Þjóðviljinn - 12.01.1975, Qupperneq 16

16 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 12. janúar 1975.
Geller; hann réði þvi sjálfur
hvernig tilraunirnar fóru fram.
Nýjar
deilur
um töfra-
manninn
t efri llnu eru teikningar sem vísindamennirnir drógu upp eftir aö þeir flettu af handahófi f orðabók. t
neðri linu eru teikningar þær sem Geller teiknaöi samkvæmt „hugboöi” eða með þvi að beita tækni-
brellum.
Uri Geller, ísraelski
töframaöurinn, er aftur á
dagskrá, en blöð hafa allt-
af öðru hvoru á undanförn-
um misserum gripið til
hans í sambandi við eilífð-
arspurningar um ,,yfir-
náttúrulega hæfileika".
Ekki alls fyrir löngu geröu tveir
bandariskir visindamenn grein
fyrirprófum sem þeir lögðu fyrir
Geller á árunum 1972—74 i Stan-
ford Research Institute i Kali-
forniu. Skýrsla þessara manna,
Harold Puthoffs og Russels
Targs, sem báðir eru sérfræöing-
ar I lasergeislum, kom I breska
timaritinu Nature, sem hefur
jafnan notið mjög mikils álits.
Furðulegur árangur
t skýrslunni segir meðal ann-
ars: Geller var lokaður inni i stál-
skáp, sem var ljós- og hljóðein-
angraður og þar að auki einangr-
aður gegn útvarpsbylgjum. Til-
raunamenn leituðu svo að orðum i
orðabók, og létu tilviljun ráða um
það hvar þá bar niður. Þeir teikn-
uðu siðan hugtökin sem þeir rák-
ust á og átti Geller að reyna að
likja eftir myndunum þar sem
hann sat i stálskápnum. Honum
tókst það i sjö tilvikum af niu.
1 átta af tiu tilvikum gat Geller
ráðiö þá tölu sem upp kom á ten-
ingum sem hristir voru rækilega I
vandlega lokuðum kassa.
Þeir Puthoff og Targ komust að
þeirri niðurstöðu, að Geller réði
yfir óþekktum upplýsingaleiðum
sem hann gæti beint að heila sin-
um.
En um sama leyti fór annað
mjög alvarlegt timarit af stað,
New Scientist. Þar tekur breskur
náttúruvisindamaður til með-
ferðar rannsóknir bandariskra
kollega sinna á Geller og kemst
að þeirri niðurstöðu að þeim hafi
alls ekki tekist að útiloka mögu-
leika á brögðum af Gellers hálfu,
og stæði nær aö leita slikra skýr-
inga á tilgátum hans en að spekú-
lera i yfirnáttúrulegum hæfileik-
um.
Efasemdir
Hanlon byrjar á efasemdum
sem hann hefur um rannsóknar-
stofnunina sjálfa. Stanford Re-
search Institute hefur aöallega
fengist við verkefni fyrir einstök
fyrirtæki og privataðila. Kostnaö-
urinn af prófunum á Uri Geller
var aðallega greiddur af tveim
aðilum — Judith Skutch sem er
þekktur aðdáandi Gellers og trúir
á hann og af Mitchell, fyrrum
geimfara. Mitchell reyndi einu
sinni sjálfur að gera tilraun með
fjarhrif frá Apollogeimskipi, en
hún mistókst. Hann sagði skilið
við geimferðir til að helga sig dul-
sálarfræðilegum athugunum.
Þeir Puthoff og Targ hafa einn-
ig sagt skilið við upphaflega sér-
grein sina til að fást við dulsálar-
fræði i SRI. Hanlon leggur
áherslu á að allir aðstandendur
hafi viljað fyrirfram ná jákvæð-
um árangri, og að þeir hafi leyft
Geller að stjórna þvi hvernig til-
raunirnar fóru fram. Targ hefur
meira að segja játað það fyrir
Hanlon að „hvort sem það var af
ráðnum hug eða ekki kom Geller
tilraununum i þá ringulreið, sem
hann kunni vel við, en við sjálfir
illa”. Geller var sifellt á flökti um
tilraunastofuna og hafði hendur á
öllum tækjum og Mitchell geim-
fari hefur játað, að tilraunastjór-
arnir hafi verið svo áfram um að
halda honum við efnið, að þeir
hafi gert honum allt til geðs.
