Þjóðviljinn - 29.08.1981, Qupperneq 4

4 SÍÐA — ÞJÓDVILJINN Helgin 29.-30. ágúst 1981
stjórnmál á sunnudegí
Kjartan Ólafsson
Þarsegir m.a.: „Undanfarin ár
hafa veriö mjög skiptar skoöanir
um þaö hvort niív. formaöur
ætti aö bjóöa sig fram til endur-
kjörs, og ef svo yröi, þá hafa
fjölmargir sjálfstaeöismenn
einnig veriö efins i hvort þeir
myndu ljá honum atkvæöi sitt á
landsfundi” (!). Og Morg-
unblaösmaðurinn heldur áfram
fáum linum siöar: ,,En það.sem
mestu máli skiptir nú, er aö Sjálf-
stæðismenn fylki sér um formann
sinn, látiaf efasemdum um hæfi-
leika hans, og styöji hann þess i
staðistarfi. Svokallaðir óbreyttir
Sjálfstæðismenn verða nú að láta
af niðurrifstali og snúi sér i þess
stað aö þvi að byggja flokk sinn
upp á ný.”.
Hafa menn heyrt annað eins?
NU má ekki lengur efast um
hæfileika Geirs Hallgrimssonar!
Slikt er bannað samkvæmt li'nu
Morgunblaðsins. Og hverjir
skyldu vera þessir „óbreyttu”
Sjálfstæðismenn með „niðurrifs-
talið” sem Morgunblaöiö skipar
nú aö þegja, meðan verið sé að
krýna hátignina?
Taki þeir til sin sem eiga. Satt
að segja kemst Morgunblaðið
alveg ótrúlega nálægt því isvona
skrifum að ná stil annars stór-
blaðs, — nefnilega „Prövdu” sem
Kommúnistaflokkur Sovétrikj-
anna gefur út sem kunnugt er.
Þar er lika bannað að efast um
hæfileika flokksformannsins og
hinum óbreyttu skipað að hætta
öllu niðurrifstali!
Vist hefði það verið hentugra
fyrir Geir Hallgrimsson að vera
ekki bara maður, heldur þó ekki
væri nema hálfguð, nú eða sól-
konungur svo enginn þyrfti að ef-
ast um hans góöu hæfileika og
enginn þyrfti að hlusta á niður-
rifstal hinna óbreyttu unp hans
hávelborinheit!!
Halda menn ekki að það væri
gaman að lifa, ef Morgunblaðið
talaði eitt?
álbert Guðmundsson PAlmi Jónsson Gunnar Thoroddsen Friðjón Þórðarson Eggert Haukdal
Stjórnarsinnar geta ekki ætlast til þess að varaformaður Sjálfstæðisflokksins
verði kjörinn úr þeirra röðum. Hins vegar geta þeir einnig treyst því að þeir
verða boðnir velkomnir til starfa í flokknum þegar ríkisstjórnin hefur farið frá
völdum.
Stöðugt gengi
skrifar
A undanförnum þremur árum
1978—1980 hefur meöalgengi
erlendra gjaldmiöla hækkað um
rúm 45% að jafnaði f rá upphaf i til
loka árs gagnvart islenskri
krónu. NU eru horfur á að sam-
svarandi breyting verði hins
vegar f ár ekki nema i kringum
10%.
Þessi miklu umskipti segja
ærna sögu um þær breytingar
sem nú eru að eiga sér stað i
islensku efnahagsh'fi.
Auðvitað hefur hækkun dollar-
ans átt nokkurn þátt i þvi að
styrkja fslensku krónuna i' sessi,
þar sem mikið af okkar útflutn-
ingsvörum er seit i dollurum, en
mestu hefur þó valdið sú stefna
rikisstjómarinnar sem boðuð var
með efnahagsráðstöfununum um
siðustu áramót, að halda genginu
stöðugu og hverfa frá gengissigi,
sem áður mátti heita daglegt
brauð.
Þessi stefnubreyting hefur átt
mjög verulegan þátt i þeim
árangri, sem þegar hefur náðst i
glimunni við verðbólguna.
Um áramót var boðað að geng-
inu yrði haldið föstu fjóra mán-
uðina og við þaö var staðiö. Á
þessu ári hafa aöeins att sér stað
tvær minniháttar gengisbreyt-
ingar, önnur i mai i vor, þegar
meöalgengi erlendra gjaldmiðla
hækkaði um 4%, og svo nú i vik-
unni, er meðalgengi erlendra
gjaldmiðla hækkaði um 5%. Og
nú er að þvi stefnt að halda gengi
krónunnar stöðugu til áramóta.
Astæðurnar fyrir gengisbreyt-
ingunni, sem ákveðin var i
siöustu viku, eru ljósar. Næstu
mánuðina á undan hafði gengi
islensku krónunnar farið hækk-
andi gagnvart flestum Evrópu-
myntum. Þannig höföu þau
islensku útflutningsfyrirtæki,
sem framleiða fyrir Evrópu-
Þetta er Valhöll. — Hér skal aðgangur bannaður fyrir alla þá óbreyttu, fyrir alla sem efast og fyrir
„niðurrifsöflin”, sem enginn flokkur má þó án vera.
