Þjóðviljinn - 12.02.1981, Blaðsíða 4

4 SIÐA — ÞJOÐVILJINN Fimmtudagur 12. febrúar 1981
UOWIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýds-
hreyfingar og þjódfrelsis
(Jtgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans.
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann.
Kitstiórar: Arni Bergmann, Einar Karl Haraldsson. Kjartan
Ölafsson.
Auglvsingastjóri: Þorgeir Ólafsson.
Umsjónarmaöur sunnudagsblaðs: Guðjón Friðriksson.
Afgreiðslustjóri: Valþór Hlöðversson.
Klaðamenn: Alfheiöur Ingadóttir, Einar Orn Stefánsson, Ingi
björg Haraldsdóttir, Kristin Astgeirsdóttir, Magnús H. Gisiason,
Sigurdór Sigurdórsson.
iþróttafréttamaður: Ingólfur Hannesson.
Útlit og hönnun: Guðjón Sveinbjörnsson, Sævar Guðbjornsson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Gunnar Elisson.
llandrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elias Mar.
Auglýsingar: Svanhildur Bjarnadóttir.
Skrifstofa: Guörún Guðvarðardóttir, Jóhannes Harðarson.
Afgreiðsla: Kristin Pétursdóttir, Bára Sigurðardóttir.
Simavarsla: Ólöf Halldórsdóttir, Sigriður Kristjánsdóttir.
Bílstjóri: Sigrún Bárðardóttir.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir,
Karen Jónsdóttir.
Útkeyrsla, afgreiðsla og auglýsingar: Siðumúla 6,
Keykjavik, simi 8 13 33.
Prentun: Blaðaprent hf.
Bœrileg
afkoma
9 Fyrir rúmri viku var hér í Þjóðviljanum vakin á því
athygli, að afkoma fyrirtækja í sjávarútvegi væri nú
betri en oft áður. Hér var byggt á upplýsingum, sem
Þjóðhagsstofnun hafði látið fjölmiðlum í té í byrjun
þessa mánaðar.
• Talsmenn fiskvinnslufyrirtækja hafa andmælt
niðurstöðum Þjóðhagsstofnunar og telja hag fisk-
vinnslunnar lakari en Þjóðhagsstofnun telur. Engin gild
rök hafa þó verið færð fram fyrir því, að mat Þjóðhags-
stofnunar á afkomu fyrirtækjanna sé rangt, og meðan
svo er verður að gera ráð fyrir að tölur Þjóðhagsstofn-
unar séu nálægt lagi. — Hitt er svo annað mál, að
auðvitað er afkoma útgerðar- og fiskvinnslufyrirtækja
ákaflega misjöfn og skiptir þar m.a. vaxtabyrðin veru-
legu máli.
• Samkvæmt upplýsingum Þjóðhagsstofnunar má
gera ráð fyrir að fiskvinnslufyrirtækin hafi að jafnaði
um 7% heildartekna sinna í hreinan hagnað eftir af-
skriftir,sé miðað við óbreytt rekstrarskilyrði f rá því sem
var um síðustu áramót. I þessum efnum er þó mikill
munur á hinum einstöku greinum vinnslunnar, þar sem
gerter ráð fyrir 1,6% hreinum hagnaði frá f rystingunni,
10% hagnaði hjá saltfiskverkun og 25% hagnaði hjá
skreiðarverkun. Auðvitað er mjög algengt að eitt og
sama fyrirtækið reki hraðfrystihús, saltfiskverkun og
skreiðarframleiðslu allt í senn. Sjálfsagt sýnist þó að
jafna þarna nokkuð á milli, m.a. með breytingu á út-
flutningsgjöldum, ekki síst þar sem það væri ákaflega
slæmt frá þjóðhagslegu sjónarmiði, ef mikil aukning
yrði í skreiðarframleiðslu á kostnað mun verðmætari
framleiðslu á frystum sjávarafurðum.
9 — En meðan menn eru enn að þjarka um væntanlegt
f iskverð, þá er ástæða til að vekja nánari athygli á ýmsu
því sem lesa má úr tölum Þjóðhagsstofnunar um stöðu
fyrirtækjanna. Setjum svo að fiskverðshækkun frá
áramótum verði ákveðin 17,5%.
9 Samkvæmt upplýsingum Þjóöhagsstofnunar leiddi
slik fiskverðsákvörðun til betri afkomu hjá skipum sem
stunda botnfiskveiðar heldur en þau hafa nokkru sinni
búið við siðustu 10 ár. — Á árunum 1971—1979 var jafnan
nokkur bókhaldslegur halli á útgerð þessara skipa í heild
og telur Þjóðhagsstofnun að þessi halli haf i verið mestur
árið 1975 eða 14,2% af tekjum og minnstur árið 1971 eða
2,9% af tekjum. Ekki liggja fyrir tölur um árið 1980.
