Þjóðviljinn - 10.12.1976, Blaðsíða 9

8 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 10. desember 1976
Köstudagur 10. desember 1976 ÞJÓÐVILJINN — SIDA 9
Efpahagslegt
þjóöarmorö í Chile
Þar að auki er atvinnunni miög
Þar sem nú er iiðið ár frá þvi
þér fóruð til Chile i mars 1975
i þvi skyni að gefa fyrirmæli
um „raflost” og þar sem nú eru
fyrir hendi upplýsingar um árið
1975, er við hæfi að rita yður
annað bréf og athuga hvernig
hinn chilenski sjúklingur hefur
brugðist við meðferð yðar... En
þar sem þér hafið sjálfur staðfest
að „raflost” yðar var aðeins
nánari og dýpri útfærsla á þeirra
hagfræðistefnu sem kennd er við
Chicago og þér hafið kennt um
áratugaskeið og herforingja-
stjórnin hefur nú tekið i sina
þágu, væri eflaust rétt að draga
saman i fáum orðum helstu þætti
þessarar stefnu.
Fyrst er öllu verðlagi sleppt
lausu svo það með nokkrum
hækkunum nái „heimsmarkaðs-
verði”. Jafnframt þvi er peninga-
magnið látið vaxa — þótt i þvi
hljóti að felast þverstæða fyrir
einlægan Chicagodreng. Á
þennan hátt er búin til „frjáls”
auðmagnsmarkaður sem ekki
einasta beinir öllu fjármagni til
auðhringanna heldur býr sér til
eigin reglur sem rikið hefur
hvorki áhrif á né yfirsýn yfir.
Jafnframt þessu eykur þessi
markaður peningamagnið og þar
með veltuhraða þess. Þetta
tvennskonar „frelsi” leiðir til
ofsalegrar verðbólgu sem hefur i
för með sér — áreiðanlega af
ráðnum hug — flutning á tekjum
og velferð frá launavinnu til auð-
magns og frá minna auðnagni til
hins stærra.
Ef á að halda þessari „frelsis”-
þróun áfram er nauðsynlegt að
brjóta niður eða gerbreyta
samtökum verkamanna, gera
þau að „gulum” verkalýðs-
félögum og kippa undan þeim
samningsgrundvellinum. Fyrir
alla muni verður að koma i veg
fyrir að laun starfsmanna jafnt
rikis- sem einkafyrirtækja haldi i
við verðbólguna. 1 fáum orðum
sagt: kaupmátturinn er
minnkaður stórkostlega með þvi
að verðlagið en ekki launin er
hækkað upp i „heimsmarkaðs-
verð”.
Samtimis losar rikið sig við
rikisrekin fyrirtæki og selur þau
chilensku en þó frekar erlendu
stórauðvaldi á gjafverði...
Það er ekki nóg með að launin
séu lækkuð heldur er starfs-
mönnum hins opinbera fækkað og
dregið úr útgjöldum þess. Full-
komnasta heilbrigðis- og
try ggingakerfi Rómönsku
Ameriku (að Kúbu frátalinni) er
breytt i einkafyrirtæki sem
byggir á lögmálinu „borgaðu-
áður-en-þú-færð-meðhöndlun”.
Sú efnahagsstefna sem snýr að
umheiminum einkennist af si-
felldum gengisfellingum, tolla-
lækkunum og afnámi á öðrum
innflutningshömlum ásamt þvi að
stöðugt er búið i haginn fyrir
erlent auðvald, i þvi siðastnefnda
felast m.a. greiðslur til banda-
risku koparfyrirtækjanna, endur-
greiðslur sem eru mun meiri en
sem nemur verðmæti fyrri eigna
þeirra i landinu. Greiðsluhallinn
er „leiðréttur” með þvi að draga
stórlega úr innflutningi á nauð-
synjavörum sem alþýða manna
þarfnast jafnframt þvi sem
iðnaðarvarningur og matvæli
sem almenningur getur ekki
keypt vegna stórminnkaðs kaup-
máttar eru flutt út. Fram-
leiðslunni er gerbreytt og fjár-
festingum er þannig hagað að þ*r
búa i haginn fyrir aukinn út-
flutning á „nýjum” vörum eins og
matvælum, hráefnum og iðn-
varningi — allt er þetta gert á
kostnað chilenskra neytenda.
