Þjóðviljinn - 26.09.1980, Blaðsíða 4

4 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 26. september 1980
DJÚÐVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýds-
hreyfingar og þjóðfrelsis
titgcfandi: útgáfufélag Þjóöviljans
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann
Ritstiórar: Arni Bergmann, Einar Karl Haraldsson. Kjartan Olafsson
Auglýsingastjóri: Þorgeir Olafsson.
úmsjónarmaftur sunnudagsbiafts: Guðjón Friðriksson.
Rekstrarstjóri: úífar þormóösson
Afarelftsiustióri-.Valbór Hlöðversson
Blaftamenn: Alfheiöur Ingadóttir, Einar Orn Stefánsson. Ingibjörg
Haraldsdóttir. Kristin AstgeirsdóttMagnús H. Gíslason, Sigurdór
Sigurdórssor..
Þingfréttir: porsteinn Magnússon.
iþróttafréttamuftur: Ingóifur Hannesson.
Ljósmyndir: Eina'r Karlsson, Gunnar Elísson
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elias Mar.
Safnvörftur:Eyjólfur Arnason.
Auglýsingar: Sigrfður Hanna Sigurbjörnsdóttir.
Skrifstofa :Guörún Guövaröardóttir.
Afgreiösla: Kristln Pétursdóttir, Bára Halldórsdóttir, Bára Siguröardóttir
Simavarsla: Ólöf Halldórsdóttir, Sigriöur Kristjánsdóttir.
Bflstjóri: Sigrún Báröardóttir.
Húsmóftir: Anna Kristln Sverrisdóttir.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir.
útkeyrsia: Sölvi Magnússon, Rafn Guömundsson.
Ritstjórn, afgreiftsla og auglýsingar: Siftumúla 6, Reykjavfk, simi 8 13 33.
Prentun: Blaöaprent hf.
Beygðir menn
• llla skartar heimskan heima, en hálf u verr utan húss,
og hef ur það sannast á þeim forsvarsmönnum atvinnu-
rekenda sem telja sig hafa sætt afarkostum af hálfu
félagsmálaráðherra, og skirrast ekki við að líkja
sjálfum sér við pólska verkamenn í stríði við yfirvöld.
Heiftin í garð Svavars Gestssonar skýrist af því að
verkalýðshreyfingin þurfti ekki að sýna atvinnurek-
endum nema örlítinn andblæ af samtakamætti sínum til
þess að beygja þá í mikilvægu máli.
• í allt sumar hafa atvinnurekendur þverskallast við
að ræða fæðis- og ferðakostnað farandverkafólks. Fyrir
síðustu helgi þverneituðu þeir í tvígang að taka þessi
mál á dagskrá samningaviðræðna, og Ijóst var að þeir
vildu ýta þeim út af samningaborðinu. Verkamanna-
samband fslands lét þá bóka að það myndi beita sér fyrir
því að verkalýðsfélög innan þess féllu f rá samþykki sínu
við veitingu atvinnuleyfa til erlendra manna, þar til
málefni farandverkafólks hefðu verið útkljáð. Á sam-
ráðsfundi ASf með félagsmálaráðherra var þetta
itrekað sem sjónarmið verkalýðshreyf ingarinnar í heild.
Þar sem félagsmálaráðuneytið þarf samþykki verka-
lýðsfélaga til þess að veita atvinnuleyf i var það f ullkom-
lega eðlileg ráðstöfun að tilkynna VSI og ASf, að þau
yrðuekki veittþar til kröfu VMSI og ASÍ hefði verið full-
nægt.
• Verkalýðshreyfingin beygði atvinnurekendur með
þessum hætti til þess að taka málefni farandverkafólks
á dagskrá eftir að þeir höfðu þverneitað því um langt
skeið. Hún beitti því vopni sem dugði, og verða atvinnu-
rekendur að láta sér lynda að sitja eftir með sárt ennið
eftir að hafa rekið sig á þennan vegg. Það er alkunna að
farandverkafólk hefur sumstaðar þurft að greiða milli
60 og 70% af launum í fæðiskostnað. Leiðréttingar á
þessu hafa atvinnurekendur ekki viljað ræða fyrr en nú,
að verkalýðshreyfingin knúði þá til þess.
