Þjóðviljinn - 10.09.1980, Blaðsíða 8

8 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Miövikudagur 10. september 1980
Miövikudaeur 10. september 1980 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 9
Komið við á
Grundarfirði
þegar
Arnarflug
hóf þangað
áætlunarflug
Viö Asakaffi Friöriks Clausens safnast saman Sigrlöur oddviti og aörir hreppsnefndarmenn, Arnar-
flugsmenn og skyndigestir. Þaö var tangarsókn i flugvaliarmálum.
Við erum drýldnir yfir
okkar plássi”
Þar búa vist allir viö bærileg kjör
og byggja sér hús eftir þörfum
þeir hafa aö jafnaöi handtökin snör
i heiimikium daglegum störfum...
Við erum drýldnir af
okkar plássi, Grundfirð-
ingar, sagði einn hrepps-
nef ndarmanna. En þið
verðið bara að taka því.
Þessi orð féllu á hring-
ferð um Grundarf jörð sem
farin var með nokkra að-
komumenn. Tilefnið var
það, að Arnarflug byrjaði
reglulegt áætlunarflug til
staðarins á laugardag og
mun eftirleiðis fljúga
þangað þrisvar í viku.
Heimamenn og Arnarflugs-
menn báöu hver öörum marg-
faldra blessunar yfir kaffibollum
i Asakaffi; þar er til húsa um-
boösmaður þessa áætlunarflugs,
Friðrik A. Clausen veitinga-
maður, og kallar sjálfan sig
vinstrisinnaðan hægrimann (gott
ef John Anderson, óháðum
forsetaframbjóðanda i Banda-
rikjunum, er ekki lýst á sama
hátt). Ásakaffi er, ef með þarf,
vistlegt biðskýli fyrir farþega, þvi
flugvöllurinn er ljóslaus og
mannvirkjalaus malarbraut.
Samgönguraunir
Reyndar hefur hreppurinn
keypt land undir nýjan flugvöll,
og þau fyrirheit sem slik eign
gefur hefur ýtt undir Arnarflugs-
menn að byrja áætlunarflug. Við
vorum annars tregir við það,
sögðu þeir Halldór Sigurðsson og
Jón Kristinsson, vegna þess að
vanstilltir vindar blása of oft
þvert á þá braut sem nú er til, og
þvi er hætta á að oft þurfi að fella
ferðir niður.
Sigiður Þórðardóttir oddviti,
Halldór Finnsson sparisjóös-
stjóri og Arni Emilsson fram-
kvæmdastjóri voru, sem fyrr
segir, mjög ánægð með þessa
samgöngubót. Arni Emilsson
sagði á þá Ieiö, að Grundfirðingar
hefðu einatt gleymst ráða-
mönnum samgöngumála og þing-
mönnum, sem væru eins og séra
Árni sagði um Snæfellinga „snill-
ingar i að ljúga með þögninni”.
Hefðu þeir þó meiri þörf fyrir flug
en flestir aðrir: þeir væru læknis-
lausir, þeir byggju i miklu upp-
gangsplássi með 12-14 báta og tvo
togara. Var látin i ljós von um að
plássinu og Arnarflugi tækist
saman að hefja tangarsókn i flug-
vallarmálum.
Nýtt pláss
íbúar á Grundarfirði eru nú um
átta hundruö, og þarf ekki lengi
um garð að ganga til að sjá að
þetta er uppgangspláss; þaö er
engu likara en öll hús séu annað-
hvort ný eða i smiðum. Meira að
segja kirkjan er nýbúin að fá við
sig turn. Upp I hugann skýst lof-
gjörð um annað pláss, sem varð á
köflum fyndin eins og óvart vegna
þess hve allt var i lukkunnar vel-
standi:
Flugvallamál
Arnarflugsmenn byrjuðu i
fyrrahaust á áætlunarflugi innan-
lands. Þeir fóru þá um marga
staði á landinu vestan-og norð-
vestanverðu og fengu levfi til
flugs á f jórtán staði. Grundar
fjörður er tiundi staðurinn sem
kemst á áætlanakortið. Það er
flogið á þriðjudögum, fimmtu-
dögum og laugardögum i tengsl-
um við flug til Bildudals; slik
samhæfing fjölgar ferðum um
eina á viku til þessara staða
tveggja, sögðu þeir. Framboð á
hvern stað verður þá 27 sæti I
viku, en notuð er nítján sæta véi.
