Þjóðviljinn - 06.10.1985, Blaðsíða 2
FLOSI
af bönunum
í dag er mín hugsun sú aö tímabært og aökall-
andi sé aö skrifa stefnumótandi grein um stööu
Ijóðsins í íslensku nútímasamfélagi, hverja hlut-
deild Ijóöiö eigi í lífshamingju íslensku þjóöar-
innar og þá einkum alþýöunnar, og hverjar séu
framtíðarhorfur Ijóösins sem slíks á íslandi.
Þetta þarf að vera hnitmiðuð grein, þar sem
komið er aö kjarna málsins í sem stystu máli,
grein sem vekur fólk til umhugsunar um efnið og
kemur umræöu af staö.
Slík grein þarfnast talsverös undirbúnings.
Maöur sest ekki viö ritvélina fyrr en búiö er aö
byggja hana upp í megindráttum, ákveöa efnis-
tökin og komast aö illhagganalegri niöurstööu.
Undirbúningsvinnan ferfram í djúpum stól viö
kaffikrús og danskan vindil.
Hugsanirnar hrannast upp eins og efniviöur í
skrauthýsi sem verður hamraö saman meö því
stílvopni sem lætur mér best, ritvélinni.
Og sem ég sit þarna í djúpa stólnum innblás-
inn af Ijóðrænni andagift, læöist aö mér svofelld
hugsun:
- Mikiö djöfull væri nú gott aö fá sér banana
og ískalt mjólkurglas.
Rétt er aö geta þess, svona í framhjáhlaupi,
að á mínu heimili er þaö í verkahring konu
minnar aö sjá um aö alltaf sé til eitthvað af
bönunum og ástæöulaust að láta þaö bregðast
fyrir slóðaskap.
Nema, ég stend upp úr djúpa stólnum, fer
sem leið liggurfram í eldhús, opna ísskápinn og
hugsa mér gott til glóðarinnar aö f á mér nú ískalt
mjólkurglas og banana.
Og viti menn. í ísskápnum er allt, bókstaflega
allt milli himins og jarðar, já allt nema bananar.
Gamlar soönar kartöflur, tveir saltfiskbitar,
afdönkuð lærissneið, sinnep, slultutau, hvít-
kálshaus, kæfur, ostar, allskonar polegg, engir
bananar. Nei, nei. Allt nema bananar.
Ég reyni eftir fremsta megni aö láta ekki
geðshræringuna ná tökum á mér, en hugsa
sem svo:
-Til nokkurs aö vera að halda heimili. Þaö er
bókstaflega ekki hægt aö líða þetta helvíti. Maö-
ur skyldi þó ætla að þaö væri einfaldasta mál í
heimi fyrir manneskjuna aö hafa banana í ís-
skápnum, varla til of mikils mælst aö einhvern
tímann sé tekiö eitthvert lágmarks tillit til manns.
Maður á þó heima hérna.......
Og ég verö æstari og æstari, finn hvernig
bræðin er aö ná tökum á mér. Ég er orðinn
heitur í andliti og þvalur í lófunum af geöshrær-
ingu þarna fyrir framan ísskápinn og svo missi
ég stjórn á mér. Ég ræöst á kartöflurnar, hvít-
kálshausinn saltfiskbitana og lærissneiðina,
sturta öllu ofaní ruslafötuna og hugsa í leiöinni:
- Hún heldur sjálfsagt aö ísskápurinn hafi
verið fundinn upp til aö geyma í honum ruður.
Kominn tími til aö leiðrétta það.
Nú er ég orðinn svo máttlaus í hnjánum að ég
hníg niður á eldhúskoll og hugsa í leiöinni:
- Guö sé lof aö maður getur þó haft á sér
einhverja stjórn. Huggulegur andskoti, ef mað-
ur væri nú vanstilltur aö eðlisfari.
