Þjóðviljinn - 02.09.1982, Blaðsíða 6

6 SIDA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 2. september 1982
Það skiptir ekki síst máli,
hvað söngvarinn vill sjálfur
Um þessar mundir er staddur hér á landi söngkennarinn
sænski, Torsten Föllinger, en hann er fyrir löngu orðinn
heimsþekktur í sínu fagi, og ferðast víða um og kennir söng-
túlkun, leiktúlkun og raddbeitingu-og hafa sumirgengið
svo langt að segja hann fremsta söngkennara í Evróþu um
þessar mundir. Að öllum líkindum er það nálægt sanni, ef
marka má sögur, sem ganga af árangri hans við kennslu, sem
er oft á tíðum hreint ótrúlegur. Torsten Föllinger er staddur
hérá vegum Norræna hússinsog leiklistarskóla íslands,og
mun hann halda konsert í Norræna húsinu í dag, fimmtudag,
kl. 20.30, en kenna við leiklistarskólann 1. og 2. árs nemum,
auk þess sem hann mun leiðbeina karlakórnum Fóstbræður
áður en þeirleggjaupp í Ameríkuför sína innan skamms.
Blaðamcnn áttu kost art
hittaTorstcn I öllingcr að máli cina
síödcgisstund, og vcrður það að
scgjast cins og cr, að Torslcn cr í
liópi ncönari manna og skcnimti-
lcgri.
Rödd, líkanii,
persónuleiki
„Jú, það cr rctt. að sumir hala
sagt mig vcra hcsla söngkcnnara
Ilvrópu, og cg hugsa að |iað stal'i al
þcirri kcnnsluaðlcrð, scm cg
nota", sagði Torslcn i upphali
íundarins. „lig vinn nclnilcga á
mjög mismunandi hátl mcð hvcrj-
um ncmanda. lig liyggi |ivi ckki á
ncinni cinni aðl'crð. cins og mörg-
um söngkcnnurum hxttir til. Iicld-
ur vcrður kcnnsluaölcrö mín til í
kringum ncmandann sjáll'an. JiaiT'ir
hans og það. scm liann vill gcra
mcð sinni rödd, sínum líkama og
sínum pcrsónulcika — cn þctta
þrcnnt vcrður ckki skilið sundur."
Torstcn hcndir líka á, að nú á
tímuni þarl söngvari aögcta sungið
öll mismunandi stíllirigði tónlislar-
innur: jazz. klassískan söng, popp,
vísur (ig hallöður, ópcrutónlisl og
sönglcikjamúsík — og það hclur í
för mcð scr, að söngkcnnslan vcrð-
ur að hrcvlast í samræmi við þaö.
„Ennþá cr ríkjandi sú stcfna í
kcnnslu að lcggja áhcrslu á klass-
ískan söng". scgir Torstcn. „cn að
hvaða gagni kcmur liann popp-
söngvurum? liða jazz-söngvurum?
Oft vcrður klassíski söngurinn
þcim fjötur um fót. og cvðilcggur
hrcinlcga raddir margra annars
ágætra söngvara."

SAMBAND ÍSLENZKRA SVEITARFÉLAGA XII LANDSÞING 8.-10. SEPTEMBER 1982 Hótel Saga Reykjavík Miðvikudagur, 8. september: Kl. 09.00 Skráning fulltrúa. Afhending gagna. Kl. 10.00: Þingsetning. Kosníng forseta og ritara. Kosning kjörbrétanefndar. Ávarp félagsmálaráöherra. Ávarp forseta borgarstjórnar. Ávarp af hálfu erl. gesta. Kosning þingnefnda. Skýrsla um starfsemi sambandsins. Álit kjörbréfanefndar. Tillögur þingfulltrúa. Kl. 13.30: Fræöslu-og upplýsingastarfsemi sambandsins. Frsm : Alex- ander Stefánsson. alþm. Kl. 15.30 Endurskoðun sveitarstjórnarlaga. Frsm.: Steingr. Gautur Krist- jánsson. héraösd. Fimmtudagur, 9. september: Kl. 13.30 Skaöabótaábyrgö sveitarfélaga, erindi: Arnljótur Björnsson, prófessor. Kl. 14.15: Sveitarfélögin og atvinnumálin, erindi: Siguröur Guðmunds- son, áætlanafræöingur. Kl. 15.45: Nefndarálit og tillögur lagöar fram. Föstudagur, 10. september: Kl. 10.00: Nefndaráiit og tillogur. Umræöur og afgreiösla. Kl. 13.30: Kosning stjórnarformanns. Kosning annarra stjórnarmanna. Kosning i fulltrúaráð sambandsins. Kosning endurskoðenda. Kl. 15.00: Þingslit.