Arnarflugsmenn hafa áhyggjur
af þvf, hve ófulinægjandi fiug-
vellir eru á þessum stöðum
flestum. En það mundi strax
muna miklu um ljósabúnað sem
lengt gæti nýtilegan flugtima. Nú
getum við ekki flogið nema I
björtu og sá timi -er stuttur i
skammdeginu, sögðu þeir.
—áb
Grundarfjöröur meö Kirkjufelli — en fremst er nýbúiö aö kippa bfl kappsams ijósmyndara upp úr holu
sem hann lenti I meöan eigandinn haföi hugann viö merkileg mótlf.
‘ |jj|| w
■K
Fyrstu farþegarnir suöur ásamt flugmönnum Arnarflugs. — Þaö er hálfgert feimnismál, en fyrsti far-
þeginn vestur var einn ungur Ólsari.
(Ljósm. Ingi Hans)
á daashrá
Rúnturinn er ekkert nýtt fyrirbœri.
Þórbergur gekk rúntinn, min kynslóð
gekk rúntinn og
krakkarnir i dag ganga rúntinn
Rikharð
Brynjólfssor
Allir á rúntínum
Hin árvissa umræða um ung-
lingavandamálið er hafin. Til-
efnið er eins og endranær óaf-
sakanleg umgengni nokkurra ein-
staklinga um umhverfi sitt í mið-
bæ Reykjavikur. Sist skal hún
varin hér. Menn þurfa hvorki að
rifa upp tré né kveikja i húsum
þótt þeim sé mál og ekkert klósett
i nánd.
Menn spyrja sig hversvegna
unglingarnir hópist saman eins
og gerst hefur undanfarnar
helgar og sjálfsagt eru
skýringarnar margar. Það var
t.d. athyglisverð skýring , eða
kannski uppljóstrun, sem Kol-
beinn Pálsson veitti i sjónvarpinu
á sunnudaginn, að um hverja
helgi (að visu langa, fimmtudag
til sunnudags,) geti öldurhús
borgarsvæöisins selt 40 þúsund
manns brennivín, en samsvar-
andi afkastageta skemmtistaða
fyrir unglinga sé 0. Vissulega er
hlutfallið ógnvekjandi, en getur
varla verið eina ástæðan. Fyrri
talan segir okkur hinsvegar
nokkra sögu um hver séu almenn
viðhorf þeirra, sem aldur hafa til
brennivinsdrykkju, á hvernig
helst sé hægt að drepa timann
eftir að vinnu lýkur, þ.e. utan
heimilis, i umhverfi sem firrir
menn gjörsamiega frá daglegu
lifi. Getum við þá ætlast til að
unglingarnir sitji heima yfir imb-
anum?
Samsöfnun unglinganna er ekki
vandamál i sjálfu sér, heldur eitt
af einkennum þess, að eitthvað
skorti á andlegt jafnvægi þjóöar-
innar. Og sjálfsagt eitt hinna
vægari einkenna.
Rúnturinn er ekkert nýtt fyrir-
bæri. Þórbergur gekk rúntinn,
min kynslóð gekk rúntinn og
krakkarnir i dag ganga rúntinn.
Rúnturinn er i sjáifu sér ágætis
skemmtistaður, hefnr að visu
þann ókost að á honum græðir
enginn „sem er óafsakanlegt”.
Þar er loftið hreint og hægt að
vera á röltinu. Og óendanlega eru
samkomugestir upp til hópa
mannborulegri en gestir annarra
skemmtistaða.
