Þjóðviljinn - 18.11.1973, Page 1

mOÐVIUINN
Sunnudagur 18. nóvember 1973—38. árg. 266. tbl.
OPIÐ OLL KVÖLO TIL KL. 7,
NEMA LAUGAROAGA TIL KL- 2.
SUNNUOAGA MILLt KL. 1 OG 3
SiMI 40102
Engar segulbands-
upptökur hér. — sögðu
starfsmenn bandaríska
sendiráðsins þegar blaða-
mannaf undurinn með
Porter, aðstoðarráðherra
og samningamanni hófst.
Féttamaður Þjóðviljans
hafði nefnilega viljað
notfæra sér þessa tækni
sem þeir í Hvíta húsinu eru
slíkir snillingar i sem
menn vita. En eins og þar
vestra áttu að nægja þau
upptökutæki sem eru falin
i veggjum og húsgögnum.
Vonandi hefur ekki
gleymst að setja þau í gang
eins og stundum kvað
koma fyrir í Hvíta húsinu.
Aöstoðarutanrikisráðherra
Nixons hafði i rauninni ekkert að
segja annað en það að hann kynni
vel við sig i Reykjavik. Og það er
ekkert furðulegt, þvi hér þarf
hann þó ekki að óttast um iíf sitt
að kvöldlagi eins og hvarvetna i
bandariskum borgum. Um
samninga viðræðurnar mátti
hann ekkert segja, og var
mörgum spurningum um þau efni
eytt til einskis, en Porter varð að
giaðari, þvi þá þurfti hann ekki að
svara cins mörgum spurningum
um innaniandspólitikina i Banda-
rikjunum og um utanrikisstefnu
stjórnar sinnar aimennt. Stjórn-
málakreppu Nixons i kjölfar
Watergatehneykslisins viidi
hann alls ekki ræða, þvi þar var
komið inn á tilverurétt hans
sjáifs. hj-
Nónari
frásögn á siðu 4
Björn Jónsson, félagsmálaráðherra, upplýsir á alþingi:
Kaupmáttur tímakaupstaxta
verkamanna hækkað um 27 %
frá 1971 um haustið til 1. sept. sl. skv. framfærslutölu. Lög um vinnutíma
styttingu hafa að jöfnu stytt vinnutíma á viku og fjölgað yfirvinnutímum
Björn Jónsson félags-
málaráðherra svaraði í
vikunni fyrirspurn á al-
þingi um styttingu vinnu-
3700 hænur eru
arðbærar
og 7000 ær!
Eins og Þjóðviljinn hef ur áður skýrt f rá þarf hvorki
meira né minna en 350 kýr, eða 7000 kindur til að
standa undir rekstri bújarðar sem keypt er fyrir 30
miljónir. En eftir útreikningum færustu manna, þarf
þóekki „nema" 3700 hænur til þess hins sama.
Eins og kunnugt er þá
fengum við útreikninga á bú-
stærð 30 miljón króna bús
þegarhvað mest gekk á vegna
Votmúlakaupanna
fyrirhuguðu hjá Selfosshreppi.
Pcgar sjónvarpið sýndi á
dögunum stutt viðtal við
eiganda Votmúlans og skýrði
frá búrekstri hans á jörðinni,
en þar rekur hann hænsnabú,
datt okkur i hug að kanna
hversu margar hænur þyrfti
að reka á slikri bújörð til þess
að arövænlegt mætti teljast.
Sérfræðingur i land-
búnaðarmálum reiknaði þetta
út fyrir okkur, en segir að
reikningur hans sé ef til vill
ekki fyllilega áreiðanlegur þar
sem verðmyndun þeirra
afurða sem hænsnafuglar gefa
af sér er háð markaðssveiflum
i mun rikari mæli en annarra
landbúnaðarafurða.
Visitöluhænsnabú miðað við
greiðslur fjármagnskostnaðar
eins og hann var 1971 er þvi
tæpar 400 hænur, eða 350 — 370
fuglar.
Þessi útreikningur er
kannski ekki fyllilega
sanngjarn þar sem Votmúla-
bóndi keypti jörðina fyrir 1,8
miljónir, en ekki 30 miljónir
sem við er miðað i 3700
hænsnabúinu. —úþ
tíma og fleira . i svari ráö-
herrans komu fram
margskonar fróðlegar
upplýsingar. Þjóövil jinn
telur ástæðu til aö vekja at-
hygli á þeim helstu hér á
eftir:
Vinnutímastytting
Lög um styttingu vinnutima
sem sett voru á árinu 1971 höfðu
einhver áhrif á vinnutima alls
verkafólks, afgreiðslufólks og
nær allra iðnaðarmanna eða
samtals yfir 60% allra launa-
manna, þar af voru 53% sem
höfðu fulla 44 stunda vinnuviku
fyrir, en aðrir skemmri vinnu-
viku. Við setningu laganna um 40
stunda vinnuviku var gert ráö
fyrir þvi að vinnutimabreytingin
kæmi að hálfu fram i fækkun unn-
inna stunda og að hálfu fram i
aukinni yfirvinnu og var þá miðað
við rikjandi atvinnuástand á þeim
tima og reynslu frá fyrri vinnu-
timabreytingum.
