Þjóðviljinn - 19.07.1984, Blaðsíða 3

FRETTIR
Neytendur
Fyrstu
kvartanir
Neytendasamtökin og
Félag íslenskra ferða-
skrifstofa hafa skipað
nefnd er skera mun úr á-
greiningsmálum.
Nokkrar kvartanir liggja fyrir
á sömu ferðinni og viðkomandi
ferðaskrifstofu hefur þegar verið
sent bréf þess efnis. Þetta kom
fram í samtali við Guðstein Guð-
mundsson hjá Neytendasamtök -
unum.
Það eru nokkrar kvartanir sem
hafa borist út af sömu ferðinni
sagði Guðsteinn svo og kvartanir
frá því í vetur, en þær eru of gaml-
ar svo ekkert er hægt að gera.
Það sem hér er um að ræða er
ný þjónusta við neytendur. í vet-
ur var sett á laggirnar kvörtunar-
nefnd ferðaskrifstofa og
Neytendasamtakanna. Fyrsti
fundur nefndarinnar var haldinn
11. júlí s.l.
Tilgangur með nefndinni er að
skera úr ágreiningsmálum milli
félagsmanna NS og ferðaskrif-
stofa FÍF. Til þess að mál verði
tekin fyrir þarf að leggja fram
skriflega kvörtun til NS innan
mánaðar frá lokum ferðar.
Skrifstofa NS leitar sátta milli
aðila. Náist sættir ekki getur kær-
andinn óskað úrskurðar nefndar-
innar gegn greiðslu 500 króna
kvörtunargjalds.
Nefndin skal úrskurða í málinu
innan 30 daga frá því það barst
henni í hendur. Ef aðilar una ekki
úrskurði nefndarinnar, geta fé-
lagsmenn NS í öllum tilfellum
skotið málinu til dómstóla.
Ferðaskrifstofur geta, ef úr-
skurðurinn hefur í för með sér
veruleg fjárhagsleg útgjöld eða
fordæmisgildi, tilkynnt nefndinni
og viðkomandi aðila að bætur
verði ekki greiddar nema að
undangengnum dómi.
Kvörtunarnefndina skipa
Ólafur Ólafsson, f.h. samgöngu-
ráðuneytisins, Ingólfur Hjartar-
son, f.h. FÍF og Jón Magnússon
f.h. NS. Formaður nefndarinnar
er Ólafur Ólafsson.
HS
Ottesen
níræður
Á morgun, föstudaginn 20. júlí
verður Þorlákur G. Ottesen
fyrrum verkstjóri við Reykjavík-
urhöfn níræður. Af því tilefni
heldur Hestamannafélagið Fákur
honum heiðurssamsæti í fé-
lagsheimili Fáks á afmælisdaginn
milli kl. 15 og 18. Þjóðviljinn ósk-
ar Þorláki til hamingju með dag-
inn og þakkar samfylgdina.
að er víða á íslandi sem hægt
er að finna illfæra þjóðvegi um
mitt sumar, en líklega er ekki
nema einn slíkur á suðvestur
horni landsins og sá er varla fólks-
bflafær. Hér er um að ræða Sel-
vogsveginn frá sýslumótum við
Herdísarvíkurhraun og austur
undir Hlíðarvatn.
„Já, það er rétt hjá þér, hann er
í meira lagi skrautlegur þessi veg-
ur. Það er ekki gott að*verða
spurður um hann“, sagði
Steingrímur Ingvarsson umdæm-
isstjóri Vegagerðar ríkisins á Sel-
fossi en undir hana heyrir um-
ræddur þjóðvegakafli.
„Þessum vegi hefur eins og ást-
andið ber með sér ekki verið
sinnt sem skyldi. Ástæðan fyrir
því er sú að við höfum allt of lítið
viðhaldsfé. Staðsetningar sinnar
vegna hefur þessi vegur orðið út-
undan."
„Þessi vegur er búinn að vera
uppi á borðinu hjá manni í mörg
ár, maður veit svo sem af þessu.
En þegar þarf að skera niður þá
vill hann fara út af borðinu. Eg
get engu lofað hvað verður næstu
árin.“
-lg-
Stjórnmál
Þorsteinn
les aldrei
Helgarpóstinn
Eg les aldrei Helgarpóstinn og
get því ekkert tjáð mig um um-
mæli sendiherrans, sagði Þor-
steinn Pálsson formaður Sjálf-
stæðisflokksins þegar Þjóðviljinn
leitaði álits hans á ummælum
bandariska sendiherrans um ein-
staka stjórnmálaflokka og per-
sónur í íslenskum stjórnmálum.
- Hins vegar veit ég ekki betur
en vel hafi farið á með ýmsum
forkólfum Alþýðubandalagsins
og bandaríska sendiherranum,
sagði Þorsteinn Pálsson.
-óg
_T0RGIÐ_

Ökumönnum sem fara eftir þjóðveginum gegnum Herdísarvíkurhraun mæta ýmsar erfiðar hindranir þar sem svokallað
vegastæði er. Mynd-Hörður G.
Vegleysur
Mjög skrautlegur
Þjóðvegurinn í gegnum Herdísarvíkurhraun að Hlíðarvatni varla
fólksbílafœr. Avallt útundan í viðhaldi vegagerðarinnar. ,
Getur verið að Þjóðviljinn sé far-
inn að gera frétt úr mýflugu?
Mývatn
Stafar aflabresturinn
af fækkun þeymýs?
Meðan bleikja þverr í Mývatni er vargflugan í Laxá á uppleið
og þar með urriðinn sem étur lirfur hennar.