Tilskipun Morgunblaðsins
Arangur sem gefur vonir
— Um Geir má enginn efast!
markað,fengið færri krónur en
áður i sinn hlut fyrir sömu vöru.
Af þessum ástæðum var
óhjákvæmilegt að hreyfa gengið
litið eitt til.
Hitter svo annaö mál að fráleitt
er að miða gengisskráninguna á
hverjum tima viö þau Utflutn-
ingsfyrirtæki, sem versteru sett,
heldur ber að lita á heikiaraf-
komu útflutningsins, og beita þá
öðrum ráðum en meiriháttar
gengisfellingum til að jafna á
millihér innanlands, ef þörf kref-
ur.
Dvínandi verðbólga
Rétt er að taka fram, að sú 5%
meöalhækkun erlends gjaldeyris,
sem ákveðin var i vikunni.er ekki
talin munu raska áformum
stjórnvalda um aö lækka
verðbólguna Ur 60 i 40% á þessu
ári.
t tilkynningu, sem Seöla-
bankinn sendi frá sér daginn eftir
gengisbreytinguna.er tekið fram
aö verðbólgustigið sé nú talið
40,2% og • er þá miðað við
verðlagsþróunina siðustu 6 mán-
uöi og einnig viö spá um næstu 6
mánuði framundan.
Þannig eru horfur á að meöal-
gengi erlends gjaldmiöils hækki á
þessu ári aöeins um tæplega einn
fjóröa þess, sem veriö hefur aö
jafnaöi undanfarin ár, og aö
veröbólgustigið hér lækki á þessu
ári um svo sem einn þriöja þess
sem verið hefur tvö næstu árin á
undan.
Hér er ótvirætt um umtals-
verðan árangur að ræða í
islenskum efnahagsmálum, þótt
betur megi ef duga skal. Og alveg
sérstaklega er þessi árangur at-
hyglisverður, þegar haft er i
huga, að hann hefur ekki verið
knúinn fram með kjaraskeröingu.
Þvert á móti er þaö mat Þjóð-
hagsstofnunar aö kaupmáttur
ráðstöfunartekna heimilanna
verði i ár óbreyttur frá siðasta
ári.
Tvö markmið
Við erum nú stödd i áfangastaö
á miðju kjörtimabili. Þótt gott sé
að rifja upp hvað áunnist hefur,
þá er þaö framhaldið sem hér
skiptir mestu máli.
Þjóöviljinn hefur haldið þvi
fram, aö unnt ætti aö vera aö
þoka verðbólgunni áfram niður á
næsta ári og koma henni í 30%
fyrir árslok 1982.
Við höfum lfka haldið þvi' fram
aö þetta mætti ekki gerast meö
þvi aö skera niöur kaup hjá
almennu launafólki og ekki held-
ur meö þviaö neita verkafólki um
kjarabætur.
Þvert á móti þurfa landsmenn
aö sameinast um þau tvö mark-
miö aö vinna á einu til tveimur
árum upp aö fullu þá kjara-
skerðingu, sem varðá árinu 1980,
og koma kaupmætti ráöstöfunar-
tekna, a.m.k. hjá láglaunafólki,
upp fyrir þaö sem hann hefur
áöur oröiö bestur (þaö var 1979),
og svo hitt markmiöið aö koma
verðbólgunni niöur í 30% á næsta
ári og enn neöar fyrir lok kjör-
timabilsins.
Sjálfsagt verða ýmsir til að
halda því fram að þessi tvö mark-
mið hærra kaup og minni
verðbólga geti ekki farið saman,
en slilct er alger misskilningur.
Það ætti m.a. reynslan af efna-
hagsþróuninni, þar sem af er
þessu ári, að sýna mönnum. [
Auðvitað fer það m.a. eftirj
ýmsum ytri aðstæðum, hversu
auövelt kann að reynast að ná
þeim markmiðum, sem hér er
minnt á, en við skulum vera
hóflega bjartsýn i þeim efnum, og
gleyma þvi ekki heldur að ærið
margt er komið undir góöri
stjórnun hér innanlands, og góðri
samvinnu.
Verður að haldast
í hendur
Verðbólgan verður ekki lækkuö
m eð árásum á lifskjörin, og kaup-
iö veröur ekki hækkaö I raun meö
eintómum veröbólgukrónum.
Bætt launakjör lágtekjufólks og
minnkandi veröbólga eru ekki
andstæöur, heldur veröur þetta
tvennt óhjákvæmilega aö fara
saman, eins og aöstæöur eru nú.
Þaö er sú stefna sem Alþýðu-
bandalagiö hefur haldið fram á
undanförnum árum, ýmist utan
stjómar eða innan. Þaö er sú
stefna sem nýtur meiri viður-
kenningar I þeirri rikisstjóm,
sem nú situr, en nokkurri annarri
sem hér hefur stjórnað um langt
árabil.
