Þjóðviljinn - 15.11.1980, Blaðsíða 10

10 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Helgin 15. — 16. nóvember 1980
*mér
datt þad
í hug
Þaö mun vera hiö háa alþingi
Islendinga sem útbýr og semur
reglurnar um skattaframtal og
skattgreiðslu. Þaö er taliö
skattsvikef einhver fer á bakviö
þær reglur, misnotar þær eöa
brýtur. Nú eru reglur þannig,
svo dæmi sé tekiö, aö sá sem
hefur 4 milljónir I tekjur á aö
greiöa þrjár og sá sem hefur 40
milljónir á lika aö greiöa þrjár.
Þetta heitir jafnaöarmennska
og hefur hægt og hægt komist á
viö siendurteknar myndanir
vinstri stjórna. Ef sá sem hefur
4 milljónir i tekjur greiöir nú
ekki nema 2, þá eru þaö skatt-
svik og varöar refsingu, allt
eftir eöli brotsins, — sektum,
frelsissviptingu eöa lifláti.
Guörún Helgadóttir varpaöi
þeirri spurningu fram hér á
dögunum, hverju þaö sætti aö
óhemjuauöur gæti safnast fyrir
á hendur einnar fjölskyldu. Viö
þessa spurningu, þe. spurningu
Guörúnar um höfuöstól Silla &
Valda, hljóp hland fyrir hjartaö
á nokkrum Sjálfstæöismönnum
og var Moggi um tima fullur af
svivirðingum I garö Guörúnar
svo aö jaöraöi viö ósæmilegt
orðbragö. Einkum reiddist
aumingja Albert. Einhvers
staöar las ég þaö aö Guörún
heföi veriö aö dylgja um skatt-
svik þeirra verslunarjöfra og
þótti ósæmilegt. Hins vegar er
mér alveg gjörómögulegt aö sjá
þaö i skrifum Guörúnar. Þaö
sem hún sagöi var, — þe. min
túlkun, — aö þaö væri umhugs-
unarvert, hvort ekki væri of
langt gengið i jafnaöarmennsk-
unni aö láta þann sem hefur 4
milljónir i árstekjur gjalda
sömu skatta og þá sem hafa 40
milljónir eöa 400.
Siöan ég fór aö fylgjast meö
eigin skattagreiöslum hef ég
þráfaldlega tekiö eftir þvi aö
ýmsir auðmenn meö miklar
Böövar Guðmundsson skrifar:
Dylgjur Alberts
eignir húsa og fyrirtækja hafa
haft verulega minni gjöld aö
greiöa til samneyslunnar en ég.
Auövitaö er ég dálitiö stoltur
yfir þvi aö geta h jálpaö börnum
auömanna til menntunar eöa of-
neyslufólki tilheilsu. — en þaö á
ekkert skylt viö dylgjur um
skattsvik þó ég sé misstoltur
yfir þessari aöstoö. 1 sannleika
sagt kemur nefnilega stundum
yfir mig beiskja grimm yfir
óréttlæti skattalöggjafarinnar.
Mun þaö vera rétt hjá Ellert: aö
þeim gangi öfund ein til sem ein-
hverju vilja breyta.
Flosi hinn tölvlsi reiknaöi
þaö út á dögunum aö ekki tæki
verkamann nema 1000 ár aö
safna til menningargjafar á
borö viö þá sem gefin er af
verslunarauöi Silla & Valda. Til
eru þeireinstaklin gar á landinu
sem þurfa miklu styttri
tima — þaö skyldi þó aldrei
vera aö þaö sé einhver leyni-
þráöur á milli þeirrar staö-
reyndar og oröaflaums Alberts
Guömundssonar á dögunum. Sú
öfugsnúna jafnaðarstefna I
skattgreiöslumálum sem nú
rikir er nefnilega tilvalin fýrir
hátekjufólk, braskara og þjófa
að mata krók sinn á. Þeir eru
nefnilega ýmsir sem hagnast
vel á jöfnuöi sem þessum. Hins
vegar má um þaö spurja,
hvernig þaö megi vera aö
skattalög hér séu svo undarleg
þar sem mikill meirihluti lands-
manna hefur einungis 4 millj-
ónir i tekjur. Hvernig má þaö
samt vera aö reglumar miöast
viö þarfir þeirra sem hafa 40
milljónir eöa 400?