Frumþörfum hans er fórnað i æ
rikara mæli i krafti meðvitaðrar,
þaulhugsaðrar stefnu sem
Chicagodrengirnir og
herforingjaklikan framfylgja
með valdbeitingu og vinna þannig
að efnahagslegu þjóðarmorði...
Pyngjan léttíst og maginn
líka.
„Samband starfsmanna i
einkafyrirtækjum” (CEPECH)
hefur reiknað út afkomu þeirra
félaga sinna sem verða að fram-
fleyta fjögurra manna fjölskyldu
á lágmarkslaunum. Samkvæmt
þeim útreikningi voru lágmarks-
launin i febrúar 1974 37 þúsund
escudoar, lágmarksþarfir fjöl-
skyldu fyrir matvæli kostuðu
hana 36 þúsund escudoa og lág-
marksþarfir hennar fyrir alla
neyslu kostuðu hana 76 þúsund
escudoa. Það vantaði semsé 39
þúsund escudoa i launaumslagið
eða meira en helming af lág-
marksútgjöldum fjölskyldunnar.
I júni 1974 höfðu lágmarkslaunin
hækkað i 57 þúsund escudoa en þá
kostuðu lifsnauðsynleg matvæli
fyror fjölskyæduna 67 þúsund
escudoa og lágmarksútgjöld fyrir
allan neysluvarning hennar námu
152 þúsundum escudoa. Þá
vantaði 95 þúsund escudoa i
launaumslagið eða 63% þess sem
þurfti.
Aðrir slikir útreikningar sýna
að i september 1973 (sama
mánuði og valdaránið var gert)
kostuðu 45 kg af brauði, 45 litrar
af mjólk og 100 strætisvagna-
miðar 17% af launum þess rikis-
starfsmanns sem lægst hafði
launin. t júli 1975 kostuðu þes6ar
sömu vörur 73% af launum sama
manns. Það er þvi ekki að undra
að neysla mjólkur — að ekki sé
talað um „lúxus” á borð við
venjulegar neysluvörur eða ferðir
i bió og á knattspyrnuvöllinn —
hafi stórlega dregist saman. Ekki
heldur að i júli 1975 seldust 12
miljónum minna af strætisvagna-
miðum i Santiago en venjulega,
eða 32% minna. Þetta siðast-
nefnda stafar af þvi að æ fleira
verkafólk og skrifstofumenn
neyðast til að ganga til vinnu....
Þar sem strætisvagnamiðar,
ásamt brauði, eru einu mikilvægu
neysluvörurnar sem eru háðar
opinberu verðlagseftirliti má
reikna út frá verði þessara vara
og hinum opinberu „hungur-
mörkum” (þe. sú fjárhæð sem
nauðsynleg er til að hjara) i
febrúar 1974 að brauðát fjöl-
skyldu og þeir strætisvagnamiðar
sem þarf til að vinna fyrir
brauðinu kostaði uþb. 80% af
þeirri upphæð sem yfirvöld sögðu
að væri á „hungurmörkunum” og
að brauðið eitt kostaði i febrúar
1975 74% af „hungur-
mörkunum”...
Opinbert brauðverð var i des-
ember 1975 2.50 pesoar kg. Á
sama tima voru opinber
lágmarkslaun 0.41 pesoi á
timann. Af þessu má sjá að undir
stjórn herforingjaklikunnar og
fyrir tilstuðlan yðar, Milton
Friedman og Arnold Harberger
(helsti samstarfsmaður
Friedmans, — innsk. Þjv.),getur
verkamaður keypt 160 grömm af
brauði fyrir timakaupið og að
hann verður að vinna i meira en 6
stundir fyrir brauðkilóinu ef hann
hefur lágmarkslaun. Til þess að
ná upp i „hungurmörkin” sem á
þessum tima vori 99 pesoar þurfti
verkamaður sem fékk lágmarks-
launin 0.41 pesoa á timann að
vinna 241 klukkustund á mánuði
eða 55 stundir á viku, og ganga til
vinnu sinnar...
86% atvinnulausir, 92%
vannærðir.
