Þjóðviljinn - 18.05.1984, Side 13
AUKABLAÐ
ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 13
fann ég upphafin menningarverðmæti sem voru búfræðinni og sláturstand
inu æðrl, segir Gunnar Bjarnason.
/ hestamönnunum
fann ég upphafin
menningarverðmæti
sem voru sláturstand-
inu æðri..
um, og þegar menn sáu þann gæð-
ingaflota sem þarna var sýndur
varð andleg sólaruppkoma hjá
þjóðinni í nýrri og vaxandi vitund
um þau verðmæti sem hún átti í
íslenska hestinum. Þetta voru
straumhvörf og nú hófst nýbylgja í
hestamennsku og hestarækt með
þjóðinni. Þessi bylgja varð svo öfl-
ug að hún fleytti mér til útlanda
með íslenska hestinn með þeim ár-
angri að nú orðið er fjöldi reiðhesta
og ræktunarhesta á erlendri grund
að verða jafn mikill og hér heima.
Hér á íslandi eru nú um 7000
manns félagsbundnir í hesta-
mannafélögum, en áhugamannafé-
lög sem mynduð hafa verið um ís-
lenska hestinn í 11 Evrópulöndum
telja nú um 10.000 félagsmenn.
Tvisvar synjað
umsókn
Pú talar um skilningsleysi ís-
lenskra menntamanna ú hesta-
mennskunni. íhverju lýsir hún sér?
Hún lýsir sér í matarást þeirra.
Menningarpostularnir meta mest
allt það sem til munnsins fer. Ég
Góður
hestamaður
þarf að kunna
að eiska
og vera listamaður
í hjarta sínu...
get nefnt þér dæmi. Lúðvík Krist-
jánsson, sá ágæti fræðimaður, hef-
ur skrifað merk fræðirit um grútar-
gerð og beituskurð íslenskra ver-
búðarmanna og vakið með því
verðskuldaða aðdáun menningar-
frömuðanna, sem hafa veitt honum
fjölmarga styrki og heiðursdokt-
orsnafnbót. Eg hef unnið hliðstætt
verk og beitt hliðstæðum aðferðum
í bókum mínum um ættir og sögu
íslenska hestsins. Hestamennskan
gaf hins vegar lítið í aðra hönd ann-
að en gleðina sem sönn list veitir og
hrossakjötsát hefur sjaldnast verið
talið til dyggða. Viðbrögð menn-
ingarpostulanna eru í samræmi við
það, en þeir hafa tvisvar synjað
umsóknum mínum um lægsta styrk
úr Rithöfundasjóði íslands, þar
sem ritverk mín eru ekki talin höf-
undarviðurkenningar virði. Evr-
ópumenn hafa hins vegar kunnað
að meta þetta starf mitt með ótví-
ræðum hætti eins og sjá má til dæm-
is á útgáfu Svisslendinga á síðasta
bindi af Ættbók og sögu íslenska
hestsins, sem bundin er inn í rú-
skinni með gyllingu og litprentuð-
um myndum.
Nei, landeigendur og menning-
arpostular hafa aidrei skilið menn-
ingarlegt gildi hestamennskunnar
og þann listdans sem fólginn er í
sannri reiðmennsku. Bústólpar í
landbúnaðinum myndu sjálfsagt
taka þvf með takmörkuðum skiln-
ingi ef dætur þeirra tækju að stunda
ballett, og jafnvel Brynleifur sálugi
Tóbíasson, sem var ættaður úr
sönghéraðinu Skagafirði sagði að
það væri dæmi um úrkynjun ætta
þegar þær færu að stunda söng. En
tónlistin er jafn óaðskiljanleg
reiðmennskunni og listdansinum.
Þarf að vera
listamaður
Hvað er það sem einkennir góð-
an hestamann og reiðmann?
Hann þarf að vera listamaður.