Svo ákveö ég aö hringja í konuna mína til aö
fá á því skýringu hvers vegna ekki séu bananar í
ísskápnum, hvort þetta sé einn liðurinn í kerfis-
bundnum tilraunum hennar til aö gera mér lífið
óbærilegt.
- Þetta er ég, segi ég og geri grein fyrir mér í
símanum. Gæti ég fengiö að tala við konuna
mína?
- Andartak...Og svo er ég látinn bíöa, bíða,
bíða. En það læt ég ekki bjóða mér. Ég skelli á
og hringi aftur og áður en ég næ því aö segja orð
er sagt:
- Andartak. Og ég bíö og bíö og bíö. Eftir
óralangan tíma kemur röddin aftur og segir:
- Þér voruð aö spyrja eftir?.
-Ég þarf aö fá aö tala viö konuna mína og þaö
er áríðandi.
- Hún er því miður upptekin í símanum.
- Viltu gera svo vel aö segja henni aö ég sé í
símanum
- Andartak.
Og þetta hrífur. Konan mín kemur í símann og
tekur svo til orða:
- Ert þetta þú, elskan? Heyröu ég er upptekin
í símanum. Ég skal hringja í þig eftir fimm mínút-
ur.
Ég er í afar miklu uppnámi og svara:
- Þaö er mjög áríðandi.
- Hefur eitthvað komiö fyrir? segir hún og ég
svara því játandi.
Hún hringir aftur eftir fimm mínútur.
- Þetta er ég, elskan.
Ég hef engan formála á ræðu minni:
- Gæti ég, allranáöugsamlegast fengiö aö
vita, af hverju engir bananar eru í ísskápnum?
- Elskan mín. í fyrsta lagi veröa bananar
ónýtir í ísskáp, og svo bannaðir þú mér fyrir
þrem dögum aö kaupa nokkurn tímann framar
banana. Manstu það nú ekki? Þú sagöir aö þaö
væri okurverð á þeim, þeir væru fitandi og aö
þaö væru bara negrahatarar sem borðuðu ban-
ana. „Þessa djöfulsins banana" sagöirðu „sem
íhaldiö hérna flytur inn í tonnatali til þess eins að
styöja fasistastjórnina í Suður-Afríku“. Manstu
þaö ekki? Þú sagöist aldrei framar ætla að
leggja þér banana til munns og lagðir blátt bann
viö því í leiöinni aö landbúnaðarafurðir yröu
keyptar til heimilisins í framtíöinni.
Ég þegi við, en þá segir hún:
- Annars, elskan. Ef þig langar í banana, þá
eru þeir í neðstu hillunni í glerskápnum við hliö-
ina á glasaskápnum. Ég faldi þá þar til þess að
koma þér ekki í uppnám út af banönum. Og svo
má ég ekki vera aö þessu lengur. Bless, elskan.
Nei, bíddu aðeins, taktu svo fjórar lærissneiðar
útúr frystinum svo ég geti steikt þær handa þér í
kvöld. Ég kem beint heim úr vinnunni. Bless.
Og ég lalla mér að glerskápnum við hliöina á
glasaskápnum, fæ mér banana og ískalt mjólk-
urglas, tek svo fjórar lærissneiðar útúr frystin-
um, legg þær á eldhúsboröið en ákveö aö bíöa
meö aö skrifa um stööu Ijóðsins þar til á morg-
un.
Stóll fyrir Steina
Stóllinn hans Steina hefur
enn á ný verið til umræðu
undanfarið. Sá snjalli hagyrð-
ingur Baldur Guðlaugsson í
Kópavogi hafði þetta að segja
um málið:
Mikið helvíti hallast fleyið
það hefur í baksegl slegið
allt er á haus
enginn er laus
stóll fyrir Steina greyið. ■
Skaðabætur
Gatnaframkvæmdirnar neðst
á Laugaveginum hafa ekki
farið fram hjá neinum. Þær
hafa nú staðið yfir mánuðum
saman og hafa orðið til þess
að verslun á þessu mikla
verslunarsvæði hefur svo gott
sem dottið niður, þar sem fólk
þarf að vaða aurinn í ökla til að
komast að verslunum á
svæðinu. Heyrst hefur að
kaupmenn á svæðinu íhugi
nú skaðabótamál á hendur
borginni fyrir vikið. ■
Félagshyggjurit
fyrir jóí
Allar horfur eru á því að fyrir jól
gefist mönnum kostur á að
kaupa tímarit sem gefið verð-
ur út af félagshyggjumönnum.