En stefna yðar, Chicagodrengir
og herforingjaklika, stefna hins
efnahagslega þjóðarmorðs, sér
lika fyrir þvi að æ færri geta yfir-
leitt fengið vinnu. Opinberar tölur
um atvinnuleysi i Santiago lita
þannig út:
Opiö bréf til
Miltons
Friedmans
hugsuðar efna-
hagsstefnunnar
í Chile sem í
dag tekur viö
hagfræöiverð-
launum Nóbels
Milton Friedman
1964-66 meðaltal 5%
1967-69 meðaltal 6%
1970 (Allende til valda) 7%
desember 1970 8%
1971 meðaltal 5%
1972 meðaltai 4%
júli 1973 3%
ágúst-sept. 1973 4%
ágúst-sept. 1974 < eftir
valdarán) 8%
i byggingariðnaði 14%)desember
1974 9%
jan-mars 1975 12%
mai-júni 1975 15%
ágúst-sept. 1975 16%
(i byggingariðnaði 35%
október 1975 18% (i byggingar-
iðnaði 50%)
misjafnlega skipt milli þeirra
sem eftir eru i Chile. Kaþólska
kirkjan hefur skýrt frá þvi að til
séu bæjarhlutar i Santiago þar
sem hlutfall atvinnuleysingja er
86% og 92% ibúanna eru van-
nærðir. Kirkjan hefur einnig
greint frá börnum sem fá aðsvif i
kennslustundum af hungri og
smábörnum sem selja upp þvi
galtómir magar þeirra þola ekki
matinn sem þau fá fyrir tilstilli
skóladagverðargjafa kirkjunnar.
Og mas. á barnaheimilum hins
opinbera hefur verið gefin skipun
um að taka einungis við þeim
börnum sem þjást af vannæringu.
„Hreinsunar”- og „heilbrigðis’-
stefna herforingjaklikunnar i
efnahagsmálum og ..raflost
meðferð” yðar, Milton Friedman
og Arnold Harberger, er með-
vituð stefna hins efnahagslega
þjóðarmorðs og hún er að skapa
kynslóð sem þjáist af vannæringu
og meðfylgjandi andlegum
seinþroska i þvilikum mæli að
aldrei hefur annað eins þekkst á
friðartimum...
Þagað um Allende.
Milton Friedman og Arnold
Harberger. Nú er bein afleiðing
af hagnýtingu herforingja-
klikunnar á þeirri „raflosts-
meðferð” sem þér lögðuð fyrir
hana á fundi með sjálfuin
Pinocheti mars 1975orðin augljós
i chilensku efnahagslifi... Samt
væri það etv. ágæt hugmynd að
skoða nánar lögmál og af-
leiðingar þessarar „raflosts-
meðferðar”... Fram að heimsókn
yðar, Milton Friedman, hafði
herforingjaklikan þrástagast á að
sú efnahagsstefna sem Chicago-
drengirnir lögðu upp og stjórnuðu
væri nauðsynleg vegna kröfunnar
um „hreinsun” (saneamento)
eftir þá miklu spillingu sem
stjórn Alþýðufylkingar Allendes
hafði skilið eftir sig.
Upp á siðkastið hefur þó allt tal
um stjórn Allende hljóðnað i opin-
berum yfirlýsingum og
herforingjaklikan og sú stjórnar-
andstaða sem hlitir leikreglum
hennar forðast bú allan saman-
burð við valdatima Allendes.
Siðan koparverðið hrapaði og
verðið á innfluttu hveiti og oliu
hækkaði, og einkum þó eftir að
djúpstæð kreppueinkenni fóru að
gera vart við sig um gervallan
auðvaldsheiminn á árunum 1974-
75, hefur herforingjaklikan kennt
heimskreppunni um allar afleið-
ingar af efnahagsstefnu sinni.
Þegar þér, Milton Friedman,
komuð til Chile sögðuð þér
herforingjaklikunni að vissulega
hefði arfurinn frá Allende og
kreppan haft sin áhrif, en að nú
væri timi til þess kominn að axla
ábyrgðina á gerðum sinum og
Chicagodrengjanna og viður-
kenna eigin mistök — og flýta sér
svo að bæta fyrir þau.
Rétt lyf, en ekki nóg.
En hvert var álit yðar á orsök
mistakanna, Milton Friedman?
Herforingjarnir höfðu fengið
chilenskan sjúkling til að gleypa
Chicagolyfið á réttan hátt eins og
Arnold Harberger staðfesti i fyrri
heimsókn sinni. En þeir höfðu
ekki troðið nógu miklu af þvi ofan
i hann og ekki nógu hratt. Að yðar
mati eru mistök herforingjanna
fólgin i þessu fyrst og fremst.
Herforingjarnir svöruðu þvi til að
þeir hefðu gert allt sem hægt var
við rikjandi aðstæður og að þér,
Friedman, væruð ekki raunsær
þegar þér kröfðust þess að meira
væri að gert og þegar þér hélduð
þvi frám að aðstæðurnar
(Allende, kreppan) gæti ekki
kippt grundvellinum undan
kenningum yðar.
