Þjóðviljinn - 03.02.1980, Page 16

16 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnu^agur 3. febrúar 1980
4t unglingasídan *
Umsjón:
Olga
Guðrún
Árnadóttir
Bryndís Baldursdónir,
15 ára, yestmannaeyjum:
Umsögn um bókina
í föðurleit”
??
eftir Jan Terlouw
IOunn 1979.
ÞýOendur:
Arni Blandon Einarsson
og Guöbjörg Þórisdóttir.
Þessi saga gerist í
Rússlandi fyrir löngu
síðan, þ.e.a.s. rétt eftir
dauða Tschaikowskys,
hins fræga tónskálds.
Faðir Péturs er
dæmdur í 10 ára
hegningarvinnu í Síberíu,
fyrir að drepa mann í
reiðikasti., Pétur eltir
hann, fyrst til Moskvu, en
síðan þaðan til Siberíu.
En það eru um það bil
5000 km. A leið sinni hittir
hann margt f ólk og lendir
í ýmsu.
Mér finnst bókin mjög ævin-
týraleg. Þaö er hröö
atburöarás, og eitt atvikiö
rekur annaö. Allar persónurn-
- ar eru góöar, ef ekki aö öllu —
þá aö einhver ju leyti. Segja má
aö sagan sé einum of ævintýra-
leg. Pétur sem er 14 ára þegar
hann leggur af staö, gengur 40
km. á dag fyrstu 3 dagana. En
hann fer mikinn part leiöarinn-
ar fótgangandi, þrátt fyrir
20—30 gráöa frost og hungraöa
úlfa sem veröa kynnu á leiö
hans.
Höfundur lýsir mjög vel
landslagi Rússlands og lifs-
háttum manna á þessum
timum. Þarna kemur vel fram
biliö á milli rikra og fátækra,
og byltingarmenn voru hund-
eltir, og réttdræpir hvar sem
var. Kannski er þetta svona
ennþá einhversstaöar i heimin-
um.
Tónlistin er rikur þáttur i
sögunni. Pétur spilar undurvel
á flautu, og vinnur fyrir sér á
leiöinni meö þvi aö spila I
veislum eöa á veitingahúsum.
Bókin er mjög skemmtilega
Bryndis Baldursdóttir, Vest-
mannaeyjum.
skrifuö og þýdd. Kimnigáfa
höfundar kemur skýrt fram
þegar hann lýsir þvi hvernig
Pétur reynir meö öllum
hugsanlegum ráöum aö gerast
afbrotamaöur, I þeim tilgangi
aö veröa dæmdur I hegningar-
vinnu. Hann gengur meira aö
segja svo langt aö slá borgar-
stjórann I andlitiö.
Bókin er myndskreytt meö
mörgum myndum, en mér
finnst hún höföa svo mikiö til
Imyndunaraflsins aö myndir
eru algerlega óþarfar.
Þessi bók ætti aö vera fyrir
alla, jafnt unga sem gamla.
Hún vekur umhugsun um
gamla tima og mannlifiö þá.
Verst hvaö aöalpersónan
(Pétur) er allt of góöur. Hann
mætti vel hafa einhvern galla til
aö gefa sögunni svip.
Kvikmyndaunnendur á Reykjavíkursvœðinu:
Margt spennandi að
sjá á kvikmyndahátíð
1 gær, laugardaginn 2.
febrúar, hófst kvikmyndahátiö
á vegum Listahátiöar I Reykja-
vik, og hún mun standa yfir til
12. þessa mánaðar. Myndirnar
eru fjölmargar og kennir þar
ýmissá grasa, og teija má
öruggt aö flestir geti fundiö
þarna eitthvaö viö sitt hæfi.
Allar sýningarnar eru i Regn-
boganum, þar sem 5 sýningar-
salir eru i notkun i senn, og
þess vegna er hægt aö bjóöa
upp á mjög fjölbreytta dagskrá
yfir faginn.
Ég var viöstödd forsýningar
á nokkrum kvikmyndum sem
sýndar veröa á hátiöinni, m.a.
sá ég myndina „ Sjáöu sæta
naflann minn”, sem er gerö
eftir samnefndri sögu Hans
Hansen, — þiö kannist e.t.v. viö
bókina, — hún kom út hjá Lyst-
ræningjanum fyrir siöustu jól.
Fyrir þá sem ekki þekkja
söguefniö: Sagt er frá
krökkum i 9. bekk grunnskóla i
Danmörku, sem fara saman 1
vikulangt feröalag til Svi-
þjóöar . Söguhetján er Klás,
sem er hrifinn af bekkjarsyst-
ur sinni, en gengur hálfilla aö
láta þaö I ljós, af þvi hann er
feiminn (kannast nokkur viö
vandamáliö?). I kvikmyndinni
er lýst tilfinningamálum Klás
og Lenu, — þar eru unglingar
aöalleikendur, og ég efast ekki
um aö þiö elskulegu lesendur,
munuö finna i myndinni ýmsar
hliöstæöur viö eigin reynslu,
andrúmsloftiö er afskaplega
svipaö hjá dönskum krökkum
og þeim islensku, kannski þó
dálitiö frjálslegra hjá Dönun-
um.