9 Miðað við 17,5% fiskverðshækkun nú og liðlega
400.000 tonna ársafla af þorski ætti bókfærður halli hjá
skipum sem stunda botnfiskveiðar hins vegar ekki að
verða nema í kringum 1%, þegar búið er að nýta allar
heimildir til afskrifta.
9 Og eins og áður sagði væri þetta betri útkoma en
nokkru sinni á síðasta áratug.
9 En hvað þá með fiskvinnsluna? — Sé gert ráð fyrir
17,5% fiskverðshækkun þá yrði ekki lengur um 7%
hreinan hagnað að ræða hjá fiskvinnslunni, heldur um
1% tap að dómi Þjóðhagsstof nunar. — Samkvæmt þeim
upplýsingum um afkomu fyrirtækja sem Þjóðhagsstofn-
un byggir á, þá hef ur f iskvinnslan verið rekin í námunda
við núllpúnktinn síðustu ár og er þá miðað við bókfærðar
tekjur og gjöld. Þannig var bókfærður hreinn hagnaður
hjá fiskvinnslufyrirtækjunum um 1,2% af tekjum þeirra
að jafnaði siðustu 6 árin fyrir 1980. A þessum sömu 6
árum var hins vegar að jafnaði yfir 9% halli á út-
gerðinni, en yrði um 1% nú, miðað við 17,5% fiskverðs-
hækkun.
9 Af þeim tölum sem hér hef ur verið minnt á úr opin-
berum upplýsingum Þjóðhagsstofnunar, þá geta menn
séð að afkomuhorf ur í sjávarútvegi eru síst lakari nú en
verið hef ur að jafnaði á undanförnum árum, og ekki má
gleyma því, að býsna mikil eignamyndun hefur reyndar
átt sér stað hjá útgerðar- og fiskvinnslufyrirtækjum á
undanförnum árum, — þótt bókfærður hagnaður hafi
oftar en ekki verið neðan við núllið.
9 Eins og mál standa á ákvörðun fiskverðs ekki að
vera neitt óviðráðanlegt vandamál, né heldur lausn sjó-
mannaverkfallsins. —k.
klippt
Ný breiöfylking
fulltrúa og
fréttastjóra •
Morgunblaðiðhefur um árabil
talið sig til virtustu blaða
veraldarinnar. Það litur á sjálft
sig I flokki meö New York
Times, Washington Post, Le
Monde, Observer og neu
Zuricher Zeitung! allt virt blöö
fyrir vandaðan fréttaflutning.
Hinn 31. janúar sl. birtist
meiriháttar tilkynning á bak-
siðu Mbl. Tveir menn hafi verið
ráönir fulltrúar ritstjóra og þrir
nýir fréttastjórar. Það munaði
ekki um minna. Þessir fimm-
menningar eru allt vörpulegir
menn með mikla reynslu i
blaðamennsku.
Af öllu þessu virtist mega
draga þá ályktun, að bráðum
kæmi betri tið, blaðiö myndi
kannski lyftast uppúr þeirri lág-
kúru hægri öfga og þvi pólitiska
fréttamati sem einkennt hefur
Mbl.
Liða nú dagar. En hverju
vindur fram?
Þann tima sem sjálfstæðu
blaðamennirnir, fulltrúarnir og
fréttastjórarnir hafa rikt rit-
stjórunum til ráðuneytis hefur
Morgunblaðið venju fremur lagt
sig i lima við að birta ómerki-
legtihaldsslúður.
Mikið liggur við
að koma höggi á
Alþýðubandalagið
Til marks um það er frétt i
Morgunblaðinu i fyrradag, þar
sem slegið er upp með striös-
letri þessari fyrirsögn: Þing
Norðurlandaráðs: Guðrún vill
fara en fær ekki. Siðan kemur i
langri bunu einhver dularfull
þula um þrá Guðrúnar Helga-
dóttur til þátttöku i þinghaldi
Norðurlandaráðs. I gær skýrir
Guðrún svo frá þvi að hún, sem
nýr þingmaður og varamaður i
Norðurlandaráði, hafi aðeins
grennslast fyrir um hver venja
væri um setu varamanna. Þaö
var nú allt og sumt.