Hann þarf að geta elskað. Hann
þarf að vera skáld og hljómlistar-
maður, því hesturinn glœðir alla
þessa eiginleika með manninum. í
samskiptum sínum við hestinn, á
hestbaki og í hesthúsi lyftist hesta-
maðurinn á æðra plan...
ólg.
Um 15 þúsund manns
stunda hestamennsku
að staðaldri____________
segir Sigurður Ragnarsson, fram-
kvæmdastjóri Landsambands
hestamanna.
„í Landssambandi hesta-
manna eru nú um 7000 manns,
en þaö segir ekki alla söguna,
því í mörgum tilfellum er aðeins
einn úrfjölskyldunni sem skráir
sig í sambandið, þótt allir séu í
hestamennskunni. Ég tel raun-
hæft að áætla að um 15 þúsund
manns stundi hestamennsku
að einhverju ráði yfir allt landið.
Þessu til staðfestingar má
benda á könnun sem gerð var í
Reykjavík, þarsem fram kom
að um fimmti hver unglingur
stundaði hestamennsku."
Þetta eru orð framkvæmdastjóra
Landssambands hestamanna, Sig-
urðar Ragnarssonar, þegar við
ræddum við hann um hesta-
mennsku landsmanna. í Lands-
sambandinu eru skráð 45 félög víðs
vegar af landinu, en vitað er um tvö
ný félög sem enn eru óskráð, auk
þess sem fjöldi hestaklúbba eru
starfræktir í skólum. Áhugi á
hestamennsku hefur aukist mjög á
síðustu árum, einkum í þéttbýli, en
hestamennska hefur ætíð verið
stunduð í dreifbýli í beinum tengsl-
um við búskapinn.
„Það er erfitt að segja nákvæm-
lega hversu margir stundi hesta-
mennsku að staðaldri og við töld-
um að við hefðum náð hámarki
fyrir nokkrum árum og það má
vera að svo sé. Því má þó ekki
gleyma að margir hafa áhuga á
hestamennskunni, þótt þeir séu
hvergi skráðir eða hafi ekki að-
stöðu til að stunda hana að stað-
aldri,“ sagði Sigurður.
„Er þetta kannski svo dýrt áhug-
amál, að það takmarki þátttök-
una?“
„Það held ég varla. Það má segja
að stofnkostnaðurinn sé nokkur,
en rekstrarkostnaðurinn er hins
vegar mun minni en í flestum
íþróttum eða áhugagreinum. Það
kostar 20-40 þúsund að eignast
taminn hest og hnakkurinn kostar
frá 7-15 þúsund. Þetta er stærsti
kostnaðarliðurinn. En það kostar
ekki nema 1500 krónur á mánuði
að fóðra hest og hýsa og það getur
tæplega talist mikið. Sé fólk með
eigið hesthús og fleiri hesta vex
kostnaðurinn auðvitað."
hestamanna. Ljósm. Þs.
„Verður mikið um hestamót í
sumar?“
„Á hverju sumri eru haldin
nokkur stórmót og ýmis minni.
Stærstu mótin eru fjórðungsmót á
Austurlandi og Vesturlandi, síðan
verður íslandsmót í hestaíþróttum
í Skagafirði (Vindheimamelum)
3.-5. ágúst og mót verður á Hellu
11. og 12. ágúst. Nýlga er lokið
„Leirugleði" sem er haldin á veg-
um hesthúsaeigenda á Varmár-
bökkum og tókst hún mjög vel í ár
sem endranær. Og nú er að hefjast í
Garðabæ fjölbreytt sýning sem
nefnist „Hestadagar í Garðabæ".
Það má því sannarlega segja að ým-
islegt sé á döfinni í sumar,“ sagði
Sigurður ennfremur.
þs
Þegar Blesi fór í myndatöku
LJÓSMYNDASTOFA ÞÓRIS
RAUÐARÁRSTÍG 20 — SÍMI16610