Þjóðviljinn - 11.12.1980, Blaðsíða 7

Fimmtudagur 11. desember 1980. ÞJÓDVILJINN — SIDA 7
Kvikmyndir
Ingibjörg
Haraldsdóttir
skrifar
Kúreki á mölinni
Háskólabió frumsýndi meö
miklu brambolti nýjustu mynd
Johns Travolta f sföustu viku.
Myndar þessarar hafa ung-
lingar bcöiö meö mikilli eftir-
væntingu, enda hefur hún veriö
auglýst gegndarlaust og lengi.
Einsog fyrri myndir Travolta er
þessi aöeins hluti af miklum
„pakka” sem settur er á mark-
aðinn. t pakkanum eru kúreka-
föt, hljómplötur, auglýsingar og
margt fleira. 1 rauninni ætti
kvikmyndagagnrýnandi ekki aö
fjalla um þessa mynd, heldur
einhverjir markaöáfræöingar,
þvi hér er fyrst og fremst um
iðnframleiöslu að ræöa.
Stjórnendur biósins hafa ekki
haft fyrir þvi að þýöa nafn
myndarinnar, Urban Cowboy,
en mér dettur í hug að kalla
hana Kúrekiá möIinni.Ef menn
vildu vera enn þjóðlegri gætu
þeir nefnt hana Þaö kostar klof
að ríöa röftum. Efni myndar-
innar er gömul og útslitin
formúla: strákur fær stelpu,
strákur missir stelpu, strákur
fær stelpu aftur.
Myndin er framleidd eftir
öllum kúnstarinnar reglum.
Uppskriftin er gamalkunn:
skammtur af ofbeldi, skammtur
af væmni, blandað með tónlist
og dansi, kryddaö meö sam-
keppni og spennu, erótik — en
ekkert klám, takk. Mér sýndist
sem unglingarnir i bióinu væru
ekkert yfir sig hrifnir og
heyrðist reyndará þeim að þeir
hefðu oröið fyrir vonbrigðum.
Mannlifið i Houston,
Texas, virðist heldur nöturlegt,
ef marka má þessa mynd. John
Travolta býr i hjólhýsi i ömur-
legu hjólhýsahverfi, vinnur i
oliuhreinsunarstöð og fer á
hverju kvöldi i „stærsta nætur-
klúbb i heimi”, sem er eins-
konar pakkhús i stil við Sigtún,
þar sem fólk drekkur, dansar
slæst og keppir i véltuddareið.
Þetta siðasttalda „skemmtiat -
riði” er vélvædd útgáfa af iþrótt
sem nefnist ródeo og felst i þvi
aösitja sem lengst á nautsbaki.
Tuddinn minnir árafknúinnleik-
fimihest og þvi er haldið fram I
myndinni að miklu erfiðara sé
að sitja hann en venjulegan
tudda.
Það sem mér heyrðist vekja
einna mesta furðu unglinganna
var klæðnaðurinn á fólkinu i
myndinni. Látið er i veðri vaka i
auglýsingum aðhér sé komin ný
tiska, en i raun eru þetta bara
gallabuxurnar sem við höfum
klæðst undanfarna áratugi —
hvaðer svona nýtt við þær? Það
er heldur engin ný frétt að Tex-
asbúar gangi meö kúrekahatta;
það hafa þeir gert lengi.
Kúreki á mölinnier ómerkileg
mynd í alla staði og mér finnst
Háskólabió hafa sett talsvert
ofan við þetta hlægilega tilstand
sem fylgdi frumsýningunni.
Coppola í Fjalaketti
Myndin sem Fjalakötturinn
sýnir i þessari viku er „Hinir
ofsóttu og hinir eltu” (The
Haunted and the Hunted) eftir
Francis Ford Coppola, gerö
1964.
