Þjóðviljinn - 17.08.1982, Blaðsíða 7
Þriðjudagur 17. ágúst 1982 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 7
Málþing á Kjarvalsstöðum:
Fyrir skömmu er lokið alþjóð-
legri ráöstefnu um málefni aldr-
aðs fólks, sem haldin var i Vinar-
borg. Á ráðstefnunni mættu
nokkrir fulltrúar frá islandi og
greindu þeir frá för sinni á mál-
þingiá Kjarvalsstöðum sl. sunnu-
dagskvöld, svo sem áður hefur
verið getið hér i blaðinu. Mál-
þingið sctti Magnús Eggertsson
og stjórnaði þvi.
Fyrstur tók til máls sr. Sigurð-
ur II. Guðinundson i Hafnarfirði.
Hann kvað ráðstefnuna i rauninni
hafa skipst i tvo hópa. Annars-
vegar skýrðu fulltrúar hinna
ymsu þjóða frá þvi hvernig háttað
væri málefnum aldraðra i eigin
löndum, ræddu þau fram og aftur
og báru saman bækur sinar.
Hinsvegar var svo sérstök nefnd,
sem einkum ræddi um hvað helst
bæri að leggja áherslu á og komu
þar fram margvisleg sjónarmið
þvi aðstæður eru mjög ólikar með
hinum ýmsu þjóðum. Hann kvað
starfsemi Islendinga i þágu aldr-
aðra og það, sem þeir væru að
gera og hefðu i hyggju að gera nú
á ári aldraðra hafa vakið mikla
athygli á ráðstefnunni.
Pétur Sigurðsson, alþingis-
maður, sagði það mjög mikilvægt
fyrir okkur tslendinga að taka
þátt i svona ráðstefnuhaldi.
Margt mætti af þvi læra þótt ljóst Málþingsgestir hlýða með athygli á umræður. Mynd: —eik.
Ilrafn Sæmundsson reið á vað-
ið og spurði hvort atvinnumál
aldraðra i sambandi við hina öru
tækniþróun hefðu ekki verið rædd
á ráðstefnunni. — Pétur Sigurðs-
son kvað svo hafa verið og sér-
stakur kafli i ályktun ráðstefn-
unnar fjallaöi einmitt um þetta.
Þórður Magnússon spurði
hvort ekki yrði gefin út sérstök
skýrsla um það, sem gerst hefði á
ráðstefnunni og þá send þeim,
sem mest hefðu með þessi má aö
gera hér. — Svavar Gestsson, fé-
lagsmálaráöherra, kvað svo
mundi verða gert.
Jóhannes Magnússon vék að
þörfinni á sveigjanlegum vinnu-
tima. — Fclagsmálaráöherra
sagði að um þetta þyrfti að taka
upp viöræður milli atvinnurek-
enda og verkalýðsfélaganna
þannig að fólk þyrfti ekki skilyrð-
islaust að hætta vinnu viö ákveðið
aldursmark. Við megum ekki lita
svo á, að aldur byrji við ákveðinn
áraþröskuld, sagði ráðherrann.
Sigurlaug Kjarnadóttir spurði
hvort rætt hefði verið á ráðstefn-
unni um áhugamannastarf i þágu
aldraðra. — Félagsmálaráðherra
sagði það hafa borið á góma.
Aldrað fólk þyrfti nú að bindast
samtökum um að hrinda i fram-
kvæmd þeim stefnumiðum, sem
rætt hefði verið um á árinu. Þar
fyrir mætti það ekki gleymast að
til yrði að koma félagslegt átak,
þar sem allir leggðust á eitt.
Asgcir Jóhannsson spurði um
viðhorf ráðstefnunnar til vald-
dreifingar i þessum málum. Hver
eiga að vera áhrif rikisvaldsins,
hver sveitarfélaga, hver á að
vera ákvörðunarréttur hins aldr-
aða? — Páll Sigurðsson kvað ráð-
stefnuna hafa verið þeirrar skoð-
unar, að rikisvaldið yrði að hafa
forgöngu um að skapa þær að-
stæður, sem nauðsynlegar væru
til þess að hugmyndum manna i
þessum efnum yrði hrint i fram-
kvæmd. Að öðru leyti hefði ráð-
stefnan ekki tekið afstöðu til
þessa máls, enda aðstæöur mjög
ólikar með hinum ýmsu þjóðum
og þar yrði hver og ein að velja
þær leiðir, sem hún teldi vænleg-
astar til árangurs.
Anna Einarsdóttir talaði um
einangrun margs aldraðs fólks.
Þá einangrun þyrfti að rjúfa; til
þess yrðum við að gefa okkur
tima. Það eitt, að bjóða vingjarn-
lega góðan dag i stað þess að
ganga þegjandi framhjá, hefði
sina þýðingu.
Eggert Asgeirson, fram-
kvæmdastjóri listsýningarinnar
og málþinganna drap á ýmis þau
atriði og ábendingar, sem fram
hefðu komið á málþingunum og
þakkaöi öllum þeim, sem þar
hefðu komið við sögu.
—mhg
væri hinsvegar að við stæðum
mjög framarlega um þjónustu við
aldrað fólk, miðað við margar
þjóðir aðrar. Og ef við gætum
eitthvað lagt af mörkum til ann-
arra þjóða á þessum sviðum, þá
væri okkur nú ljósara en áður,
hvar þeirrar aðstoðar væri mest
þörf. Pétur ræddi um samstarf
Norðurlandanna að öldrunarmál-
um og gagnkvæmar heimsóknir
aldraðra þjóða i milli og ekki sið-
ur hér innanlands.