Torsten
Föllinger á
íslandi
Til hvers failega rödd?
Og Torstcn tínir til dæmi um
söngvara scm hann hcfur hal't til
náms hjá scr, scm hann hcfuroröiö
að hyrja á að vcnja af klassískum
söngstíl til þcss að gcta síöan hvggt
þá upp að nýju. „í samræmi við
þcirra þarfir og vilja".
I’að skiptir nclnilcga ckki síst
máli. Iivað söngvarinn vill sjálfur.
„Ég fæ stundum til mín ncmcnd-
ur. scm hafa komið til mín. af þvi
þcir hafa svo fallcga rödd. Ég spvr
þá. hvcrs vcgna þcir hala komiö til
mín. „Af því cg hcf svo lallcga
rödd," svara þcir. Oott og vcl. cn
hvaö vilja þcir gcra mcð fallcgu
röddinni sinni. spvr cg. Og þá
vcröa þcir kjaftstopp.
Torstcn Föllingcr — listamaður á sviði söngs, lciklistar og lífsins sjálts.
Eg hcf ckkcrt á móti fallcgum
röddum. öðru nær. cn þaö gcrist
alltof oft, að við hcyrum í söngvur-
um, scm hafa hlotiö í guðsgjöf ólýs-
anlcga fallcga rödd. og hcita licnni
á þann hátt, aö ckki vcrður hctur
gcrt. En, almáttugur minn. hvað
innihaldið. hugsunin í túlkun
þcirra, gctur vcrið klcn. I Ircinasta
hörmung. hcss vcgnaspyrcg. hvað
niínir ncmcndur vilja gcra mcð
sinhi rödd. og þcgar þaö cr komið á
hrcint, gct cg farið að kcnna þcim.
Fyrr ckki. Og cinmitt vcgna þcssa
rcyni cg aö kcnna þcim í samræmi
viö þarfir þcirra."
Minni raddbandanna
„Alltof margir söngkcnnararcru
í rauninni hara aö kcnna ncntcnd-
um sínum sinn stíl. sína tækni. sína
túlkun. Ncmandinn lærir ekkert á
sjálfan sig."
Og Torsten lýsir því. hvcrnig
liann reynir að laöa fram hestu
eiginleika hvcrs söngvara og
leikara — og hann lýsir með tilþrif-
um. grípur til söngsins til að við.
hlaðamennirnir. skiljum hetur
hvaö hann er að fara.
„Oft þarf cg að híða lcngi cítir
því. að ncmandinn gcri það. scm cg
vill að hann geri. Það þvöir nefni-
lega ekki að fara frant á þaö við
liann. að hann heiti röddinni á ein-
hvcrn ákveðinn hátt. svo Inin
hljómi hctur. Pctta cr tcngt því
minni. sent viö höfunt í vöðvununi.
í raddhöndunum sjálfum. Menn
oröa hlutina á svo mismunandi
hátt. og þó að ég hiðji nemanda um
að svngja t.d. eins og hann „heyrði
í sjálfum scr fyrir framan sig". þá cr
eins víst að hann mvndi ekki skilja
mig og verða nervus. f>á er ailt
ómögulegt. En um leiö og honuni
verður á að svngja þannig. þá
hendi ég honum á það. og segi viö
hann. að þetta skuli hann leggja á
minnið. Svona eigi hann að syngja.
En tíu söngvarar nefna þetta ná-
kvæmlega sama atriði tíu mismun-
andi nöfnum". segir Torsten.
Bauðst að verða
hetjutenór
Reyndar er þetta ekki í fyrsta
skipti, sem Torsten Föllinger keni-
ur hingað til lands. Hann var hér
fyrir u.þ.h. tveimur árum og
kenndi þá einnig viö Leiklistar-
skólann og kom fram í Norræna
húsinu. Og eftir það hcfur hann
m.a. fengið íslendinga til sín á
námskeið í Svíþjóð.