Þegar ég var aö alast upp i
Borgarfiröinum I gamia daga
var stundum kosiö þar til
hreppsnefndar, til fulltrúa-
fundar kaupfélagsins, til sýslu-
nefndar og fleiri trúnaöar-
starfa. Þaö hefur mér stundum
þótt undarlegt síöar aö þeir fáu
efnabændur sem þá var aö finna
i Borgarfiröinum virtust ávallt
eiga fleiri fulltrúa en hinir.
Samt höföu smábændurnir
kosningarétt og þeir voru
margir fyrir 30 árum. Hver af
öörum kaus yfir sig og fyrir sig
fulltrúa sem haföi allt annarra
hagsmuna aö gæta en þeirra.
Ogþanniger þaö enn. Þaö var
ekki nema von aö hann Albert
reiddist viö hana Guö-
rúnu, — þaö gæti nefnilega
oröiöhonum hættulegt ef fólkiö,
sem kýs hann I þeirri góöu trú
aö þaö eigi eitthvaö sameigin-
legt meö honum, — uppgötvaði
einn góöan veðurdag aö svo er
ekki. Þeim er fátt sameiginlegt
annaö en loftiö sem viö öndum
öll að okkur og útsýn til Esju og
Keilis. Og þetta má Albert Guö-
mundsson ekki taka sem níö um
sig dauöan eöa lifandi, — og svo
vitlaus er hann nú trúíega ekki.
Og sennilega var Albert ekki
eins vitlaus eins og hann lést
vera i svivirðingaræðunni um
Guörúnu, —mér er nefnilega
nær aö halda aö Albert viti ná-
kvæmlega aö veröi skattalögum
breytt þannig aö þeir rikari gini
ekki yfir öllu, — þá getur hann
ekki skiliö eftir sig þær menn-
ingar- og minningahallir aö
dánargjöf sem veita fólki
heiöurshjónatitil og kopar-
bústur í anddyri. Þetta væri nú
reyndarleiöinlegt ef svo færi að
Albert gæti ekki gefiö stór-
höföinglega minningargjöf um
sjálfan sig, þvl Albert er fal—
legurmaður og bústa af honum
mundi sæma sér vel 1 anddyri
hvaöa menningar- og minninga-
hallar sem væri.
Nú trúi ég aö einhver freistist
til aö túlka þessi orö min sem
kvikindsku I garö Alberts. Þess
vegna set ég strax undir þann
leka og sver allt slikt af mér. Al-
bert er nefnilega ekki bara
friöur, hann er llka bliöur og
hefur gefiö fátæku fólki eigur
slnar til jafos viö sig, — enda
maöur kristinn og þekkir boð
Krists um yfirhafnirnar
tvær, — aöra þeirra skal gefa
fátækum. Margir smælingjar
hafa þegiö af hans gæsku, — til
dæmis — og þaö er eitthvað sem
ég skil sem lélegur rithöf-
úndur — hefur hann gert stórvel
til Indriða G. Þorsteinssonar og
gert hann aö kosningastjóra
slnum.
Og þannig mætti lengi
telja, — en svo hefur nú högg-
ormurinn gamli sem öllu gjörir
að spilla nagaö um hjartarætur
vorar smælingja aö þar fýrir-
finnst stundum enginn vottur
þakklætis heldur öfund og ill-
gimi, — eins og Ellert hefur
vitnaö. Og satt er þaö, aö ef ég
mætti breyta skattalögunum
yröu þau þannig aö sá sem hefur
hefurtekjuruppá fjörutlu millj-
ónir myndi greiöa þrjátlu og
átta i skatt og sá sem hefur
tekjur uppá fjórar mundi greiða
tvær. Nú eigum viö, sem erum
svona öfúndsjúkir, fjármála-
ráöherrann, þess vegna er ekki
nema von aö Albert sé reiöur
henni Guörúnu fyrir aö benda á
aö kosningalögin eru sniöin
fyrir þá ríku og tekjuháu en ekki
hina. En þaö hefur enginn sagt
aö heiöurshjónin, Silli & Valdi
eöa nokkur annar hafi stolið
nokkrum hrærandi hlut. Þaö
hefur hins vegar flökrað aö
nokkrum öfundsjúkum sálum
aö reglurnar séu meir sniönar
viö þarfir þeirra sem hyggja á
auðsöfnun en hinna sem stunda
eftir stefjabókum.
