Þjóðviljinn - 29.10.1983, Blaðsíða 26

26 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Helgin 29. - 30. október 1983
Umræðan á Alþingi
Sjálfstæðisflokkurinn einangraður
Það var einmitt á lagalegum forsendum sem fulltrúar allra
stjórnmálaflokka nema Sjálfstæðisflokksins fordæmdu innrásina í
Grenada í umræðum utan dagskrár á Alþingi á föstudagskvöld,
þar sem Hjörieifur Guttormsson bar fram fyrirspurn um afstöðu
ríkisstjórnarinnar og utanríkisráðherra. Sagði hann það samdóma
álit margra leiðtoga vestrænna ríkja að innrásin væri skýlaust brot
á alþjóðalögum og sáttmála Sameinuðu þjóðanna um sjálfsákvörð-
unarrétt ríkja.
Kjartan Jóhannsson formaður
Alþýðuflokksins tók undir fyrir-
spurn Hjörleifs. Sama gerði Guð-
mundur Einarsson fyrir Bandalag
jafnaðarmanna og Sigríður Dúna
Kristmundsdóttir fyrir Samtök um
kvennalista.
Olafur Þ. Þórðarson þingmaður
Framsóknarflokksins spurði
þeirrar spurningar hvenær hernað-
arleg íhlutun í málefni sjálfstæðra
ríkja væri réttlætanleg. „Hvar eru
stærðarmörkin?“ spurði Ólafur.
„Er það þegar ríki er á stærð við
Grenada,... eða fran,... eða Af-
ghanistan? Spurningin hlýtur alltaf
að leiða til sömu niðurstöðu: það
eykur stríðshættu heimsins meir en
nokkuð annað ef þetta sjónarmið
er ofaná. Þess vegna tel ég að þegar
lög Sameinuðu þjóðanna eru brot-
in á jafn skýlausan hátt og hér er
gert, þá hljóti það að vera eðlileg
viðbrögð hverrar þjóðar sem er að-
ili að samtökum Sameinuðu þjóð-
anna að gera það upp við sig, hvort
hún vill fordæma verknaðinn eða
hvort hún vill beita sér fyrir
breytingum á lögum Sameinuðu
þjóðanna. Það er ekkert val þarna
ámilli. Þess vegna... tel égað utan-
ríkisráðherra verði að gera það upp
við sig, hvort hann vill beita sér
fyrir breytingu á lögum Sameinuðu
þjóðanna eða hvort hann vill að
þau lög séu virt.“
Harmur Geirs
Hallgrímssonar
Málflutningur þeirra Geirs
Hallgrímssonar og Eyjólfs Konráðs
Jónssonar skar sig úr í umræðun-
um. Geir Hallgrímsson talaði um
„marxíska ógnarstjórn" sem ríkt
hefði á Grenada undanfarin ár.
Sagði hann að Kúbanir hefðu verið
búnir að gera innrás á eyjuna á
undan Bandríkjamönnum og bæri
að harma allt þetta. Sagði hann það
skiljanlegt að Bandaríkjamenn
vildu vernda líf þeirra u.þ.b. þús-
und Bandaríkjamanna sem dvöldu
í Grenada, aðallega við nám í
læknisfræði. (Ólafur Þ. Þórðarson
spurði hvernig það mætti vera að
1000 Bandaríkjamenn væru í
læknisfræðinámi undir „marxískri
ógnarstjórn" og hvað væri til vitnis
um að lífi þeirra væri ógnað). Taldi
Geir að harma bæri atburðarásina í
Grenada í heild, en ekki mætti
draga einn þátt hennar útúr og
fordæma hann.
Smekkur
Eyjólfs Konráðs
Eyjólfur Konráð Jónsson sagði
það vissulega ömurlegt, „að
Bandaríkin skuli vera kölluð til.. til
þess að aðstoða við að hindra frek-
ari ofbeldisverk (í Grenada) og að
hindra það að erlendir ásóknar-
menn taki öll völd í þessu litla ríki.
Hvort menn vilja fordæma það,
það er smekksatriði.
Og nú skulum við athuga þennan
smekk“, hélt Eyjólfur áfram. „Ég
skil nú ekki þann smekk Alþýðu-
bandalagsins að láta einmitt þenn-
an hæstvirta þingmann, Hjörleif
Guttormsson, vera málsvara lýð-
ínnrásin í Grenada:
Enn barist í gær
Þrem sólarhringum eftir að Bandaríkin gerðu innrás
irenada berast enn fréttir af því að barist sé á eyjunni.