En þetta var útúrdúr. Þótt
rúðubrot og mannasaur við hús-
veggi sé óafsakanlegt gagnvart
umhverfinu, má þó laga hvort-
tveggja. En tilhneiging til afbrota
getur haft miklu alvarlegri og
varanlegri áhrif en eigna-
skemmdir. Ef frásagnir fjölmiöla
eru skoðaðar má greinilega sjá
þetta. Eftir orðanna hljóðan er
talað um fáeina svarta sauði, sem
skemmi fyrir hinum, en sjálf
matreiðslan gefur allt aðrar hug-
myndir, bæði fyrirsagnir og
myndaval. Visir segir t.d. ýtar-
lega frá atburðum helgarinnar á
mánudaginn var. A forsiðu er
mynd af krakkaþröng og lög-
reglu. A 8. og 9. siðu er svo aðal-
frásögn og myndaval. Aðalfyrir-
sögnin: Ólæti i miðbæ Reykja-
vikur aðfaranótt laugardags:
„Gemmér einn”. Myndavalið er i
samræmi við þaö. Niðurfallinn
bekkur, lögregla að taka vin af
unglingum og stinga inn i „Svörtu
Mariu”. Pörin hvorki leiddust né
keluðu , heldur var „duflað og
daðrað i hverju skúmaskoti”.
Og aðalfréttin af laugardags-
kvöldinu: „Bærinn óskemmdur
eftir helgina”.
Eftir svona matreiðslu þýðir
litið að „servera” leiðarasúpu
undir mottóinurhver man ekki sin
eigin strákapör.
Allir eiga við einhver vandamál
að striða, jafnt ungir sem gamlir,
en enginn hópur liggur jafnvel við
höggi alhæfingarinnar en einmitt
unglingar, og liklega er heldur
enginn hópur jafn viðkvæmur.
Hér sem viðar mega fjölmiðlar,
einkum hin nýja blaðamennska,
gæta sin á, að þeir eru undir yfir-
'boröi lýsingarinnar skoðanamót-
andi, eða kannski fremur
viðhorfamótandi.
Ef fjölmiðlar hafa þann geysi-
áhuga á þvi, sem unglingarnir
hafast að, sem sýnist, verður
skandalafréttunum væntanlega
fylgt eftir með stórum myndum,
frásögnum og yfirskrift um hvað
þeir geröu, sem ekki vóru fullir^
ekki stóðu i húsasundum eða rifu
upp trjágróður. Fyrir blaða-
mennina verður það mikil breyt-
ing til batnaðar, þeir fá þá alla-
vega svefnfriö, þvi þessi starf-
semi fer fram i dagsljósi. Kannið
þið hvaö er að gerast á vegum
allskonar samtaka „frjálsra” og
„ófrjálsra”, spyrjið hvað þurfi til
að sú starfsemi verði enn öflugri;
venjulega er um smámuni að
ræða.
Þegar þið hafið kynnt ykkur
hvaö æskan raunverulega hefur
tyrir statni er ég þess fullviss að
næst þegar upplagið krefst frétta,
sem kitla hneykslunartaugar
borgaranna, þá verður fórnar-
lambið ekki æska landsins, —
heldur við — þar er af nógu að
taka.
Rikharö Brynjólfsson
Einn af forystumönnum verkamanna sem myrtur hefur verift I hinu
hvita grimmdaræöi, Aiberto Vega. Forseti Boliviu kallar morft á slfk-
um mönnum „heimsnauösyn”.
Eftlr valdarán herforingja f Bolfvíu:
, ,Land okkar hef ur
verið gert að út-
rýmingarbúðum”
„Land okkar hefur veriö gert
aft útrýmingarbúftum, vift stjórn-
völinn situr glæpaflokkur”, sagöi
verklúinn bóliviani viö danskan
blaöamann sem var nýlega á ferft
i landinu. Og svo viröist sem 189.
stjórn undanfarinna 155 ára rfsi
þar vei undir nafni. óhæfuverk-
um fjölgar dag frá degi, veröid
hinna nýju valdhafa er byggö á
fjöldamoröum og pyntingum.
Og þess er vandlega gætt aö
ekkert leki út, herforingjaklikan
sem kallar sig stjórn ætlar greini-
lega ekki að endurtaka mistök
forvera sinna i starfi og leyfa
alþjóðlegri pressu að starfa
óhindraöri I landinu. Þegar hefur
allmörgum blaöamönnum verið
visaö Ur landi, þeir handteknir
eöa beittir öðrum kárinum.