Kjararannsóknarnefnd hefur
gert úrtaksrannsókn á vinnutima
verkamanna i Reykjavik á fyrsta
ársfjórðungi 1971 og 1972. Niður-
stöður benda til þess að i flestum
atvinnugreinum hafi orðið nokkur
stytting heildarvinnutima verka-
manna á þessu timabili, en minni
stytting hafi þó oröið hjá verslun-
um i.Reykjavik en gert hafi verið
ráð fyrir. Ekki liggja fyrir tölur
um aðra hópa launamanna, en
vist má telja að iðnaðarmenn hafi
frekar notið styttingar vinnuvik-
unnar i formi hærri launa en
styttri vinnutima.
Aukning kaupmáttar
Frá 1. nóv. 1971, þ.e. fyrir
gildistöku siöustu samninga til 1.
sept. sl., hefur kaupmáttur tima-
kaupstaxta verkamanna aukist
um 27% miðað við visitölu lram-
færslukostnaðar, en um 20% sé
miðað við visitölu vöru og
þjónustu, þ.e. a-liö framfærslu-
visitölunnar. Miðað við að verka-
maður hafi eingöngu unnið dag-
vinnu og notið styttingar vinnu-
viku að fullu i styttri vinnutima
og þar með lengri fritima er
kaupmáttur atvinnutekna alls nú
14% hærri en haustið 1971 miðað
við visitölu framfærslukostnaöar.
Sé miðað við visitölu vöru og
þjónustu er um 7 1/2% aukningu
kaupmáttar að ra?ða.
Sé hins vegar miðað við
óhreytta yfirvinnu eins og hún
var að mcðaltali árið 1971 er
kaupmáttaraukning 18% miðað
við visitölu framfærslukostnaðar
en 11% miöaö við visitölu vöru og
þjónustu.
Ef miðað er við að stytting
Framhald á 14. siðu
Konur duglegri að
sækja leiksýningar
i nýútkomnu hcfti af tima-
ritinu Skirni gerir Þorbjörn
Broddason grein fyrir niður-
stöðum af könnun á aðsókn að
leikhúsum, sem fram fór i
Reykjavik cina viku f mars
árið 1969. Þá sóttu 3150 manns
niu sýningar — barnaleikrit,
slgilt Islenskt verk (Mann og
konu), Fiðlarann á þakinu,
Friskir kalla hjá Leik-
smiðjunni, Delcrium búbonis
og Koppalogn, þýddan cnskan
gamanleik, nýtt verk eftir
Guðmund Stcinsson hjá
Grimu, og Candidu eftir Bern-
hard Shaw.
Ýmsar athyglisverðar upp-
lýsingar koma fram i greinar-
gerð þessari. Leikhúsáhugi
virðist rýrna allverulega með
aldrinum hjá Reykvfkingum.
Millistéttir (samkvæmt tekj-
um og áliti) eru langsamlega
duglegastar i leikhússókn, og
konur sýnu duglcgri cn karl-
menn — 57% lcikhúsgesta eru
konur. Þá vitna margar tölur
um ötula og jafna sókn mikils
fjölda fólks i leikhús — um
42% leikhúsgesta ern i 2.-5.
ferð sinni i leikhús á leikárinu,
en um 20% til viðbótar f 6.-9.
fcrð..
Reykvikingar virðast enn
lita á leikhúsferð sem mikift
tildragelsi, svo mikið er vist
að um 75% leikhúsgesta tekur
afstöðu gegn þvf, að mcnn
komi i hversdagsdagsklæftum
i leikhús.
Viðkunnanlegt
í Reykjavík
En blessaðir, farið þið nú ekki að
minnast á nein segulbönd!
— sagði bandaríski ráðherrann
Viðræðunefnd Bandarikjastjórnar sem hér átti 2ja daga fundi meft
utanrikisráðherra um endurskoðun herstöftvarsamnings hélt
heimleiðis á föstudag. 1 henni voru Porter aðstoðarutanrikisráðherra,
Barringer deildarstjóri 1 hermálaráðuneyti og Andrews aðstoðar-
deildarstjóri f Noröurlandadeild utanrikisráöuneytis. Fyrir brottförina
kvaddi hinn tignasti þeirra fréttamenn á siún fund og kvaðst fús að
svara spurningum.