En víkjum aðeins að Torsten
Föllinger. Hann er nú um sextugt.
og heíur að eigin sögn afskaplega
mikið að gera. „Ég hyrjaði að
syngja átta ára gamall og fór í söng-
nám ungur, eins og lög gcrðu ráö
fyrir. Svo varð ég reyndar fyrir því.
að söngkcnnarinn minn cyðilagði í
mér röddina meö því að kenna mér
á rangan hátt — hann sagði mig
tenór. sem ég hvorki var né er.
En engu að síöur fékk ég atvinn-
utilhoð. mér hauðst að syngja hetj-
utenór í óperum Wagners í Pýska-
landi. en áður en til þess kom að ég
fluttist til Pvskalands. veiktist ég
hastarlega. þurfti að gangast undir
uppskurð. og það tók mig nokkur
ár að jafna mig á þeini veikindum.
Ég gat ekkert sungið, en fór þá að
ntála og teikna. Og geri það
reyndar enn í dag: ég mála mest
dýr. og á meira aö segja nokkrar
skepnur. tvær kýr og sitthvað
fleira."
Aldur er afstætt hugtak
„En hvað um það: ég hresstist og
ætlaði þá að hefja söng að nýju. en
fékk þá frarnan í mig. aö ég væri.
jú, ágætur söngvari. en hara alltof
gamall".
Hér gerir Torsten dramatíska
þögn á máli sínu, en lýsir því síðan.
aö hann hafi hyrjað að kcnna söng
um þctta leyti. sungið hér og þar.
og um síðir uppgötvað, að hann
væri enginn tenórsöngvari. heldur
baritónbassi. „Þá fór mér strax að
líða betur í söngnum", segir hann.
Og kennslan lilóð utan á sig. og
innan tíðar var farið að leita til hans
með hin margvíslcgustu verkefni á
sviði kennslu og söngþjálfunar.
„Nú segir enginn við mig, að ég
sé of gamall", segir hann sposkur á
svip, og bætir því við, að hann og
Dorothy Irving. ensk söngkona og
afar vinsæl. ætli innan tíðar að æfa
saman söngprógram af fjölbreyttu
tagi. „Við ætlum að syngja allt.
Klassík, jazz, popp. vísur. ballö-
ður. Við eigum að geta það. við
erum á þroskaaldrinum til þess".
Söngur, leiklist
- og Hfið sjálft
Nú á tímum eru menn sem sagt
ekki of gamlir til eins eða neins. og
sem dæmi skýtur Torsten því að, að
þótt hér áður hafi það þótt goðgá
að taka nemendur eldri en átján
ára í Óperuskólann í Stokkhóhni,
þá sé það sjálfsagt mál og ekkert
tiltökumál að hleypa inn nemend-
um, seni komnir eru fast að fer-
tugu. Námsgetan fer ekki eftir
aldri.
Reyndar ku þetta sannast á Tor-
sten Föllinger sjálfum, að fróðra
manna sögn. Hann er sjálfur stöð-
ugt að endurnýja sjálfan sig. cins
og heyra má meðal annars á söng
hans. I lann syngur allt milli himins
og jarðar. og á tónleikum hans í
Norræna húsinu í kvöld verða m.a.
á efnisskránni verk eftir Mozart.
Schumann. Ture Rangström.
Hanns Eisler, Ruben Nilsson,
Gharles Trenet og Tom Lehrer —
og geri aðrir betur að raða saman
efnisskrá með þessum gerólíku
höfundum: hver og einn krefst
síns. hvort sem er í tónum eða túlk-
uri — en þess skal þó getið, að Tor-
sten Föllinger þykir afburða snjall
túlkandi söngva Brechts, lcikhúss-
mannsins og skáldsins þýska. við
lög bæði Hanns Eislers og Paul
Dessau.
Hér meö er botninn sleginn í
skrifið af blaöamannafundinum
með Torsten Föllingereina síðdeg-
isstund fvrir skömmu. Undirritað-
ur þakkar fvrir sig. Pað er alltoí
sjaldan. sem blaðamannafundir
eru jafnskemmtilegir og fróðlegir
og þessi var — fyrir tilstilli hins
ágæta listamanns á sviði söngs.
leikhstar og lífsins sjálfs.
— jsj-
Bjartsýnisspurning
eða hvað?
Veit einhver um ibúð til leigu strax, eða
sem íyrst. Góðri umgengni og skilvisum
greiðslumheitið.
Selma ósk Kristiansen fóstra
Helgi Kristjánsson sagnfræðinemi.
Upplýsingar i sima 19131. Geymið auglýs-
inguna.