Þjóðviljinn - 03.03.1982, Qupperneq 2
2 StÐA — ÞJÓÐVILJINN . Miövikudagur 3. mars 1982
Steinunn Þórarinsdótttir speglast i verkisinu „The Rythm Of Life” — Hrynjandi lifsins.
viðtalið
Rætt við Steinunni
Þórarinsdóttur
listakonu, sem nú
sýnir að Kjarvals-
stöðum:
„Hefur
tjáningin
ekki nota-
gildi
ef hún
er sönn?”
Mikið var um aö vera á Kjar-.
valsstööum um siöustu helgi, en
þá opnuöu 3 myndlistarmenn
einkasýningar I sölum hússins.
Kinar Hákonarson sýnir 56 oliu-
málverk i stóra salnum og þau
Steinunn Þórarinsdóttir og Karl
Júliusson sýna þrivið verk i
hliðarsalnum.
Sýning Steinunnar Þórarins-
dóttur hefur vakiö sérstaka at-
hygli fyrir frumlega efnismeö-
ferö, ekki sistskúlptúrar hennar
i brenndum leir og gleri, þar
sem hún teflir saman ólikum
eiginleikum leirsins og glersins
af mikilli næmni.
Steinunn er fædd 1955 og
stundaö nám i Portsmouth á
Gnglandi frá 1974—1979, og
siðar sem gestanemandi á
myndlistarakademiunni i
Bologna á Italiu veturinn
1979—80.
Viö náöum tali af Steinunni á
sýningu hennar að Kjarvals-
stööum og spuröum hana fyrst
um nám hennar i Portsmouth:
— Ég var fyrst einn vetur i
forskóla i Portsmouth, en tók
siöan B.A.-próf frá listaháskól-
anum þar. Þaö var fjögurra ára
nám, og þar af vanmég eingöngu
að skúlptúrgerö og leirbrennslu
i tvö ár. Lokaritgerð min fjall-
aöi um fslenskt efni — huldu-
fóikstrúna og áhrif hennar á is-
lenska myndlist t.d. hjá Jóhann-
esi Kjarval og Einari Jónssyni.
Það er eitt af sérkennum is-
lenskrar menningar, að fólk
hefur til skamms Öma talið það
sjálfgefinn hlutað huldarvættir
búi íklettum.og þessi hugmynd
hefur lika haft mótandi áhrif á
mig. Þær persónur sem ég hef
mótaö í leirinn eru eins konar
huldufólk, og þau áhrif, sem ég
hef leitast viö aö ná fram i áferö
myndanna eiga sér lika rætur i
islenskri náttúru.
— Þú tefiir lika saman
brenndum leir og gleri f mynd-
um þinum. Hefur glerið þá ein-
hverja táknræna merkingu I
verkum þinum?
— Ég nota speglana til þess að
gefa hiö ómeövitaöa til kynna.
Speglarnir f myndunum Per-
sóna I og II eiga aö gefa vis-
bendingu um hina ytri og hina
innri mynd mannsins, um þaö
sem viö sýnum og þaö sem viö
sýnum ekki. Þar sem ég nota
gagnsætt gler, þá geri ég það
vegna þess aö þaö er ákveðin
fyrirstaöa, sem þú sérö þó i
gegnum. Það myndar mótvægi
við leirinn og gefur honum nýja
vfdd.
Annars er ég á móti þvi að
skilgreina myndirnar um of, t.d.
meö þröngri nafngift, þvi þaö
þrengir þær skfrskotanir og þá
túlkunarmöguleika sem felast i
verkinu gagnvart áhorfandan-
um.
— Hvaöa aöferð notar þií til
þess aö fá þessa sérkennilegu
áferð á leirinn?
— Ég hef notað japanska
brennsluaöferö, sem kallast
Raku-brennsla. Hluturinn er
fyrst brenndur f venjulegum
Öldungar á flakki y u'MI CXf Y j* Myndasaga eftir EMIL & HALLGRÍM ®
EN SVO SENDIR HANN RA í BURTU
BPTIR AÐ HAFA TÆTT P'f\ 06 KL/FTT
0Q 6EFIÐ PFin DXRAR ADAFlR.
SKÖmU SEINNA ER(J ÞEiR YFlR EBlMÖRK.
VIO &LEYMDUM AÐ
TAKA MEÐ QICKUR
VATN.
EM LEIVNNI AÐ STROKU/ÍÖ/V/VUIVUM
ER HALDIÐ AfRAM.
