Þjóðviljinn - 08.05.1981, Blaðsíða 1

ÞJÚÐVIUINN
Föstudagur 8. mai, 1981, 103. tbl. 46. árg.
r
í hnút
1
L'
Sattaf undur í fdstrudeilunni stóð yfir sleitulaust i allan gærdag,
en ekki náðust endar saman. Lauk fundinum á tiunda timanum, og
hafiii þá staðið vfir i rúma tólf tima.
Deiluaðilar vildu litið segja um stöðuna I gærkvöldi, en sögðu að
ekkert eitt atriði stæði i vegi fyrir samkomulagi. Viðræðum hefur
ekki verið slitiðog má búast við öðrum fundi fljótlega.
Samningar hafa tekist i fóstrudeilunni i Garöabæ á grundvelli
Reykjavikursamningsins.
■
J
Hjörleifur Guttormsson svarar dulbúnum hótunum forstjóra Alusuisse:
Engiirn héraðsbrestur
við yfirtækjum álverið
Ef að Alusuisse telur sig hafa
„veðjað á rangan hest” með fjár-
festingum á islandi þá er þvi til að
svara að við gætum vel rekið álver
einir eða i samvinnu við aðra. Við
erum sjálfstæð þjóð og fullveldi á
einnig að ríkja i okkar atvinnulífi.
Hjörleifur
Svo fórust Hjörleifi Guttorms-
syni iðnaðarráðherra orð þegar
Þjóðviljinn leitaöi álits hans á
ummælum Emmanuel Mayers.
stjórnarformanns Alusuiesse, á
aðalfundi félagsins, sem tilfærð
voru i Morgunblaðinu i gær.
Það kemur mér ekki á óvart
þótt að Mayer reyni að koma
kommUnistastimpli á þá sem eitt-
hvað hafa að athuga við starfs-
hætti fjölþjóðahringa það eru al-
kunn viðbrögð. Hr. Mayer er vel-
komið að kalla mig þeim nöfnum
sem honum þóknast. Hitt þykir
mér lakara að hann notar aðal-
fund i félagi sinu til að senda Is-
lendingum i heild tóninn og jafn-
vel hótanir er hann segir „við
verðum að spyrja sjáifa okkur
hvort við höfum veðjað á rangan
hest með fjárfeslingum okkar á
Islandi”.
NU hefur ekki á það reynt gagn-
vart islenskum stjórnvöldum
hvað að baki þessari framsetn-
ingu Alusuisseformanns leynist.
En verði þeim fylgt eftir t.d. með
þvi að auðhringurinn óski eftir að
draga sig Ut úr fyrirtæki sinu hér,
þá hljóta islensk stjórnvöld að
taka slikt til athugunar. Ég tel Ut
af fyrir sig að slikt væri enginn
héraösbrestur. Við erum fullfærir
aö taka við fyrirtæki sem þessu
og reka það einir eða i samvinnu
við aðra aðila, sem nógir munu
finnast ef að væri leitað.
Broslegt
Sumt er næsta broslegt i máli
Mayers eins og þegar hann hælist
um að Islendingar hefðu ekki get-
að fengið lánafyrirgreiðslu til
virkjana nema i tengslum við
samninginn fræga við Alusuisse á
sinum tima og að hann hafi reynst
einhver happadráttur fyrir orku-
miðlun á Islandi. Staðreyndir tala
öðru máli þ.á m. margföld hlut-
fallsleg hækkun á raforkuverði til
almenningsnota á þeim tima sem
liðinn er siðan samningurinn var
gerður.
Að fylgja reglum
Það er ástæða til að nema sér-
staklega staðar við staðhæfingu
hins engilhreina auðhrings um að
hann hafi alltaf fylgt reglum um
„transfer pricing”, og „arms'
length standard” — einnig gagn-
vart tslandi". NU fer fram gagn-
ger athugun á viðskiptaháttum
Alusuisse við Isal á árunum
1975—80, og veröur ekkert fullyrt
fyrirfram um niðurstöður
hennar. En þegar endurskoð-
unarfyrirtækið Coopers and Ly-
brand kannaði árið 1975 súráls-
viðskipti Isals rekstrarárið 1974
fékkst svofelld niðurstaða:
„Það er álit okkar að verðið,
sem tsal greiddi árið 1974 fyrir
súrál, sé hærra en það verð sem
hægt hefði verið að búast við i við-
skiptum óskyldra aðila (arms’
length dealings). 1 samræmi við
það er það skoðun okkar, að Ut-
reikningur á nettóhagnaði Isals
það ár sem lauk 31. des. 1974 sé
ekki i samræmi við þær kröfur
sem gerðar eru i 27.04 gr. aðal-
samningsins. Þar af leiðandi telj-
um við að skattinneignarkrafan,
eins og hún hefur verið lögð fram
af Alusuisse, hafi ekki verið rétt-
lætt. Okkar skoðun er sú, að kröf-
una eigi að endurreikna á grund-
velli þess hagnaöar sem oröiö
hefði ef verðið, sem Isal greiddi,
þótt
hefði verið eins og tiðkaðist i við-
skiptum óskyldra aðila”.