Þetta er fyrsta mynd Coppola,
en hefur ýmis einkenni seinni
mynda hans, t.d. Guðföðurins I
og II. t sýningarskrá er eftirfar-
andi lýsing á innihaldi myndar-
innar: t ævafornum irskum
kastala er Halloranfjölskyldan
sameinuðátta árum eftir dauða
yngstu dótturinnar, Kathleen.
Hin sturlaöa móðir stúlkunnar
er I þann veginn að ljúka við
erfðaskrá sina og eru ættingjar
hennar samviskulausir og
óvandaðir að ráðleggja henni i
þvi sambandi. Þessir ættingjar
hafa (likt og Corleone-fjölskyld-
an I Guðfööurnum) ofbeldisfull-
ar lausnir á reiðum höndum
sem svar við hvers kyns vanda-
málum sem upp koma. Og til að
kóróna allt saman reikar axar-
morðingi um kastalalóðina og
fjölskyldumeðlimum tekur að
fækka á hinn hroðalegasta
máta.
Námskeiö í handritagerð
A laugardaginn, 13. des.,
halda Samtök áhugamanna um
kvikmyndagerö ( SAK ) nám-
skeiö i handritagerö i Alfta-
mýrarskóla, og hefst þaö kl.
14.00.
Hrafn Gunnlaugsson verður
meðal leiðbeinenda á námskeið-
inu, sem er opið öllum áhuga-
mönnum um kvikmyndagerö.i
Þátttökugjald er kr. 2000,- Þeim
sem vilja taka þátt i námskeið-
inu er bent á að hafa samband
við Martein i sima 40056 eða
Svein Andra i sima 31164.
pfigl ■ ■

■ÉflðfellL
ALMENNA
BOKAFÉLAGIÐ
Skemmuvegi 36
Kópavogi
Sími 73055
Frank tsland á 18. öld er listaverkabók með gömlum íslandsmyndum. Þær eru allar úr
Ponzi tveimur visindaleiðöngrum sem hingað voru farnir frá Bretlandi á 18. öld —
ÍSlanri *e*®an8r* Banks 1772 og leiðangri Stanleys 1789.
, Flestar þessara mynda eru nú i fyrsta sinn prentaðar beint eftir frummyndunum.
a 18. Sumar hafa aldrei birst áður i neinni bók.
öld Þessar gömlu Islandsmyndir eru merkileg listaverk. En þær eru einnig ómetanleg-
ar heimildir um lönguhorfna tið.semris ljóslifandi uppaf siðum bókarinnar.
Frank Ponzi listfræðingur hefur haft allan veg og vanda af bókinni og ritar formála
um þessa tvo Islandsleiðangra og þá listamenn sem myndirnar gerðu.
Veiöar og veiöarfæri
eftir GuDna Þorsteinsson fiskifreAing
Bókin lýsir i rækilegum texta veiBiaöfer&um og
veiðarfærum sem tiBkast hafa og tiBkast mi viB
veiBi sjávardýra hvar sem er i heiminum. Bókin er
meB fjölda mynda og nákvæmum skrám yfir
veiBarfæri, nöfn þeirra bæBi á ensku og islensku.
Hún er 186 bls. aB stærB og i sama bókaflokki og
Fiskabók AB og Jurtabók AB.
Dags hriðar spor
Leikrit — Valgaröur Egilsson
Dags hriöar spor er fyrsta skáldverk Valgarös
sem birtist á prenti og er gefiö út samhliöa þvl a&
verkiö er tekiö til sýningar i Þjóóleikhúsinu.
Heigi fer i göngur
Svend Otto S.
Svend Otto S. er viökunnur danskur teiknari og
barnabókahöfundur. SiBastliBiB sumar dvaldist
Svend Otto S. um tima á lslandi og birtist nú sú
barnabók sem til varB i þeirri ferB.
Nýjasta bók Grahams Greens
Sprengjuveislan
eða Dr. Fisher i Genf
Dr. Fisher er kaldhæBinn og tilfinningalaus
margmilljónari. Mesta lifsyndi hans er afi
aufimýkja hina aufiugu „vini” sina. Hann býfiur
þeim reglulega i glæsilegar veislur og þar
skemmtir hann sér viB afi hæfia þá og nifiurlægja.
