Þjóðviljinn - 15.05.1980, Blaðsíða 9

FimmtMUgur II. mai 198ð ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 9
Fjölskyldudagur Siglfirðinga
Fjölskyldudagur Sigl-
firöingafélagsins I Reykjavik
er i dag á uppstigningardag.
Þá hittast ungir og aldnir Sigl-
firðingar á höfuöborgar-
svæöinu yfir kaffi og kökum I
veitingahúsinu i Glæsibæ.
Sllkt fjölskyldukaffi er ár-
legur viöburöur I starfi félags-
ins og er þaö haldiö sem næst
afmælisdegi Sigluf jaröar-
kaupstaöar, 20. mai.
Aö venju munu allir þeir
Siglfiröingar, 67 ára og eldri,
sem koma i Glæsibæ fá ókeyp-
is veitingar.
Ef aö likum lætur má búast
viö mikilli aösökn á þessa fjöl-
skyldusamkomu félagsins og
er þvi fólk hvatt til þess aö
mæta timanlega, en húsiö
veröur opnaö klukkan 15. Þær
konur, sem ekki hefur veriö
haft samband viö, en vilja
gefa kökur meö kaffinu eru
beönar aö koma þeim i Glæsi-
bæ eftir hádegi á uppstign-
ingardag.
Siglfiröingafélagiö I
Reykjavik og nágrenni hefur
starfaö I tæpa tvo áratugi.
Formaöur þess lengst af var
Jón Kjartansson, forstjóri
Afengis- og tóbaksverslunar
rikisins, en núverandi for-
maöur er Ölafur Ragnarsson,
ritstjóri Visis. Félagsmenn á
skra eru nú um 1100.
Siðustu sýningar á Þorláki þreytta
Leikfélag Kópavogs hefur
aö undanförnu sýnt gam-
anleikinn „Þorlákur þreytti”
viö mjög góöa aösókn og frá-
bærar viötökur.
Leikstjóri er Guörún Þ.
Stephensen, en lýsingu annast
Lárus Björnsson.
Meö aöalhlutverk fara
Magnús ólafsson og Sólrún
Yngvadóttir.
Ráögert var aö ljúka sýnig-
um um mánaöamótin
april/mai, en þar sem ekkert
lát er á aösókn veröa nokkrar
sýningar I viöbót, 33. sýning er
I kvöld i Kópavogsbiói kl.
20.30, en næstu sýningar á
laugardags- og mánudags-
kvöld kl. 20.30 og veröa þaö
siöustu sýningar.
r&’

Gestgjafar lúörasveitanna í landsmótinu, skólahljómsveit Tón-.
listarskólans I Njarövlk.
Burtfararprófs
tónleikar
i Keflavik
Unnur Pálsdóttir — á tón-
listarbraut til stúdentsprófs —
er fyrsti nemandinn sem lýkur
burtfararprófi frá Tónlistar-
skólanum I Keflavfk. Hún
lýkúr VIII. stigi I fiöluleik
jafnframt stúdentsprófi frá
Fjölbrautaskóla Suöurnesja.
Tónleikarnir veröa haldnir
laugardaginn 17. mai kl. 18 I
Kefíavlkurkirkju og er öllum
heimill aögangur. Undirleik á
pianó annast frú Ragnheiöur
SkUladóttir.
Unnur Pálsdóttir hóf ung
nám i fiöluleik viö Tónlistar-
skóla Keflavikur eöa á átt-
unda aldursári. Arni Arin-
bjarnarson, hljómlistarmaö-
ur, hefur veriö kennari hennar
Landsmót skólahljómsveita
Laugardaginn 17. mai verö-
ur haldiö landsmót skóla-
hljómsveita i Njarövik. A
mótinu sem haldiö er i boöi
skólahljómsveitar Tónlistar-
skóla Njarövikur veröa saman
komnar 19 lúörasveitir og er
fjöldi hljóöfæraleikaranna um
600.
A mótinu mun hver sveit
leika tvö lög og aö lokum spila
allar sveitirnar saman. Mótiö
veröur sett kl. 16 i tþróttahús-
inu og er öllum heimill ókeypis
aögangur.
Unnur Pálsdóttir
og leiöbeinandi allan hennar
námstima, I tólf ár.
Skólaslit fara fram I húsa-
kynnum skólans sunnudaginn
18. mai kl. 16.
adags kra
>Þad er þvi heldur nöturlegt þegar samtök
láglaunafólks, samtök sem hafa hvaö
hæst hlutfall vinstri manna innan sinna
vébanda, taka undir afturhaldssamt
skattagól ihalds og krata
Engilbert
Guömundsson
Akranesi:
1
J
Stórar kanónur til að
verja léttvægan málstað
Fyrir skömmu ritaöi Svanur
Kristjánsson i Blaöiö Okkar, aö
viö sem höfum yfir hálfa miljón I
laun á mánuöi ættum aö hafa
hægt um okkur á yfirstandandi
kjaravertiö og eigi öfundast út i
þá sem minna hafa kaupiö, þótt
þeir fái einhverjar launahækkan-
ir sem viö ekki fáum.
