Þjóðviljinn - 02.10.1987, Blaðsíða 4

Þjóðviljinn - 02.10.1987, Blaðsíða 4
Atkvæðagreiðslu um Djúgasvili, öðru nafni Stalín, skildi eftir sig alræmda minnisvarða víðs vegar um Moskvu í formi ógnarlegra bygginga, sem brutu allar hefðir, línur og stíla. Af þessu arkitektúríska framlagi var Stalín sjálfur mjög hrifinn. Aðrir voru hins vegar minna hrifnir. Víst er að þegar framandi gestir halda inn í höfuðstað hinna sósíalísku sovétlýðvelda heyrast stundum andköf yfir ósköpunum. Einsog Stalín er Davíð Oddssyni mjög áfram um að byggja yfir sig minnisvarða. Til að svala þessum hégómlega metnaði borgarstjóra er nú Stalínrenisansinn að hefja innreið sína í Reykja- vík, í formi ráðhúss sem borgarstjórinn og hans lið vill setja niður í Tjörnina í Reykjavík. Munurinn er að vísu sá, að ráðhús Davíðs er ekki Ijótt á sama hátt og tertubyggingar Jóseps Stalíns, en á það hins vegar sammerkt með þeim að brjóta gersamlega upp það umhverfi sem því skal þröngvað inn í. Tjörnin og umhverfi hennar þolir ekki að út í norðurenda hennar sé þvingað stórgerðu ráð- húsi, og skiptir þá litlu hversu fallegt eða hagan- legt það hús er. Sá svipmikli dráttur sem Tjörnin er í ásjónu Reykjavíkur ber einfaldlega ekki slíka viðbót. Nú er að vísu tæpast umdeilanlegt, að fyrr eða síðar mun vaxandi borg af toga Reykjavíkur reynast hagkvæmt að flytja saman í einn stað sem mestan hluta af stjórnkerfi sínu. En hitt er líka staðreynd, að það er ekkert sem knýr á um að strax verði lagt í svo umfangsmikla og dýra fjárfestingu, - engin rök sem skýra hinn óskýrða hraða, sem Davíð Oddsson vill hafa í þessu máli. Nema vitaskuld sá barnslegi metnaður sem borgarstjóri deilir með Jósepi heitnum um óbrotgjarnan minnisvarða í formi steinsteypu- virkis þar sem síst skyldi. Fæstir hafa að líkindum gert sér grein fyrir hve geysilegt mannvirki hið nýja ráðhús borg- arstjórans á að vera. Að rúmmetratali nálgast það sem er ofan jarðar af húsinu að vera jafn stórt og Hallgrímskirkja öll. Þar með er sagan ekki fullsögð. Undir húsinu ætlar borgarstjórnaríhaldið að grafa í jörðu bíl- ageymslu á þremur hæðum sem á að rúma flota upp á 330 bíla. Kostnaðurinn við geymsl- una eina er heldur ekkert smáræði, - nærri kvartmiljarður! Með bílageymslunni verður þó fleira grafið en þrjár hæðir í jörðu niður. Tjarnargatan, friðsæl vin í miðborgarösinni, verður grafin í sinni nú- verandi mynd. í fyrsta iagi er Ijóst, að aðkeyrslan að bílagryfj- unum verður um Tjarnargötuna. Umferð um götuna mun margfaldast og svipur hennar við það eitt gjörbreytast. í öðru lagi er Ijóst, að í dag er Tjarnargatan heilsteyptasta og jafnframt ein fallegasta byggð timburhúsa í Reykjavík. En ráðhús í enda göt- unnar mun gersamlega bera götumyndina ofur- liði. Staðreyndin er einfaldlega sú, að Tjörnin er höfuðgersemi Reykvíkinga. Með því að þvinga ráðhús út í hana einsog nú er fyrirhugað mun svipmót Tjarnarinnar og þar með alls miðbæjar- ins breytast verulega. Hér þurfa menn því að fara með gát, en forð- ast stalínískt flas manna sem eru fyrst og fremst raðhúsið! á höttunum eftir svölun hégómlegs metnaðar. Það er líka vert að leggja á það áherslu, að bygging ráðhúss, sem að rúmmetrafjölda ofan- jarðar er næstum jafnstórt Hallgrímskirkju, mun kosta 750 miljónir króna. Áður en menn leggja í slíka framkvæmd verða þeir að spyrja sjálfa sig: Er forsvaranlegt að eyða öllum þessum fjár- munum í ráðhús, sem einsog sakir standa er ekki brýn þörf fyrir, meðan svo margt annað skortir? - Hundruð aldraðra Reykvíkinga