Þjóðviljinn - 18.08.1987, Blaðsíða 10

ERLENDAR FRÉTTIR
Pershing-1 A flaug í Vestur-Þýskalandi. Fáir telja að Sovétmenn láti afvopnun-
arsamkomulag standa og falla með því að þeim verði eytt.
þlÓÐVIUINN
Þjóöviijinn vill ráöa umboðsmann á Neskaup-
staö.
Vinsamlegast hafið samband viö afgreiöslu
blaösins í síma 91-681333.
Afvopnun
Tilslakanir á
tilslakanir ofan
Sovétmenn hafa dregið mörg skilyrða sinnafyrir kjarnflauga-
eyðingu til baka ogfyrir vikið stæra bandarískir embættis-
menn sig afþvíað væntanlegur samningur verði nærri upp-
haflegum tillögum þeirra
SUÓÐVIUENN
Forstaða safnahúss
Vestmannaeyjabær auglýsir stöðu forstöðu-
manns safnahúss laust.
Háskólamenntun í bókasafnsfræöum er æskileg.
Safnahús Vestmannaeyja hýsir bókasafn bæjar-
ins, eitt elsta bókasafn í landinu, byggöasafn og
listmunasafn svo og skjalasafn í rúmgóöu og
nýlegu húsi.
Frekari upplýsingar veitir bæjarstjóri í síma 98-
1088 og 98-1092 á vinnustaö.
Bæjarstjórinn í Vestmannaeyjum,
Arnaldur Bjarnason
■Æf$,
ÍOi menntamálaráðuneytinu:
Lausar stöður við framhaldsskóla:
Við Vélskóla íslands er staða kennara í raf-
magnsfræði laus til umsóknar.
Umsóknir ásamt upplýsingum um menntun og
fyrri störf sendist menntamálaráöuneytinu,
Hverfisgötu 6, 150 Reykjavík fyrir 24. ágúst.
Menntamálaráðuneytið
Bandarískir stjórnarerindrek-
ar og embættismenn haida því
ótrauðir fram að drögin að samn-
ingi um eyðingu meðal- og
skammdrægra kjarnflauga, sem
samninganefndir risaveldanna í
Genf vinna út frá, séu mjög nærri
því að vera samhijóða upphaf-
legum tillögum þeirra sjálfra. So-
vétmenn hafi orðið að gefa upp á
bátinn fjölmörg atriði sem þeir
hafi upphaflega sagt vera ófrá-
víkjanleg skilyrði samkomulags
og engin ástæða sé til að ætla ann-
að en að þeir falli ennfremur frá
kröfum um að 72 Pershing-IA
flaugar vesturþýsku stjórnarinn-
ar hverfi með flaugum stórveld-
anna. Einn hæstsetti samninga-
maður Bandaríkjastjórnar,
Kenneth nokkur Adelmann,
gengur svo langt að segja að
samningar séu á næsta leiti og
þeir verði „nánast algerlega
byggðir á okkar tillögum“.
En margir óháðir sérfræðingar
telja þetta mjög orðum aukið og
segja samninginn vitaskuld verða
báðum hagstæður. Gorbatsjof
Sovétleiðtogi sé mjög áfram um
að samningur verði undirritaður
sem fyrst en það myndi styrkja
stöðu hans mjög á heimaslóð og
veita honum svigrúm til að ein-
beita sér að innanríkismálum.
Það er engu að síður staðreynd
að Sovétmenn hafa fallið frá
mjög mörgum upphaflegum
kröfum sínum og svo ört hafa til-
boðin borist frá Kreml að Ronald
Reagan Bandaríkjaforseta og
helstu ráðgjöfum hans hefur með
naumindum unnist tími til að
vega eitt og meta áður en hið
næsta kom aðvífandi.
Spurgeon Keeny er sérfræð-
ingur óháðrar afvopnunarstofn-
unar. „Það tækifæri sem stórveld-
in hafa nú til að semja um afvopn-
un á sér langan aðdraganda en
það er öllum ljóst að nánast allar
tilslakanir eru að austan."