Já, þaö er ljótt aö saka sak-
laust fólk um þjófnaö, — þaö er
lika ljótt aö saka sakiaust fólk
um aö hafa boriö þjófnaö á sak-
laust fólk. Þetta ættu allir Al-
bertar og Matthiasar landsins
aö geta skiliö ef þá skortir ekki
miklu meir en hingaö til hefur
veriö haldiö. Auövitaö ætti Al-
bert aö biöja Gruörúnu Helga-
dóttur opinberlega afsökunar,
þvi hún hefur hvergi látiö aö þvl
liggja aö Silli & Valdi hafi ekki
fariö eftir settum reglum.
Þaö er ljótt aö svindla og hafa
rangt viö I fótbolta Albert. En
þaö er ekkert athugavert viö
þaö I landi frægs málfrelsis aö
varpa fram þeirri spurningu
hvort reglurnar séu réttlátar.
Þetta ætti stööugt aö hafa I
minni, rétt skal vera rétt. Þess
vegna finnst mér líka alveg til-
valiö aö fyrirhuguö áletrun yfir
borgarleikhúsinu nýja veröi
ekki AF AVÖXTUNUM SKUL-
UÐ ÞÉR ÞEKKJA ÞA, — eins
og flogiö hefur fyrir, — heldur
skal þar standa áminning aust-
firska prestsins til sóknarbarna
sinna: ÞVI SEM MENN STELA
EIGA ÞEIR AÐ SKELA.
Árni Bergmann skrifar:
vina fundur
Góðra
Kynleg uppákoma blasir við á
opnu Morgunblaösins I gær. Þar
segir frá þvi, aö „nokkrir is-
lenskir áhugamenn um alþjóöa-
mál og bandarísk stjórnmál”
hafi nýlega verið á ferö i Banda-
rlkjunum — nánar tiltekiö hafa
þeir allir komiö nokkuö viö sögu
i yngri deild sjálfstæöisflokksins
og hjá fjölmiðlum honum tengd-
um. Blaöiö segir frá þvi meö
nokkrum fögnuöi, aö þessum
hópi hafi veriö sýndur sá sómi
að leiöa þá fyrir Richard M.
Nixon, fyrrum forseta Banda-
rlkjanna. Og fylgir meö nokkur
myndakostur af góöra vina
fundi.
Vitanlega er þaö ekki nema
eölilegt áhugamál blaöamanna
(en tveir slikir voru I hópnum)
aö leita uppi núverandi og fyrr-
verandi áhrifamenn 1 stjórn-
málum og rekja úr þeim gam-
irnar. En heimsóknin til Nixons
og þaö samtal viö hann, sem
einn Amríkufaranna hefur á
blaö fest, er ekki bundin neinni
sllkri forvitni. Gestimir hafa
foröast aö minnast á neitt þaö
sem gæti komiö illa viö gest-
gjafann: I frásögninni er þess
getiö aö varla hafi veriö minnst
á innanrlkismál I Bandarlkj-
unum og allra slst á ,,þá atburöi
sem uröu þess valdandi aö
Nixon hraktist úr Hvita húsinu á
sinum tlma”. Þetta er svo
kurteislega orðaö aö engu er
llkt — menn gætu haldiö að ill
örlög eöa skuggabaldrar hafi
„hrakiö” góöan dreng út úr
hans húsum.