—ekh
Sveiflu-Kjartan
# Kjartan Jóhannsson, fyrrum viðskiptaráðherra,
kemst að þeirri athyglisverðu niðurstöðu i Morgunblaðs-
grein að það sé eðli sveif Ina á olíumarkaði að fara bæði
upp og niður. Og slíkur sveif lumaður er Kjartarbað m.a.
fyrir hans tilstilli og áróður Geirsmanna hafa
(slendingar nú sveiflast upp í olíuprísum í stað þess að
fylgja Rotterdamverðinu niður, eins og verið hefur
raunin á fram á síðustu daga. Og þeir láta ekki þar við
sitja,því Geirsmenn og Kjartan Jóhannsson vilja nú taka
upp séríslenska sveiflu út og suður í olíuviðskiptunum.
# út af fyrir sig er það rétt hjá Kjartani Jóhannssyni
að íslendingar þurfa að móta sér langtímastefnu í olíu-
viðskiptum og undirbúa hana af kostgæfni. Þjóðviljinn
hefur tekið undir þau sjónarmið, sem m.a. voru sett
fram af Svavari Gestssyni, fyrrv, viðskiptaráðherra/að
nauðsyn sé á sveigjanlegri stefnu í olíuviðskiptum en
fylgt hefur verið og tryggja okkur fleiri kosti en Sovét-
viðskiptin. En Þjóðviljinn hefur lagt höfuðáherslu á
nokkur þýðingarmikil atriði: I fyrsta lagi er Ijóst að verð
á olíuvörum og hráolíu mun fara hækkandi á næstu
árum. Því skiptir mestu að tryggja öryggi í viðskiptum
til lengri tíma. I öðru lagi er Ijóst að meðan framboð á
olíu er nægjanlegt verður Rotterdamviðmiðun hagstæð
eins og jafnan hef ur verið við þær aðstæður. Þessvegna
var f ramboðskreppan í fyrra ekki ástæða til óðagots-
samninga af neinutagi. I þriðja lagi eru Sovétviðskiptin
okkur hagstæð eins og þau hafa verið í 23 af þeim 25
árum sem þau hafa staðið, vegna gæða olíunnar þaðan
oq lægri flutningskostnaðar en frá Vestur-Evrópu.
Bensínfnykurinn í höfuðborginni þessa dagana stafar
m.a. af innflutningi lélegs bensíns frá Vestur-Evrópu.
# Gasolíusamningurinn við Bretana kann að reynast
íslendingum hagstæðari til lengdar en nú horfir. En
milljarðaaukakostnaður vegna hans á þessu ári sýnir að
óðagotsstefna Geirs-manna og Sveiflu-Kjartans borgar
sig ekki.
—ekh
klíppt
56. greinin
Tortryggni i
samstarfi
L:
Benedikt Gröndal fyrrum
utanrikisráöherra birtir gagn-
merka grein i Morgunblaöinu i
gær undir fyrirsögninni „Undir-
staöan i samstarfi Flugleiöa og
Luxemborgar”. Kemur þar
fram aö tortryggni hafi verið
mikil i þessu samstarfi m.a.
vegna þess aö Luxemborgarar
hafi setiö yfir hlut Flugleiða i
Cargoluit, hugsanlega viljaö
eignast hlut i Flugleiöum, viljaö
MOKCCNBl.AOID. FIMMTUDAGUR 25 SKPTKMBKR 1>
Benedikt Grondal:
Morgunblaðiö birtir i gær 56.
grein Jóns Þ. Arnasonar i
greinaflokknum Lifriki og lifs-
hættir.. Herraþjóðarhugmyndir
eru þar viöraðar einu sinni enn:
„Vafi getur þvi einungis leikiö á
um tima, hversu lengi þræl-
dómsandi jöfnunarstefnunnar
fær enn haldiö frillutökum sin-
um á annars heilbrigöu og
heiðarlegu fólki. Or þvi sem
komiö er, getur hinsvegar ekki
liðiö á iöngu uns mikilhæfari
þjóöir og þegnar gera sér ljóst,
hvaö jöfnunarróðurinn þýðir og
til hvers hann leiöir”.