álfhundruð manna stjórnarher, nokkur hundruð
íbanskir verkamenn og 40 kúbanskir hernaðarráð-
jafar hafa veitt innrásarliði búnu þungavopnum, her-
tyrluin og orrustuþotum voldugasta herveldis í heimin-
i öflugt viðnám og valdið innrásarliðinu tilfinnanlegu
mi.
. Fréttir herma að a.m.k. 11
Bandaríkjamenn hafi fallið og ein-
hýerra sé saknað og 67 hafi særst.
Stöðugir umframliðsflutningar eru
til eyjarinnar af liðsafla úrvals-
sVeita bandaríska hersins. Aðfara-
nótt föstudagsins gerðu orrustu-
þotur frá flugvélamóðurskipinu
Independance loftárásir á eyjuna.
Enn hefur ekki verið gefin upp tala
fallinna í liði heimamanna, en fram
hefur komið að tala fallinna Kúb-
ana skiptir fleiri tugum.
Innrás bandaríska hersins í
Grenada er því ekki einungis póli-
tískt glapræði, heldur virðist hin
hernaðarlega hlið málsins einnig
hafa farið í handaskolum.
Leppur fundinn
Enn eru ekki öll kurl komin til
grafar um aðdraganda innrás-
arinnar. í blöðum á Barbados í gær
var því haldið fram að Bandaríkin
hefðu átt hugmyndina að
innrásinni, en ekki landsstjóri
Breta og Austur-Karíbahafsins
eins og Ronald Reagan hefur sagt.
Röksemdafærsla Reagans fyrir
lögmæti innrásarinnar er nú sú að
Paul Scoon, landsstjóri bresku
krúnunnar á Grenada, hafi verið
hið eina lögmæta yfirvald eftir að
Maurice Bishop var drepinn. Hafi
hann síðan farið fram á að innrásin
væri gerð.
Þetta lögmæti er þó dregið í efa
af augljósum ástæðum. Paul Scoon
var útnefndur landsstjóri á Gren-
ada af Bretadrottningu árið 1978.
Árið 1979, þegar Maurice Bishop
steypti harðstjóranum Eric Gairy
af stóli, nam hann stjórnarskrána
frá 1974 úr gildi. Þótt undirbúning-
ur væri hafinn að gerð nýrrar
stjórnarskrár var honum langt í frá
lokið þegar Maurice Bishop var
myrtur 19. október s.I. Paul Scoon
landstjóri hafði verið valdalaus í
Grenada eftir byltinguna í mars
1979, en engu að síður var Grenada
áfram með í breska samveldinu og
breska drottningin því formlegur
þjóðhöfðingi ríkisins. Paul Scoon
gaf í gær út þá tilskipun, að fulltrú-
ar Grenada hjá Sameinuðu þjóð-
unum hefðu ekkert löglegt umboð
lengur. Verður fróðlegt að vita,
hvernig slíkar tilskipanir verða af-
greiddar á vettvangi Sameinuðu
þjóðanna, því augljóst er að
landsstjórinn er ekki annað en ör-
væntingarfull tilraun Bandaríkja-
stjórnar til þess að gefa skýlausu
broti á alþjóðalögum lagalegt yfir-
bragð.
Jf§ RÍKISSPÍTALARNIR
IIIS5 Lausar stöður
Landspítalinn
Sérfræðingar (2) í geislagreiningu óskast á
röntgendeild Landspítalans. Gert er ráö fyrir 75%
hlutastarfi. Umsóknir ertilgreini náms- og starfsferil
sendist stjórnarnefnd ríkisspítalanna fyrir 1. des-
ember n.k. á sérstökum umsóknareyðublöðum
fyrir lækna.
Upplýsingar veitir forstöðumaður röntgendeildar í
síma 29000.
Geðdeildir ríkisspítala
Aðstoðardeildarstjóri óskast á deild I.
Hjúkrunarfræðingar óskast á ýmsar deildir.
Upplýsingar um ofangreind störf veitir Hjúkrunar-
forstjóri Kleppsspítalans í síma 38160.
Reykjavík, 30. október 1983.
Miðstjórn ASÍ
um VMSI-kosningar:
Standi
óhögguð
Miðstjórn Alþýðusambands ís- I
ílands féllst s.l. fimmtudag á þá j
niðurstöðu Láru Júlíusdóttur, lög-
fræðings ASÍ, að ekki væru for-
sendur til að ógilda kosningu til
stjórnar Verkamannasambands ís-
lands á þinginu í Eyjum. Það var
BjarnfríðurLeósdóttir, sem óskaði
úrskurðar ASÍ um réttmæti kosn-
ingarinnar, en ekki náðist í hana í
8æT- - ÁI.
