Þjóðviljinn - 12.02.1985, Blaðsíða 5

Öðm vísi mér áður brá
Nýlega rakst ég á gamla úr-
klippu í fórum mínum. Hún er úr
Morgunblaðinu frá því í apríl
1981. Þar er spjallað við fólk um
framkvæmdir á Bernhöftstorfu.
Ekki er að sökum að spyrja að
þeim vegfarendum sem rætt var
við þóttu þetta hin verstu spjöll
sem hinn illræmdi vinstrimeiri-
hluti stóð fyrir í hjarta Reykja-
víkur. 7300 manns rituðu undir
mótmæli gegn raskinu og jafnvel
meðal þeirra sem með hálfum
huga og hangandi hendi studdu
þennan bræðing í borgarstjórn-
inni greip óttinn um sig. Þannig
sóru húsafriðunarmenn á torf-
unni af sér alla sekt og tóku
undir almenna fordæmingu á
þessum umhverfisníðingum í
borgarstjórninni. Raunar var
þetta ekki það eina. Þeir fjandar
höfðu einnig ætlað sér að spilla
perlu höfuðstaðarins, mýrar-
blettinum kringum merina hans
Sigurjóns Ólafssonar sem íhaldið
hafði ekki tímt að steypa handa
folaldið og þúsundir manna feng-
ust til þess að mótmæla því þegar
þessi umhverfisnaut ætluðu að
byggja hús þar sem átti að koma
margföld hraðbraut allt síðan á
dögum Geirs. Að ekki sé minnst
á timburhervirkið í Tjörninni. En
þessi martröð sannra Reykvík-
inga endaði sem betur fer 1982.
Síðan hefur lítið borið á undir-
skriftum. Á hinum hræðilegu
valdstjórnarárum kommúnista
og meðreiðarsveina þeirra (ég
eftir Sigurð G.
„Borgaryfirvöld vilja
ekki að Elliðaárdal-
urinn verðifriðlýstur
því það sviptir þau
valdi til þess að leggja
um hann nýja vegi,
byggja brýr og hvað-
eina sem misvitrum
framkvœmda-
mönnum dettur í
hug. “
segi sveina því konurnar voru
sem betur fer ekki eins leiðitamar
en nefni engin nöfn) hafði þó tek-
ist að koma í veg fyrir mestu
spjöllin. Kommarnir þorðu til
dæmis ekki til atlögu við austustu
sneiðina af Laugardalnum og því
getum við í einlægni vonast eftir
langþráðri hraðbraut þar. Eftir
kosningar var ákveðið að hætta
við kommahúsin við merina þótt
enn hafi ekki frést neitt af folald-
inu. Nú nú, Bernhöftstörfuna
verðum við að þola fyrir augum
okkar sívirðilega útlits eins og
hún er. Að maður ekki tali nú um
þetta svívirðilega útitafl.
En nú er óhætt að slaka á, því
Tómasson
ekki sitja þeir lengur á valdastól-
unum kommarnir.
En eigum við ekki að hætta
þessu kalda gríni. Fyrir nokkru
varð það uppvíst að borgarstjór-
inn í Reykjavík Davíð Oddsson
hafi ákveðið að ekki væri nein
þörf að friðlýsa Elliðaárdalinn
sem er þó búið að vera í undir-
búningi síðan á dögum hins
illræmda vinstrimeirihluta. Þótt
borgarstjóri hafi sumsstaðar ver-
ið hreinskilinn og sagt að hann
teldi enga þörf á friðlýsingu hefur
því annars staðar verið borið við
að eignarhald og bætur vegna
friðlýsingar væru óútkljáð á
sumum hlutum dalsins. Rétt frá
sagt er þar um að ræða smá skika
af því svæði sem fyrirhugað var
að gera að fólkvangi. Staðreynd-
irnar eru því aðrar. Ber í því sam-
bandi að þakka hreinskilni Da-
víðs þegar hann segir að engin
þörf sé á friðlýsingu. Það hefur
nefnilega verið stefna borgaryfir-
valda mjög lengi að friðlýsa ekki
staði inni í borginni þar sem það
sviptir borgina valdi til ákvarð-
ana um framkvæmdir og
mannvirki á viðkomandi stað.