56 greinar i hugmyndasjóö
fasista framtiðarinnar, þegar
og ef jarövegur skapast til þess
aö hannskjóti rótum og blómg-
ist. Þann hugmyndasjóö geta
menn sótt i Morgunblaöiö, anno
1980.
Vinstri-fóbia
IEkki bilar siðferöisþrek
Morgunblaösins þegar þaö
fjallar um Gervasoni-máliö. Þó
viröist nærri hafa legiö að siö-
feröið spilltist og heiðrikja hug-
ans þvi i forystugrein segir ,,aö
Gervasoni hafi lent i islenskum
tröllahöndum og þvi hafi bæöi
Ihann og málstaöur hans fengiö
óorö á sig”. Hér erátt viö það aö
ýmis vinstrisamtök voru fyrst
til að bregðast viö til varnar
IGervasoni. En hvernig er það
meö Morgunblaöiö. Tekur þaö
málefnalega afstööu til mála,
eöa er þaö fyrirfram á móti öllu
sem vinstri samtök eru með á
dagskrá sinni, enda þótt um sé
að ræöa einföld mannúöar- og
réttlætismál? Tónninn i for-
| ystugrein blaösins bendir til
, þess aö slik skilyrt viöbrögö séu
Ivinnuregla á Morgunblaöinu og
heiöarleg afstaöa blaösins til
Gervasoni-málsins hafi nánast
a oröið til vegna þess aö heilbrigö
skynsemi kippti i spottann á siö-
ustu stundu. Fyrr má nú aldeilis
vera vinstri-fóbian.
•> Barthrl. umKonKumila
hltóamannafunili fjnr uiöuntu
uk ntjornvnld hrföu attaö viu
nda AtlantahaNfluKmnn Þaö
hröan til
utanrikiuraöunrjtanna
n*»ti. "K að ujalfaOKÖu
fulltruar Hamitnniojraöunrvtanna
viö hliö þrirra
I m þrtta Iryti foru forHtjorar
Fluidnöa fram a viö utannkin-
raöurrytiö. aö Intaö yröi hrimild-
ar til þraa. aö i aumum frröum
ma-tn frlaitiö fljuKa hrint nulli
Kandarikjanna ok l.uirmlairKar,
«K tnldu þrir aö þrtta mundi
1 ‘rr'a hotun. rn hrfur rk
■fnt i arinm viöræöum
la-nKi var ulaö um
u far|Hvaf1uKfrlaK> f>rn
fUndirstaðan í samstarfi
'Flugleiða og Luxemborgar'
Jón I>. Árnason:
1 I . inhirr ~ki lili v/m rj.t m/ir. hmrt ix
| | flfifii/i nuMi-uujii lnniliini iiiiiiiini ;nl f.iA.i
, | 1 <-f iir/»iii/., in- „i? /i.iu iin ,-rn. lil h rir
i"i inl.ir. /i.i «r,l/ix .„ 1 -i.ir.i -/iiiriu'/iiriiii
ii, ií.iiii/i' ‘
1/,-k.ni,/, r >nl/hriiit-i /i
— Lífríki ojlí lííslia llir LVI
| llt-fnd ofundsjúkra:
f joíntióiir
Þegar kjark brest-
ur, bilar þrek
ná meiri yfirráðum yfir flug-
málum i landi sinu og sjálfir
ráögert samkeppni við Flug-
leiðir á Atlantshafsleiöinni eöa
viljaö stofna nýtt flugfélag sem
Luxair ætti meirihluta i.