Talsmenn Sjálfstæðisflokksins, Geir Hallgrímsson og Eyjólfur Konráð
Jónsson, voru einangraðir í umræðum um innrásina í Grenada.
ræðis og þjóðfrelsis og nefna CIA á
nafn. Var hann ekki einn af hö-
fundum CIA-bókmenntanna? Er
hann ekki einmitt skólaður í A-
Þýskalandi? Hann kann þessar
kúnstir. En sleppum því og honum.
En hitt skal ég játa fúslega, að ég
hef jafnlitla þekkingu, eða svona
hérumbil jafnlitla þekkingu á mál-
um á þessari fjarlægu eyju eins og
þeir aðrir sem hér þykjast allt um
það vita. En ég þykist vita þó að
hjörtum mannanna svipi saman á
Súdan og Grímsnesinu.“
Eyjólfur Konráð dró síðan upp
hliðstæðu af því, ef vinstristjórnin á
Öryggisráð S.Þ.
Ellefu af 15 ríkjum í Öryggisráði
Sameinuðu þjóðanna samþykktu í
gær ályktun þar sem innrásin var
ákaft hörmuð og innrásarliðinu
gefinn 48 klukkustundar frestur til
að yfirgefa landið. Bandaríkin
beittu neitunarvaldi en Bretland,
Togo og Zaire sátu hjá. Málið mun
fara fyrir Allsherjarþingið þar sem
ekkert ríki hefur neitunarvald, og
er talið að mikill meirihluti aðildar-
ríkja muni krefjast brottflutnings
innrásarherj anna.
ólg.
íslandi frá 1979 hefði verið marx-
ísk. Hún hefði haft hér um 100
rússneska sérfræðinga og 2000 kú-
banska verkamenn (í stað 4000 am-
erískra hermanna - innsk. Þjv.).
Síðan hefðu menn innan ríkis-
stjórnarinnar sem væru haldnir
byltingaróþreyju tekið forsætisráð-
herrann, leitt hann út á Austurvöll
og skotið. „Ég held að jafnvel ekki
h.v. þm. Hjörleifur Guttormsson
hefði mælt því bót. Og ég held að
jafnvel hann hefði getað látið sér
detta í hug að bandalagsríki okkar,
Norðurlöndin hin, hefðu gert
eitthvað til þess að koma aftur á
lýðfrelsi á íslandi og hindra þessa
glæpamenn í störfum. Jafnvel það
að senda eitthvað fallhlífarlið.“
Eftir þessa langsóttu réttlæting-
arræðu ítrekaði Eyjólfur Konráð
að það væri „smekksatriði hvort
menn vildu telja þetta stórglæp".
Eyjólfur Konráð lauk ræðu sinni
með þessum orðum: „Á ekki að
stöðva þetta ofbeldi? - Ef það kost-
ar ekki mannslíf, sem það kostar
sárafá, að mér skilst. Eitt mannslíf
er kannski jafn mikils virði og
mörg... Auðvitað er þetta hörmu-
legt og við getum sameinast í að
samþykkja það að svona atburðir
eru hörmulegir, mannkynið er nú
bara einu sinni ekki betra en þetta.
Og ég tel fyrri atburðinn vera
hörmulegri enn hinn síðari. Og það
finnst mér ekki vera smekksatriði
hvort er hörmulegra.“
ólg.
Auglýsing frá Framleiðslu-
ráði landbúnaðarins um
endurgreiðslu áburðarverðs
Þeir framleiöendur nautgripa, sauöfjárafuröa
og kartaflna sem hafa staðgreitt áburö á sl.
sumri og framleiöendur utan lögbýla sem
höföu meirihluta tekna sinna á sl. ári af fram-
leiðslu áðurtalinna afurða, skulu senda
Framleiösluráði landbúnaöarins umsókn um
endurgreiðslu á hluta áburöarverös sbr. á-
kvöröun ríkisstjórnarinnar viö verðlagningu
búvara 1. október sl.
Umsóknir veröa aö berast Framleiðsluráði
landbúnaðarins fyrir 15. nóvember nk.
Þeir framleiöendur á lögbýlum sem keypt
hafa áburö sinn hjá kaupfélagi, verslun eöa
fyrir milligöngu búnaöarfélags, þurfa ekki aö
senda umsókn um endurgreiðslu áburöar.
Reykjavík, 25. október 1983
Framleiðsluráð landbúnaðarins
Góöorö >
duga skammt.
Gott fordæmi
skiptir mestu
máli