Mikiö var ég sammála þessu —
og reyndar held ég aö allir sæmi-
legir sósialistar hljóti aö viöur-
kenna réttmæti þess aö láglauna-
hóparnir hafi algjöran forgang.
En þaö viröist ekki ætla aö
veröa auövelt fyrir okkur Svan aö
færa fórnir á kjarasviöinu I nafni
launajöfnunar. Þvi þaö er ekki
nóg meö aö BHM sé aö slást fyrir
þvi aö viö fáum hærra kaup. Nú
viröist Verkamannasambandiö
hafa tekiö okkar mál upp á sina
arma. Stórum kanónum er þvi
stillt upp til aö verja harla létt-
vægan málstaö.
Kannski ætti ég bara aö vera
þakklátur Verkamannasamband-
inu fyrir aö vilja bæta kjörin min
meö þvi aö lækka skattana, þvi
sem allvel launaöur rikisstarfs-
maöur borga ég auðvitaö þó
nokkra skatta. En ég er nú bara
svo afbrigöilegur og undarlega
skapaöur til höfuösins aö ég kann
hreint ekki aö meta þessa um-
hyggju Verkamannasambands-
ins og teldi nær aö þeir gættu
hagsmuna þeirra lægst launuöu i
sinum rööum, sem enga gleöi fá
af skattalækkun, nema þá út-
svarslækkun, og hún er hreint
ekki á dagskrá (enda var félagi
Guömundur Jóhann fyrsti flutn-
ingsmaöur tillögu um nauösyn-
lega hækkun útsvara).
Kannski endar þetta þvi meö
þvi aö ég fæ kauphækkun, sem ég
get auöveldlega komið I lóg, en
hef ekki neina voöalega þörf fyr-
ir. En verkafólkið I t.d. sælgætis-
iönaöinum fær þá kjarabót eina
aö tekjuskattur þess, sem oft er
upp á núll komma ekki neitt verö-
ur lækkaður um fáein prósent.
Þaö kann aö vera aö ég mis-
skilji yfirlýsingar verkamanna-
sambandsins i sambandi við
skattamál meö öllu, og misskilji
þær kannski vitlaust i ofanálag.
En i öllu falli þá er mér lifsins
ómögulegt aö fá I þaö vitglóru aö
samtök þessa fólks sem margt
hvert er lægst launað I okkar
þjóöfélagi skuli setja kröfu um
lækkun skatta á oddinn, og þab
jafnvel I nafni launajöfnunar.
Kröfur Alþýðubandalagsins I
skattamálum, „skattpiningar-
stefnan” sem ihalds-ihöld og I-
halds-kratar kalla svo, hafa allar
miöaö I þá átt aö flytja fjármuni
frá þeim betur settu til hinna sem
minna hafa úr aö moöa, semsé i
átt til kjarajöfnunar. Ef skatta-
lækkun kæmist i gegn um Alþingi
mundi þaö visa veginn I þveröf-
uga átt, i átt til aukins kjaramis-
munar.
Þaö var ljóst þegar kjarasamn-
ingarnir runnu út aö harla lltið
var af „svigrúminu” vinsæla til
aö bæta launakjörin. Meö þessa
vitneskju boröliggjandi var fariö
aö velta þvi fyrir sér hvernig
hægt væri aö bæta hag hinna
lægst launuðu. Þar hafa komiö
fram þrjár meginhugmyndir, all-
ar fullrar athygli veröar.
Þar skal fyrst nefna hugmynd
Verkamannasambandsins um
visitölubætur i sömu krónutölu á
öll laun og miöaö viö meöallaun i
útreikningi visitölubóta. Þessi
hugmynd geröi þvi ráð fyrir aö
láta veröbólguna bæta kjör hinna
lægst launuöu, og þá um leið aö
láta hana skerba kjör hinna sem
betri hafa launin. Frá réttlætis-
sjónarhóli er þessi hugmynd alls
ekki slæm, en hún var i upphaf-
legri mynd óframkvæmanleg,
m.a. sökum hinnar verulegu
skerðingar á hærri launum sem
þar var gert ráö fyrir. Einnig
veröur þaö aö teljast óheppilegt
aö áframhaldandi óðaverðbólga
sé gerö aö kjarabótaratriöi fyrir
stóranhóp launafólks. Hin endur-
bætta útgáfa visitölukröfunnar,
eins og hún kemur frá ASI er
engan veginn fullkomin, en hún er
á margan hátt góö.
peningalaunahækkana komi
kjarabætur i formi félagslegra
framfara og úrbóta af ýmsu tagi.