eru á bið- lista eftir sómasamlegu húsnæði. Eigum við að kosta 750 miljónum til byggingar ráðhúss áður en vandi þessara bágstöddu samborgara okkar er leystur? - Það er mikill og vaxandi skortur á húsnæði í borginni. Væri ekki skynsamlegra að verja 750 miljónum til að byggja leiguhúsnæði heldur en skrautlega skrifstofu undir Davíð og íhaldið? - Biðlistar eftir plássi á dagvistarheimilum fara dagvaxandi og nú vantar 23 barnaheimili til að svara þeirri þörf. Það myndi kosta minna en ráðhúsvirði að byggja öll 23 barnaheimilin sem vantar. Hvers konar forgang viljum við? Áður en lagt er í jafn umdeilanlega fram- kvæmd og byggingu ráðhúss er því alveg nauðsynlegt að vilji fólksins í borginni liggi fyrir. Rétta leiðin til að kanna það felst í tillögu Al- þýðubandalagsins, sem Kristín Á. Ólafsdóttir mælti fyrir í borgarstjórn í gærkvöldi: Láta fara fram almenna atkvæðagreiðslu meðal borgarbúa um ráðhúsið og fresta framkvæmdum á meðan! -ÖS KUPPT OG SKORIÐ Skólasamsæri vinstrimanna í síðasta Reykjavíkurbréfi Morgunblaðsins er mjög vitnað til rits sem dr. Arnór Hannibals- son hefur skrifað og heitir Skóla- stefna. Morgunblaðið tekur upp alllanga ívitnun í rit þetta, þar sem ýmsu því sem ofarlega hefur verið á baugi í skólamálaumræðu liðinna ára er lýst sem samsæri vinstrisinna, tilræði þeirra við hefðir, fjölskyidulíf og sögu þjóð- arinnar. Þar er því fram haldið að „nývinstrisinnar" vilji með áhrif- um sínum í skólakerfinu skera sem mest niður áhrif foreldranna á uppeldi og nám barna. Enda líti þeir svo á að fjölskyldan sé „gróðrarstía afturhaldsins, höf- uðandstæðingur stéttabarátt- unnar. Það ber því að stefna að því að útrýma henni“. Arnór er líka handviss um að vinstrimenn telji skólakennslu „leiðina til byltingarinnar". Hann hefur m.a. skrifað þetta hér: „Þessi skólakennsla á ekki að hafa nein tengsl við siði, venjur og trú þeirrar þjóðar sem skólinn starfar fyrir. Það er mjög mikil- vægt fýrir hugsjónina að afnema alla kennslu um fortíð þjóðarinn- ar. Börn sem læra sögu, gætu á- netjast siðum þjóðarinnar. Því þarf að afnema söguna. í staðinn á að koma athugun á nútíma- þjóðfélagi því sem nemandinn lifir í. Það efni á að matreiða í anda hinna „gagnrýnu félagsvís- inda...“ Glæfraleg einföldun Höfundur Reykjavíkurbréfs er eitthvað smeykur við þessi stór- yrði, en hann langar samt ber- sýnilega að gera þau að sínum. Hér er ekki svigrúm til að fara út í flóknar deilur um skólastefnu á liðinum árum, deilur sem meðal margs annars hafa snúist um það hvernig samræma megi kröfur um miðlun þekkingar og kröfur um eflingu skilnings og álykt- unargáfu. Þar eru margskonar straumar á ferð, og afskaplega glæfraleg einföldun að sjá í þeim fyrst og síðast árekstra milli vinstrimanna og hægrimanna, hvað þá samsæri fyrrnefndra. Ekki síst á íslandi, þar sem vinstrimenn hafa þótt feiknalega þjóðernissinnaðir og þar eftir áhugamenn um sögu og bók- menntir landsmanna - um þá hluti, sem dr. Arnór segir vinstrið helst vilja eyðileggja. Hvaðan berast straumarnir? Klippari er sjálfur einn þeirra sem er tilbúinn til að ánetjast rit- um um sagnfræði hvenær sem er. Og hefur haft vantrú á hugmynd- um ýmissa sálfræðinga og upp- eldismanna að börn geti ekki numið sögu að gagni vegna þess að þau átti sig ekki á því hvað tími er. Og því sé skárra að reyna að fjalla um einstaka þætti í sögunni (maðurinn í stríði, maðurinn í starfi osfrv.j.En satt best að segja hélt Klippari að það nöldur sem saga og aðrar húmanískar greinar hafa mátt taka við á