Páll Sigurðsson, ráðuneytis-
stjóri, skýrði frá gangi ráðstefn-
unnar almennt og undirbúningi
okkar að þátttöku i henni, sem
hefði hafist með þvi, að heilbrigð-
isráðherra skipaði sérstaka nefnd
til þess m.a. að fjalla um það við-
fangsefni. t ráðstefnunni tók þátt
Baltlmore-
flug
Flugleiða
Flugleiðir hal'a ákveðið að taka
upp að nýju áætlunarllug niilli
Kaltimore i Bandarikjunuin og
Evrópu. Fyrsta l'erðin verður
sunniidaginn 7. nóvember. i vetur
verður l'logið á sunnudögutn frá
l.úxcmhorg um Kellavik og Chi-
cago til Baltiinore og siðan heint
þaðan til Lúxemborgar. Næsta
suiiiar er áætlað að fljúga tvisvar
til þrisvar i viku milli Kaltimore
og Lúxeinborgar.
Meö þvi að halda uppi flugi til
og lrá Baltimore i vetur fást
fleiri larþegar milli Evrópu og
Bandarikjanna á þeim tima sem
minnst er um flutinga. Þetta er
jafnframt gert til aö styrkja þann
markaðsem tekist heíur að vinna
upp á ný i Chicago með þeim ár-
angri aö Flugleiöir eru nú i þriðja
sæti hvað varöar farþegafjölda af
evrópskum flugíélögum er halda
uppi flugi lrá Chicago til Evrópu.
Flugleiöir munu semja við ann-
aö fluglélag um að annast af-
greiðslu á Baltimoreflugvelli.
121 þjóð ogmargirtulltrúar mættu
frá samtökum aldraðra. Ræður
fulltrúanna og sjónarmið mótuð-
ust eðlilega nokkuð af þvi hvar
hver einstök þjóð er á vegi stödd i
þessum efnum. Segja mætti, að i
stórum dráttum hefðu þær skipst
i þrjá hópa: 1 fyrsta lagi Evrópu-
þjóðir og aðrar vestrænar þjóðir,
i annan stað þróunarþjóðir og
loks Múhameðstrúarmenn, sem
teldu, að lausnina á vandamálum
yfirleitt væri að linna i Kóranin-
um og þyrfti ekki annarsstaðar að
leita.
Páll Sigurðsson vék nokkuð að
einstökum þáttum áætlunar
þeirrar, sem samþykkt var á ráð-
stefnunni og hugmyndum um
framkvæmd þeirra. Með svona
ráðstefnuhaldi eru málin sett á
svið á allt annan hátt en áður,
sagði Páll Sigurðsson, þau kom-
ast á dagskrá hjá fjölmiðlunum,
eru rædd opinskátt frá öllum hlið-
um og liggja mun ljósar fyrir
mönnum yfirleitt eftir en áður.
Páll lét þess getið að i ágústlok
væri fyrirhugaður fundur með fé-
lagsmálaráðherrum Norðurlanda
um þessi mál.
Svavar Gestson félagsmála-
ráðherra kvaðst telja að not þau,
sem við hefðum haft af þátttöku i
ráðstefnunni, mætti flokka i
þrennt: 1 fyrsta lagi var leitað
eftir og safnað saman hugmynd-
um um hvernig unnið skyldi að
málefnum aldraðra. 1 öðru lagi
fékkst þarna samanburður á
ástandi þessara mála hjá okkur
og öðrum þjóðum. Það er t.d.
ákaflega misjafnt milli einstakra
þjóða, hvað fólk nær háum aldri. I
þriðja lagi mun ráðstefnan leiða
af sér vakningu hjá þjóðunum
heima fyrir og skerpa skilning
þeirra á nauðsyn þess að taka á
viðfangsefninu með skipulegum
hætti. Þar yrði að velta fyrir sér
og gaumgæfa margar grundvall-
arspurningar, svo sem um sveigj-
anlegan atvinnualdur, svo að eitt-
hvað sé nefnt.
1 ráðu sinni á ráðstefnunni
sagðist félagsmálaráðherra eink-
um hafa lagt áherslu á fjögur
meginatriði:
1. Að virtur væri réttur hvers
Stjórnandi málþingsins og framsögumenn: Frá v.: Pétur Sigurðsson,
alþm., Magnús Eggcrtsson, Svavar Gestsson, félagsmálaráðherra,
Páll Sigurðsson, ráðuneytisstjóri og sr. Sigurður II. Guðjónsson,
sóknarprcstur. Mynd: —eik.
einstaklings til þess að lifa eðli-
legu lifi.
2. Að virtur væri réttur hvers
einstaklings til sjálfsákvörðunar.
3. Gætt væri réttar hvers ein-
staklings til áhrifa þátttöku og
ábyrgðar i þjóðfélaginu.
4. Að komið verði til móts við
atháfnaþrá aldraðs fólks.
Við megum umfram allt ekki
lita á málefni aldraðs fólks sem
vandamál, heldur gera okkur
ljóst, að með þvi að búa vel og
manneskjulega að þvi erum við
að greiða okkar eigin skuldir.
Að lokum þakkaði ráðherrann
þeim, sem hefðu undirbúið list-
munasýninguna og málþingin að
Kjarvalsstöðum.
Að framsöguræðum loknum
var orðið gefið laust til fyrir-
spurna.
Við erum að greiða
okkar eigin skuldir