Ekkert bréf fer úr landi án þess
að ritskoðunin leiki það höndum,
simar eru hleraöir og grunsam-
legum einstaklingum fylgt hvert
fótmál.
Fjöldamorð
i námunum
En hvað er það sem Luis
Garcia Mezas hershöfðingi vill
ekki að vitnist umheiminum?
Orðrómurinn leikur lausum haia,
nefndar eru margar tölur. um
handtekna, drepna og horfna
sporlaust, enda óvissuástand
rikjandi i landinu eftir valdarániö
17da júll siðastliðinn. Ekki liggur
ljóst fyrir hve margir féllu i hörö-
um bardögum i námasvæöinu
fyrirsunnanLa Paz á fyrstu dög-
um valdaránsins, þar ber
heimildum ekki saman.
Danski blaðamaðurinn, sem
fyrr var nefndur, talaði við
verkamann I smábænum Eltorno,
ekki fjarri Santa Cruz, sem er
félagi i Nefndinni til vamar
lýöræðinu. Hann sagði að nefndin
heföi reynt aö áætla tölu fallinna
á námasvæðunum Sigto Viente,
Katav, Mina Corocoro, Uanuni og
Santa Ana og komist næst tölunni
1500. Þar hefði verið um ójafnan
leik að ræða; annarsvegar
hermenn útbúnir fullkomnum
drápstækjum og hinsvegar
aiþýöufólk meö það eitt vopna ab/
kasta dlnamiti og koma fyrir
vegatálmunum. Svo er sagt að n-
ámu->menn hafi sprengt námur-
nar að skilaöi og þær hafi jkomist
fyrst i brúklegt horf eftir mánuö.
Ofsóknir og pyntingar
Allir sem grunaðir eru um frjáls-
lyndi i hugsun eru ofsóttir, virkir
vinstrimenn hafa horfið af yfir-
borði jaröar og starfa nú leyni-
lega. Stjór-nin segir að 500 hafi
verið handteknir, andstaöan
hækkar þá tölu i 2—3000 sem
lágmark. Fyrstu tvær vikur
stjórnartima h erforingja -
stjórnarinnar var stúdentum,
verkalýðsforingjum, blaðamönn-
um o.fl. haldið föngnum svo
hundruðum skipti á stórum
leikvöngum í La Paz þar sem
þeim voru kynnt vinnubrögð i
anda Pinochets i Chile. Pynting-
um er beytt af miklu hugviti
einsog annars staðar i S-
Ameriku. Rafmagnshögg send á
viðkvæma blettilikamans, fangar
eru neyddir til að leggja sér til
munns margvíslegt útgáfuefni
sem herforingjamir hafa lagt
hald á, föngum er stillt á aftöku-
pallinn og skotum siðan hleypt af
yfir höfðum þeirra (þ.e. þegar
þeir eru ekki skotnir), sextiu
manns kúldrað saman á sex
fermetra o.s.frv.. Þessari þulu
mætti lengi halda áfram.
Kókaingreifar i
baksætinu
Fyrir kosningarnar 29. júni
siðastliðinn lá það ljóst fyrir að
herinn myndi grfpa ti! aðgerða ef
úrslitin væru honum ekki aö
skapi.Taliðeraö fáar kosningar i
þessu hrjáða landi hafi farið
heiðarlegar fram og sigurvegar-
inn var hægfara vinstrimaður,
Hernan Siles Zuazo og Lýðræðis-
bandaiagið. Hann fékk 35%
atkvæða á meöan frambjóðandi
hersins,Hugo Banzer, varðað láta
sér nægja rúm 20%. Þessi niöur-
staða var hernum ekki að skapi
svogripið var tilvaldaráns. Og sú
herforingjaklika sem núna situr á
valdastólum er ef til vill sú
grimmúðlegasta og er þó miklu
til jafnaö. Að baki standa svo
kókaingreifar og aðrir ámóta fé-
legir liðsmenn yfirstéttarinnar.
(öt;byggtá Sosiaiistisk Dagblad)
í