Þjóðviljinn - 21.06.1984, Blaðsíða 2

FRETTIR
Fálkaorðan
Sýslumannsembættið sofið í
áratug á landamerkjamálinu
Lárus Guðmundsson Grundfirðingur skorar á Jón Sveinsson Fálkaorðuhafa að birta reikninga laxeldisstöðvarinnar,
Jón átti lögheimili í rústum til skamms tíma. Forstjóri Framkvœmdastofnunar í stjórnfyrirtœkisins.
600 krónur til skiptannafyrir Grundfirðinga.
Vilja þeir ekki bara fá orðu sjálfir,
Grundflrðingarnir?
Sýslumannsembættið hefur sof-
ið á landamerkjamálinu í ára-
tug, sagði Lárus Guðmundsson í
T0RGIÐ
Fjalakötturinn
Borgarstjóri
fær bréf frá
Holiywood
Forstöðumaður
Bandarísku kvik-
myndastofnunar-
innar biður
Kettinum griða
Sama dag og niðurrif Fjala-
kattarins var heimilað í borgar -
ráði Reykjavíkur barst Davíð
Oddssyni borgarstjóra bréf frá
Robert Rosen, forstöðumanni
Bandarísku kvikmyndastofnun-
arinnar, þar sem hvatt er til varð-
veislu Fjalakattarins.
Rosen leggur áherslu á það í
bréfi sínu að kvikmyndin sé al-
þjóðaeign sem í ákveðnum skiln-
ingi sé óháð landamærum. „Það
sem við gerum hér í Los Angeles
til þess að varðveita kvikmyndir
kemur menningarsamfélaginu í
Reykjavik til góða og það sem
gerist í Reykjavík í sambandi við
kvikmyndir skiptir okkur máli í
Los Angeles“, segir í bréfinu.
Borgaryfirvöld eru hvött til
þess að endurskoða afstöðu sína í
málinu í ljósi þess að hér sé um
eitt af elstu varðveittu kvik-
myndahúsum heims að ræða og
svo segir að lokum:
„Seinkun á ákvörðun um að
eyðileggja húsið myndi a.m.k.
gefa tíma til að hugleiða málið
frekar og rannsaka hið raunveru-
lega sögugildi bíóhússins. Sjálfur
hef ég séð fjölmargt úr sögu kvik-
myndanna hverfa í okkar eigin
Hollywood í nafni framfara og
þekki vel þá eftirsjá sem kemur
upp þegar ákvörðun um óaftur-
kallanlega eyðileggingu hefur
verið tekin og þegar slík söguleg
verðmæti eru farin forgörðum."
-GFr
Grundarfirði, en hann er einn
þeirra úr veiðifélaginu sem telja
sig hafa verið beitta órétti og yfir-
troðslu af hálfu Jóns Sveinssonar
Fálkaorðuhafa.
- Við teljum okkur eiga Lárós-
inn, sem mannvirkin standa á.
Við erum níu systkinin sem.
eigum jörðina Neðri-Lág sem er
landnámsjörð en hún hefur þarna
hlunninda að gæta.
Lögheimili í rústum
- Jón Sveinsson hefur verið
skrifaður á rústirnar með lög-
heimili til skamms tíma, en hann
er auðvitað Reykvíkingur. Þegar
Jón stofnaði fyrirtækið var kveð-
ið á um það í leigusamningi, sem
þeir gerðu við sjálfa sig, að ef það
skilaði arði ætti að greiða
Veiðifélaginu leigu. Við höfum
ekki ennþá séð krónu.
- Hins vegar hefur maðurinn
verið óspar á yfirlýsingar um arð-
semi starfseminnar í blöðum. í
DV á mánudaginn lætur hann
hafa eftir sér að þetta sé svo arð-
vænleg starfsemi að hægt væri að
leggja öllum flotanum, spara
óhemju gjaldeyri og „létta af út-
gerðarmönnum harmagrátin:
um“. Það er ekki lítið tekið uppí
sig, með tilliti til þess að maður-
inn borgar litlar 600 krónur í að-
VMSÍ-ályktun
Grunnur
samninganna
brostinn
Formannafundur Verkamannasam-
bands íslands í Reykjavík í fyrradag
samþykkti einróma þessa ályktun:
1. Formannafundur samþykkir
að skora á öil féiög innan
Verkamannasambands Is-
lands að segja upp launaliðum
gildandi kjarasamninga fyrir
t.ágúst n.k., þannig að jjeir
verði lausir 1. september n.k.