Það er kjarni málsins. Borgaryf-
irvöld í Reykjavík vilja ekki að
Elliðaárdalurinn verði friðlýstur
vegna þess að það sviptir þau
valdi til þess að leggja um hann
nýja vegi, byggja brýr og hvað-
eina sem misvitrum fram-
kvæmdamönnum dettur í hug. Á
sama veg var það hugmynd þeirra
sem á sínum tíma gerðu um það
tillögu að friðlýsing Elliðaárdals-
ins kæmi í veg fyrir að Elliðaár-
dalnum yrði fórnað, tii dæmis í
einhverri refskák Davíðs Odds-
sonar og annarra í löngu þrátefli
þeirra við annað sveitarfélag um
hraðbraut. Við höfum líka horft á
allt of mörg slysin hér í bænum,
og þarf ekki að tíunda þau. En nú
er líka kominn tími til þess að
vitna í grínið mitt í upphafi
greinarinnar. Hvar eru nú þeir
velvakendur sem vöktu svo vel
hér áður. Sofa þeir allir nú?
Sigurður G. Tómasson er biaða-
maður í Reykjavík og varaborgar-
fulltrúi Alþýðubandalagsins.
Af hverju Málfundafélag
félagshyggju fólks?
Er það óskhyggjan ein sem
heldur lífi í hugmyndinni um einn
sterkan og öflugan stjórnmála-
flokk félagshyggjufólks, sem væri
verðugt og samhent mótvægi við-
hinn ótrúlega stóra flokk, Sjálf-
stæðisflokkinn? Margar tilraunir
hafa verið gerðar til að sameina
kraftana á vinstri vængnum.
Flestar þeirra hafa fengið hægt
andlát, aðrar verið skotnar niður
í einni svipan.
Ennþá einu sinni er komin á
kreik hreyfing fólks sem hefur
það að markmiði að festa niður
ákveðna grundvallarþætti sem
sameina félagshyggjuöflin í
þjóðfélaginu og reyna með um-
ræðum að búa til grundvöll til
frekari samvinnu og samstarfs í
náinni framtíð. Hér er vísað til
nýstofnaðs Málfundafélags fé-
lagshyggjufólks, sem fékk elds-
kírnina á allfjölmennum fundi á
Hótel Borg í síðustu viku.
Þjóðviljinn hefur beðið mig að
festa á blað nokkrar hugleiðingar
um möguleikana á samstarfi fé-
lagshyggjuaflanna í íslenskri pó-
litík. Engan stóran sannleik kann
ég í þeim fræðum fremur en
nokkur annar, en vil þó ekki láta
mitt eftir liggja í því að safna í
sarp hugmynda og viðhorfa, sem
nauðsynlegt er að hafa tiltækan í
„Helmingastjórn
íhalds ogframsóknar
hefur kinnroðalaust
ráðist að velferðinni í
landinu og kipptfót-
unum undan lífsaf-
komu þúsunda ís-
lenskra launa-
manna. “
tilraunum til samstarfs, samein-
ingar, samvinnu, eða hvaða nafni
menn vilja kalla þau markmið
sem höfð eru að leiðarljósi.
Mismunandi
markmið
Málið er auðvitað það, að erfitt
er að kortleggja raunveruleg
markmið í þessum efnum. Sumir
telja nauðsynlegt að ganga alla
leið, og óhikað eigi að stefna að
sameiningu allra þeirra flokka
sem standa til vinstri við Sjálfs-
tæðisflokkinn. Svo eru aftur aðrir
sem telja slíkt óraunhæft - miðað
við núverandi ástand mála að
minnsta kosti - og finnst
skynsamlegt að miða að samstarfi
félagshyggjufólks utan flokka
sem innan, um tiltekna afmark-
aða málaflokka. Svo er það þriðji
hópurinn og þar eru fyrst og
fremst flokkshollir meðlimir vin-
striflokkanna, og telja að vísu
það af hinu jákvæða, að einhvers
konar jákvæður andi ríki á milli
félagshyggju flokkanna, en bera
hins vegar þá von í brj ósti, að það
verði þeirra flokkur, sem geti
innan langs tíma spennt regnhlíf
yfir alla vinstri menn í landinu;
þeirra flokkur verði hinn eini og
sanni samnefnari félagshyggju-
aflanna.