Þarna eru kannski raunhæfustu
kjarabæturnar á ferðinni, þær
sem erfiöast er aö brenna á báli
veröbólgunnar.
En ég fæ ekki séö betur en aö
skattalækkunarhjal margra I
verkalýðsforystunni feli I sér aö
þessum kosti beri að hafna. Þvi
félagslegum úrbótum er hrein-
lega ekki hægt aö koma viö á
sama tima og skattalækkunum.
Tilfærslur á skattbyrði á milli
þegna, frá þvi sem nú er, eru hins
vegar allt annaö mál. En hinir
pólitisku möguleikar til sliks eru
harla takmarkaöir og þaö vita
allir.
Þaö er bjargföst skoöun min aö
raunhæfasta leiöin til aö jafna
lifskjörin (aö minnsta kosti um
sinn) tengist sameiginlegum
sjóöum okkar og eflingu þeirra,
opinberum sjóðum sem taka viö
sköttum og greiða út féð á ný til
samneyslu, opinberra fram-
kvæmda og fjármunatilfærslu á
milli stétta, sjóöum verkalýðs-
hreyfingarinnar sjálfrar, bæöi
núverandi sjóöum og vonandi
nýjum á komandi árum.
Onnur hugmyndin er sú, sem
BSRB hefur nú uppi, um meiri
grunnkaupshækkanir handa þeim
lægra launuöu. 1 meginatriöum er
ég hrifnari af þvi aö launahlutföll
séu ákveöin I samningum. Hins
ber þó að gæta aö þaö hefur
reynst ósköp erfitt aö viöhalda
slikum launabilum, svo sem bitur
reynsla frá þeim góðu Sólstööu-
samningum vitnar um, þótt slikt
sé vissulega auöveldara hjá hinu
opinbera en á almennum vinnu-
markaöi. Auk þess þykir mér
BSRB ekki ganga nógu langt I átt
til launajöfnunar I kröfugerö
sinni, og ef aö likum lætur verður
afsláttur frá kröfum i samninga-
gerð fyrst og fremst á kostnaö
hinna mörgu meö lægri launin
(þaö er alltaf auöveldara aö
knýja fram hækkanir fyrir þá fáu
meö háu launin).
Rikisstjórnin hefur boöiö upp á
þriöja kostinn, aö I staö almennra
Hvaö segja menn t.d. um ný-
geröa kjarasamninga i Noregi og
lágiaunasjóöinn þar? Ég fæ ekki
betur séö en aö þar sé um mjög
athugandi lausn að ræöa, og það
lausn sem ofin er úr furöu mörg-
um þáttum sósialiskrar hug-
myndafræöi. Hvað meö efna-
hagslýöræöi og fjárfestingasjóöi
verkalýöshreyfingarinnar þvi
tengda, sem nú eru mjög á döfinni
á Noröurlöndum? Þar er annað
stórt framfaramál á feröinni.
Þaö eru semsé sameiginlegu
sjóöirnir sem viö þurfum aö efla.
Jafni þeir sem rikiö ráöskast meö
og hinir sem samtök launþega
hafa i eigin höndum. Efling sam-
eiginlegu sjóöanna er skref I átt
til kjarajöfnunar og lika til al-
mennra kjarabóta, þvi þannig er
málum háttaö I þjóðfélaginu aö
aröbærustu verkefnin sem viö
blasa eru þau sem fjármögnuö
eru og rekin af sameiginlegum
sjóöum okkar: bygging orkuvera
og rafvæöing, hitaveitufram-
kvæmdir, vegagerð o.m.fl. Skatt-
piningarvæliö kemur þvi ekki ein-
vöröungu niöur á almennri fé-
lagslegri þjónustu, sem er grát-
lega gamaldags hjá okkur, heldur
getur þaö oröiö til aö draga úr
möguleikum hins opinbera til
aröbærustu fjárfestinga sem völ
er á.
Þaö er þvi heldur nöturlegt
þegar samtök láglaunafólks,
samtök sem hafa hvaö hæst hlut-
fall vinstri manna innan sinna vé-
banda, taka undir afturhaldssamt
skattagól Ihalds og krata. Eöli-
legra heföi manni þótt aö frá
verkamannasambandinu kæmi
krafa um 60- 70% hátekjuskatt
eöa þá stóreignaskatt. En hver
veit nema sú krafa komi fram á
næstunni? Hver veit?