2. Kröfugerð
a) Lægsti taxti verði kr.
14.000,- á mánuði.
b) Taxtakerfi VMSÍ verði
endurskoðað þar sem fullt tillit
verði tekið til vinnuálags og
starfsaldurs.
c) Reikrritölur fylgi töxtum.
3. Verkamannasambandið mun í
komandi kjarasamningum
taka fullt tillit til raunhæfra
verðlækkana sem kjarabót.
Greinargerð:
Óviðunandi verður að teljast að
samningsbundnir taxtar séu allt niður
í röskar 10.500 kr. á mánuði, þegar
dagvinnutekjutrygging er 12.913
krónur. Þetta veldur þvflíkri röskun á
t.d. yfirvinnuálagi, að álag í eftir-
vinnu í 10. flokki er aðeins um 20%
miðað við dagvinnu, í stað 40% sem
gert er ráð fyrir í samningum.
Alvarleg hætta er á að slíkt ástand
verði varanlegt ef ekki eru gerðar
gagnráðstafanir. Nægir þar að benda
á reynsluna af samningunum 1968, en
þá var eingöngu samið um hækkun og
vísitöluálag á dagvinnu. Þetta átti að
verða tímabundið samkomulag. Yfir-
vinnuálag fór þá úr 60% niður í 40%
og næturvinnuálag úr 100% niður í
80%. Þetta hlutfall hefur haldist síð-
an og ekki tekist að breyta því, þótt
upphaflega hafi það aðeins átt að
gilda í eitt ár.
Óeðlilegt hlýtur einnig að teljast,
að taxtar fyrir bónus og önnur kaup-
aukakerfi sem miðaðir voru við gild-
andi dagvinnukaup, skuli nú miðaðir
við taxta sem liggur langt fyrir neðan
gildandi tekjutryggingu.
Ástand þetta hefur raskað mjög
tekjum fólks sem vinnur við iauna-
hvetjandi kerfi, t.d. fiskvinnslufólks,
þar sem bónusvinna er miðuð við 9.
taxta eftir 1 ár. Sá taxti er 62.22 kr. á
tímann en dagvinnutekjutryggingin
er 74,50.
stöðugjald á ári fyrir laxeldisstöð-
ina. Eg vil jafnframt skora á Jón
Sveinsson að birta opinberlega
reikninga fyrirtækisins svo þjóðin
geti sannfærst um arðsemi þess.
Lögreglumál
Fyrir utan landamerkjamálið
hafa menn staðið í ýmsu þófi við
Jón Sveinsson. Þannig var send
kæra, árið 1974 minnir mig,
vegna meintrar skotárásar við
vatnið, en sýslmannsembættið
stakk því undir stól; í sýslu-
mannstíð Friðjóns Þórðarsonar
fyrrverandi dómsmálaráðherra.
Engar vitnaleiðslur urðu af því
máli.
Byggðasjóður
hjálpar til
- Mér vitanlega hefur enginn
séð ársreikninga fyrirtækisins.
Hins vegar er Kristinn Ziemsen
forstjóri Framkvæmdastofnunar
og fyrrum forstöðumaður lána-
deildar í stjórn fyrirtækisins. Því
hefur verið úthlutað fjármagni úr
Byggðasjóði. Ekki nema von að
Jón þykist geta leyst útgerðar-
menn af hólmi. Þegar hann er svo
sæmdur Fálkaorðunni, þá er nú
mælirinn fullur. Við sitjum ekki
þegjandi undir þessu lengur,
sagði Lárus Guðmundsson að
lokum. -óg
Fró formannafundinum: Halldór Björnsson og Guömundur Halivarðsson
frá Dagsbrún og Kristján Ásgeirsson fró Húsavík. (Mynd-Atli).
Þá hefur þetta leitt til þess að aldurs-
hækkanir hafa í raun fallið niður, þar
sem enginn af töxtum VMSÍ nær dag-
vinnutekjutryggingu. Þannig eru
byrjendur í starfi og fólk sem unnið
hefur 10 ár á sama kaupi, þótt al-
mennir samningar geri ráð fyrir að
eftir 6 ár sé aldurshækkun 12,5%,
miðað við byrjendataxta.