Þessi þrjú ólíku markmið eru
til staðar. Og fleiri. Það er
nauðsynlegt að vinstri menn geri
sér framangreindar staðreyndir
ljósar. Það er sem sé ekki aðeins
ágreiningur um einstök mál, s.s.
eins og utanríkismálin, sem
vanda skapar, heldur og fylgir
misjafn hugur máli, þegar sam-
starf félagshyggjuaflanna er ann-
ars vegar.
Frjalshyggju-
flokkur
Það markmið, sem félags-
hyggjufólk á að sameinast um nú
þegar, er að standa fast í fæturnar
og sporna gegn framrás frjáls-
Framhald á bls. 6
Þriðjudagur 12. febrúar 1984 ÞJÖÐVILJINN - SÍÐA 5
Að drekka
sig út úr
vandanum
Sem kunnugt er á þjóðin við
alvarlegan vanda að etja í efna-
hagsmálum. Samfclldir ráð-
herrafundir hafa verið undan-
farnar vikur til þess að fjalla um
þessi vandamál, - eða nú eftir að
Steinamálið var útkljáð með því
að Steini fékk ekki stól.
Forsætisráðherra hefur sem
kunnugt er lagt fram margvísleg-
ar tillögur í efnahagsmálum að
undanförnu. Hann hcfur birt þær
jafnharðan í blöðum, enda er það
hans sterkasta hlið að gera til-
lögur í dagblöðunum. Nýjasta til-
laga Steingríms Hermannssonar
er um að fyrirskipa þjóðinni að
hefja allsherjardrykkju á sterk-
um bjór. Hefur forsætisráðherra
bent á að mannsbarnið þurfí að-
eins að drekka 40 lítra á ári til
þess að bjarga fjárhag ríkissjóðs.
Forsætisráðherra er sem kunnugt
er úr stjórnmálaflokki sem einu
sinni kvað nauðsynlcgt að þjóðin
ynni sig út úr vandanum. Þessi
stefnumið eru gleymd enda úrelt
orðin eins og önnur stefnumið
Frantsóknar að sögn formanns
Framsóknarflokksins. Hann hef-
ur nú endurnýjað þessa stefnu
með þeim hætti að benda þjóð-
inni á ný úrræði: Að drekka sig út
úr-vandanum. Verður ekki ann-
að séð af vexti í starfsemi bjórlík-
húsa að undanförnu að þessari
tillögu forsætisráðherrans hljóti
að verða vel tekið. Rök forsætis-
ráðherra eru meðal annars þau
að menn drekki bjór hvort sem
er; það á að minnsta kosti við
hann sem drekkur bjór erlendis
eða á Arbæjartúninu eftir atvik-
um og aðstæðum.
Dómsmálaráðherra, Jón
Helgason, styður vafalaust til-
lögur forsætisráðherra enda von
til þess að SÍS setji á fót brugghús
í tengslum við Kaffíbrennslu Ak-
ureyrar. Þannig getur Samband-
ið slegið tvær flugur í einu höggi:
Framleitt bjórlíki og kaflilíki í
senn í sömu verksmiðjunum.
Dómsmálaráðherra hefur hins
vegar bent á að menn megi ekki
vera lengi fram eftir kvöldið að
drekka bjórinn; telur hann brýnt
að bjórstofunum verði lokað fyrir
miðnætti. Með því móti stuðlar
ráðherrann að því að drykkju-
menn drekki hratt og rösklega.
Er það í samræmi við aðra emb-
ættisfærslu ráðherrans sem er
röskur og á móti gaufi hvernig
sem það birtist.
Ekki er enn ljóst hvað verður
um þessa stórmerkilegu bjarg-
ráðatillögu forsætisráðherra; að
sögn talsmanna stjórnarflokk'-
anna eru þær í gerjun!
RAUÐHETTA