Þjóðviljinn - 10.09.1980, Blaðsíða 6

^ .. * /?\ -SWfí svíwatojví. Jl vvvs&awíf'Píi*?
6 StOA — ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 10. september 1980
Sölusamband ísl. fiskframleiðenda mótmælir blaðafréttum
Alltí
Greinargerð um
fisksölumál í
Portúgal
1 blööum undanfarnar vikur,
einkum Þjóöviljanum og Timan-
um, hafa birst fréttir um fisksölu-
mál i Portúgal.
Sölusamband isl. fiskframleiö-
enda hefur veriödregiö inn i þess-
ar fréttir.
SIF hefur fram aö þessu ekki
elt ólar viö þessar fréttir, enda
hafa þær veriö i æsifréttastil og
dylgjur og fullyröingar á svo lágu
plani aö ekki hafa þótt svara-
veröar. Ennfremur er fullljóst, aö
allir þeir, er starfa aö fiskvinnslu
og útgerö i þessu landi, hafa ekki
látiö blekkjast af þessum frétt-
um.
Þessi fréttaflutningur keyröi þó
um þverbak i siöasta Sunnudags-
blaöi Timans, 7. sept. sl., þar sem
umbúnaöur fréttar um þetta mál
er slikur, aö nær öll baksiöa
blaösins er undirlögö. 1 þessum
fréttum gætir mikilla rang-
færslna og misskilnings um starf-
semiSIF og fisksölumál almennt,
bæöi innanlands og utan, svo aö
ekki veröur lengur viö unaö.
Sölumál SÍF
SIF er eins og nafnið gefur til
kynna sölusamband þeirra u.þ.b.
250 fiskframleiöenda, sem þar
eru félagar. StF hefur það megin-
markmiö aö tryggja öllum félög-
um sinum sölu á öllum saltfiskaf-
uröum sinum, á besta fáanlega
verði meðbestu i afhendingar- og
greiðsluskilihálum, sem völ er áV
hverju sinni. Til aö sjá um þessi
mál kýs árlegur aöalfundur
' fjórtán manna stjórn úr sinum
hópi, sem tekur ákvaröanir i sölu-
málum og öörum hagsmunamál-,
um félagsheildarinnar. Þá liggja
fyrir upplýsingar um allar sölur á
vegum SIF, söluverö, erlend um-
boðslaun, o.fl., hjá þeim opinberu
aöilum, sem fjalla á einn eöa ann-
an hátt um útflutnings- og gjald-
eyrismál. Af þessu er ljóst, aö um
sölur á vegum SIF rikir engin ein-
kennileg leynd eins og haidiö
hefur verið fram, en upplýsingar
um söluverö á einstökum
afurðum eru ekki f jölmiölaefni af
eðlilegum viöskiptaástæöum.
Einn af meginkostum samtaka
fiskframleiöenda um fisksölumál
er aö hafa heildaryfirlit yfir alla
framleiösluna hverju sinni og
geta visvitandi beint einstökum
tegundum og gæðaflokkum aö
hinum mörgu mörkuöum á þann
hátt, sem skilar framleiöendum
og þjdöarheildinni mestu.
Sölur og
útflutningur 1980
Söiur og afskipanir á saltfiski á
þessu ári hafa gengiö vel. SIF
hefur samiö um sölur á um 45-
47.000 tonnum af blautsöltuöum
saltfiski af hinum ýmsu stæröar-
og gæöaflokkum. Af þessu magni'
voru um 20.000 tonn af þorski seld
til Portúgai auk nokkurs magns
af öðrum ódýrum tegundum, sem
vart finnst markaöur fyrir annars
staöar. Eins og öllum, er aö fisk-
vinnslu vinna, er kunnugt, var
þar fyrst og fremst um iægri
gæöa- og veröflokka aö ræöa,
vegna þess aö portúgölsk yfir-
völd telja sig ekki hafa efni á að
kaupa bestu gæöi á því háa veröi,
sem fyrir þann fisk fæst. Afskip-
anir upp i þessa samninga hófust
strax i ársbyrjun og til loka ágúst
hefur veriö afskipaö af 1980 fram-
leiðslu til Portúgal 19.600 tonnum,
tilSpánar 10.000 tonnum, til Italiu
rúmiega 5.000 tonnum og til
Grikklands 2.300 tonnum. Auk
þess hafa fariö um 1.000 tonn af
soltuöum ufsaflökum á V-Þýska-
land og rúmlega 1.000 tonn af
söltuöum þorskfiökum, einkum á
Italíu og þó einnig á Spán, en
grundvöliur fyrir þessari fram-
leiöslu skapaöist aö nýju I lok siö-
asta árs.
Verömæti þessa útflutnings
fyrstu átta mánuöi ársins er ná-
lægt 50 milijöröum Isl. króna.
sómanum
Samningar SIF viö Portúgal fyrir
áriö 1980 voru geröir i lok febrúar
sl.. Aðrir samningar viö þá hafa
ekki verið geröir á þessu ári.
