Þjóðviljinn - 04.07.1976, Blaðsíða 21

Sunnudagur 4. júli 1976 ÞJÓÐVILJINN — StÐA 24
Sköpun
himinsins
,Þoka” Myrkur um miöjan dag
}i | 4 'i e
'i *
á a
Kenning um uppruna rigningarinnar
j'**Z*s.
önnur kenning
Gullkálfurinn mun eitt sinn standa á fætur
glens
1.
Bólusetning
við syfilis
Visindamenn i Florida hafa
fundið bakteriu þá sem veldur sý-
filis og ræktað hana til að gera til-
raunir með efni sem á aö gera
menn ónæma fyrir þessum skæða
kynsjúkdómi.
Tilraunir meö kaninu hafa til
þessa gengið vel, og haldiö verður
áfram með þær, sem og tilraunir
með simpansa og önnur dýr um
nokkurt skeið áöur en hægt er að
reyna bóluefni þetta á mönnum.
Likur eru á þvi, að ónæmis-
aðgeröir gegn sýfilis verði jafn
sjálfsagður hlutur og venjuleg
bólusetning.
Sýfilis má lækna með penisillini
og öðrum fúkkalyfjum ef hann
uppgötvast snemma. Sé hann lát-
inn eiga sig getur hann valdið
skemmdum á æðum, beinum og
heila og veldur dauða mörgum
árum eftir að maðurinn sýkist.
ADOLF J.
PETERSEN
VÍSNAMÁL
Að sögn Dagblaðsins 15. júni
s.l. hafði hin glöggskyggna lög-
regla Reykjavikur handsamaö
einn sökudólg og stungið i fang-
elsi, án dóms, enda var þetta
gamall kunningi lögreglunnar
vegna endurtekinna afbrota.
Þessi sakaraðili var kollótt ær
i fullum skrúða, ásamt tveimur
lausaleikslömbum sinum, segir
Dagblaðið. Rollan hafði van-
rækt þá borgaralegu skyldu að
ganga i hjónaband með lambs-
föður sinum, en stundað frjálsar
ástir og kynlif, og skammaöist
sin svo ekki fyrir að skita á
gólfið hjá lögreglunni.
Jón Hansson sá ástæðu til að
eoaia cift álit á hpccn fromfnrlti
Ko'lr
Eigi tollir upp i sveit,
afbrot sögur muna.
Greyið Kolla á góifið skeit
og gladdi lögregiuna.
Þetta rifjar upp annaö,-
sem raunar er óskylt að ööru
leyti en þvi að um kollótta rollu
er að ræða.
t Brekkukotsannál er nokkuð
minnst á séra Snorra á Húsafelli
og skáldskap hans. Þar er þessi
visa:
Ein er rolia i sauðasoil,
sér um hollar grundir.
Var mókollótt þornaþoll,
þótti tolla undir.
Brekkukotsannáll hefur veriö
þýddur á erlendar tungur og þá
visan lika; gaman væri að sjá
hvernig þær þýðingar lita út.
Martin Larsen þýddi á dönsku.
þannig:
Kullet fár i gröde gár,
græs om váren kvæger.
Uldet stor med ládna lár
lam hvert ár og bræger.
Martin heldur rimi og
stuðlun en efnislega er visan
breytt. Hjá Snorra er Kolla létt-
lynd og lauslát daðurdrós, hjá
Martin fóðrast hún vel og likleg
til að skila góðum arði. Ef svo
visa Martins yrði þýdd á
islensku, þá gæti hún litið út á
þennan hátt:
Kollótt ær við heimi hlær,
heiðum kær er varmar.
Ullin grær, meö loðin lær
lamb hún fær og jarmar.
Heldur fjarlægist þetta efnið i
visu Snorra, en hvernig skyldi
nú visan lita út á ensku máli?
Kannski þannig:
Wild a sheep and without horn,
in a valleys deep is lambing,
always bleat and eating korn,
any sleep with champing.
Að lokum er svo best aö sjá
hvernig visan veröur á atóm-
isku:
Kindin hafði ekki horn,
var þvi kollótt,
hún svaf ekki en át korn,
svo átti hún lamb og
jarmaöi, me,
kindin jórtraði me.
Þetta alll gæti oröiö til þess aö
séra Snorri snéri sér við i
gröf sinni, svo að best er að
hætta en Jón Hansson endar svo
bréf sitt með þessari visu:
Ef um Kollu yrkja á ný
auöarþöll og drengur,
þá mun kollum ýmsra I
ekkert tolla lengur.
Hér er bréf til Vilborgar
hannaö uppúr áramótum af
Simoni Pétri:
Skjaldmeyjan skarpa
dólgana sló,
snör min hin snarpa
og dillidó.
Þú mátt treysta þvi þvi
þegar næst er kvennfrí,
að ég skal ljá þér duluna mina
duluna mina að dansa I.
Aö undanförnu hefur talsvert
verið rætt um list, enda lista-
hátiö staöiö yfir. Listir eru
margskonar. Hér er visa um list
eftir Jón Hansson:
Þaö er viðkunn vestræn list,
varin af mætti sterkum,
á sama tima aö syngja um Krist
og sinna glæpaverkum.
Valdimar Benediktsson frá
Syðri-Ey, sem drukknaði 1924,
þá aðeins rúmlega þritugur að
aldri, kvað um fossamáliö sem
var á dagskrá:
Ef að lifa lsland má
og eiga þroska skilyrðin,
treystum ei né trúum á
tvibýli við stórveldin.
Kannski á visan við enn i dag.
En Valdimar kvað lika:
Þeim sem hafa kjark og kapp
að keppa á manndómsbrautir,
veröur líf og heimur happ,
hinum böl og þrautir.
Valdimar hafði margt meira
að segja. Kannski heyrum við af
þvi siðar.
Seint á degi sat stúlka viö
opinn glugga. Það sá Kristjón
Jónsson og gerði að gamni sinu:
Þú hefur opna eina gátt,
einkum seint á kvöldin.
Fyrir henni hátt og lágt
hanga sílkitjöldin.
Hjörtur Gislason kveður:
Ut i lifið létt og kátt
lokkar svanninn manninn,
og i rúmið raunagrátt
rekur manninn svanninn.
Og ennfremur:
Fram til heiöa harðnar þrá,
hugans eyðir þrautum.
Ilversdagsleiður er ég á
ástar veiðibrautum.
Um blekkinguna kveöur Hugi
Hraunfjörð:
Angri sleginn alla daga,
ömurleikann tárum vígi.
Þó er öll mín sorgarsaga
sjálfsblekking og haugaiýgi.
Og um vanann kveður Hugi:
Aldnir segja ungum frá
ævi sinnar reynslugreinum.
Æskan segir einmitt já,
og enginn tekur mark á neinum
Það var i rökkrinu sem Hall-
grimur Jónsson kvað:
Illa lýsir lampinn minn,
ljósmetiö á förum,
llann er við mig, himinninn,
hcldur spar á svörum.
Lifið beiskju laugar sig.
Leikurinn er grimmur.
Skugginn alltaf eltir mig,
ógurlega dinnnur.
Emil Petersen á Akureyri
kvað þannig:
Mörg er ævi kyljan köld,
kviða sár og nöpur.
Ljósið mitt er litið i kvöld,
lundin sár og döpur.
A Hofsafrétti i júni 1887 kveð-
ur Emil:
Sólin valla sefur blund.
Svanir snjallir kvaka.
Hlustar fjall og fifusund.
Fuglar allir vaka.
Ef að lifa ísland má