íslenskt orðtakasafn 2. bindi
eftir Halldór Halldórsson. önnur útgáfa aukin
t ritinu er aB finna meginhluta islenskra orBtaka,
frá gömlum tima og nýjum, og er ferill þeirra rak-
inn til upprunalegrar merkingar. tslenskt orBtaka-
safn er ómissandi uppsláttarrit.
Ný skáldsaga eftir Jón Dan
Stjörnuglópar
Jón Dan er sérstæfiur höfundur og alltaf nýr. Nú
verfiur honum sagnaminnifi um vitringana þrjá afi
vififangsefni — fært i islenskt umhverfi bænda og
sjómanna á Sufiurnesjum.
Jónas Hallgrimsson og Fjölnir
eftir Vilhjáim Þ. Gislason
Ýtarlegasta ævisaga Jónasar Hallgrimssonar
sem vifi hingafi til höfum eignast. Sýnir skáldifi 1
nýju og miklu skýrara ljósi en vifi höfum átt afi
venjast.
Liðsforingjanum berst aldrei bréf
skáldsaga eftir Gabriel Garcia Marques
I þýBingu GuBbergs Bergssonar.
LiBsforinginn hefur i 15 ár beBiB eftirlaunanna
sem stjórnin hafBi heitiB honum, en þau berast ekki
og til stjórnarinnar nær enginn, og alls staBar, þar
sem li&sforinginn knýr á, er múrveggur fyrir.
tsland i síöari heimsstyrjöld
Ófriður i aðsigi
eftir Þór Whitehead
Ófrifiur i afisigi er fyrsta bindi þessa ritverks.
Meginefni þess er samskipti lslands vifi stórveldin á
timabilinu frá þvi Hitler komst til valda i
Þýskalandi (1933) og þangafi til styrjöld braust út
(1939). Þjóöverjar gáfu okkur þvinánari gaum sem
nær dró ófrifinum, og valdsmenn þar sendu hingafi
einn af gæfiingum sinum, SS-foringjann dr.
Gerlach, til aö styrkja hér þýsk áhrif.
Prinsessan sem hljóp að heiman
Marijke Reesink
Francoise Trésy geröi myndirnar.
Þessi fallega og skemmtilega myndabók er eins
konar ævintýri um prinsessuna sem ekki gat fellt
sig viö hefÐbundinn klæðnaö, viöhorf og störf
prinsessu og ekki heldur viö skipanir sins stranga
fööur, konungsins. Þess vegna hljóp hún aö
heiman.
Heiðmyrkur
ljófi — Steingrfmur Baldvinsson.
Steingrimur i Nesi var merkilegt skáld, og
mófiurmálifi lék honum á tungu. Hér er aö finna
afburfiakvæfii svo sem Heifimyrkur, sem hann orti
er hann beifi daufia sins i gjá i ABaldalshrauni I
fimm dægur og var þá bjargafi fyrir tilviljun.
Matur, sumar, vetur, vor og haust
Sigrún Davffisdóttir
Þetta er önnur matreifislubókin sem Almenna
bókafélagifi gefur út eftir Sigrúnu Davifisdóttur, hin
fyrri heitir MATREIÐSLUBOK HANDA UNGU
FÓLKI A OLLUM ALDRI, kom út 1978 og er nú
fáanleg i þrifiju útgáfu. Flestum finnst ánægjulegt
afi borfia gófian mat, en færri hafa ánægju af þvl afi
búa hann til. En hugleifiifi þetta aöeins. Matreifisla
er skapandi. Þafi er þvi ekki aöeins gaman afi elda
sparimáltifi úr rándýrum hráefnum, heldur einnig
afi nota ódýr og hversdagsieg hráefni á nýjan og
óvæntan hátt.
ALMENNA
BÓKAFÉLAGIÐ
Austurstræti 18
Sími 25544