Eftir að hafa gefið verð-
lagningu frjálsa og lækkað á þann
hátt kaupmátt og þjappað saman
auðmagni, eftir að hafa aukið
peningamagn i umferð um 350-
370% á ári jafnhliða þvi að veltu-
hraði þess (eða eyðsla þess) jókst
úr 9 skiptum i 18 á ári frá 1970-74,
og eftir að hafa séð bankainni-
stæður tvöfaldast á timabilinu
janúar-október 1974, — eftir allt
þetta hafði herforingjastjórnin
þegar farið að herða tökin áður en
þér komuð i heimsókn. Aukning
peningamagnsins fór niður i 20%
eftir október 1974 og i janúar til
mars 1975 jókst það aðeins um
40% (samanborið við 52% á sama
tima árið áður.
En þvert ofan i kenningar yðar
um peningamagnið hélt verð-
bólgan áfram... og verðlag
hækkaði um 60% á þrem fyrstu
mánuðum ársins 1975 — rétt áður
en þér komuð i heimsókn. Enn-
fremur hafði stjórnin hafið fram-
kvæmd þeirrar stefnu sem Chica-
godrengirnir sögðu fyrir um árið
áður, að fækka opinberum starfs-
mönnum, og hún hafði lofað þvi
að fækka þeim um 20% til við-
bótar áður en árið 1975 væri á
enda. Loks hafði hún losað sig við
ýmis verkefni hins opinbera og
lagt til almennan niðurskurð á
rikisútgjöldum um 10% (þó
„vissar aðstæður” krefðust þess
að visu að mikil útþensla ætti sér
stað innan hersins).
En töfralyfið frá Chicago hafði
samt ekki nægt til að hemja verð-
bólguna sem það átti þó að gera
þvi hún haföi gert sitt gagn með
þvi að rýra kaupmáttinn og var
nú orðin til trafala. Sjúkdóms-
greining yðar, Milton Friedman,
hljóðaði þó vitanlega ekki upp á
að lyfið yðar væri ekki nógu gott
— 'þótt kostum þess færi ört
fækkandi — heldur að sjúkl-
ingurinn hefði ekki fengið nóg af
þvi. Að yðar mati var tilvisun
herforingjanna til aðstæðnanna
út i hött og stóðu þeir nú frammi
fyrir tveim kostum: annað hvort
að halda lyf jaskammtinum
óbreyttum og lifa áfram við
stöðuga verðbólgu og atvinnu-
leysi eða að þvinga sjúklinginn til
að gleypa risaskammt af sama
lyfi. Eins og þér hafið sjálfur
viðurkennt, Milton Friedman,
myndi lostið sem slik lyfjataka
hefði i för með sér leiða til aukins
atvinnuleysis fyrst um sinn en
þegar til lengdar léti myndi það
lækna sjúklinginn' af verð-
bólgunni — þeas. ef hann yrði þá
ekki dauður áður!
Þess. vegna lögðuð þér til
„raflostsmeðferðina” sem fólst i
þvi að draga úr rikisútgjöldunum
um 25% i einu vetfangi og að rýra
kaupmáttinn enn rosalegar
samhliða þvi aukna atvinnuleysi
sem þér bjuggust við. Sem
„móteitur” gegn þessu urðuð þið
herforingjarnir sammála um að
vegna „neyðarástands” yrði að
draga úr hinu „eðlilega” atvinnu-
ieysi með þvi að ráða fólk til
starfa hjá riki og sveitarfélögum.
Þessar nýráðningar áttu þó ekki
að fylgja venjulegum reglum um
atvinnuöryggi og launahækkanir
og til þess að ýta undir „ný”-
ráðningar hjá einkafyrirtækjum
var þeim sleppt við að standa
undir tryggingum auk þess sem
sum þeirra fengu rikisaðstoð. Af-
leiðing þessa hefur vitanlega
orðið sú að opinberar stofnanir,
sveitarstjórnir og einkafyrirtæki
hafa i vaxandi mæli gripið til þess
að segja þeim starfsmönnum
sinum upp sem eiga rétt á
einhverskonar launahækkunum,
tryggingagreiðslum eða sjúkra-
bótum — en slika hluti viljið þér
og herforingjarnir fyrir alla muni
afnema þar sem þær skerða
„frelsi” markaðarins. 1 stað
þeirra sem reknir eru hafa að
hluta til verið endurráðnir sömu
menn sem nú vinna sömu störf og
áður fyrir æ lægri launsogimkcni
réttindi. A þennan hátt hefur
„móteitrið” orðið til að styrkja
einn þátt „raflostsins”: að lækka
launin og rýra kaupmáttinn enn
meir...