Hjá samherja
Nei, Morgunblaösmaöur
ætlar sér ekki aö minna neinn á
þaö, aö Nixon varö aö hlaupa Ur
embætti vegna þess, aö uppvlst
varö aö nann haföi misbeitt
herfilega valdi slnu og beitt
glæpsamlegum aðferöum til aö
tryggja sér endurkjör I forseta-
stólinn. Einhverntíma heföi þótt
viöeigandi aö geta þess, aö
maöur sem beitir Watergateaö-
feröum grafi stórlega undan
trausti manna á lýöræöi. En
ekkert slikt lætur á sér kræla I
þeirri sælukennd sem umlykur
efnispilta Sjálfstæöisflokksins I
þeim frægöarljóma sem stafar
af afdönkuöum forseta. Þvl
þetta er ekki neinn venjulegur
skálkur, heldur var hann forseti
Bandarlkjanna og mjög langt til
hægri. Heimsókn Sjálfstæöis-
pilta til hans er pólitlsk heim-
sókn, þeir eru aö leita sér siö-
feröilegs trausts og halds hjá
samherja.
Hjörtun slá i takt
Oll frásögnin ber þvl fagurt
vitni hve mjög hjörtu gestanna
og gestgjafans slá I takt. Yfir-
skriftin er svofelld ummæli
Nixons: „Veikleiki lýöræðis-
rlkja eykur styrjaldar-
hættu — en styrkur þeirra
dregur úr henni”. Þetta er boö-
skapur sem ungir menn og miö-
aldra úr Valhöll kunna aö meta^
hann er auövitað ekki nýr fyrir
þeim.en þeim fer sem mörgum
öörum, aö þeir þurfa I slfellu
aöheyra staöfestingu á þvi sem
þeir hugsa sjálfir. 1 annan staö
veröur Nixon gestunum eins-
konar staögengill Reagans hins
nýkjörna: hann útskýrir það
fyrir þeim aö Reagan sé til
góöra hluta líklegur og þá ekki
sist til að halda uppi miklum
vlgbúnaöi.Nixon er haföur til aö
staöfesta þá fögru mynd sem
Morgunblaðiö hefur ab undan-
förnu veriö aö draga upp af
Reagan, sem á vist aö bjarga
heiminum meö þvl ab fjölga I
honum sprengjum og eldflaug-
um. Ogengum gestanna dettur I
hug aö efast um ráösnilld þess
manns um friöarmál, sem um
margra ára bil stýröi stór-
fekiustum hernaöi sem rekinn
hefur veriö eftir aö slöari
heimsstyrjöld lauk. Og skildi
ekki aöeins eftir sig svibna og
eitraöa jörö og tvær miljónir
lika I Vletnam, heldur dró og
Kampútseu inn I hildarleikinn
meö hinum hörmulegustu af-
leiöingum. Seint um siöir
neyddist Nixon til aö semja um
friö I Idndókína og senda mikinn
Ritstjórnargrein
bandariskan her heim: sú friö-
argerö kom ekki til af þvl aÖ
Bandarikin væru „sterk” held-
ur einmitt af þvi aö oftrú Nixons
og hans liðsmanna á pólitiskan
sannfæringarmátt vopnanna
haföi veikt Bandarlkin á
alþjóðavettvangi jafnt sem
heimafyrir.
Gagnkvæm aðdáun
Þaö er merkilegt, aö hvergi
mega Sjálfstæöismenn svo
hnusa af alþjóðamálum, aö þeir
ekki velji sér þær fyrirmyndir
sem lakastar eru. Einkum og'
sér i lagi hafa þeir dálæti á
mönnum sem duglegastir eru I
vopnaskaki og eru reiöubúnir til
aö fyrirgefa þeim alla glæpi.
Aftur á móti verða allir þeir
vestrænir leiðtogar meö einum
eöa öörum hætti tortryggilegir
hjá þessum sömu Sjálfstæðis-
mönnumsem reyna aö brydda
upp á nokkru þvi frumkvæöi
sem tengist afvopnun: má þar
um nefna dæmi af Olof Palme
og öörum foringjum sósial-
demókrata, eöa einhverjum
þeim öörum sem dregur I efa
visku Nixonmanna.
Ungir Sjálfstæöismenn leit-
uöu trausts og halds hjá Nixon,
og Nixon fann loksins þá menn
sem kunnu aö meta hann. Eftir
Nixon var þaö á dögunum haft
um fund þennan I Morgunblað-
inu aö „sjö ungir menn úr
islenska Sjálfstæöisflokknum
heimsóttu mig I morgun. Þeir
skafa sko ekkert utan af sinni
pólitik”.
Hve gott og fagurt og indælt
er... ab