Eg tel að aðalfæða ungviðis
bleikjunnar að vori og vetri sé
svokallað þeymý, sem lifir ofan á
leirnum á botni Mývatns. Ég er
þeirrar skoðunar að fækkun
bleikjunnar, sem hófst 1978, stafi
af viðkomubresti hjá þeymýinu
sem þar með leiddi til þess að
bleikjuungviðið var svipt lífs-
björginni og hreinlega komst ekki
upp. Hins vcgar er rétt að taka
fram að þetta er einungis tilgáta.
Svo mælir Gísli Már Gíslason,
vatnalíffræðingur, en hann starf-
ar hjá Líffræðistofnun Háskólans
sem hefur umsjón með rannsókn-
um sem hafa verið gerðar við Mý-
vatn og Laxá í Þingeyjarsýslu.
Þjóðviljinn fór því á stúfana og
innti hann nánar eftir orsökum
bleikjuþurrðar í Mývatni sem
blaðið greindi frá í gær.
Þverrandi veiði
„Árið 1977 veiddust um 40
þúsund bleikjur í Mývatni og árin
á undan hafði veiðin verið á milli
40 og 50 þúsund. En þetta ár urð-
um við varir við að
hornsflastofninn í vatninu hrundi
og jafnframt var lítið um tveggja
ára fisk, þ.e. ungviði bleikjunn-
ar. Nýliðun stofnsins 1978 var því
í lágmarki og þetta kom svo fram
í þverrandi veiði, þannig veiddust
ekki nema rúmar 20 þúsund
bleikjur 1978 og árin á eftir um 10
til 15 þúsund, og í fyrra og í ár er
veiðin einfaldlega sáralítil.
Þetta bendir til þess að æti
smáfisks, hafi verið af skornum
skammti og ég er þeirrar skoðun-
ar að það hafi verið viðkomu-
brestur hjá þeymýinu sem olli.
En lirfur þeymýsins eru höfuð-
fæða smáfisksins að vetri og vori,
þær liggja ofan á leirnum á botni
Mývatns og eru því auðveldar
viðfangs. Lirfur annarra mý-
flugna, toppflugunnar svoköll-
uðuogrykmýs, eru að vísu líka til
staðar en þær grafa sig í leðjuna
og ungviði bleikjunnar nær þeim
líklegast ekki. Þess má geta að á
þessum árum mældum við ein-
mitt nokkra aukningu á topp-
flugu og rykmýi, þannig að
skortur á þeim var ekki orsök
fækkunarinnar hjá bleikjunni og
hornsflinu.
„Viðkoma stærri flugnanna,
toppflugunnar og rykmýsins,
brást svo í fyrra og það hefur að
öllum líkindum átt þátt í því að
veiðin á bleikjunni virðist hafa
hrunið í sumar. Stærri fiskurinn
nærist á lirfum þessara tegunda
yfir vetur og vor og kann því að
hafa liðið fæðuskort á síðasta
vetri. Viðkomubrestur hjá þess-
um tegundum hefur líka alvar-
legar afleiðingar í för með sér
fyrir endur sem á þeim lifa. Þann-
ig féllu andarungar unnvörpum í
fyrra með þeim afleiðingum að
kafendur til dæmis eru nú að lík-
indum helmingi færri á vatninu
en í fyrra. Hins vegar er
homsflastofninn í vexti í ár sem
bendir til að fæða fyrir smáfisk
hafi verið með betra móti í vatn-
inu í vetur.
Urriðinn í Laxá á
uppleið
Gísli Már hefur séð um um-
fangsmiklar rannsóknir á lífríki
Laxár, sem fellur úr Mývatni. í
Laxá lifa lirfur vargflugunnar en
svo er bitmýið kallað nyrðra.
Botn árinnar er hraunborinn,
lirfan krækir afturendanum í
hraunið og stendur svo upprétt út
í vatnið og veiðir dauða og lifandi
þömnga sem reka niður ána. Að
sögn Gísla er gífurleg framleiðni
af bitmýslirfum í ánni, á hvern
fermetra árbotnsins eru fram-
leidd eitt til eitt og hálft kfló!
„Þetta er ein mesta framleiðsla
sem þekkist í heiminum" sagði
Gísli Márog kvað lirfur bitmýsins
vera uppistöðuna í fæðu urriða af
öllum stærðum, og auk þess hús-
andar og straumandar.
„Þörungarekið í ánni minnkaði
verulega frá 1977 og þarmeð féll
fæða bitmýslirfanna líka og þeim1
snarfækkaði. Við það varð svo ör
fækkun í urriðastofninum, hús-
öndin flutti sig líka uppá Mývatn
og straumandarungum sem kom-
ust á legg fækkaði mjög“. Og
Gísli flettir upp í merkilegri
skýrslu sem kom út í apríl um
rannsóknir við Mývatn. Þar sésti
að veiðin á urriðanum féll á þess-
um tíma úr 3000 fiskum árið 1977
niður í 1000 fiska 1980. Sömu-
leiðis féll framleiðsla árinnar á
straumandarungum úr 120 niður í
20 til 30 á sama tíma.
„Nú er hins vegar bjartara
framundan" sagði Gísli. „Þör-
ungaframleiðslan óx í fyrra og er
komin í svipað horf og hún var
1977. Ungviði urriðans náði sér
líklega vel á strik í fyrra og eftir
svona þrjú ár má gera ráð fyrir að
þess fari að gæta í afla. Þetta hef-
ur reyndar strax leitt til þess að
urriðinn sem nú veiðist er feitur
og bændur almennt ánægðir með
hann“. a...
Flmmtudagur 19. júlí 1984 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 3