—ÞH snaraöi)
Fær Pinochet friðar
verðlaun Nóbels?
1 dag er 10. desember og I dag
verður Nóbelshátíðin haldin i
Stokkhólmi. Meðal þeirra sem
þar fá að hrista lúku forseta
sænsku akademiunnar og þakka
fyrir sýndan sóma er banda-
r ik j a m a ð u r i nn Milton
Friedman sem i ár var sæmdur
hagfræðiverðlaunum þeim sem
kennd eru við föður dinamitsins,
Nobel.
Friedman er prófessor við
Chicago-háskólann. Ef til vill
rámar lesendur Þjóðviljans I að
hafa heyrt þann skóla bendlað-
an viö efnahagsþróun þá sem
hófst i Chile eftir valdarán gór-
illanna. Jú, hinir virðulegu
sænsku öldungar hafa enn einn
ganginn komiö mönnum á
óvart. Þeir Uthlutuðu Kissinger
friðarverðlaunum i fyrra, i ár
verölauna þeir Milton Fried-
man sem vel að merka hefur
hvergi getað sannreynt kenn-
ingar sinar tii fullnustu fyrr en
Pinochet komst tii valda I Chile.
Það liggur þvi beint við að
næsta ár verði friðarverðlaunin
send í pósti til Santiago stiluö á
Pinochet þvi varla hættir sá
frómi maður sér tii Sviþjóðar að
sækja þau.
1 stuttu máli má segja að i
kenningum sinum leiti Fried-
man fanga i hagspekingum
kapitalismans á siðustu öld og
framan af þessari, þe. þeirra
sem ríkjandi voru áður en
kreppan reið yfir á 3. áratugn-
um og Keynes setti fram kenn-
ingar sinar um velferðarþjóð-
félagið.
Kenningar Friedmans ganga
út á að kapitalisminn endur-
heimti „frelsi” sitt, að hann fái
að blómstra án þess að hafa
áhyggjur af leiðindafyrirbærum
einsog rikisafskiptum, verka-
iýðsfélögum oþh. Lykilhugtakiö
i þessum kenningum er það pen-
ingamagn sem er i umferð
hverju sinni, það ákvarðar
veröbólguna. Aukningu þess ber
aö halda i skefjum. Halli á
fjárlögum rikisins hefur
óhjákvæmilega i för með sér
aukna verðþenslu og því ber að
draga úrútgjöldum rikisins. En
til þess að hamla gegn atvinnu-
leysi eiga einkafyrirtæki að
auka fjárfestingar i réttu hlut-
falli við samdrátt opinberra út-
gjalda. Einnig halda Fried-
mann og lærisveinar hans (sem
gjarnan eru nefndir
„monetaristar”) þvi fram að i
vixlverkan verðbólgu og at-
vinnuleysis sé einn fastur
punktur — svonefnt „eölilegt”
atvinnuleysi. Þegar þvi stigi er
náð haldist verðbólgan i jafn-
vægi, þe. verðhækkanir verða
með jöfnum hraða sem ekki
breytist. Samkvæmt þessu er
ekki hægt að draga úr atvínnu-
leysi svo það fari niður fyrir
„eðlileg mörk þvi þá er verð-
bólgufjandinn laus.
En Friedmann og félagar
hans hafa löngum átt við að
glima skort á starfsvettvangi
þar sem hægt er aö reyna þess-
ar kenningar. Or þessu rættist
Pinochet
þegar Pinochet tók völdin i
Chile. Nú er komin nokkur
reynsla á hagvisku Friedmans
og i vor ritaði vestur-þýskur
kollega Friedmans, Andre
Gunder Frank, honum opið
bréf. Þar tiundar hann afrek
Friedmans og Pinochets á efna-
hagssviöinu. Hér á eftir fylgir
þetta bréf Franks i styttri út-
gáfu. Það birtist fyrst i heild i
þýska ritinu Neues Forum en
hefur siðan birst viða.
