurkenna, og
haga sínum aðgerðum í samræmi
við það. Því fyrr, því betra.
Sjónvörp og gervihnettir
Gervihnattamóttakarar í sókn?
Sigrún Ólafsdóttir skrifar:
Það er sífellt verið að ræða um
ábyrgð og áhrif fjölmiðla en samt er
það svo að sjaldan er greint á miili
ljósvakafjölmiðla og lesinna fjöl-
miðla í þessari umræðu. Hinir lesnu
fjölmiðlar eru nokkuð fastir i sessi,
enda meðfærilegir og til gagns og
ánægju, nokkurn veginn hvar sem
er. Ljósvakafjölmiðlana tekur mað-
ur fremur sem skemmtitæki eða
beina afþreyingu. En því miður vill
það verða svo með okkar ljósvaka-
miðla, hve margir sem þeir verða,
aö fátt bitastætt finnur maður þar,
utan fréttatímanna.
Og nú eiga að bætast við fleiri
sjónvarpsstöðvar. Það er ekkert
nema gott um það að segja ef menn
treysta sér til að láta þá bera sig.
Ekki hefur Ríkissjónvarpið staðið
sig vel í dagskrárefni fyrir hinn
venjulega borgara, heldur ekki Stöð
2. í þeim eru endursýningar fyrir-
ferðarmestar og þáttaraðir sem eng-
an enda virðast taka.
Margir hafa því komið sér upp
hinum svonefndu gervihnattamót-
tökurum. Þarna er úrval fræðslu- og
skemmtiefnis, aðallega með ensku
og þýsku tali. Ég held að fólk hér sé
í miklum mæli farið að láta sér
þetta nægja. Auk þess sem þetta efni
er algjörlega frítt. Ég vara því mjög
við frekari útþenslu á íslenskum
sjónvarpsmarkaði að sinni nema
auðvitað að viðkomandi sé þess full-
viss að um ábatasaman rekstur sé
að ræða.
Illgresi í
Kópavogi
H.J. hringdi:
Mér og öðrum bæjarbúum í
Kópa vogi blöskrar sú vanhirða
sem bær inn sýnir sums staðar í
óþrifnaði og vanhirðu. Ég nefni
sem dæmi götur eins og Hlíðar-
hvamminn þar sem arfi og ill-
gresi er orðið jafiihátt trjám og
runnum sem þar eiga að standa
upp úr. Einnig má nefna staði
við Nýbýlaveg þar sem illgresið
fær að daftia óáreitt. Þetta er
annars ágætu bæjarfélagi til lít-
ils sóma. Burt með illgresið.
Vigdís hefur
stuðninginn
Örn Bjömsson skrifar:
Annað slagið heyrast nefnd
nöfn væntanlegra ffambjóðenda
til embættis forseta íslands
vegna komandi forsetakosninga.
Ekki dreg ég í efa að margir eru
kallaðir og hafa gengiö með emb-
ættið í maganum langa hríð.
Þeir hafa gaman af að vinir og
gamlir starfsmenn nefni nöfn
þeirra opinberlega. Það er þó alls
kostar ótímabært að vera með
slíkar bollaleggingar. Vigdís
Finnbogadóttir hefúr óskoraðan
stuðning þjóðarinnar til að
gegna embættinu áfram og það
svo að með öllu er óþarft að tí-
unda verðleika hennar hér. Öll-
um er ljóst að hún hefur staðið
sig með mikilli prýði. Það færi
því vel á því að hún sæti áfram á
forsetastóli og léti ekki af störf-
um fyrr en hún hefur náð þeim
starfslokaaldri er gildir um emb-
ættismenn ríkisins.
Til hamingju,
DV!
Guðjón Einarsson hringdi:
Ég samgleðst ykkur á DV með
20 ára afmælið, 8. september. Ég
er einn þeirra manna sem hef
keypt blaðið frá fyrstu tið. Ég tel
að það hafi verið eitt mesta fram-
faraspor í íslenskum blaðaheimi
þegar Dagblaðið eða DB, eins og
það var þá kallað, leit dagsins
ljós. Enn er mikil þörf fyrir blað
af þessu tagi, létt, skorinort og
framfarasinnað dagblað sem er
ekki einskorðað við pólitík eða
fiokkadrætti.
Fólká
sérleióum
Kristján Sn. Kjartansson
skrifar:
Fólk á ýmsum „sérleiðum"
viða um heim stimdar hindur-
vitni. Tek ég Sálarrannsóknarfé-
lagið hér á landi sem dæmi.
Margt af þessu fólki vill gefa
frjáls eitur- og vímuefni og er
það hið versta mál. Þetta fólk
þarf á líkri hjálp að halda og
SÁÁ hér á landi býður upp á,
ásamt uppfræðslu un þjóðfélags-
mál og aukin mannleg sam-
skipti. Samfara þessu hefur hér
verið tekin upp samfélagsþjón-
usta sem miðar svo að enn meiri
stéttaskiptingu og vímuefnanotk-
un. Allri neikvæðni má eyða
með góðri trú og reglusemi.
Þannig starfar lika hugsunin vel
og rétt.
Regína
Regína Thorarensen, skrifar:
Innilegustu hamingjuóskir
með 20 ára afmælið. DV er
óflokksbundið blað og skrifar
hressilega um óstjómina í dag-
lega lífinu; það sem miður fer
hjá íslenskum stjómvöldum. Ég
þakka fréttamóttöku frá mér
gegnum árin og sendi kveðju til
þess góða fólks sem vinnur á
blaðinu. Ég óska DV allra heilla
í nútíð og framtíð og þeim ágætu
mönnum sem stjóma því.