Samingar ASÍ og VSÍ 21. febrúar
sl. miðuðust við að kaupmáttur 4.
ársfjórðungs 1983 héldist óskertur út
samningstímabilið. Ríkisstjórnin tók
í raun ábyrgð á samningunum með
þátttöku í samningsgerðinni. Nú
liggur fyrir að kaupmáttur er í dag
minni en gert var ráð fyrir 21. febrúar
sl. Þá er ekki reiknað með neinum
óvæntum aðgerðum eða hækkunum,
svo sem olíuverðshækkunum eða
öðrum slíkum, sem þó liggja í loftinu.
Ef verkalýðsfélögin ætla að sækja
eitthvað af þeim kjaraskerðingum
sem áttu sér stað á síðasta ári, og
endurheimta þannig eitthvað af fyrra
kaupmætti, til að ná kaupmætti þarf
8,3% kauphækkun til að ná 3. ársfj.
2. ársfj. þarf 17,6% hækkun og til að
ná kaupmætti 1. ársfj. 1983 þarf
26,7% kauphækkun.
Og til að ná meðaltalskaupmætti
ársins þarf 15,1% kauphækkun 1.
september nk.
Fyrirsjáanlegt er að grunnur þeirra
samnmga sem gerðir voru 21. febrúar
sl. hefur brostið og kaupmáttarskerð-
mgin heldur áfram verði ekkert að
gert.
f framangreindum tölum er ekki
gert ráð fyrir þeirri skerðingu sem
orðið hefur á yfirvinnu.
Einnig er óhjákvæmilegt að endur-
skoðun fan fram á launaflokkakerf-
um VMSf í komandi kjarasamning-
um.
Fjalakötturinn:
Þorkell vill selja öll húsin
Samtökin Níu líf telja að viðrœðum við Þorkel Valdimarsson sé
ekki lokið. Hann hefur lýst yfir þeim vilja sínum að selja allar
eignir sínar í Grjótaþorpi saman.
Síðan Samtökin Níu líf voru
stofnuð 1. apríl sl. hafa farið
fram viðræðum við Þorkel Valdi-
marsson, eiganda Fjalakattarins,
og einnig hafa farið fram við-
ræður við borgarstjóra um fram-
tíð hússins. I fréttatilkynningu
frá samtökunum í gær segir að
þau telji þessum viðræum ekki
lokið en Þorkell hefur lýst því yfir
að ekki komi annað tU umræðu
en að selja allar eignir hans og
systkina hans í Grjótaþorpinu
saman í einum pakka. í gær var
byrjað að hreinsa drasl út úr
Fjalakettinum en ekki mun enn
nein ákvörðun liggja fyrir un nið-
urrif hússins að því er Hörður
Runólfsson verkstjóri sagði í gær.
„Það er annar samningur“, sagði
hann.
Þá kom Umhverfismálaráð
Reykjavíkurborgar saman í gær
en Hulda Valtýsdóttir, formaður
þess, hefur fylgst náið með þess-
um umræðum. Ráðið samþykkti
að ef til þess kæmi að húsið yrði
rifið yrði það þannig gert að hægt
yrði að byggja það upp aftur.
í fréttatilkynningu frá Níu
lífum segir að það hafi skýrt kom-
ið fram í viðræðum við Þorkel að
ákvörðun um niðurrif hússins
hefði ekki verið tekin og til þess
kæmi ekki á næstu mánuðum.
Það hefur því verið álit stjórnar-
innar að viðræðum við Þorkel
væri ekki lokið.
Stjóm Samtakanna Níu líf
harmar mjög ef til niðurrifs þessa
menningarsögulega einstaka
húss kæmi. Stjórnin hvetur borg-
arbúa til að fylgjast með þróun
málsins og vonar að þannig verði
staðið að málum að Kettinum
auðnist nýtt líf.
Þess skal að lokum getið að
Þorkell Valdimarsson framlengdi
nýlega leigusamninga í framhús-
inu um 6 mánuði.
-GFr
2 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 21. júní 1984