Meira að segja var sérlega gagn-
rýninn aðstoðarmaður þeirra
Puthoffs og Targs látinn hætta
þátttöku i tilraununum. A hinn
bóginn voru tveir vinir og
kumpánar Gellers jafnan við-
staddir tilraunirnar. Hanlon tel-
ur, að þeir Puthoff og Targ hafi
ekki gáð að þvi, að annar þessara
vina Gellers sé sérfræðingur i
elektrónik og eigi litið senditæki
sem hægt sé að fela i tönn og geti
tekið á móti og sent boð á bylgju-
sviði sem einangrunaraðferðir
þeirra réðu ekki við. Hanlon telur
að þessi vinur Gellers, sem Puha-
rich heitir, hafi hvislað „stikkorð-
um” um myndir þær, sem til-
raunamenn drógu upp, að honum
um þessi örsmáu tæki. Hann
nefnirog það grunsamlega athæfi
Gellers aö neita að gangast undir
gegnumlýsingu áður en tilraunir
hefjast.
Hoova
Hanlon segir að þeir Puharich
og Geller þurfi hvor á öðrum að
halda. Puharich er að reyna að
feta i fótspor svissneska metsölu-
bókahöfundarins DSnikens og er
að setja saman rit um krafta utan
úr heiminum sem hann kallar
„hoova”. Hann vill sýna fram á
að hæfileikar Gellers séu tengdir
þessum bylgjum og leggur sig og
vin sinn i þá áhættu sem tilraun-
unum fylgir til að auka sölumögu-
leika á bók sinni. Geller hefur
hinsvegar, segir Hanlon, ekki
hugann við annað en kvenfólk og
peninga.
Hanlon útskýrir hæfni Gellers
til að lesa af teningum i lokuðum
kassa á þann veg, að það megi i
London kaupa teninga sem senda
með örsmáum sendi boð um það,
hvaða tala er uppi i hvert sinn.
Bóksölumaður úr höfuöborg-
inni heimsótti bóksala i litlu
sjávarþorpi úti á landi (ekki
Grindavik!) og bauð honum nýj-
ustu metsölubókina.
— Nú er ég með raunverulega
metsölubók, skal ég segja þér.
Harðsoðna skáldsögu, fulla af
vandamálum, sem byggjast á
blóðskömm . . .
Bóksalinn horfði vorkunn-
samlega yfir gleraugun sin:
— Dæmigert fyrir ykkur, þetta
höfuðborgarfólk. Þið þurfið alltaf
að gera vandamál úr öllum sköp-
uðum hlutum . . .
Tyrklandsstjórn hefur nýlega
hleypt af stokkunum samkeppni
um besta pólitiska brandarann.
Fyrstu verðlaun eru 20 ára fang-
elsi.
Maöurinn stóð i dýraverslun-
inni og beið eftir að rööin kæmi að
sér.
A priki sat fallegur páfagaukur.
Maðurinn reyndi að gamni
sinu:
— Geturðu talað?
— Auðvitað. Getur þú flogið?
— Mamma, það likar engum
vel við mig I skólanum. Kennar-
arnir kæra sig kollótta um mig,
krökkunum er illa við mig, skóla-
nefndin hatar mig.og nú eru þeir
tala um að fá mig fluttan i annan
skóla! Ég vil ekki fara i skólann i
dag, mamma!
— Hvaöa vitleysa drengurinn
minn! Fyrir það fyrsta ertu orð-'
inn 49 ára, og I öðru lagi ert það
nú einu sinni þú sem ert skóla-
stjórinn þarna!
Tveir menn, sem ekki voru allt of
góðir vinir sátu hlið við hlið á rak-
arastofu.
— Ekki svona mikið hárvatn,
sagði annar þeirra, — konan min
gæti haldið að ég væri að koma úr
hóruhúsi.
Hinn greip þá fram i með
skökku glotti:
— Láttu mig fá dálitið af þessu.
Konan min hefur ekki hugmynd
um hvernig lykt er i hóruhúsum.
— Þú ert lifandi eftirmynd
hans pabba þins, Hans litli. Þú
hefur nefið hans, augun hans og
hárið hans.
— Já, og gömlu buxurnar hans
— Jæja Jón, vantar þig nú
launahækkun enn einu sinni?
— Nei, nei, ég vildi bara gjarn-
an fá launin útborguð oftar!
Á bilasölunni:
— Þessi bill fer sko alveg
örugglega slna 150 kilómetra!
— A klukkustund eða i allt?
■
Maðurinn fann auglýsingu i
blaðinu sinu frá Ráðleggingamið-
stöð áfengisvarnaráðs, og sagði
við konuna sina:
— Heyrðu, hringdu til þeirra og
spurðu hvað sé best að drekka
meö nautakjöti.
— Hvort þú sért yndisleg
stúlka? Þú hefur blátt áfram allt
sem einn karlmaður getur óskað
sér: Breiðar herðar og yfirskegg!