undanförn- um árum, eigi fyrst og síðast ræt- ur að rekja til ofur borgaralegrar nytsemdarkröfu. Af því tagi sem Verslunarrráð íslands gæti skrif- að undir. Til hvers, segja þessir nytsemdarmenn, þurfum við að læra um ártöl og kónga og so- leiðis þegar það kemur ekki að neinu gagni í atvinnulífinu? Eigum við ekki heldur að fjölga tölvunámskeiðum og kenna krökkunum að gera við bflana sína? Og kannski er í framhaldi af þessu vitnað í Amriku, þar sem valfrelsið er svo mikið og allir fá að læra það sem þeir vilj a. M. ö. o. - sneiða hjá öllu því sem erfitt er. Á viligötum í sama Morgunblaði var ein- mitt grein um bandarískt menntakerfi og það kallað „á villigötum". Þar er kvartað yfir því að unglingar sem koma úr bandarískum skólum viti fjand- akornið ekki nokkurn skapaðan hlut, það sé búið að leggja af öll próf og allar þekkingarkröfur og allra síst viti þau nokkuð um fort- íð lands síns. í stað þess sé alltaf verið að kenna unglingum að „leysa vandamál". Og nota bene, ekki eru það útsmognir vinstri- hundar sem standa fyrir slíku í Guðs eigin landi. Enda er ekki látið að því liggja í greininni (sem er þýdd úr bresku blaði) að ung- lingarnir séu með þessu búnir undir byltinguna, eins og ýjað er að í Reykjavíkurbréfi, heldur sé þeim kennt á „lausn vandamála" í þeirri von „ að þeir geti síðar haslað sér völl í umheiminum". Með öðrum orðum - komist áfram í samfélagi þar sem fyrst og síðast er spurt um aðferðir til að græða peninga, eins og banda- ríski rithöfundurinn Kurt Vonn- egut var að útlista fyrir íslending- um hér á dögunum. Og allra síst spurt um stórviðburði í sögu ætt- jarðar nemendanna eins og borg- arastyrjöldina (Þrælastríðið), sem tveir af hverjum þrem bandarískum sautján ára göml- um unglingum vita ekki hvenær háð var. ÁB þJÓÐVILJINN Málgagn sósíalisma, þjóðfrelsis og verkalýðshreyfingar Útgefandi: Útgáfufólag Þjóðviljans. Rltstjórar: Árni Bergmann, Þráinn Bertelsson, össur Skarphóðinsson. Fréttastjórl: Lúðvík Geirsson. Blaðamenn: Garðar Guðjónsson, Guðmundur Rúnar Heiðarsson, Hrafn Jökulsson, HjörleifurSveinbjörnsson, IngunnÁsdísardóttir, __ Kristín Ólafsdóttir, Kristófer Svavarsson, Logi Bergmann Eiðsson " (íþróttir), Magnús H. Gíslason, MörðurÁrnason, ÓlafurGíslason, Ragnar Karlsson, Sigurður Á. Friðþjófsson, Stefán Ásgrímsson, Vil- borg Davíðsdóttir, Vngvi Kjartansson (Akureyri). Handrita- og prófarkalestur: Elías Mar, Hildur Finnsdóttir. Ljósmyndarar: Einar Ólason, Sigurður MarHalldórsson. Útlltstelknarar: Sævar Guðbjömsson, Garðar Sigvaldason. Margrót Magnúsdóttir Framkvæmda8tjórl: Guðrún Guðmundsdóttir. Skrifstofustjórl: Jóhannes Harðarson. Skrlfatofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Kristín Pótursdóttir. Auglýslngastjórl: Sigríður Hanna Sigurbjörnsdóttir. Auglýsingar: Unnur Ágústsdóttir, Olga Clausen, Guðmunda Krist- insdóttir. Símvarsla: Hanna Ólafsdóttir, Sigríður Kristjánsdóttir. Bflstjóri: Jóna Sigurdórsdóttir. útbrelðslu- og afgreiðslustjóri: HörðurOddfríðarson. Afgrelðöla: Bára Sigurðardóttir, Hrefna Magnúsdóttir. Innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, OlafurBjörnsson. Útkeyrsla, afgreiðsla, ritstjórn: Siðumúla 6, Reykjavík, sfmi 681333. Auglýsingar: Sfðumúla 6, símar 681331 og 681310. Umbrot og setning: Prentsmiðja Þjóðviljans hf. Prentun: Blaöaprent hf. Verð f lausasölu: 55 kr. Helgarblöð: 65 kr. Áskrlftarverð á mánuði: 600 kr. 4 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 2. október 1987

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.