Þjóðviljinn - 21.06.1984, Blaðsíða 15

mannlíf
Hjátrú og
siðvenjur
Það er ekki sama hvernig
menn standa að veiðiskap. Varast ber
að styggja guðina, heldur tryggja sér aðstoð
þeirra til að hljóta góða veiði
Ef að er gáð þá eimir enn í dag
mikið eftir af forlagatrú fyrri alda
þegar veiðar og siðvenjur veiði-
manna eru annars vegar. Hér á
eftir verður getið nokkurra helstu
siðvenja og hjátrúar sem fylgt
hafa stangaveiði að fornu og
nýju.
lega ánægður. Þetta stóð ekki í
sambandi við einhverja mikil-
mennsku heldur það að guðunum
voru ætíð færður ákveðinn hluti
af veiðinni í fórn. Ef menn voru
að miklast var hætta á því að guð-
irnir teldu sig hlunnfarna og þá
var voðinn vís.
Teikna bráðina
Eins og sjá má af hellaristum
forfeðra okkar er myndefnið oft á
tíðum sótt í þau ýmsu dýr sem
menn veiddu sér til matar. Þó
mest beri á skógar- og sléttudýr-
um er einnig víða að finna rissað-
ar fiskimyndir. Menn telja víst að
veiðimenn hafi haft þann sið hér
áður að teikna upp fyrir sér fyrir-
hugaða bráð áður en haldið var til
veiða til að tryggja góða veiði.
Ekki er mér kunnugt um að
stangaveiðimenn eða aðrir veiði-
menn noti þessa aðferð enn í dag
til að magna veiðina, en það væri
ekki sök að reyna.
Hrækt á agnið
Flestir kannast við þá venju að
spýta þrisvar á agnið áður en
kastað er út. Þetta er ævaforn
siður sem á rót sína að rekja til
þess að menn töldu ofurmátt
fylgja hrákanum. Vísuðu þeir
m.a. til þess að bæði menn og
skepnur sleiktu sár sín og greri
vel af. Önnur hrákavenja er sú að
hrækja á eftir færinu þegar kastað
er og margir fylgja enn fast þeirri
reglu að sjá til þess að einhver
hræki á eftir þeim þegar lagt er af
stað í veiðiferð.
Ekki miklast
Veiðimenn fyrri tíma fylgdu
fast þeirri reglu að miklast aldrei
af góðri veiði. Sá sem veiddi vel
gortaði ekki, heldur þóttist sæmi-
Að missa
þann stóra...
Aftur á móti var ekkert athug-
avert við það að menn lýstu
harmi sínum yfir því að hafa misst
þann stóra. Það þurftu menn oft
að gera til þess að halda virðingu
sinni heima fyrir ef illa gekk og
þótti í lagi að ýkja þegar að þeim
sögum kom, því menn þóttust
vissir um að guðirnir væru fyrir
húmor. Hitt var líka staðreynd
sem enginn gat í móti mælt, að
þeir fiskar sem bitu sig lausa
hlutu að vera þeir stærstu og
sterkustu.
Það er líka rétt að geta þess í
leiðinni að kæmu menn á annað
borð tómhentir heim úr veiðiferð
þá beið þeirra ekki góð vist næstu
dægrin, því sama hver átti í hlut,
sá sami var sjálfdæmdur til hinna
óvinsælustu verka. Það er eins
gott að menn hafa látið af þessum
sið, vonandi...
Að mœta konu
Ýmislegt var það sem veiði-
menn urðu að varast þegar haldið
var til veiða. Það boðaði ekki
góða veiði að mæta konu á
leiðinni, ennþá verra var að mæta
konu með heykvísl eða þremur
konum saman á ferð, en sýnu
verst var þó að mæta svörtum
ketti og þá hjátrú þekkjum við
vel enn í dag.
Betra þótti hins vegar ef menn
mættu á leið sinni karlmanni.
Enn betra var ef sá var akandi
eða ríðandi eða þá ormi, en allra
best var að mæta manni ríðandi á
hesti með hund í föruneyti. Eins
og sjá má af þessari upptalningu
er sýnu langt um liðið að menn
fóru að búa sér til siík tabú, og lítil
trú á slíku á þessari tækniöld, en
ennþá eimir eftir af þessu eins og
best þekkist af því að margur tel-
ur það fyrir lélegri veiði að hafa
konu um borð í fiskiskipi en slík
hindurvitni fer nú sjálfsagt fljótt
að lognast útaf.
Óska góðrar veiði
Hitt er annað sem enn er í fullu
gildi að það boðaði aldrei góða
veiði og boðar ekki enn í dag ef
viðkomandi er óskað góðrar
veiðar þá lagt er af stað. Ef ein-
hver er svo illkvittinn að gera
manni slíkt, þá er sem betur fer til
ráð við slíku en það er að stökkva
hið snarasta að viðkomandi og
kyssa hann rembingskoss.
Sá sem vonast hins vegar eftir
góðri veiði á að óska veiðimanni
alls hins versta (helst í hljóði) því
það er trúa manna að fornu og
nýju að góðar vættir fylgi þeim
sem illa er hugsað til. (Ur ýmsum
fróðlegum heimildum).
-lg-
Gúmmíbátar 1-2-3-4 manna
Árar, handdælur, rafmagnsdælur
Sundlaugar
Vindsængur
Stólar
Sundhringir
Sundboltar
Visa - kreditkort
Póstsendum samdægurs
Leikfangahúsið,
Skólavörðustíg 10 Sími 14806
TOmSTUnDflHUSIÐ HF
Laugauegi TM-Reufciouit $21901
m* e
Tjöld • Tjolddýnur • Svefnpokor • Tjoldljós
Gossuðutæki •FerðQpottQsett«Grill •Grillkol, oil. oil
Fimmtudagur 21. júní 1984 pJÓÐVILJINN - SÍÐA 15