Myndin lýsir á trúveröugan
Or kvikmyndinni „Krakkarnir
i Capacabana”.
hátt hressum og skemmti-
legum unglingum, — hún er
fallega tekin, og oft bráöfyndin.
Einkum er mér minnisstætt
atriöi þar sem fyrstu skrefin i
kynlifinu eru tekin, — falleg
sena, og jafnframt full af
húmor. „Sjáöu sæta naflann
minn” er eins og fyrr segir
dönsk, en meö enskum texta,
svo þaö reynir ögn á tungu-
málahæfnina aö fylgjast meö
efni hennar til fulls. En mynd-
máliö er skýrt, og þeir krakkar
sem voru viðstaddir forsýn-
inguna áttu ekki I teljandi erfiö-
leikum meö aö ná innihaldinu.
Onnur mynd, sem er
sannarlega athyglisverð fyrir
alla, únga sem garala:
Krakkarnir i Copacabana.
Þetta er sænsk mynd, en tekin I
Brasiliu og leikin af þarlendum
krökkum. Hún er byggö á
viötölum viö þessa sömu
krakka, og þvi nokkurs konar
„leikin heimildamynd”. Ef þiö
hafiö áhuga á aö kynnast
lifskjörum fólks i fjarlægum
löndum, og þeirri hrikalegu
baráttu sem fjöldi barna þarf
aö há uppá eigin spýtur tilþess
aö draga fram lifiö, I þjóö-
félögum einsog Brasiliu, þar
sem fasismi I lýöræöislegu
dulargervi ræöur rikjum, sjáiö
þá myndina um krakkana i
Copacabana. Þið veröiö margs
visari. Auk þess er myndin
frábærlega vel leikin, og þó efn-
iö sé sorglegt I meira lagi er
myndin fjarri þvi aö vera þung.
Hún er þvert á móti full af
hlýjum, mannes kjulegum
húmor og lifsgleöi.
Takiö gjarnan foreldra
ykkar meö aö sjá „Krakkana
I Copacabana”, og ef þiö eigiö
stálpuö systkini munu þau
áreiöanlega njóta þess aö sjá
þessa mynd lika.
Ég nefni aöeins þessar tvær
myndir af öllum þeim fjölda
kvikmynda sem Kvikmynda-
hátíö býöur uppá aö þessu
sinni, en ég vil hvetja ykkur til
þess aö fylgjast meö dagskrá
hátlöarinnar og nota tækifæriö
(ef þiö eigiö einhverja peninga
afgangs) til þess aö sjá góöar
kvikmyndir. Þaö er næring
fyrir andann, og kærkomin til-
breyting frá innihaldslausum
spennumyndum, sem eru alltof
stór þáttur I sýningarefni
reykviskra kvikmyndahúsa.
Olga Guörún.
Rauða kverið
handa
nemum
Merkilegt litiö kver, eldrautt
aö lit, var gefiö út af Sambandi
islenskra námsmanna erlendis
(SINE) áriö 1971, þýtt úr
dönsku og staöfært af Agli
Egilssyni. Þvl miöur mun rit
þetta vera oröiö illfáanlegt, en
þaö væri sannarlega ekki
vanþörf á aö gefa þaö út aftur I
endurskoöaðri mynd, þar eö
þaö inniheldur mjög svo hald-
góðar upplýsingar fyrir
kúgaöa skólanema, er
nokkurskonar handbók i
byltingu innan skólans. Stjórn
SÍNE gaf Unglingaslöunni leyfi
til þess aö birta kafla úr Rauöa
kverinu, og mun slöan notfæra
sér þaö á næstunni.
Úr rauöa kverinu handa skóla-
nemum: Allir fullorönir eru
pappatfgrisdýr.
Mörg ykkar segiö viö sjálf
ykkur: Þetta þýöir ekkert, viö
komum aldrei neinu fram.
Fulloröna fólkiö ræöur öllu —
og félagar okkar eru hræddir,
eöa þeim er sama.
Tigisdýr getur veriö ógur-
legt útlits. En ef þaö er úr
pappa étur þaö engan. Þiö
ofmetiö vald fulloröna fólksins
og vanmetið getu ykkar.
Fulloröna fólkiö hefur mikiö
vald yfir ykkur. Þaö er tigris-
dýr. En þaö getur aldrei haft
vald yfir ykkur til lengdar. Þaö
er pappatigrisdýr.
Það er óeölilegt aö börn og
fulloröiö fólk séu óvinir. En
þeir fullorönu ráöa oft mjög
litiö yfir eigin högum. Þeim
finnst oft erfitt aö lifa, þvi aö
efnahags- og stjórnmálaöfl
hafa vald yfir þeim. Þetta
kemur niður á börnunum.
þegar þeir fullorðnu eru farnir
aö gera sér þetta ljóst og eru
farnir aöbætaúr þessu kemur
samvinna til greina. Ef þiö
veröiö betur aö ykkur og taliö
meira saman um málin, fáiö
þiö miklu meiru framgengt en
þiö haldiö.