Undirbúningur er í fullum
gangi og stefnt að því að
stofna hlutafélag utan um
fyrirbærið í næstu viku. Ætl-
unin er að blaðið fjalli um
þjóðfélagsmál, menningu og
reyndar hvaðeina á þann hátt
að það geti staðið í sam-
keppni við önnur tímarit á ört
vaxandi tímaritamarkaði.
Þessa dagana er verið að
manna skútuna og má telja
6. október 1985
2 SIÐA - ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur
fullvíst að hún verði þannig
skipuð að Jón Guðni Krist-
jánsson, blaðamaður á NT
og áður á Þjóðviljanum, verði
ritstjóri, Ólafur Ólafsson sem
hélt um budduna hjá Máli og
menningu um áriðverði fram-
kvæmdastjóri en Áslaug Jó-
hannesdóttir sjái um auglýs-
ingaöflun. ■
Framsókn
samþykkir allt
Einn af áhrifamestu mönnum
Sjálfstæðisflokksins lýsti því
yfir í vikunni að Sjálfstæðis-
flokkurinn vildi fyrir hvern mun
slíta stjórnarsamstarfinu og
efna til kosninga. En til þess
að það væri hægt yrði að vera
fyrir hendi eitthvert mál til að
slíta á. Hann sagði að Sjálf-
stæðismenn hefðu lagt fram
hvert málið á fætur öðru sem
þeir hefðu talið fyrirfram að
Framsókn gæti ekki sam-
þykkt. En það er alveg sama
hvers við krefjumst, Fram-
sókn samþykkir allt og því get-
um við ekki slitið stjórnarsam-
starfinu, sagði þessi áhrifa-
maður innan Sjálfstæðis-
flokksins. ■
Senn kemur út bók hjá For-
laginu, bókaforlagi Jóhanns
Páls Valdimarssonar, sem
er eftir „ungan höfund sem
hér kveður sér hljóðs á eftir-
minnilegan hátt“ að því er
segir á bókarkápu. Það er
hins vegar firna lygi, að því er
við höfum sannfrétt. Bak við
hinn „unga höfund", sem kall-
aður er Hermann Másson,
mun nefnilega standa gamal-
gróinn og þjóðkunnur höfund-
ur, sem hér er á ferð undir
dulnefni. Bókin heitir Frosk-
maðurinn, og er um frosk-
mann úr Sandgerði sem flyst
til Parísar og hittir hafmey! Sú
gerir á hann ýmsar kröfur, eða
einsog segir í bókarkápu:
„Verður hann ekki að hlýða
þegar hún hótar að Jeggja
undirstöðuatvinnuveg íslend-
inga í rúst með því að flækja
net fiskiskipanna í skrúfuna?
Er hafin neðansjávarbylting
hér á landi? Uppreisn hafsins
gegn rányrkju stjórnmála-
blesanna? Eða hafa andlegar
druslur flækst í skrúfuna hjá
þeirri þjóð sem hefur glataö
draumum og hugrekkinu og
neitar að synda til móts við
ævintýrið?"
Jóhann Páll hefur haröneit-
að öllum fjölmiðlum um að fá
nafn hins raunverulega höf-
undar, en rannsóknarblaða-
menn Þjóðviljans eru þegar
farnir af stað með njósn og við
gerum ráð fyrir að geta upp-
lýst nafn froskmannsins og rit-
höfundarins í næsta helgar-
blaðL.B
Hver er
kafarinn?