Þetta er rétt að hafa i huga
þegar menn meta sannleiksást og
hneykslun Alusuisseforstjórans
vegna þess að islensk stjórnvöld
hafa taliö ástæðu til að athuga
viðskiptahætti auðhringsins við
dótturfyrirtæki sitt á Islandi.
Hjörleifur sagði ennfremur aö
beðið væri eftir niðurstöðum
nýrrar rannsóknar frá Cooper
and Lybrand og næði hún einnig
til ársreikninga Isals fyrir árið
1980. ' — áb
Útifundur herstöðvaandstæðinga
„Látum ekki
deigan síga”
/
Islendingar í Gautaborg
efndu til mótmælastöðu
Herstöðvaandstæðingar söfnuðust saman
framan við hvita húsið við Laufásveg, sem hýsir
sendimenn bandariskra yfirvalda. Þar var þess
minnst með útifundi að 30 ár eru liðin frá þvi að
kaninn kom aftur 1951 eftir aðeins 5 ára fjarveru.
Þeir Sigurður A. Magnússon
rithöfundur og Jón Asgeir
Sigurðsson blaðamaður fluttu
ávörp, leikararnir Arnar
Jónsson og Sigurbjörg
Arnadóttir lásu ljóð og Böðvar
Guðmundsson flutti bráðhressa
söngva um illfyglið suður með
sjó.
1 ávarpi sinu minnti Sigurður
A. Magnússon á þau orð er
menn iétu sér um munn fara
þegar Bandarikjamenn fóru
fram á herstöðvar til 99 ára. pá
voru ýmsir þeir kokhraustir um
frelsi og sjálfstæði islensku
þjóðarinnar, sem siðar sneru
við blaði þegar aðrir vindar
blésu. Hann rakti hvernig áhrif
hernámsins hefðu smám
saman siast inn i öll skúmaskot
þjóðlifsins, deyft siðferðisvitund.
menningu og virðingu
þjóðarinnar fyrir sjálfri sér.
Hannminntiáaðþaðhefði verið
fámennur hópur sem barðist
fyrir endurreisn Islendinga á
siðustu öld og þó að okkur finnd-
ist fækka i röðum þeirra sem
berjastgegnhernum.ættum við
að heiðra frumherjana með þvi
að láta ekki deigan siga.
Jón Asgeir vitnaði einnig til
þess að sumum finndist
baráttan gegn hernum aflminni
en áður og finndu til vonleysis,
en það væri ekki ástæða til þess;
herstöðvaandstæöingar væru i
sókn, og það sem meira væri við
ættum marga samherja Ut um
heim. Hann ræddi um aðferðir
Bandarikjamanna og þjóna
þeirra, sem stimpla aila þá
vonda kommúnista sem berjast
fyrir frelsi svo sem i E1
Salvador og á þeirri forsendu
berja þeir niður frelsisöflin.
Þessir fulltrúar heimsvalda-
stefnunnar eru þó ekki
ósigrandi; það hefur alþýða
Vietnam sannað og það geta
fleiri.
Fundinum barst m.a. skeyti
frá herstöðvaandstæðingum i
Gautaborg sem efndu til
mótmælastöðu i miðborginni
þar og einnig samþykkt Félags
vinstri manna gegn hernáminu.
1 fundarlok var kvatt dyra i
sendiráðinu til að afhenda
fulltrúum Bandarikjastjórnar
mótmæli herstöðvaand-
stæðinga, sem enduðu á kröf-
unni: Island úr NATO, herinn
burt, en enginn kom til dyra i
húsinu þvi. — ká.
Flugmannadeilan
Samið
í gær
Beðið afstöðu
Loftleiðamanna
Á fundi hjá ríkissátta-
semjara í gær náðist
samkomulag milli samn-
inganefnda Flugleiða
annars vegar og flug-
manna í FlA og flug-
vélstjóra hins vegar.
Samkomulagið er háð
venjulegum fyrirvara um
samþykki félagsfunda. Þá
eiga Loftleiðaf lugmenn
eftir að taka afstöðu til
samkomulagsins og munu
þeir ekki funda þar um
fyrr en eftir helgi.
Guðlaugur Þorvaldsson
rikissáttasemjari sagði við Þjóð-
viljann i' gær að hann gæti gefið
það eitt upp um efni samkomu-
lagsins að i þvi fælist 10.2%
launahækkun. Auk þess væru
ýmsir liðir i samkomulaginu sem
snertu kjör, og framkvæmd
ýmissa atriða sem deilur hafa
staðið um. Hann sagði að það
væri ekki rétt sem haft hefði verið
eftir honum i kvöldfréttum
útvarpsins að hann byggist við
samþykki Loftleiðaflugmanna,
um það gæti hann ekkert sagt.
Guðlaugur sagði að starfs-
aldursmálið væri algerlega fyrir
utan þetta samkomulag. Nefnd
sem um það hefði fjallað hefði
skilað áliti og hefði ekki náðst
samkomulag um það meðal flug-
manna. Þvi færi það mál til
Hæstaréttar sem myndi tilnefna
menn til að kveða upp Urskurð i
málinu. _;