Að leggja helstu fréttasiðu
blaösins undir slúöur af þessu
tagi og gera að meginfréttaefni
þann daginn er ekki i ætt við þau
blöð sem fyrr var vitnaö til. Það
ber hins vegar ljósan vott um þá
þjónkun við Geirsarm Sjálf-
stæöisflokksins sem blaðiö gerir
sig bert aö dag hvern árið um
kring.
Geirshjartað i
brjósti Moggans
Það segir lika sina sögu að i
hvert sinn sem frétt kemur um
aðgerðir rikisstjórnarinnar
hoppar Geirshjartað i brjóstum
breiðfylkingarinnar á ritstjórn
Morgunblaðsins. Nú skal reynt
að finna einhvern þann flöt á
fréttinni til að hlutur Gunnars
Thoroddsen, sem á máli hins
„vandaða” "blaðs Morgunblaðs-
ins er kallaður handbendi
kommúnista, sé sem auvirðileg-
astur.
Dæmi um það er i gær þegar
rikisstjórnin ákvað aö hverfa
frá bindingu isl. krónunnar
viö dollara, en taka upp gengis-
skráningu miðaö viö vegið
meðalgengi hinna ýmsu mynta.
Traustustu stuðningsmenn
Geirs á Alþingi reyna nú að
koma I veg fyrir að skattalög
Matthíasar taki gildi, þannig aö
staða hans i formannsslagnum
styrkist ekki.
Þá er i aðal innlendu frétt
Morgunblaðsins þetta haft eftir
ljósi Morgunblaðsins i hinni
andlegu myrkvun, Geir
Hallgrimssyni: Að ákvörðun
ríkisstjórnarinnar sýndi aðeins
hversu f1jót f æ rnis1egar
gamlársaðgerðirnar hefðu
verið. Siðar segir Geir: „Þaö
stendur tæpast steinn yfir steini
i þessum aðgerðum ölium þetta
timabil frá áramótum til þessa
dags.” Er þetta ekki eitthvert
allra merkilegasta fréttamat
sem hægt er að hugsa sér?
Morgunblaðið
utan við is-
lenskan þjóðfé-
lagsveruleika
Nú má öllum ljóst vera að
rikisstjórnin ætlaði aldrei að
hækka gengi islensku krónunn-
ar. Aö ráði Seðlabankans var
dollaragengi fylgt, en það
reyndist óhollt ráð eins og
margt annað sem frá þeirri
merku stofnun kemur. Til að
mynda hafði vestur-þýska
markið fallið um 8,3%, danska
krónan um 8,1% og svissneski
frankinn um 8,6% gagnvart
Islenskri krónu. Hér var þvi um
það að ræða að taka upp sama
meðalgengi og gilti hinn 1.
janúar sl., eins og rikisstjórnin
hafði ákveðið.
Morgunblaðinu er hins vegar
svo mikið mál að reka Geirs-
pólitikina i þessu sem öllu ööru I
að fólk er hætt að taka mark á I
þvi. Það kýs að halda sig i allt ■
öðrum veruleika en við blasir í I
islensku þjóðfélagi. Þvi miöur
ætla hinir sjálfstæðu fréttamenn |
I nýju fulltrúastólunum að spóla ■
I sömu gömlu Geirshjólförun- I
um.
Bæla niður
framboð
Matthiasar
Það vekur óneitanlega athygli
að traustustu stuðningsmenn
Geir Hallgrimssonar á Alþingi, ■
en eins og alþjóð er kunnugt I
heyr hann nú ákafa kosninga- I
baráttu til endurkjörs sem |
formaður Sjálfstæöisflokksins, ■
þeir Lárus Jónsson, Eyjólfur I
Konráð Jónsson og Halldór I
Blöndal skuli berjast ákafast |
allra manna gegn þvi að skatta- ■
lög Matthiasar A. Mathiesen I
taki gildi. Þessi ákafi þeirra I
gegn skattalögum Matthiasar I
eru liður i að bæla niður ■
framboð hans til formanns i I
Sjálfstæðisflokknum. Geirs- I
menn óttast mjög framboð |
Matthiasar, enda hefur það ■
hlotið mjög góðar undirtektir I
bæði meðal þingmanna flokks- I
ins og fylgismanna um land alt. |
Er mikið talið liggja viö að ■
koma i veg fyrir að grund- I
vallarhugmyndir skattalaga I
Matthiasar veröi á þessu ári að |
' veruleika, enda myndi vegur ■
Matthiasár vaxa mjög þegar I
Alþingi hefur sameinast um að I
hrinda skattalögum hans i |
framkvæmd. ■
Bó. I
og skoríð
Þing Norðurlandaráðs: N •» 1———
Guðrún Helgadóttir
vill fara en fær ekki
lrónan felld um 3,68%
agnvart dollarnum