Kátlegar kvonbænir
í Hverageröi
Leikfélag Hveragerðis frum-
sýnir i kvöld enska gamanleikinn
Kátlegar kvonbænir (She Stoops
to Conquer) eftir Oliver Gold-
smith.Leikstjóri er Benedikt
Arnason en leikmynd gerði Jill
Brooke. Leikritið, sem er i þýð-
ingu Bjarna Guðmundssonar,
hefur verið fært upp einu sinni hér
á landi áður, á Herranótt fyrir
rúmum áratug og þá einnig undir
leikstjórn Benedikts. Með helstu
hlutverk i sýningu Leikfélags
Hveragerðis fara: Svava Hauks-
dóttir, Aðalbjörg M. Jóhannsdótt-
ir, Inga Wiium, Sigurgeir Hilmar
Friðþjófsson, Guðjón H. Björns-
son, Steindór Gestsspn og Niels
Kristjánsson. Enginii vafi er á þvi
að þessi bráðlétti gamanleikur á
eftir að laða að sér marga áhorf-
•ndur i Hveragerði og viðar um
Suðurland, en ráðgert er að ferð-
ast um með leikinn, svo sem
venja er hjá leikfélaginu.
Sérverslun með brautir,
stangir kappa og húna
Nýir eigendur hafa nú tekið við
fyrirtækinu Gardinubrautir h.f.
Langholtsvegi 128 og aukið fjöl-
breytni þess varnings, sem þar er
á boðstólnum.
Það eru hjónin Jóhannes
Jóhannesson og Auður
Guðmundsdóttir, sem nú eiga og
reka Gardinubrautir og hafa um
leið tekið við einkaumboði hér á
landi fyrir þýska fyrirtækið
Gardinia, sem framleiðir úrval
brauta og stanga fyrir glugga-
tjöld.
Hjá gardinubrautum h.f. er nú
boðið upp á einnar, tveggja,
þriggja og fjögurra rása brautir i
öllum hugsanlegum lengdum og
tvenns konar kappa, annars veg-
ar spónlagða viðarkappa og hins
vegar kappa, sem gerðir eru úr
krossviði með álimdri plastþynnu
með margs konar viðarliki.
Þess má einnig geta, að hjá
gardinubrautum h.f. eru á boð-
stólum margs konar gardinu-
stengur úr tré, plasti og málmum,
þar á meðal sérstæðar stengur úr
smiðajárni, sem eru nú mjög i
tisku viða á meginlandi Evrópu.
Þrjú verkalýösfélög í prentiönaöi gefa út bók:
Bókagerðarmenn
Fyrir nokkru kom á markaðinn
bókin Bókagerðarmenn. 1 henni
eru saman komin æviágrip og
ættartölur manna i löggiltum iðn-
greinum bókagerðar hér á landi.
Bókin skiptist i fjóra kafla: Bók-
bindarar, Prentarar, Offset-
prentarar og Prentmyndasmiðir.
Hverjum kafla fylgir formáli og
frásögn af þróun hverrar iðn-
greinar ásamt skrá um iðnaðar-
menn, nema og aðstoðarfólk ailt
frá upphafi prentlistar á íslandi
til ársloka 1972. Útgefendur
bókarinnar eru Bókbindarafélag
Islands, Hið islenska prentara-
félag og Grafiska sveinafélagið.
Prentaratal kom út á árunum
1953-4 undir ritstjórn Ara Gisla-
sonar. Prentarar munu fyrst hafa
hugað að endurútgáfu þess árið
1966, en það mun hafa verið um
1970 að þeirri hugmynd skaut upp
i prentarafélaginu, að bóka-
gerðarmenn sameinuðust um
þessa útgáfu. Bókbindarar höfðu
þá hafið útgáfu bókbindaratals
1965, sem þeir nefndu Drög að
bókbindaratali, og voru komnar
út tvær arkir um þetta leyti.
Hafist var handa um söfnun
upplýsinga meðal offsetprentara
og prentmyndasmiöa, afla þurfti
heimilda um sögu iðngreinanna
og fyrirtækja i þeim frá upphafi.
Margir hafa lagt hönd á plóginn
við útgáfu bókarinnar, enda
ótrúlega mikil vinna fólgin i
samantekt sem þessari. Fróðleik
af ýmsu tagi hefur verið bjargað
frá glötun, þar sem margir þeir
er sögðu frá eru ekki lengur i tölu
lifenda.
Bókin, sem er 612 blaðsiður og
prýdd fjölda mynda, er unnin i
Prentsmiðjunni Odda og Sveina-
bókbandinu. Dreifing fer fram frá
skrifstofu Hins islenska prentara-
félags, Hverfisgötu 21, Reykja-
vik.