Sören Hansen
Jesper Jensen
(Höfundar rauöa kvers ins).
Kennslan
Hvernig lærum við?
Allir vilja læra.
Mörgum kennurum finnst
best aö þeir þylji þaö sjálfir
yfir nemendum, sem þeir eiga
aö læra. Þeim finnst þaö tima-
sóun aö nemendur fáist sjálfir
viö verkefnin eöa tali saman
um þau.
Mörgum kennurum finnst aö
nemendur eigi lika aö fá leiöin-
leg verkefni, til aö þeir kynnist
strax svokölluöum skyldu-
störfum, og aö ýmislegt leiðin-
legt er til i mannlifinu.
Mörgum kennurum finnst
óþarfi aö skýra nemendum frá
þvi hversvegna þeir eigi aö
læra þetta eöa hitt. Þeir bera
þvi bara viö aö þaö standi I
bókinni.
Þessum kennurum
skjátlast. Kannski starfar þaö
af þekkingarleysi. Kannski af
þvi aö þeir nenna ekki aö gefa
nemendum næg tækifæri til aö
vinna á eigin spýtur.
Nám krefstþess aö þú leggir
eitthvaö af mörkum sjálfur —
og aö aöstæðurnar leyfi þér aö
leggja eitthvaö af mörkum.
Hlutverk skólans er aö gefa
hverjum og einum nemanda
eins góö tækifæri til aö læra og
unnt er.
Mundu aö þú hefur sjálfur
kennt þér allt sem þú hefur
lært. Þaö ert þú sem stritar
þegar þú lærir. Kennarinn þinn
getur ekki létt af þér stritinu.
Hann getur aöeins gefiö þér
þau tækifæri sem þú þarfnast,
til aö þú getir hafist handa
sjálfur.
Mundu það lika, aö þú kemst
þvi aöeins aö samhengi hlut-
anna og að þvi hvaö er rétt eöa
rangt, ef þú færö að þreifa þig
áfram á eigin spýtur.
Njáll cg Bergþóra voru hjon;
og írumeindir mynda efnajón
Þjóöfélagiö gerir okkur vitlaus
svo eigum viö bar a aö vera þæg og góö,
og ef viö gerum ekki eins og hinir
þá erum viö annaö hvort skritin eöa óö.
Ég er nemandi i 9. bekk
grunnskóia i Rvk. og þar sem
ég er oröin svo hryllilega leiö á
skólanum og hans þrasi langar
mig til þess aö segja hér
nokkur orö. Hvert er eiginlega
markmiö skólans? Jú, mikiö
rétt, okkur er kennt aö Njáll og
Bergþóra voru hjón og aö
frumeindir mynda efnajón. En
hvaö gera krakkarnir i
skólanum? Þau sitja, sofa, lesa
og prjóna á meðan kennarinn
stendur og þylur annarshugar
upp helstu iðnaöarhéruö 1
Úkrainu eöa hvaö hann Jón
Hreggviöson átti margar
holdsveikar frænkur aö Rein.
En þarf þetta aö vera svona?
Hversvegna fá krakkar engu
aö ráöa sinum eigin vinnustaö?
Ég veit aö mörgum finnst þetta
lélegt eins og mér, en hvers-
vegna segir enginn neitt?
Finnst öllum sjálfsagt aö
einhverjir náms, prófa og
vandamálas ér fr æöingar
stjórni um allt og ráöi öllu.
Hvernig stendur á þvi aö ung-
lingar láta aldrei I sér heyra?
Getur þaö veriö aö þaö hafi
tekist svona vel hjá skólanum
aö dempa niöur, eöa réttara
(Spilverk Þjóöanna).
sagt deyfa, allan vilja og mót-
stööu i unglingum?
Jónina jólaskraut.
S.P. Hvaö ertu gömul, Olga
Guörún,og hvernig fara saman
sporödreki og samræmt próf?
Sést þaö á skriftinni aö ég sé 15
ára? Ef svo, hvaö er þá til bóta
elsku póst... óh,ég meina Olga
Guörún?
Einsog talaö útúr minu
hjarta, kæra Jónina jóla-
skraut! Kominn timi til aö
vekja máls á ömurlegu ástandi
i skólum á Unglingasiöunni. Ég
vísa til kafla úr Rauöa kverinu
handa skólanemumsem birtist
hér á siðunni, og vona svo aö
fleiri leggi orö i belg um sömu
mál.
Samkvæmt áreiöanlegum
heimildum telst ég vera
rúmlega 26 ára gömul, og
sporödreki og samræmd próf
fara áreiöanlega engan veginn
saman. Ekki heldur samræmd
próf og naut, hrútur, rotta,
fiskur, eöa könguló. Yfirleitt
held ég aö samræmd próf fari
alls ekki saman viö neitt. —
Nei, þaö sést alls ekki á skrift-
inni, eöa hvaö finnst ykkur,
les endur ?