Það er andstæðan við leift-
ursóknarpólitik flokkseigenda-
félagsSjálfstæðisflokksins og þær
kaupránskröfur sem Alþýöu-
flokkurinn barðist harftast fyrir
og lét varða stjórnslitum aö hann
fékk þær ekki fram fyrir tveimur
árum.
Rikisstjórnin þarf ekki að kviöa
dómi kjósenda, ef henni auönast
að fylgja þessari stefnu fram til
loka kjörtimabilsins, og ef bæri-
lega tekst til á öðrum sviðum.
Stuðningsmenn rikisstjórnar-
innar mega hins vegar ekki láta
sér nægja að fólk sætti sig við
stjórnina, af þvi það sjái engan
skárri valkost. Sú krafa er alltof
lágreist.
Eymd stjórnarandstöðunnar er
slik að þar er við of smátt að
jafnast.
Hverjir klappa
Geir upp?
Við látum vera aö skemmta
okkur viö að fjalla um heljar-
slóðarorrustu Alþýðuflokksins.
Engum dettur vistihug aö þinglið
hans hafi afgangsorku til að
stjórna landinu. Þeir hafa nóg
með sitt.
En litum stuttlega á ástandið i
Sjálfstæðisflokknum . Flokks-
eigendafélag Sjálfstæöisflokksins
hefur boðað til landsfundar
flokksins eftir um það bil tvo
mánuöi.
Allir vita að i Sjálfstæðisflokkn-
um ri'kir ekki aðeins illvig sundr-
ung heldur einnig alger forystu-
kreppa.
Flestir stuðningsmenn flokks-
inshafa taliðnær einboöið að Geir
Hallgri'msson hlyti að vikja úr
formannssæti á komandi lands- \
fundi svo hrapallega sem hann
hefur stýrt flokknum.
Innan Valhállar hefur verið
leitaö meö logandi ljósi, aö ein-
hverjum þeim, sem hugsanlegt
væri aö fengið gæti lágmarks-
stuöning sem formannsefni í staö
Geirs. En öll þessi leit hefur
. engan árangur boriö vegna þess
að i flokkseigendafélagi Sjálf-
stæðisflokksins er hver höndin
uppi á nóti annarri. Enginn
þeirra sem nefndir voru hafði
stuðning þegar á reyndi.
Geir Hallgrimsson verður þvi
klappaðurupp á landsfundi Sjalf-
.stæðisflokksins, en ákafast munu
þeir klappa fyrir þvi enduriíjöri,
sem ekki sitja fundinn og aldrei
hafa greitt Sjálfstæðisflokknum
atkvæði.
, ' I
Obreyttum bannað
að efast
Það er átakanlegt að lesa i
Morgunblaöinu á fimmtudaginn
var grein eftir starfandi
blaöamann við blaðið, þar sem
hvatter til endurkjörs GeirsHall-
grim ssonar.
Nú skal hreinsað til
Ensvoþarf flokkseigendafélag
Sjálfstæðisflokksins lika að hugsa
fyrirvaraformanniviðhliö Geirs.
Menn muna að á sinum tima
voru þeir Geir Hallgrimsson og
Gunnar Thoroddsen valdir i sæti
formanns og varaformanns
flokksins með það i huga aö gæta
jafnvægis milli flokkseigenda-
félagsins og annarra i flokknum
af Sjálfstæðisflokkurinn hefur
löngum veriö talinn eiga allt sitt
undir þvi' aö þetta jafnvægi
raskaöist ekki. Sem kunnugt er
gefur Gunnar Thoroddsen ekki
kost á sér áfram i sæti varafor-
manns, eins og komiö er, og þarf
þvi að velja mann I hans stað.
Margirhafa látið sér detta i hug
að mikiö kapp yröi á þaö lagt að
fá t.d. Pálma Jónsson eða Albert
Guömundsson til aö taka þetta
sæti viö hliö Geirs, þó ekki væri
nema til að öðlast þann svip að
einhver von sé enn um aö forða
megi flokknum frá endanlegum
klofningi.
En áþreifingar af þessu tagi
virðast ekki vera vel séöar af
Morgunblaöinu. Þar er blaða-
manni þess att fram á ritvöllinn i
fyrrnefndri grein, ekki bara til að
lofsyngja Geir, lika til að gefa
mönnum linuna varðandi kjör
varaformanns.
Morgunblaðsmaðurinn* segir:
„Þegar iupphafi er ljóst, að nýr
varaformaður verður að vera úr
stjórnarandstöðuarmi flokksins.
Ekki kemur til greina að álykta
fyrst gegn rikisstjórninni, en
verðlauna hana siðan með þvi að
kjósa stuðningsmann hennar eöa
jafnvel ráðherra sem varafor-
mann Sjálfstæðisfiokksins”. —
Og þessu fylgir mynd af þeim öll-
um fimm: Gunnari Thoroddsen,
Framhald á bls. 26