© Bvll’s
í Guö, ef þú hefurT
nú rétt fyrir þér?-'
Hugsaöu þér ef það kæmi nú
ferskur vindgustur og ruglaöi
jafnvæginu I ioftinu. Hvaö .
yröi þá um okkur? J
T
ofni viö um 1000 gráöu hita, og
siöan er hann brenndur aftur i
ofni, sem ég hleö upp úti i garöi
hjá mér úr múrsteini og hita
meö tveim gaslognm upp i 7 -
800 gráöur. Siöan tek ég hlutinn
glóandi úrofninum og kasta yfir
hann sagi sem brennur inn i
leirinn og gefur honum þessa
svörtu og jaröbundnu áferð. Þaö
þarf 2 til 3tilaö vinna þetta verk
og mikiö er undir þvi komið aö
gripiö séinn ibrennsluna á réttu
augnabliki.
— Hvernig ferðu aö þvi aö
móta glerið?
— Þaö er einfalt, — ég bý til
gipsmót, hita þaö i ofni og legg
yfir það glerplötu sem bráönar
yfir gipsmyndina og tekur mót
af henni.
— Ein myndiná sýningunni er
unnin i taui og gipsi og sýnir
persónur er hanga f þráðum.
Ilvaðan eru þessar persónur
ættaðar?
— Þetta er draumur, sem mig
dreymdi þegar ég var að hugsa
um annað verk. Við getum
kanoski sagt, að þetta sé
draumur um frelsi —eöa ófrelsi
— hvernig mönnunum er stýrt
eins og leikbrúöum.
— Hefur þú gert þessar mynd-
ir meö ákveðið umhverfi I
huga?
— Nei, ekki beint, — en þær
þurfa ákveöiö rými. Þriðja
viddin krefst þess, að hægt só aö
ganga I kringum verkiö. Ég
hugsa ekki fyrirfram um það
hvort verkiö sé meöfærilegt eöa
passi á ákveöinn staö. Slikar
forsendur hindra mig i þvi aö
vera fullkomlega einlæg.
— Hafa myndir þinar nota-
gildi?
— Leirinn hefur hefö fy rir þaö
aö vera notaöur i brúkshluti og
fólk gerir oft kröfur til þess aö
hægt sé aö nota keramikhluti,
t.d. til þess aö drekka úr þeim
eöa stinga I þá kerti. Minar
myndir hafa ekki slikt notagildi,
en þær hafa notagildi fyrir mig
sem hver önnur tjáning. Hefur
tjáningin ekki notagildi i sjálfri
sér ef hún er sönn?
— Er myndlistin i dag aö ryöj-
ast inn á ný sviö og opna nýja
tjáningarmöguleika?
— Það hafa átt sér staö miklar
hræringar I myndlistinni á und-
anförnum árum, og það er bæöi
jákvætt og nauösynlegt til þess
aö vekja fólk. En þaö er ekkert
nýtt aö myndlistarmenn reyni
að rjúfa þann ramma, sem
myndlistinni hefur veriö settur.
Fólk hefur alltaf fundið ástæöu
til þess aö hneykslast á mynd-
listinni, og þaö er bara góðs viti.
— Hefur þú orðiö fyrir áhrif-
um frá ákveönum skóla eöa
iistamönnum i starfi þinu?
— Ég held aö þau áhrif sem ég
hef oröiö fyrir komi mest frá
umhverfinu og fólkinu I kring
um mig. Ahrif eru oft ómeðvituð
og erfitt aö skilgreina þau. Ég
get ekki nefnt neina ákveöna
listamenn i þvi sambandi.
— Þú hefur bæöi stundaö nám
og sýnt á italiu. Hvaö geturöu
sagt okkur af italiudvölinni?
— Ég var gestanemandi i
myndlistarakademiunni I Bol-
ogna og haföi þar fyrst og
fremst vinnuaöstööu. A ítaliu er
margt aö sjá i myndlist, bæöi
gamalli og nýrri. Ég skoöaöi
mikiö af söfnum og meöal þess
minnisstæöasta eru höggmynd-
ir Michelangelos i Akademiunni
i Flórens og rústirnar i Pompei
eöa leikhús Palladios hjá Vic-
enza. og mósaikmyndirnar i
Ravenna. Annars er Italia svo
auðug af myndlist, aö sá fjár-
sjóöur veröur seint fullskoöaö-
ur.
Ég sýndi meö um 20 tslend-
ingum sem tengdir voru Galleri
Suöurgata 7 og Nýlistasafninu i
Galleria Zona i Flórens 1979.
Þessari sýningu var vel tekiö,
en þetta frumkvæöi okkar naut
litils skilnings hér heima, þann-
ig aö sýningin var aö mestu
kostuö af listamönnunum sjálf-
um. Við myndlistarmennirnir
erum illa settir hvað það snert-
ir, aö þótt myndlistin sé fullt
starf, þá gerir kerfiö ekki ráð
fyrir þvi aö þaö sá launað ööru-
visi en meö þeim kjörum sem
gilda á frjálsum listaverka-
markaði. Sá markaöur verkar
ekki örvandi á frjóa og skapandi
myndlist.
— ólg.