Ekki er úr vegi að rifja upp
hverjar voru þær kröfur er
Kremlverjar kváðu í fyrstu vera
ófrávíkjanlegar forsendur samn-
ingsgerðar en hafa síðan dregið
til baka.
Sovétmenn sögðu í upphafi af
og frá að semja við Bandaríkja-
menn um eyðingu meðaldrægra
kjarnflauga úr Evrópu nema því
aðeins að vesturevrópsku
kjarnveldin Bretland og Frakk-
land væru einnig reiðubúin að sjá
á bak sínum flaugum. Þessu skil-
yrði var hafnað og Kremlverjar
drógu í land.
Sovéskir ráðamenn lýstu því
yfir að þeir væru reiðubúnir að
semja við kollega sína í Washing-
ton um útrýmingu meðaldrægra
kjarnflauga úr Evrópu. Allar SS4
og SS20 flaugar þeirra sjálfra áttu
að fara og sömuleiðis Pershing-2
og Cruise skeyti Bandaríkja-
manna. Skilyrði slíks samkomu-
lags sögðu þeir vera að Reagan
legði geimvarnaráætlun sína á
hilluna. Bandaríkjastjórn var
ekki reiðubúin til að leggja
geimvopnaáformin fyrir róða og
Sovétmenn drógu í land.
Kremlverjar voru áfram um að
fyrst yrði samið um eyðingu með-
aldrægu flauganna (sem flogið
geta 1,000-5,000 kflómetra leið)
en þvínæst myndu viðræður hefj-
ast um sömu örlög skammdrægra
flauga (sem svifið geta 500-1,000
kflómetra). Ekki leist Banda-
ríkjamönnum par vel á þá hug-
mynd. Þeir vildu að samið yrði
samtímis um eyðingu beggja teg-
unda. Og Sovétmenn féllust á
það.
Alkunna er að Bandaríkja-
menn eiga mikil og merk kjarna-
vopn í og við Filipseyjar, Suður-
Kóreu og Japan. Sovéskir ráða-
menn höfðu margsinnis fullyrt að
þeim væri nauðsynlegt að fá hald-
ið 100 meðaldrægum kjarnflaug-
um í Asíuhluta ríkisins til að vega
upp á móti þessum vopnum.
Bandaríkjastjórn var ósammála
og Gorbatsjof féllst nýlega á að
eyða þeim einnig ef samningar
tækjust um Evrópuflaugarnar.
Nú er staðan sú að fyrrnefndar
72 Pershing-IA flaugar Vestur-
Þjóðverja eru helsti þrándur í
götu samkomulags. Einsog kunn-
ugt er snýst deilan í raun ekki um
flaugarnar sjálfar heldur kjarn-
oddana í þær sem eru í vörslu
bandaríska setuliðsins í Vestur-
Þýskalandi. Sérfræðingar telja að
Sovétmenn muni ekki halda til
streitu kröfu sinni um eyðingu
þeirra heldur muni þeir fallast á
einhverskonar miðlun mála, til
að mynda láta sér nægja trygg-
ingu fýrir því að Bandaríkjamenn
og sambandsstjórnin í Bonn
endurbæti þær ekki á neinn hátt á
næstu árum en flaugar þessar eru
taldar verða úreltar brátt.
Það er sláandi að samkvæmt
þeim drögum sem almennt er bú-
ist við að verði að samningi áður
en árið er úti þá ber Sovét-
mönnum að eyða 1,400 kjarn-
oddum en Bandaríkjamenn
þurfa aðeins að losa sig við 316.
Gerard nokkur Smith tók þátt í
afvopnunarviðræðum risaveld-
anna snemma á síðasta áratugi
fyrir hönd Bandaríkjamanna.
Honum farast svo orð um núver-
andi stöðu samningsmálanna:
„Það er alveg ný bóla að annar
samningsaðila skuli slá svo mikið
af kröfum sínum. Augljóst er að
Sovétmenn vilja kosta öllu til að
ná samkomulagi.“
-ks.
14 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Þrlðjudagur 18. ágúst 1987