Ekki siöur hafa Flugleiöa-
menn aö mati Benedikts Grön-
dals gefiö Luxemborgar-
mönnum ástæöu til tortryggni:
Seabord enn
1) Þeir sáu snemma vaxandi
erfiöleika Flugleiöa f haröri
samkeppni, m.a. vegna skorts á
breiöþotu og þess króks á flugi,
sem þaö var aö koma viö á Is-
landi. Þetta geröi þá óróiega
þegar 1978.
2) Luxemborgarmenn hafa
veriö mjög tortryggnir út i hin
nánu samskipti Flugleiða viö
ameriska félagiö Seabord &
Western.
Þeir hafa jafnvel óttast, aö
Flugleiöir ætluöu aö sllta sam-
starfi viö Luxemborg og taka
upp nýtt samstarf viö Seabord,
e.t.v. gegn Cargolux. Samstarf
Seaboard og Air Bahama i Ind-
landi kynti undir þennan ótta.
3) Luxemborgarmönnum
voru þaö vonbrigöi, að Flug-
leiðir skyldu kaupa DC-10 af
Seaboard, en ekki hafa sam-
starf viö Cargolux meö þvi að
kaupa 747 eins og þaö félag.
4) Þeim voru mikil vonbrigöi,
að Seaboard skyldi fá viöhald á
DC-8 vélunum, en Cargolux
skyldi ekki fá þaö verkefni.
5) Loks hefur þeim mislikaö,
að Flugleiöir og sænskt skipa-
félag skuli eins og fóstbræöur
halda fast í meirihluta i Cargo-
lux, en heimamenn vera þar i
minnihiuta.
Af öllu þessu veröur ljóst, aö
sennilega heföi veriö óhjá-
kvæmilegt aö taka samstarf ts-
lands og Luxemborgar i flug-
málum til endurskoöunar, þótt
annaö heföi ekki komið til”.
Hvað næst?
Nú biöa menn spenntir eftir
þvi aö Benedikt Gröndal riti
aöra grein um orsakirnar fyrir
hinu nána samstarfi Flugleiöa
við Seaboard, sem viröist hafa
gengiö út yfir aðra hagsmuni
félagsins og Islendinga.
Kannski kemur það i Mogga
eftir prentaraverkfall. — ekl
«3 skorið
Félagsráðgjafar álykta i Gervasonimálinu:
Veitum landvistarleyfi
Gervasoninefndin sem starfaö
hefur frá þvi aö Patrick
Gervasoni kom til landsins, sendi
frá sér yfirlýsingu i gær. Efni
hennar var, að nefndin harmaöi
að ýmis öfl væru aö reyna aö gera
mál Gervasoni aö pólitisku máli,
en það væri fyrst og fremst
mannúöar- og mannréttindamál.
Björn Jónasson, sem sæti á i
nefndinni sagöi aö þeim heföi
fundist nauösynlegt aö itreka
mannúöarhliöina eftir aö ýmis
ónefnd öfl hefðu meö blaöaskrif-
um reynt að setja ákveðinn
pólitiskan stimpil á málin. Slik
skrif væru Gervasoni ekki til
framdráttar. —ká
Fyrst og fremst mannúðarmál
Stéttarfélag islenskra félags-
ráögjafa skorar á islensk stjórn-
völd aö endurskoða afstööu sina
til umsóknar Patric Gervasoni
um landvistarleyfi hér.
Það getur engan veginn
samræmst þeim mannúöar- og
mannréttindasjónarmiöum, sem
svo mjög eru höfö I hámælum hér
á landi, aö visa Gervasoni af landi
brott. Augljóst er aö hann hafnar
beint i frönsku herfangelsi vegna
andstööu sinnar viö herskyldu og
hernaöarbrölt.
Það ætti aö vera siöferöilegur
réttur hvers einstaklings aö taka
sjálfur ákvöröun um hvort hann
skuli gegna herskyldu eöur ei.
Núverandi afgreiösla málsins er
þvi islenskum stjórnvöldum litill
sómi.
Veitum Gervasoni
landvistarleyfi!