Villandi
verðsamanburður
T áragas
Bubbi Morthens
Utangarðsmenn
Inn í fjölbreytta tónlistardagskrá kvöldsins fléttast leikatriði og ýmsar óvæntar uppákomur sem örugg
lega eiga eftir að vekja mikla athygli. Höllinverður svo að sjálfsögðu skreytt í anda Rokksgegnher
Forsala aðgöngumiða er í Bóksölu Stúdenta, Bókaverslun Máls og menningar og hljómplötu
verslunum Kamabæjar; Austurstræti 22, Laugavegi 66 og Glæsibæ. Miðaverð kr. 7000
Látiöhefur verið að þvi liggja I
blaöafréttum, aö Island hafi verið
hlunnfariö i viöskiptum viö
Portúgal með þeim sölum, sem
SIF hefur samiö um þangaö. Er
jafnvel gengið svo langt aö sagt
er, aö þar geti veriö um aö ræöa
nokkur hundruö dollara fyrir
hvert tonn.
Gefið hefur veriö upp eins og
um sé aö ræöa eitthvert stórvirki,
að hægt sé aö ná $2.600 meöal-
veröi fyrir hvert tonn af blaut-
verkuðum stórþorski með eftir-
farandi gæöasamsetningu:
50% fiskuraf fyrsta gæöaflokki,
25% af öörum gæðaflokki, eöa
samtals 75% af fyrsta og öörum
gæöaflokki, og 25% af lakari
flokkum. Enda þótt engin sölu-
verð veröi gefin upp af áður-
greindum ástæöum, er þó skylt aö
skýra frá þvi, aö söluverð, sem
SIF hefur samið um fyrir þessa
samsetningu fisks, eru hærri en
meðalverðið $2.600.
I sölum SIF frá þvi i vor viö
Portúgalier samiö um alla stærö-
arflokka og alla gæöaflokka, en
um þá er þaö aö segja, aö í samn-
ingunum er aöeins gert ráö fyrir
um 25% af fyrsta og öörum gæöa-
flokki og 75% af þriöja og fjórða
gæöaflokki, og ætti því aö vera
augljóst aö samanburöur á þessu
tvennu í 20 flokka verötöflu, án
magnsetningar, er út i hött.
Fréttir um samninga SIF við
Portúgal I júli sl. eru eins og
fleira i þessu máli getsakir einar.
Hráefnisverð
Miklu moldviöri hefur sömuleiö-
is veriö þyrlað upp um að unnt
væri aö greiöa útgeröar- og sjó-
mönnum mun hærra hráefnis-
verð en þessir aöilar ásamt fisk-
kaupendum hafa samiö um i
Verðlagsráöi sjávarútvegsins.
Dylgjur um sjóösmyndun „ein-
hverra aöila” vegna mismunar á
söluveröi erlendis annars vegar
og umsömdu hráefnisveröi innan-
lands hins vegar eru svo hjákát-
legar og lýsa svo mikilli van-
þekkingu á undirstöðuatvinnu-
vegi þjóðarinnar aö undrum
sætir. Þeim til uppiýsingar sem
opinberaö hafa vankunnáttu sina
á þessum málum skal á þaö bent,
aö um 4 kg af hráefni (fiskur upp
úr sjó) þarf til aö gera 1 kg af
þurrkuöum saltfiski eins og hon-
um er dreift til neytenda i salt-
fiskneyslulöndum og þar meö i
Portúgal. Hvern er reynt aö
blekkja? Er veriö að gera gys aö
fiskvinnslufólki eöa skiptir at-
vinna þess engu máli lengur?
Þaö er vitað mál, aö f jölmargir
erlendir aðilar hafa sýnt þvi
brennandi áhuga aö ná meö bein-
um eöa óbeinúm hætti fótfestu i
útgerö og fiskvinnslu á Islandi i
kjölfar útfærslu landhelgi ts-
lands. Islensk stjórnvöid hafa
einarölega neitaö mörgum áköf-
um tilraunum i þessa átt.
Þaö er full ástæöa fyrir allt
fiskvinnslufólk, útgeröarmenn og
sjómenn aö standa fast að baki
stjórnvöldum i þessum málum og
láta ekki blekkjast af siendur-
teknum gylliboöum hálf-erlendra
fyrirtækja eða jafnvel opnum
auglýsingum erlendra sam-
keppnisaöila, sem nýleg dæmi
eru um.
Lokaorð
Allt frá árinu 1974 hefur aðeins
eitt fyrirtæki, rikisfyrirtækiö
Reguladora, haftleyfi til saltfisk-
innfiutnings i Portúgal og stjórn-
ar jafnframt dreifingu vörunnar
þar i landi. Siöan þessi skipan
komst á hefur porúgalska rikiö
eitt séö um innflutning á saltfiski.
Allar saltfisk-útflutningsþjdðir
hafa orðiö, hvort sem þeim hefur
þótt það ljúft eöa leitt, aö lúta
þeirri skipan mála. Þessu fyrir-
komulagi hefur áöur i fjölmiölum
i fréttum um þetta mál réttilega
veriölikt viö verslun meö áfengi á
tslandi.
Aö lokum mótmælir SIF harö-
lega og visar til fööurhúsanna
endurteknum aödróttunum um
„sviðsetta glæpi”, „óeðlilega há
umboöslaun”, „Stirönaö sölu-
kerfi” og flejjiri ásökunum i líkum
dúr, sem bornar hafa verið á borö
fyrir blaðateftendur siöustu vikur.
ROKK «*
Tonleikar I Laugardalshöllinni n. k. laugardag kl. 21.